کمبود آهن در مردان چه علائمی را بروز میدهد؟
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
31 / 01 / 1401
ریزش حدود 100 تار مو در روز طبیعی است. با این حال، اگر ریزش موی شما بیش از حد باشد و موهایی که ریخته شدهاند دوباره رشد نکند، ممکن است دچار کمبود آهن باشید. آهن یک ماده معدنی است که نقش حیاتی در سلامت و تندرستی شما دارد. بدون آن بسیاری از عملکردهای بدن دچار اختلال میشوند. برای مثال، نقش اصلی آهن حمل اکسیژن در خون و انتقال آن به تمام سلولهای بدن است. بنابراین در صورت کمبود آهن، اکسیژن رسانی به سلولها دچار اختلال میشود.
آهن همچنین جزء مهمی از هموگلوبین، پروتئین موجود در گلبولهای قرمز است که اکسیژن را از ریهها حمل میکند و آن را به سراسر بدن منتقل میکند. اگر بدن شما آهن کافی نداشته باشد، نمیتواند گلبولهای قرمز سالم و کافی حامل اکسیژن را تولید کند. کمبود آهن در مردان میتواند باعث کم خونی شود، به این معنی که هموگلوبین بسیار کمی خواهید داشت. با مطالعه ادامه مطلب با تمامی نکات لازم در مورد کمبود آهن در مردان از قبیل علائم، منابع جایگزین و سرشار از آهن، تشخیص و درمان آشنا شوید.
فهرست مطالب
علائم کمبود آهن در مردان کدامند؟
به طور کلی، دو نوع آهن وجود دارد. آهن هِم که از منابع حیوانی دریافت شده و آهن غیر هم که از منابع گیاهی دریافت میشود. آهن هِم با سهولت بیشتری توسط خون جذب میشود. غذاهای غنی از آهن عبارتند از: گوشت گاو، جگر، لوبیا، غلات غنی شده و سبزیجات دارای برگ تیره مانند اسفناج. سطح ناکافی آهن میتواند کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد و علائم و نشانههای مختلفی را بروز دهد. در اینجا چند علائم رایج وجود دارد که ممکن است به معنی وجود کمبود آهن در مردان باشند.
خستگی و فرسودگی شدید
خستگی یکی از رایجترین نشانههای کمبود آهن در مردان است، زیرا به این معنی است که بدن شما برای حمل اکسیژن به سلولهایتان مشکل دارد، بنابراین بر سطح انرژی شما تأثیر میگذارد. افرادی که فاقد آهن کافی در خون خود هستند اغلب احساس تنبلی، ضعف و ناتوانی در تمرکز میکنند. اگرچه خستگی میتواند نشانه بسیاری از شرایط پزشکی دیگر نیز باشد، اما اگر با استراحت کافی برطرف نشد، یا ما تماس بگیرید تا ویزیت پزشک در منزل به شما مراجعه کند و سطح آهن شما را مورد بررسی قرار دهد.
عفونتهای مکرر
آهن نقش کلیدی در سیستم ایمنی سالم دارد، بنابراین سطوح پایین این ماده معدنی میتواند افراد را مستعد ابتلا به عفونتها کند. جالب توجه است، گلبولهای قرمز خون به انتقال اکسیژن به طحال کمک میکنند، جایی که میتوان با عفونتها مبارزه کرد. گلبولهای قرمز خون نیز اکسیژن را به غدد لنفاوی میرسانند که گلبولهای سفید ضد عفونت را در خود جای دادهاند. وقتی فردی دچار کمبود آهن است، گلبولهای سفید خون نیز تولید نمیشوند. بنابراین، به دلیل اینکه اکسیژن کافی دریافت نمیکنند، قوی نیستند و این فرد را مستعد ابتلا به عفونتها میکند.
پوست رنگ پریده
هموگلوبین به پوست رنگ میدهد، بنابراین سطوح پایین باعث روشن شدن پوست میشود. وقتی گلبولهای قرمز کم آهن میشوند، در مرکز کوچکتر و کمرنگتر میشوند، بنابراین پوست نیز رنگ پریدهتر میشود. این مورد ممکن است در افرادی که رنگهای روشنتری دارند، آسانتر تشخیص داده شود، اما صرف نظر از رنگ پوست شما، اگر ناحیه داخل پلک پایین، از حد معمول روشنتر باشد، ممکن است نشانهای از کمبود آهن در مردان باشد. انجام آزمایش خون به شما کمک میکند که در صورت ابتلا به کمخونی، تشخیص داده شده و اقدامات لازم را انجام دهید. این آزمایش را میتوانید با کمک تیم ما در منزل و یا محیط کار انجام دهید و در نهایت با مشاوره پزشکی تلفنی درمورد نتیجه آن و راهکارهای درمانی پیش رو مشورت کنید.
کمبود آهن با توجه به اینکه اکسیژن رسانی به سلولهای مختلف از جمله هموگلوبین را کاهش میدهد، پوست رنگ پریده میشود. هموگلوبین به پوست رنگ میبخشد.
