تب مالت
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
30 / 06 / 1400
تب مالت یا بروسلوز بیماری‌ای است که از طریق گروهی از باکتری‌ها از جنس بروسلا ایجاد می‌شود. این باکتری‌ها قادرند هم انسان‌ها و هم حیوانات را آلوده کنند. تب مالت اغلب زمانی منتقل می‌شود که افراد غذای آلوده ازجمله گوشت خام یا شیر غیرپاستوریزه بخورند. از سوی دیگر، این باکتری‌ها می‌توانند در هوا نیز پخش شوند یا از طریق زخم باز منتقل گردند. افرادی که با حیوانات و گوشت خام در تماس هستند (برای مثال، قصاب‌ها) بیشتر احتمال دارد که به تب مالت دچار شوند. در ادامه با این بیماری بیشتر آشنا می‌شوید.
فهرست مطالب
عوامل خطر ابتلا به تب مالت شامل چه مواردی است؟
حیوانات مختلفی می‌توانند به تب مالت دچار شوند که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بز
- گوسفند
- خوک
- گاو
- سگ
سپس حیوانات آلوده می‌توانند تب مالت را به انسان‌ها منتقل کنند. باکتری‌ها از طریق موارد زیر منتقل می‌شوند:
- خوردن
- تنفس
- تماس با زخم باز
به همین علت است که اگر تماس طولانی‌مدت با حیوانات داشته باشید احتمال ابتلای شما به تب مالت افزایش می‌یابد. این خطر به‌ویژه برای افرادی بیشتر است که با ادرار، خون یا بافت حیوان تماس دارند. جفت حیوانات نیز می‌تواند به باکتری بروسلا آلوده باشد. بنابراین، اگر به زایمان حیوانات کمک می‌کنید ممکن است به این باکتری آلوده شوید. خوشبختانه احتمال کمی وجود دارد که تب مالت از طریق تماس گاه‌به‌گاه با حیوانات خانگی به شما منتقل شود. در ارتباط با فصل تب مالت، این بیماری بیشتر در فصول بهار و تابستان که فصول زایمان و شیردهی حیوانات است بیشتر مشاهده می‌شود.
کسانی که محصولاتی حیوانی خام می‌خورند بیشتر در معرض خطر ابتلا به تب مالت قرار دارند. شیر و پنیر پاستوریزه نشده و همچنین گوشت خام می‌تواند حاوی باکتری بروسلا باشد. اگر از مناطقی که در آن‌ها تب مالت شایع‌تر است مثل آسیا، آفریقا و بخش‌هایی از اروپا لبنیات یا فرآورده‌های گوشتی خام بخورید احتمال ابتلای شما به تب مالت افزایش می‌یابد. این بیماری به‌ندرت از انسانی به انسان دیگر منتقل می‌شود. بااین‌حال، می‌تواند از طریق شیردهی یا رابطه جنسی نیز انتقال پیدا کند. ابتلا به عفونت بدون تماس با خون یا بافت، مورد نادری است.
علائم تب مالت چیست؟
علائم تب مالت در انسان شبیه به علائم آنفولانزاست. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:
- از دست دادن اشتها
- کمردرد
- لرز
- بی‌حالی
- سردرد
- درد در ناحیه شکم
- درد مفاصل
- تبی که می‌آید و می‌رود
- کاهش وزن
عفونت و بیماری ناشی از آن می‌تواند در یک ناحیه محدود شود که به این شرایط بروسلوز موضعی گفته می‌شود اما اگر این بیماری بر نواحی مختلف تاثیر بگذارد به آن بروسلوز گسترده گفته می‌شود. در ادامه با برخی از اثرات تب مالت بر قسمت‌های خاصی از بدن آشنا می‌شوید.
استخوان‌ها
تب مالت موضعی اغلب موجب التهاب استخوان‌های پایین ستون فقرات می‌شود. این مسئله می‌تواند منجر به کمردرد و کاهش تحرک شود.
کبد
تب مالت می‌تواند باعث آبسه در کبد شود و علائمی مثل زردی پوست و سفیدی چشم را ایجاد کند.
دستگاه گوارش
بیماری تب مالت می‌تواند منجر به علائم زیر در دستگاه گوارش شود:
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- یبوست
- دل‌درد
- کاهش وزن
- عفونت مجاری ادراری
عفونت تب مالت در مجاری ادراری می‌تواند درنهایت منجر به التهاب کلیه و درد شدید زیر قفسه سینه شود. همچنین احتمال دارد فرد دچار التهاب دردناک بیضه‌ها و پروستات شود.
سیستم عصبی مرکزی
تب مالت در برخی موارد موجب التهاب مغز، غشاهای اطراف آن و نخاع می‌شود. این مسئله می‌تواند احتمال سکته مغزی را افزایش دهد.
قلب
در موارد نادر، تب مالت ممکن است باعث التهاب پوشش داخلی قلب شود که در پزشکی به آن اندوکاردیت عفونی گفته می‌شود. علائم این مسئله عبارت‌اند از:
- تب و لرز
- تعریق شبانه
- خستگی
- مشکل تنفس در زمان انجام فعالیت بدنی
- تنگی نفس هنگام دراز کشیدن
- سرفه
- تورم پا، ساق پا یا شکم
پوست
در موارد نادری، تب مالت منجر به ضایعات پوستی می‌شود که ازجمله آن‌ها می‌توان به برجستگی بر روی پوست، زخم و بثورات اشاره کرد.
