تپش قلب چه زمانی نگران کننده است؟
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
02 / 09 / 1400
تپش قلب میتواند باعث ایجاد احساسی شبیه به اضطرای و دلهره و تند شدن نبض شود. تپش قلب همچنین اغلب ممکن است احساسی موقتی باشد. ضربان قلب شما ممکن است تندتر یا شدیدتر باشد یا از ریتم طبیعی خود خارج شود. در حالی که مراقبتهای پزشکی ممکن است ضروری باشد، برخی از درمانهای خانگی نیز میتواند به توقف تپش قلب کمک کنند.
عوامل سبک زندگی نیز از جمله عواملی است که باعث تپش قلب شوند. در مواردی که کمتر رایج هستند، یک وضعیت پزشکی زمینهای مسئول است. تپش قلب میتواند ناشی از شرایط زیر باشد و نیاز به مراقبت پزشک دارد:
- مشکلات تیروئید
- ریتم غیر طبیعی قلب که به عنوان آریتمی شناخته میشود
- فیبریلاسیون دهلیزی
- نارسایی قلبی، در موارد نادر
در حالی که تپش قلب میتواند ناشی از ورزش یا استرس باشد، در برخی از موارد امکان دارد نشان دهنده مشکل قلبی نیز باشد. اگر بیماری قلبی دارید، در معرض خطر بالای بیماری قلبی هستید، یا اگر تپش قلب با علائم دیگری همراه است یا علائم مداوم و آزاردهنده هستند، باید آنها را جدی گرفت.
دانستن بسیاری از عواملی که میتوانند باعث ضربان قلب بالا شوند، مهم است. زیرا این آگاهی میتواند به شما کمک کند که بدانید چه زمانی نیازی به نگرانی نیست یا چه زمانی تپش قلب نشان دهنده یک مشکل سلامتی و بالقوه جدی است.
فهرست مطالب
تپش قلب چیست؟
تپش قلب تغییراتی در ضربان قلب است که به اندازه کافی قابل توجه است که شما متوجه آنها میشوید. تپش قلب جزو مواردی است که نشان میدهد ضربان قلب شما به نوعی افزایش یافته یا تغییر کرده (از حالت تعادل و طبیعی خارج شده) است.
این احساس ممکن است طبیعی و قابل پیش بینی باشد، مانند ضربان قلب پس از ورزش سنگین یا دویدن.
اما همانطور که گفته شد، تپش قلب نیز ممکن است به دلیل تغییر در سیستم الکتریکی قلب منجر به ایجاد ضربان قلب غیرعادی باشد. این میتواند باعث شود که قلب شما بدون هیچ دلیل واضحی سرعت خود را افزایش دهد، “یک ضربان طبیعی را رد کند” یا کند شود. این ریتمهای غیر طبیعی آریتمی نامیده میشوند و اغلب نیاز به مراقبتهای پزشکی دارند.
چه چیزی باعث ایجاد تپش قلب میشود؟
تغییرات در ضربان قلب شما که منجر به تپش قلب میشود، معمولاً توسط عواملی ایجاد میشود که بر شدت یا ریتم ضربان قلب شما تأثیر میگذارد. علل شایع عبارتند از:
- ورزش و فعالیت بدنی سنگین
- استفاده از کافئین، نیکوتین، الکل یا مواد مخدر
- داروهای خاص
- استرس، اضطراب یا سایر اختلالات خلقی
- تغییرات هورمونی
- آریتمی و سایر بیماریهای قلبی
- ناهنجاریهای الکترولیت
تپش قلب چه احساسی را ایجاد میکند؟
ضربان قلب بالا را میتوان به روش های مختلفی توصیف کرد. عبارات زیر انواع مختلفی از احساساتی که ممکن است در قفسه سینه خود احساس کنید را توصیف میکنند:
- کوبیدن قلب به قفسه سینه
- پرش ضربان قلب
- احساس آشوب، دلهره و نگرانی
همچنین ممکن است احساس تپش قلبی را داشته باشید که به گردن شما کوبیده میشود. تپش قلب ممکن است با علائم دیگری مانند ناراحتی عمومی همراه باشد. با این حال، احساس عذاب قریب الوقوع نیز ممکن است علائم حمله قلبی باشد. علائم دیگری که گاهی با تپش قلب ظاهر میشوند عبارتند از:
چه زمانی باید به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید؟
در حالی که تپش قلب در هر شرایطی ممکن است نگران کننده باشد، این امکان نیز وجود دارد که تغییراتی زودگذر در ضربان قلب شما باشد که پاسخی به محرکهای مختلف است، نه علائم یک بیماری زمینهای.