زبان متورم
تغییرات زبان از جمله درد یا تورم، میتواند نشانه کمبود آهن در مردان باشد. ترکهای کناری دهان نیز در بین افراد مبتلا به کمبود آهن شایع است. با توجه به اینکه ترک خوردن زبان ممکن است ناشی از علل دیگر از قبیل کمبود برخی از ویتامینها، مشکلات گوارشی، کمبودهای تغذیهای و در موارد نادر بیماریهای وخیم است، انجام چکاب مردان به طور منظم به جلوگیری از عوارض ناشی از این موارد کمک میکند.
سندرم پای بیقرار
برخی از مردانی که کمبود آهن دارند به سندرم پای بیقرار مبتلا میشوند، اختلالی که باعث میشود میل شدیدی برای حرکت دادن پاهای خود داشته باشید. این میل اغلب با احساس خزیدن ناخوشایند در پاها همراه است که خوابیدن را سخت میکند. اگر برای مراجعه به پزشک به منظور تشخیص و درمان این مورد احساس راحتی نمیکنید، تنها کافیست با ما تماس بگیرید و بعد از تعیین محل و زمان مورد نظر، ویزیت پزشک در منزل را در کنار خود داشته باشید.
پیکا
مردان مبتلا به کمبود آهن ممکن است به مواد غیر غذایی مانند خاک رس، خاک یا گچ تمایل پیدا کنند، وضعیتی که به عنوان پیکا شناخته میشود. با این حال، تسلیم شدن به هوس و خوردن این مواد میتواند مضر باشد، زیرا ممکن است منجر به بلع سموم و مواد مضر شود. همچنین، خوردن خاک رس، گچ و خاک در واقع میتواند در جذب آهن اختلال ایجاد کند. اگر شما جزو آن دسته از افراد هستید که به این عارضه دچارید، برای مشورت درمورد اقدامات درمانی با مشاوره پزشکی تلفنی تماس بگیرید.
ریزش مو
کمبود آهن، به خصوص زمانی که به کم خونی تبدیل شود، میتواند باعث ریزش مو شود. وقتی فولیکولهای مو اکسیژن کافی دریافت نمیکنند، وارد مرحله استراحت میشوند و مو میریزد و تا زمانی که کمخونی بهبود نیابد، رشد نمیکند.
اگر این علائم را تجربه میکنید و فکر می کنید ممکن است کمبود آهن داشته باشید، با مشاوره پزشکی خود صحبت کنید. او میتواند به شما کمک کند تا ابتدا آزمایش آهن جهت سلامتی انجام دهید و به علت اصلی کمبود آهن خود برسید، راه هایی را برای گنجاندن غذاهای غنی از آهن در رژیم غذایی خود بیابید و تعیین کنید که آیا نیاز به مصرف مکمل آهن دارید یا خیر.
چگونه کمبود آهن در مردان بروز میدهد؟
کمبود آهن در مردان نادر است و معمولاً پسران زیر پنج سال یا مردان بالای 65 سال را تحت تأثیر قرار میدهد. طبق بررسی ملی رژیم غذایی و تغذیه، تنها حدود 15 درصد از مردان نیاز روزانه به آهن را از رژیم غذایی خود برآورده نمیکنند. این درحالیست که 90 درصد زنان میزان کافی آهن از رژیم غذایی را دریافت نمیکنند. این مورد بیشتر بدین خاطر است که مردان به آهن بسیار کمتری (حدود 8.7 میلی گرم در روز) نیاز دارند، زیرا آنها قاعدگی ندارند. دلایل اصلی کمبود آهن در مردان به علت افزایش نیاز بدن، چه به علت رشد فیزیکی، عضلهسازی یا افزایش حجم خون و مصرف محدود آهن یا بیماری است.
کمبود آهن در مردان میتواند نشانهای از خونریزی در معده یا روده نیز باشد که میتواند به دلیل استفاده مکرر از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا آسپرین، زخم معده، تورم و التهاب در رودهها، بواسیر یا تودهها باشد.گیاهخواری بدون مطالعه در مورد تغذیه میتواند عامل دیگری از کمبود آهن در مردان باشد. یکی دیگر از دلایل اصلی کمبود آهن در مردان، دریافت ناکافی غذاهای سرشار از آهن است. بدن آهن موجود در غذاهای حیوانی را دو تا سه برابر بیشتر از غذاهای گیاهی جذب میکند.
آهنی که از طریق رژیم غذایی خود دریافت میکنید، یا به شکل «آهن هم» است که عمدتاً از گوشت، مرغ و ماهی به دست میآید یا «آهن غیرهم» که از غلات، حبوبات، حبوبات، میوهها و سبزیجات به دست میآید. دسترسی زیستی آهن از غذا به طور قابل توجهی متفاوت است و همچنین بر اساس نوع رژیم غذایی ما تعیین میشود. ویتامین C به افزایش جذب آهن کمک میکند، در حالی که اسید فیزیکی، یکی از اجزای بسیاری از سبزیجات و برخی از غلات، لوبیاها و آجیل، ممکن است جذب را کاهش دهد.