تب مالت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر علائم غیرقابل‌توجیهی دارید که شبیه به آنفولانزاست پزشک شما را ازنظر ابتلا به تب مالت بررسی می‌کند. آزمایش تب مالت می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کشت خون
- کشت ادرار
- کشت مغز استخوان
- آزمایش مایع مغزی نخاعی
- آزمایش آنتی‌بادی‌های بروسلا
درصورتی‌که علائم شبیه به آنفولانزا دارید و با حیواناتی تماس داشته‌اید که ممکن است به تب مالت آلوده باشند این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. لازم نیست این تماس اخیرا اتفاق افتاده باشد. حتی اگر ماه‌ها پیش با حیوانی آلوده تماس داشته‌اید ممکن است به تب مالت دچار شوید. در صورت ابتلا به بیماری، ظهور علائم ممکن است از یک هفته تا دو ماه به طول انجامد.
تب مالت چگونه درمان می‌شود؟
برای درمان تب مالت، پزشک معمولا ترکیبی از آنتی‌بیوتیک‌های داکسی سایکلین و ریفامپین را تجویز می‌کند. درمان بیماری معمولا شش تا هشت هفته طول می‌کشد. پزشک ممکن است ترکیبات دیگری مانند داکسی سایکلین و استرپتومایسین یا تری متوپریم و سولفامتوکسازول را نیز تجویز کند. همچنین، فرد مبتلا باید استراحت کافی داشته باشد تا بهبود او سریع‌تر اتفاق بیفتد. در کمتر از 10 درصد افرادی که برای تب مالت تحت درمان آنتی‌بیوتیکی قرار می‌گیرند علائم بیماری دوباره ظاهر می‌شود.
عوارض تب مالت چیست؟
آنتی‌بیوتیک‌ها همیشه باکتری‌های ایجادکننده تب مالت را از بین نمی‌برند. ممکن است پزشک قبل از درمان کامل بیماری مجبور شود که چندین دارو تجویز کند. در برخی موارد، با وجود درمان ممکن است باز هم باکتری‌ها باقی بمانند. اگر درمان موفقیت‌آمیز نباشد تب مالت می‌تواند موجب برخی عوارض شود. این عوارض عبارت‌اند از:
- انسفالیت (التهاب مغز)
- ارکیت (التهاب بیضه‌ها)
- ضایعات در استخوان‌ها و مفاصل
- اندوکاردیت عفونی (التهاب درون‌شامه قلب)
- مننژیت (التهاب غشاهای اطراف مغز)
برخی از این عوارض می‌توانند کشنده باشند. خوشبختانه مرگ ناشی از تب مالت نادر است. میزان مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری تا دو درصد است. انتظار می‌رود اکثر افراد مبتلا به تب مالت از این بیماری جان سالم به در ببرند، به‌ویژه اگر عوارضی را تجربه نکنند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
درصورتی‌که علائم شبه آنفولانزا را پس از هریک از موارد زیر تجربه می‌کنید لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- تماس با حیوانات وحشی
- سفر به کشورهایی که در آن‌ها تب مالت رایج است
- نوشیدن شیر غیرپاستوریزه یا مصرف لبنیات غیرپاستوریزه
- خوردن گوشت نیم‌پز
هر فردی که علائم عوارض تب مالت را داشته باشد نیز باید تحت مراقبت حرفه‌ای قرار گیرد.
چگونه می‌توان از تب مالت پیشگیری کرد؟
تب مالت یک بیماری قابل‌پیشگیری است. برای کاهش احتمال ابتلا به آن مهم است که موارد زیر را رعایت کنید:
- از مصرف گوشت خام یا شیر، پنیر و بستنی غیرپاستوریزه خودداری کنید.
- هنگام دست زدن به حیوانات یا بافت حیوانات از دستکش و عینک محافظ استفاده کنید.
- اگر بر روی پوست خود زخم باز دارید هنگام تماس با خون حیوانات، آن را بپوشانید.
- هنگام کمک به زایمان حیوانات، از لباس و دستکش محافظ استفاده کنید.
برای حیوانات واکسن تب مالت وجود دارد. بنابراین، اگر با حیوانات اهلی کار می‌کنید مهم است که برای آن‌ها واکسن تب مالت بزنید. بااین‌حال، هیچ واکسنی برای تب مالت در انسان‌ها وجود ندارد. به همین دلیل برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری مواردی که مطرح شد را به‌خوبی رعایت کنید.
درنهایت، تب مالت یک بیماری عفونی است که می‌تواند از حیوانات به انسان‌ها منتقل شود. باکتری بروسلا مسئول این بیماری است و معمولا در محصولات گوشتی خام یا فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه وجود دارد. این بیماری علائمی شبیه به علائم آنفولانزا ایجاد می‌کند و درصورتی‌که برای آن درمانی صورت نگیرد می‌تواند منجر به عوارض بسیار جدی شود. بنابراین، اگر علائم تب مالت را تجربه می‌کنید و با حیوان آلوده تماس داشته‌اید حتما به پزشک مراجعه کنید.