با این حال، شرایطی وجود دارد که باید به زودی به یک متخصص مراقبتهای بهداشتی مراجعه کنید یا به مراقبت های پزشکی اورژانسی مراجعه کنید.
علل خوش خیم تپش قلب
بسیاری از انواع تپش قلب نتیجه دلایل رایجی هستند که با حذف محرکها بهتر میشوند، مانند:
ورزش: اگر هنگام دویدن، شنا کردن یا انجام برخی فعالیتهای هوازی دیگر احساس میکنید ضربان قلب شما نسبت به حالت طبیعی بالاتر میرود، ممکن است با ادامه دادن ورزش، در حین و بلافاصله پس از ورزش شدیدتر، تپش قلب نیز افزایش یابد. پس از توقف ورزش، تپش قلب باید شروع به محو شدن کند.
رژیم غذایی: رژیم غذایی شما همچنین ممکن است باعث تپش قلب شود. اگر قند خون پایین دارید، یک وعده غذایی پر کربوهیدرات ممکن است باعث ایجاد تپش قلب شود. به همین ترتیب، یک فنجان قهوه اضافی یا یک نوشیدنی انرژیزای کافئیندار ممکن است ضربان قلب شما را تند کند و در سر خود کمی احساسی خارج از حالت طبیعی داشته باشید. اما همانطور که کافئین از بین میرود، این عوارض نیز باید از بین خواهد رفت. نوشیدن الکل نیز ممکن است باعث تپش قلب شود.
فشار: رویدادهایی مانند ارائه عمومی، انحراف برای جلوگیری از تصادف در جاده و سایر لحظات کوتاه مربوط به استرس ممکن است باعث تپش قلب، تعریق، حالت تهوع و سایر واکنشهای فیزیکی شود. این حالتها باید احساسات موقتی باشند.
علل عاطفی
ضربان قلب بالا که در شرایط زیر رخ میدهد باید نگران کننده باشد اما ممکن است یک اورژانس پزشکی محسوب نشود. از آنجا که آنها میتوانند نشانههایی از یک بیماری زمینهای باشند، باید یک قرار ملاقات بگذارید تا آنها را با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی در میان بگذارید.
اضطراب: نگرانی بیش از حد میتواند سیستم عصبی خودکار بدن (به اصطلاح پاسخ جنگ یا گریز) را فعال کند. اگر علائم اضطراب زیر با عملکرد معمول شما تداخل پیدا کرد، به پزشک خود اطلاع دهید یا از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید:
- تپش قلب
- تنفس سریع و پی در پی
- عضلات منقبض
- حالت تهوع
بارداری: بدن شما در طول بارداری دچار تغییرات زیادی میشود. از جمله آنها میتوان به افزایش ضربان قلب و میزان گردش خون در سراسر بدن اشاره کرد.نتیجه این تغییرات ممکن است منجر به بروز تپش قلب شود . یا اغلب بدون دلیل خاصی مانند ورزش، استرس یا مصرف کافئین تپش قلب اتفاق میافتد، زیرا ممکن است نشان دهنده آریتمی باشد. زمانی که با علائم حمله قلبی یا آریتمی مانند درد قفسه سینه، حالت تهوع، تنگی نفس، اضطراب شدید و تعریق غیرعادی همراه با تپش قلب باشد. لازم است با اورژانس تماس بگیرید.
با این حال، اگر مطمئن نیستید که چگونه به تپش قلب ایجاد شده عکسالعمل نشان دهید، اما صدایی که در سرتان وجود دارد به شما میگوید که چیزی در این میان اشتباه است، به غریزه خود اعتماد کنید. همیشه بهتر است احتیاط کنید و یک ارزیابی پزشکی مناسب دریافت کنید.