خطرات ناشی از کمبود آهن در مردان کدامند؟
شاید تعجب آور نباشد که هر چه مدت زمان بیشتری کمبود آهن داشته باشید، عواقب آن شدیدتر خواهد بود. در صورت عدم درمان علائم کمبود آهن میتواند بسیار جدی باشد، به ویژه خستگی شدید و تنگی نفس. موارد شدید کمبود آهن در مردان نیز میتواند منجر به مشکلات قلبی مانند ضربان قلب سریع یا نامنظم شود. این به دلیل فعالیت بیشتر قلب برای جبران کمبود اکسیژن در خون است.
علاوه بر این، کم خونی ناشی از کمبود آهن که در درازمدت درمان نشده است، میتواند شدید شود و سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کند و شما را مستعد ابتلا به انواع عفونتها و بیماریها کند. علاوه بر آسیب رساندن به اندامهای حیاتی مانند مغز، قلب و ریهها، سیستم گردش خون نیز میتواند در نتیجه ناتوانی قلب در پمپاژ خون اکسیژن کافی در اطراف بدن برای حمایت از عملکرد بافتها دچار مشکل شود. در اصل، شما ممکن است از همه نظر خوب نباشید. اگر تا به امروز میزان آهن بدن خود را بررسی نکردهاید، با توجه به موارد اشاره شده وقت آن رسیده تا تنها کمی نگران باشید و به منظور جلوگیری از بروز هرگونه عارضه چکاب مردان را انجام دهید. انجام این چکاب با کمک تیم ما بسیار آسان خواهد بود. تنها کافیست با ما تماس بگیرید و پس از تعیین محل و زمان موردنظر خود، خدمات را با کمک ویزیت پزشک در منزل و یا محل کار دریافت کنید. علاوه بر این، بعد از دریافت نتیجه چکاب خود به صورت آنلاین، این امکان وجود دارد که با مشاوره پزشکی تلفنی ما در مورد نتایج حاصل شده و اقدامات بعدی که لازم است انجام دهید، صحبت کنید.
خستگی شدید و تنگی نفس از جمله مهمترین خطرات کمبود آهن در مردان است.
چگونه سطح آهن خود را به طور طبیعی افزایش دهیم؟
بدن شما نمی تواند آهن خود را تولید کند، بنابراین باید منابع دیگری را برای دریافت آهن در نظر داشته باشید. توصیه میشود که با یک رژیم غذایی خوب شروع کنید، سپس در صورت لزوم مکملها را اضافه کنید. البته تمامی این موارد را باید زیر نظر مشاوره پزشکی انجام دهید. غذاهای غنی از آهن عبارتند از گوشت قرمز، کله پاچه و صدف و مرغ، بوقلمون، خوک، ماهی و تخم مرغ که دارای مواد معدنی نسبتاً بالایی نیز هستند. برای سبزیجات یا وگانها، آجیل، دانهها، عدس، لوبیا و سایر حبوبات، کینوآ و سبزیجات سبز و برگ دار را در نظر داشته باشید. اما به یاد داشته باشید که انواع آهن موجود در گیاهان نسبت به منایع حیوانی با سرعت بسیار کمتری جذب میشود.
برای افزایش جذب آهن غیر هم، غذاهای سرشار از ویتامین C مانند مرکبات، توتفرنگی، گوجهفرنگی، و سبزیجات برگدار را همراه با غذاهای غنی از آهن مصرف کنید. از نوشیدن چای و قهوه همزمان با غذاهای غنی از آهن خودداری کنید. تانن موجود در این مواد میتواند از جذب آهن جلوگیری کند. همچنین از مصرف غذاهای غنی شده با کلسیم یا مکملهای کلسیم همراه با وعدههای غذایی خودداری کنید، زیرا کلسیم از جذب آهن نیز جلوگیری میکند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر از علائم کمبود آهن در مردان رنج میبرید، سعی نکنید علت علائم ایجاد شده را خودسرانه تشخیص دهید، هر چند که ممکن است وسوسه انگیز باشد. بهترین گزینه مراجعه به مشاوره پزشکی است تا بتواند آزمایش خون انجام دهد و تشخیص را تأیید کند. تشخیص اینکه آیا ممکن است علت زمینهای برای کمبود آهن وجود داشته باشد یا خیر، مهم است، بنابراین تشخیص و معاینه مناسب ضروری است.
توجه داشته باشید که آهن بیش از حد میتواند برای بدن شما نیز مضر باشد، بنابراین از مصرف مکملها به صورت خودسرانه خودداری کنید مگر اینکه پزشکتان توصیه کند. همچنین هشدار داده میشود که خونریزی مقعدی یا خون در مدفوع باید در اسرع وقت گزارش شود، زیرا میتواند نشانه ای از پولپی یا سرطان روده، به خصوص در مردان مسن باشد.
