حد نرمال آزمایش CRP

نوشته شده توسط فاطمه مهربان
09 / 09 / 1400

فهرست مطالب

آزمایش CRP چیست؟

آزمایش CRP که به عنوان پروتئین واکنشی C نیز شناحته می‌شود، که سطح پروتئین واکنشی c را در خون شما اندازه گیری می‌کند. CRP پروتئینی است که توسط کبد شما ساخته می‌شود و در پاسخ به التهاب وارد جریان خون شما می‌شود. اگر زخمی شده باشید یا عفونت داشته باشید، التهاب روشی است که بدن شما برای محافظت از بافت‌های بدن از آن استفاده می‌کند. التهاب ایجاد شده امکان دارد باعث ایجاد درد، قرمزی و تورم در ناحیه آسیب دیده یا ضربه خورده شود. برخی از اختلالات خودایمنی و بیماری‌های مزمن نیز می‌توانند باعث التهاب شوند.

به طور معمول، شما سطوح پایینی از پروتئین واکنشی c در خون خود دارید. سطوح بالا ممکن است نشانه یک عفونت جدی یا سایر اختلالات باشد.در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر با مشاوره تلفنی پزشکی تماس برقرار نمایید و یا با ویزیت پزشک در منزل چکاپ ها و معاینات لازم را انجام دهید.

چرا آزمایش CRP تجویز می‌شود؟

آزمایش CRP ممکن است برای یافتن یا نظارت بر شرایطی که باعث التهاب می‌شوند استفاده شود. این موارد به شرح زیر هستند:

عفونت‌های باکتریایی، مانند سپسیس، یک وضعیت شدید و گاهی اوقات تهدید کننده زندگی است
یک عفونت قارچی
بیماری التهابی روده، اختلالی که باعث تورم و خونریزی در روده می‌شود
یک اختلال خود ایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید
عفونت استخوان به نام استئومیلیت

اگر علائم عفونت باکتریایی جدی را دارید، همانطور که گفته شد ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشید. علائم عبارتند از:

تب
لرز
تنفس سریع و پی در پی
تپش قلب
تهوع و استفراغ

اگر قبلاً عفونتی برای شما تشخیص داده شده است یا بیماری مزمنی دارید، این آزمایش ممکن است برای نظارت بر درمان شما استفاده شود. سطوح CRP بسته به میزان التهاب شما افزایش و کاهش می‌یابد. اگر سطح CRP شما پایین بیاید، نشانه این است که درمان التهاب شما موثر است.

حد نرمال آزمایش CRP

اگر عفونت یا شرایط التهابی مزمن مانند RA ندارید، سطح CRP شما باید در محدوده طبیعی باشد. CRP معمولاً بر حسب میلی گرم در هر لیتر خون (mg/L) اندازه گیری می‌شود. حد نرمال آزمایش CRP معمولاً کمتر از 3.0 میلی گرم است. به خاطر داشته باشید که محدوده مرجع طبیعی اغلب بین آزمایشگاه‌ها متفاوت است.

سطح پروتئین واکنشی C (به میلی گرم در لیتر خون) در بزرگسالان:

زیر 3.0 نرمال
0 – 10.0 کمی افزایش یافته است که ممکن است نشان دهنده شرایط مختلفی مانند بارداری، سرماخوردگی یا التهاب لثه باشد.
0 – 100.0 نسبتاً افزایش یافته است که نشان دهنده عفونت یا یک بیماری التهابی مانند آرتریت روماتوئید (RA)، بیماری کرون یا لوپوس است.
0 – 500.0 بسیار افزایش یافته است که نشان دهنده عفونت، التهاب رگ‌های خونی یا ترومای بزرگ است.
0 و بالاتر به شدت افزایش یافته است که نشان دهنده عفونت شدید باکتریایی است

تست CRP با حساسیت بالا (hsCRP) می‌تواند سطوح زیر 10.0 میلی گرم در لیتر را تشخیص دهد. این نوع آزمایش در درجه اول برای تعیین خطر ابتلا به بیماری قلبی در فرد انجام می‌شود.

سطح hsCRP (بر حسب میلی گرم در لیتر خون) در بزرگسالان (مرتبط با بیماری قلبی):

زیر 1.0 کم خطر
– 3.0 خطر متوسط
0 – 10.0 خطر بالا

سطوح CRP و تشخیص آرتریت روماتوئید

هیچ آزمایشی نمی‌تواند تایید کند که شما RA دارید. با این حال، اندازه گیری سطح CRP در خون شما قادر است بخشی از یک تشخیص جامع باشد. پزشک می‌تواند از سطوح CRP شما برای ردیابی میزان التهاب در طول زمان استفاده کند.

اگر در حال انجام آزمایش برای RA هستید، پزشک احتمالاً آزمایش استاندارد CRP را به جای آزمایش hsCRP تجویز می‌کند. برای تأیید تشخیص RA، پزشک موارد زیر را انجام می‌دهد:

تجزیه و تحلیل نتایج سایر آزمایشات آزمایشگاهی، مانند آزمایش آنتی بادی فاکتور روماتوئید و آزمایش آنتی بادی سیترولینه سیترولین دار حلقوی (CCP)
ارزیابی میزان تورم و درد مفاصل
مدت زمان بروز علائم
برای بررسی فرسایش یا آسیب استخوان، اشعه ایکس از دست و پا نیز تجویز و بررسی می‌شود

آزمایش CRP

تنها کاری که باید برای آزمایش CRP انجام دهید، دادن نمونه خون است. هنگامی که خون شما گرفته شد، برای آزمایش به آزمایشگاه می‌رود. پزشک نتایج را به شما ارجاع می‌دهد، یا ممکن است بتوانید آنها را به صورت آنلاین بررسی کنید.