نکاتی برای مقابله با تپش قلب
هنگامی که احساس میکنید تپش قلب شروع میشود، اغلب اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای متوقف یا کنترل کردن آنها انجام دهید. این موارد به شرح زیر هستند:
- استرس را مدیریت کنید: یادگیری راهبردهای تمدد اعصاب، مانند تکنیکهای تنفس، مدیتیشن، یوگا و تای چی، ممکن است به جلوگیری از تپش قلب مرتبط با استرس کمک کند و در صورت شروع، آن را کاهش دهد.
- مانورهای واگ را امتحان کنید: عصب واگ از مغز به قلب میرود و در تنظیم ضربان قلب شما نقش دارد. استراتژیهای مختلف میتوانند به تحریک عصب واگ و بازگرداندن ضربان قلب به سطح طبیعی کمک کنند. پاشیدن آب سرد روی صورت یا دوش آب سرد ممکن است موثر باشد. همچنین میتوانید سعی کنید نفس خود را برای چند ثانیه حبس کنید.
- آب خنک بنوشید: نوشیدن یک لیوان آب یا نوشیدنی ورزشی مملو از الکترولیت ممکن است به کاهش تپش قلب ناشی از کم آبی بدن یا الکترولیتها کمک کند. انجام این استراحت همچنین میتواند توجه شما را به چیزی غیر از آنچه ممکن است شما را تحت فشار قرار دهد منحرف کند.
قبل از اینکه در مورد تپش قلب به پزشک مراجعه کنید، به بهترین روش برای توصیف حالتی که در شما ایجاد شده است (تپش، بال زدن) فکر کنید. احتمالاً برخی یا همه سؤالات زیر از شما پرسیده میشود:
- تپش قلب از چه زمانی شروع شد؟
- معمولا چقدر دوام دارند؟
- هر چند وقت یکبار رخ میدهند؟
- آیا چیزی به راحتی تپش قلب کمک میکند؟ چیزی آن را بدتر میکند؟
- آیا فعالیتهای خاصی معمولاً قبل از تپش قلب انجام میدهید؟
- آیا علائم دیگری دارید؟
قبل از رفتن به قرار ملاقات، به جزئیات تاریخچه پزشکی، سابقه پزشکی خانوادگی خود فکر کنید و فهرستی از تمام داروها و مکملهایی که مصرف میکنید تهیه کنید.
یکی از آزمایشهای اصلی که پزشک ممکن است برای درک بهتر تپش قلب شما توصیه کند، نوار قلب (ECG) است. الکترودهایی بر روی قفسه سینه شما قرار میگیرند تا سیگنالهای الکتریکی را که ضربان قلب شما را تنظیم میکنند ضبط کنند. همچنین ممکن است آزمایش استرس و آزمایش خون انجام دهید تا علائم بیماری تیروئید، کمبود ویتامین و نشانگرهای بیماری قلبی را بررسی کنید.
تحقیقات منتشر شده در سال 2018 در یک مقاله معتبر در ژورنال نشان داد که انجام ECG در اسرع وقت پس از شروع تپش قلب میتواند در تشخیص آریتمی قبل از تبدیل شدن به یک بیماری جدی حیاتی باشد. به خاطر داشته باشید که ECG فقط یک “عکس فوری” از قلب شما در آن زمان است و ممکن است کاری را که قلب شما در طول آریتمی یا هنگام تپش قلب انجام میدهد منعکس نکند.
درمان تپش قلب شما به علت آن بستگی دارد. آریتمی گاهی با دارو درمان میشود. در موارد جدیتر، ممکن است دستگاههایی مانند ضربانساز برای تنظیم ریتم قلب در قفسه سینه شما کاشته شود.
درمانهای خانگی برای تسکین تپش قلب
روشهای زیر میتواند به کاهش تپش قلب کمک کند.
