کم کاری تیروئید زمانی ایجاد میشود که غده تیروئید شما هورمون کافی برای پشتیبانی از عملکردهای متابولیک مختلف در سراسر بدن تولید نمیکند. با این حال، بررسی علت دقیق این بیماری همیشه آنقدر واضح نیست، زیرا موارد مختلفی وجود دارند که ممکن است منجر به کم کاری تیروئید شوند. همچنین، در حالی که کم کاری تیروئید شایع است، به ویژه در زنان بالای 60 سال، متاسفانه تشخیص آن آسان نیست. بدین خاطر، محققان تخمین میزنند که تا 60 درصد از مردم به بیماری تیروئید مبتلا هستند ولی از آن آگاه نیستند. علت اصلی این مورد بدین خاطر است که علائم کم کاری تیروئید بیشتر از هر نوع بیماری تیروئید دیگری شایع است. هنگامی که کم کاری تیروئید درمان نشود، افراد در معرض خطر عوارض طولانی مدت مانند بیماری قلبی خواهند بود. اگر مشکوک به کم کاری تیروئید هستید، دلایل زیر را در نظر داشته باشید، زیرا ممکن است برخی از آنها بیشتر شما را در معرض خطر قرار دهند.
فهرست مطالب
یکی از علل اولیه کم کاری تیروئید است. تیروئیدیت هاشیموتو که کم کاری تیروئید هاشیموتو نیز نامیده میشود، شایع ترین علت کم کاری تیروئید است. این یک بیماری خود ایمنی است و به دستهای از اختلالات که در آن بدن شما به بافتهای سالم خود حمله میکند، گفته میشود. افرادی که به هاشیموتو مبتلا هستند، آنتی بادیهایی دارند که به بافتهای غده تیروئید حمله میکند. وقتی غده تیروئید شما دیگر بافت سالمی ندارد، ضعیف شده و آنطور که باید هورمون تولید نمیکند.
علت دقیق بیماریهای خودایمنی مشخص نیست، اما تصور میشود که ژنتیک در این امر نقش دارد. هاشیموتو معمولاً در میان خانوادهها ایجاد میشود، بنابراین اگر یکی از بستگان نزدیک شما به این بیماری مبتلا باشد، ممکن است در معرض خطر باشید. تیروئیدیت هاشیموتو در زنان میانسال شایع تر است. با این حال، این وضعیت ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، حتی کسانی که از سلامت مطلوبی برخوردار هستند. اگر این بیماری در خانواده شما سابقه دارد، از ویزیت پزشک در منزل کمک بگیرید تا آزمایشات لازم را جهت پیشگیری از ابتلا و (در صورت ابتلا) کنترل علائم به شما یاری رساند.
تغییرات هورمونی در بارداری ممکن است بر کم کاری تیروئید شما تأثیر بگذارد. بارداری منجر به تغییرات هورمونی زیادی میشود و تغییرات هورمونی تیروئید از جمله آنهاست. نیاز به هورمون تیروئید در دوران بارداری افزایش مییابد و تیروئیدی که به خوبی کار نمیکند ممکن است نتواند آن نیاز را برطرف کند. علاوه بر این، افرادی که دارای آنتی بادیهای موجود در بیماری هاشیموتو هستند، در 6 تا 12 ماه پس از بارداری احتمال بیشتری دارد که دچار اختلال عملکرد تیروئید شوند. این میتواند به خطرات جدی برای سلامتی کودک در حال رشد منجر شود و حتی ممکن است باعث سقط جنین شود و یا تأخیر در رشد را به دنبال داشته باشد.
کم کاری تیروئید در 5 مورد از هر 1000 بارداری ایجاد میشود. آزمایشات خون در طول بارداری برای کمک به تشخیص این مشکل و سایر مشکلات مربوط به تیروئید مهم است. هورمونهای تیروئید، زمانی که در دوزهای مناسب تجویز شوند، برای استفاده در دوران بارداری بی خطر هستند. به جای مراجعه حضوری به مطب پزشک، از ویزیت پزشک در منزل برای انجام تمامی چکابهای دوره بارداری کمک دریافت کنید.
اختلالات غده هیپوفیز مسئول بخش کوچکی از موارد کم کاری تیروئید است. غده هیپوفیز، غده بسیار کوچکی است که در مغز قرار دارد و مسئول دستور دادن به تیروئید برای تولید هورمون است. این تولید هورمون از طریق هورمون محرک تیروئید (TSH) انجام میشود. در حالی که نادر است، اما اختلال غده هیپوفیز میتواند این ارتباط با غده تیروئید را مختل کند و بنابراین تولید هورمون تیروئید تحت تاثیر قرار میگیرد. اختلالات غده هیپوفیز مسئول حدود 1 درصد از موارد کم کاری تیروئید است. آنها معمولاً توسط تومورهای غیرسرطانی ایجاد میشوند.
