غده پروانهای شکل تیروئید در جلوی گلوی ما قرار دارد و با هورمونهای T3 و T4 که با کمک غده هیپوفیز تولید میکند، نقش حیاتی در تنظیم سوخت و ساز بدن دارد. جنین در رحم مادر برای تکمیل ساختارهای مغز، کودکان برای رشد صحیح و بزرگسالان برای تنظیم متابولیسم بدن به این غده نیاز ضروری دارند و این موارد فقط بخش کوچکی از کارکردهای تیروئید است.
اگرچه بیماریهای تیروئید، علائم مشخصی دارند و در بسیاری از موارد، افراد از تغییر حالتهای بدنی خود، متوجه مشکلی در بدن خود میشوند، اما انجام آزمایشهای دورهای خون، میتواند بسیار زودتر این اختلالات را شناسایی کند. این موضوع به ویژه در مادران باردار و کودکان در حال رشد، اهمیت بسیار زیادی دارد.
همچنین مواردی مانند خستگی، افسردگی، شکنندگی ناخنها و ریزش مو در برخی افراد به طور متداولی وجود دارد که ممکن است ناشی از اختلال در عملکرد تیروئید باشد.
آزمایش تیروئید هورمونهای t4، t3 تیروئیدی، هورمون tsh که از غده هیپوفیز ترشح میشود را اندازهگیری میکند. شما با این آزمایش میتوانید وضعیت این هورمونها را در خون بسنجید تا اگر دچار اختلالی بودید، هر چه سریعتر درمان شروع شود.
زمانی که غده تیروئید پرکار (هیپرتیروئیدیسم) شود، میزان زیادی از هورمونهای تیروکسین ترشح میشود و علائمی مانند کاهش وزن ناگهانی، ضربان قلب تند، افزایش تعریق، ضعف عضلات و اختلالات خواب دیده میشود.
در تیروئید کم کار (هیپوتیروئیدی)، این غده نمیتواند به میزان کافی هورمون تولید کند و علائمی مانند ضعف و خستگی، پوست خشک، کم شدن تعریق، فراموشکاری، یبوست، افزایش وزن، کم خونی، درد مفاصل و اختلالات قاعدگی ایجاد میشود.
آزمایش اصلی که برای تشخیص بیماریهای تیروئیدی انجام میشود، آزمایش خون وریدی است که معمولا از ورید بازویی گرفته میشود. اما در برخی شرایط اسکن تیروئید نیز برای تکمیل آزمایشها لازم میشود.
به طور معمول، نمونه خون گرفته شده، از جهت میزان هورمونهای TSH که در غده هیپوفیز ترشح میشود و هورمونهای T4 و T3 مورد ارزیابی قرار میگیرد و با جدول استانداردی که وجود دارد، مقایسه میشود. البته گاهی به صلاح دید پزشک، باید موارد دیگری مانند کلسیتونین، تیروگلوبولین و آنتیبادیهای تیروئید نیز سنجیده شود.
با ثبت درخواست آزمایش تیروئید در آزمایش آنلاین، متخصصین نمونهگیری که مورد تائید وزارت بهداشت هستند و مجوزهای لازم را کسب کردهاند، در محل حاضر میشوند و نمونهگیری را انجام میدهند. جواب آزمایش نیز پس از انجام تستهای مورد نظر، برای شما ارسال خواهد شد.
بسته به اینکه آزمایش تیروئید با چه بیمهای محاسبه شود و یا اصلا بدون پوشش بیمه آن را انجام داده باشید، هزینههای آزمایش تغییر خواهد کرد. جدول زیر هزینههای آزمایش تیروئید را برحسب فاکتورهای مختلفی که اندازهگیری میشود (بدون در نظر گرفتن بیمه)، لیست کرده است. البته این قیمت برای مراکزی است که در مناطق متوسط شهری در حال ارائه خدمات پزشکی هستند. ممکن است در تعدادی از آزمایشگاهها با توجه به شرایط ویژه، نوع کیتهای آزمایشگاهی و دقت بالای آنها، قیمت متفاوت باشد.
غدهای در مغز به نام غده هیپوفیز، هورمونی به نام TSH تولید میکند که به نوعی ماشه شروع کار غده تیروئید است. برای همین است که در آزمایشهای تیروئید، معمولا میزان این هورمون را هم اندازه میگیرند. غده تیروئید هم دو هورمون به نامهای تیروکسین (T4) و ترییودوتیرونین (T3) تولید میکند که به جریان خون ترشح میشوند و بر عملکرد سلولها و بافتهای مختلف بدن تاثیر میگذارند. البته در مواردی، مقادیر TSI (ایمونوگلوبولین تحریک کننده تیروئید) و آنتی بادیهای TG و آنتی بادیهای TPO را هم اندازه میگیرند.
در تفسیر آزمایش تیروئید، کم بودن و یا بیشتر بودن میزان هرکدام یک از این مقادیر نسبت به مقادیر نرمال، میتواند یکی از انواع اختلالات آزمایش تیروئید را نشان دهد. برای مثال، اگر سطح TSH، کمتر از حد نرمال باشد، امکان پرکاری تیروئید وجود دارد و اگر سطح آن بالاتر از میزان طبیعی باشد، باید به کم کاری تیروئید شک کرد. اما فقط این هورمون برای تشخیص قطعی اختلال کافی نیست و پزشک با توجه به هر کدام از مقادیر ثبت شده، نظر قطعی را میدهد.
به طور معمول، تمام آزمایشهای کم کاری تیروئید، پرکاری تیروئید و تیروئید هاشیموتو بین 1 تا سه روز کاری آماده میشود و برای متقاضی ارسال میشود.
بین روزهای اول تا سوم پس از تولد، نمونه خون از نوزاد گرفته میشود تا وضعیت سلامت تیروئید چک شود. مشکلات تیروئیدی در نوزادان اگر شناخته نشود، تاثیر منفی زیادی روی رشد جسمی و مغزی کودک خواهد داشت
بله، آزمایش تیروئید، با نمونه گیری خون انجام میشود و برای بررسی دقیق هورمونهای تیروئید، به ویژه در تیروئید کم کاری و پرکاری، نیاز است فرد ناشتا باشد.
آزمایش تیروئید، با نمونه گیری خون است. مقدار کمی نمونه خون از رگ وریدی بازو گرفته میشود و سپس در آزمایشگاه به روشهای مختلف، نمونه خون از جهت میزان هورمون های تیروئیدی اندازهگیری میشود.
به طور معمول افرادی که سالم هستند و پیش زمینهای از بیماریهای تیروئید نداشتهاند، میتوانند آزمایشهای تیروئید را فقط به چکاپهای دورهای که سایر موارد را هم چک میکنند، محدود کنند.