- تکنیکهای آرام سازی را انجام دهید
استرس میتواند اثرات نامطلوب زیادی بر سلامت فرد داشته باشد. امکان دارد باعث تپش قلب شود یا آنها را بدتر کند. استفاده از تکنیکهای آرام سازی زیر نیز ممکن است به شما کمک کند:
- مراقبه
- نفس عمیق
- یوگا
- گذراندن وقت در فضای باز
- ورزش کردن
- استراحتهای کوتاه مدت در محل کار یا مدرسه
- مصرف محرکها را کاهش یا حذف کنید
علائم ممکن است پس از استفاده از یک محرک قابل توجه باشد. مواد زیر حاوی مواد محرک هستند:
- محصولات تنباکو
- داروهای غیر قانونی
- برخی از داروهای سرماخوردگی و سرفه
- نوشیدنیهای کافئین دار مانند قهوه، چای و نوشابه
- سرکوب کنندههای اشتها
- ماری جوانا
- برخی از داروهای سلامت روان
- برخی از داروهای فشار خون بالا
همه محرکها باعث تپش قلب در همه افراد نمیشوند.
- عصب واگ را تحریک کنید
عصب واگ مغز را به قلب متصل میکند و تحریک آن میتواند به آرام کردن تپش قلب کمک کند. یک فرد میتواند این کار را با موارد زیر انجام دهد:
- نگه داشتن نفس و فشار دادن به پایین، گویی در حال اجابت مزاج است
- سرفه کردن
- قرار دادن یخ یا حوله سرد و مرطوب برای چند ثانیه روی صورت
- پاشیدن آب سرد روی صورت
- گرفتن دوش آب سرد
قبل از امتحان این روشها با یک پزشک مشورت کنید که میتواند بهترین روش را توصیه کند.
- الکترولیتها را متعادل نگه دارید
الکترولیت ها مولکولهایی هستند که در سراسر بدن یافت میشوند و به انتقال سیگنالهای الکتریکی کمک میکنند. این سیگنالها نقش مهمی در تنظیم ضربان قلب نرمال دارند. یک فرد میتواند تعداد الکترولیتهای بدن خود را با خوردن غذاهای غنی از موارد زیر افزایش دهد:
- سدیم
- پتاسیم
- کلسیم
- منیزیم
یک رژیم غذایی معمولی اغلب منبع کافی سدیم را فراهم میکند. غذاهای زیر دارای پتاسیم بالایی هستند:
- سیب زمینیها
- موز
- آووکادوها
- اسفناج
محصولات لبنی و سبزیهای تیره و برگ دار سرشار از کلسیم هستند. منیزیم همچنین در این سبزیجات و همچنین در آجیل و ماهی یافت میشود. ممکن است دستیابی به این مواد مغذی با مصرف مکملها وسوسه انگیز باشد. یک فرد باید قبل از استفاده از هر مکملی با پزشک مشورت کند، به خصوص اگر از داروهای نسخهای نیز استفاده میکند.
- خود را هیدراته نگه دارید
هنگامی که بدن کم آب میشود، قلب برای گردش خون باید سخت تر کار کند که میتواند باعث ایجاد تپش قلب شود. در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید. با توجه به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، مقدار توصیه شده بسته به سن، جنس و باردار بودن فرد متفاوت است. زمانی که فرد باید یک فنجان یا لیوان کامل آب بنوشد:
- ادرارشان تیره است
- ضربان قلب آنها افزایش مییابد
- خشکی دهان دارند
- احساس تشنگی میکنند
- سردرد دارند
- احساس سرگیجه میکنند
- پوست خشک یا هرس شده است
- از مصرف زیاد الکل خودداری کنید
الکل یک عامل افسردگی است و معمولاً ضربان قلب را افزایش نمیدهد. در حالی که نوشیدن در حد اعتدال لزوما مشکل ساز نیست، برخی تحقیقات نشان میدهد که حتی یک نوشیدنی در روز میتواند خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش دهد. تپش قلب تنها یکی از علائم این بیماری است.
- به طور منظم ورزش کنید
ورزش میتواند سلامت کلی قلب و عروق را بهبود بخشد و ریتم طبیعی قلب را بازیابی کند. همچنین قادر است به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. ورزش قلبی عروقی به تقویت قلب کمک میکند که میتواند از تپش قلب جلوگیری کرده یا آن را کاهش دهد. تمرینات مفید عبارتند از:
- پیاده روی
- دویدن
- دوچرخه سواری
- شنا كردن
با این حال، ورزش ممکن است باعث تپش قلب در برخی افراد شود. در این حالت شناسایی و اجتناب از ورزشهای مشکل ساز مهم است. قبل از شروع یک برنامه ورزشی جدید با پزشک مشورت کنید.