جراحی تیروئید ممکن است باعث کم کاری تیروئید شود. جراحی تیروئید (تیروئیدکتومی) شامل برداشتن یک یا هر دو طرف غده تیروئید شما است. این روش اغلب در بیماران مبتلا به ندول (کیستهای غیر سرطانی) یا در بیماران مبتلا به سرطان تیروئید استفاده میشود. تیروئیدکتومی جزئی (فقط برداشتن یک طرف غده) ممکن است لزوماً به کم کاری تیروئید منجر نشود. اما برای جلوگیری از کم کاری تیروئید نیاز به نظارت دقیق است. افرادی که تیروئیدکتومی کامل دارند، برای جبران از دست دادن غدد تیروئید خود، نیاز به مصرف هورمونهای مصنوعی تیروئید در تمام طول عمر دارند. برای کسب آگاهی از هورمونهای مصنوعی تیروئید با مشاوره پزشکی خود مشورت کنید.
درمان پرکاری تیروئید ممکن است مورد کم کاری تیروئید شما را بدتر کند. برخی از درمانهای پرکاری تیروئید میتواند منجر به کم کاری تیروئید شود. این به ویژه در مورد روشی به نام ید رادیواکتیو صادق است. داروهای ضد تیروئید نیز در درمان پرکاری تیروئید استفاده میشود. چنین درمانهایی برای افرادی که هورمون تیروئید بیش از حد دارند استفاده میشود. بنابراین، به طور کلی، روند جلوگیری از تولید هورمونهای بیش از حد تیروئید میتواند نتیجه معکوس داشته باشد و باعث کم کاری آن شود. انجام آزمایشات مکرر برای جلوگیری از چنین اتفاقی مهم است. مشاوره پزشکی تلفنی اطلاعات لازم درمورد آزمایشات مربوط به تیروئید کم کار را به شما میدهد.
برخی داروها میتوانند در ایجاد کم کاری تیروئید نقش داشته باشند. اگرچه نادر است، اما برخی از داروها که میتوانند باعث کم کاری تیروئید شوند، عبارتند از لیتیوم که رایجترین آنهاست، آمیودارون (Cordarone، Nexterone) و برخی از داروهای شیمی درمانی. اگر از قبل استعداد ژنتیکی برای بیماریهای خودایمنی داشته باشید، ممکن است بیشتر در معرض خطر کم کاری تیروئید ناشی از دارو باشید. قبل از مصرف هر دارویی با مشاوره پزشکی خود مشورت کنید. اگر برای یک دوره کوتاه داروهایی را استفاده کردید که منجر به بروز علائم جدید در شما شد نیز با مشاوره پزشکی تلفنی خود تماس بگیرید.
پرتودرمانی یکی از دلایل احتمالی کم کاری تیروئید است. پرتودرمانی در اطراف ناحیه سر یا گردن میتواند به طور ناخواسته به غده تیروئید شما آسیب برساند و منجر به کم کاری تیروئید شود. از چنین روشهایی در درمان لنفوم و بیماری هوچکین نیز استفاده میشود.
مشکلات مادرزادی ممکن است منجر به کم کاری تیروئید شود. به دلایل ناشناخته، برخی از نوزادان بدون غده تیروئید متولد میشوند. برخی دیگر ممکن است غدد تیروئید جزئی داشته باشند، یا در داخل آنها ناهنجاری وجود داشته باشد. چنین مواردی در حدود 1 نوزاد از هر 3000 نوزاد متولد شده رخ میدهد. بدون غده تیروئیدی که به طور کامل کار میکند، فرد میتواند به کم کاری تیروئید مبتلا شود. در نتیجه ممکن است ناتوانیهای مربوط به سلامت روان رخ دهد. خوشبختانه،نوزادان به طور معمول از نظر عملکرد تیروئید در بدو تولد غربالگری میشوند. بنابراین در صورت وجود هرگونه عارضهای والدین با خبر خواهند شد. برای انجام سونوگرافی و یا غربالگری دوره بارداری از ویزیت پزشک در منزل کمک بگیرید.
اختلالات نادر ممکن است در احتمال ابتلا شما به کم کاری تیروئید نقش داشته باشند. برخی از اختلالات نادر ممکن است باعث شوند که مواد غیرطبیعی به غده تیروئید راه پیدا کنند. این به نوبه خود عملکرد آن را مختل میکند. از جمله این اختلالات میتوان به آمیلوئیدوز، هموکروماتوز و سارکوئیدوز اشاره کرد.
ید یک ماده معدنی رایج است که در نمک خوراکی، جلبک دریایی و غذاهای دریایی یافت میشود. این یک جزء مهم در تولید هورمونهای تیروئید تلقی میشود. کمبود ید یکی از علل شایع کم کاری تیروئید در کشورهای در حال توسعه است. همچنین ممکن است در چنین مواردی منجر به گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید) شود. در صورتی که رژیم غذایی شما حاوی میزان کمی از نمک ید دار است با مشاوره پزشکی صحبت کنید تا رژیم غذایی بهتری را به شما معرفی کنند.