چه زمانی تپش قلب نگران کننده است؟
گاهی اوقات باید کمی بیشتر به تپش قلب توجه کرد. به عنوان مثال، مراکز پزشکی و تحقیقات توضیح میدهد که این تپش قلبها به دلیل آریتمیها، که اساساً مدارهای کوتاه در سیستم الکتریکی قلب شما هستند، ایجاد میشوند. آریتمیها میتوانند ضربان قلب شما را نامنظم کنند و احساس عجیبی را در شما ایجاد کنند. علاوه بر این، تپش قلب ایجاد شده همراه با ضعف، سرگیجه، سبکی سر، غش، تنگی نفس و درد قفسه سینه، از جمله علائم دیگر تجربه شوند.
در حالی که آریتمیها اغلب خطرناک نیستند و میتوانند به طرق مختلف درمان شوند، گاهی اوقات این امکان وجود دارد که تهدید کننده زندگی باشند. فقط یک پزشک میتواند با اطمینان به شما بگوید که آیا هر علامتی به غیر از احساسات عجیب قلبی معمولاً نشانهای از جدیتر بودن آریتمی و تپشهای قلب نگران کننده است یا خیر. اگر فکر میکنید علائم عجیب و غریب همراه با تپش قلب خود را تجربه میکنید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
در مواقع دیگر، متخصصین خاطرنشان میکنند، تپش قلب میتواند نشانهای باشد که مشکلی در اندام دیگری مانند غده تیروئید شما به وجود آمده است. لازم است بدانید، تیروئید شما هورمونهایی مانند تیروکسین و تری یدوتیرونین تولید میکند که بر بسیاری از سیستمهای بدن تأثیر میگذارد. اگر تیروئید شما پرکار باشد (یعنی پرکاری تیروئید داشته باشید)، تیروکسین بیش از حد تولید میشود که متابولیسم بدن شما را بالا میبرد. این میتواند منجر به ضربان قلب سریع یا نامنظم و نگران کننده، همراه با علائمی مانند افزایش اشتها و کاهش وزن ناگهانی شود. حد نرمال تیروئید را مشاهده کنید.
همچنین ممکن است در صورت داشتن یک ناهنجاری فیزیکی مانند قلب ضعیفتر یا بزرگتر از حد معمول، تپش قلب نگران کننده را تجربه کنید، که معمولاً از آن آگاه نیستید مگر اینکه در طول یک نوع معاینه پزشکی به شما اطلاع داده شود و یا علائم در آن زمان ظاهر شوند.
اگر تپش قلب بیشتر از چند ثانیه طول کشید به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند تعیین کند که آیا یک بیماری زمینهای باعث ایجاد تپش قلب شده است یا خیر. این شرایط معمولاً عبارتند از:
- بیماری قلبی
- مشکلات تیروئید
- اضطراب
- نارسایی قلبی
- بیماری دریچه قلب
سایر علل تپش قلب عبارتند از:
- ورزش
- فشار
- کم آبی بدن
- بیماری
- برخی از داروها
- مصرف غیرقانونی مواد مخدر
- بارداری
- کافئین
- استفاده از تنباکو
- مصرف بیش از حد الکل
برخی از داروهای تجویزی میتوانند باعث تپش قلب شوند. همچنین فردی که دچار حمله قلبی شده است ممکن است بیشتر دچار تپش قلب شود. درمان به علت آن بستگی دارد. پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- عمل جراحي
- داروها
- یک ضربان ساز
- تغییر داروهایی که ممکن است باعث تپش قلب شوند.
جمعبندی
تپش قلب اغلب شایع است و به طور معمول چند ثانیه طول میکشد. نکات اشاره شده در بالا میتواند به توقف تپش قلب و کاهش وقوع آنها کمک کند. اگر این احساس بیش از چند ثانیه طول کشید با پزشک صحبت کنید زیرا ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینهای باشد که نیاز به درمان دارد.