تقریبا هیچ خطری با خونگیری برای آزمایش CRP وجود ندارد. با این حال، واکنش‌هایی مانند کبودی جزئی یا درد با هر خون گیری ممکن است همراه باشد.

سطوح CRP و پاسخ به درمان RA

هنگامی که پزشک شما تشخیص RA را تأیید کرد، ممکن است آزمایش‌های گاه به گاه CRP را تجویز کند. سطوح CRP شما برای نشان دادن اینکه درمان شما چقدر خوب و صحیح کار می‌کند مفید است. به عنوان مثال، اگر داروی جدیدی را امتحان کنید، ممکن است پزشک چند هفته پس از شروع مصرف آن، سطح CRP شما را آزمایش کند.

اگر سطح شما کاهش یافته است، احتمالاً دارو کمک کننده بوده و اگر سطح CRP شما افزایش یابد، پزشک متوجه خواهد شد که شما در حال شعله ور شدن و درواقع عود بیماری هستید. ممکن است لازم باشد داروهای دیگری را تجویز و دوز مصرفی داروهای قبلی شما را تغییر داده یا درمان جدیدی را امتحان کنید.

معایب آزمایش CRP

اندازه گیری سطح CRP روش کاملی برای تشخیص RA یا تعیین اثربخشی یک درمان نیست. این بدین دلیل است که CRP مختص RA نیست. سطوح بالا CRP می‌تواند نشان دهنده هر نوع عفونت یا شرایط التهابی باشد.

از سوی دیگر، برخی از افراد مبتلا به RA ممکن است با وجود اینکه بیمار هستند، سطح CRP طبیعی داشته باشند. مطالعه‌ای که در سال 2009 منتشر شد به پایگاه‌های داده بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید در فنلاند (Jyväskylä) و ایالات متحده (نشویل، تنسی) در یک دوره 25 ساله پرداخت. نتایج نشان داد که 44 تا 58 درصد از بیمارانی که در فنلاند و ایالات متحده زندگی می‌کردند، نتایج آزمایش CRP طبیعی داشتند.

چگونه برای آزمایش CRP آماده شویم؟

انجام ورزش‌های بسیار شدید، مانند تمرینات سنگین با وزنه یا دویدن بسیار طولانی مدت می‌توانند باعث افزایش ناگهانی سطح CRP شما شوند. ممکن است پزشک به شما بگوید که قبل از انجام آزمایش از انجام چنین فعالیت‌هایی اجتناب کنید.

اگر نمونه خون شما برای آزمایش‌های اضافی استفاده می‌شود، ممکن است لازم باشد برای مدت معینی قبل از انجام آزمایش از خوردن یا آشامیدن خودداری کنید. به عنوان مثال، اگر آزمایش hs-CRP را برای بررسی بیماری قلبی انجام می‌دهید، احتمالاً پزشک شما آزمایش کلسترول را همزمان تجویز می‌کند.

پزشک یا پرستار دستورالعمل‌های خاصی را در مورد نحوه آماده شدن برای آزمایش به شما می‌دهد. برخی از داروها می‌توانند بر سطح CRP شما تأثیر بگذارند، بنابراین، همیشه به پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهایی که بدون نسخه خریداری می‌شوند، اطلاع دهید.

در طول آزمایش CRP چه اتفاقی می‌افتد؟

برای نمونه برداری از خون شما، یکی از اعضای تیم مراقبت‌های بهداشتی سوزنی را در رگ بازوی شما، معمولاً در خم آرنج، وارد می‌کند. نمونه خون برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. می‌توانید بلافاصله به فعالیت‌های معمول خود بازگردید.

نکته‌ای در مورد آزمایشات CRP برای بیماری قلبی

سطح بالای hs-CRP در خون با افزایش خطر حملات قلبی مرتبط است. همچنین، افرادی که سطح بالایی از hs-CRP دارند و دچار حمله قلبی شده‌اند، در مقایسه با افرادی که سطح hs-CRP طبیعی دارند، بیشتر احتمال دارد که یک حمله قلبی دیگر را تجربه کنند.

تست hs-CRP برای همه توصیه نمی‌شود. این آزمایش علت التهاب را نشان نمی‌دهد و ممکن است سطح بالای آن به این معنی باشد که التهاب روی قلب شما تأثیر نمی‌گذارد، به خصوص اگر سطح آن به طور قابل‌توجهی بالاتر از حد طبیعی باشد.

آزمایش hs-CRP ممکن است برای افرادی که 10 تا 20 درصد احتمال حمله قلبی در 10 سال آینده یا خطر متوسط دارند بسیار مفید باشد. پزشک سطح خطر شما را با استفاده از ارزیابی و امتیاز دهی آزمون‌هایی که انجام شه است و انتخاب‌های مربوط به سبک زندگی، سابقه خانوادگی و وضعیت سلامت فعلی شما را در نظر می‌گیرد، تعیین می‌کند.

اگر در معرض خطر حمله قلبی هستید، باید همیشه تحت درمان قرار بگیرید و بدون توجه به سطح hs-CRP، اقدامات لازم را برای محافظت از سلامت قلب خود انجام دهید.

راه‌هایی برای نگه داشتن حد نرمال آزمایش CRP

همانطور که گفته شد، CRP نشانگر التهاب و استرس با درجه پایین است که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. برای اطلاع از شیوه‌های مختلف زندگی و استراتژی‌های رژیم غذایی که می‌تواند به حفظ حد نرمال آزمایش CRP شما کمک کند، موارد ارائه شده در ادامه را مطالعه کنید.

به هر گونه شرایط بهداشتی به صورت اساسی رسیدگی کنید

وظیفه CRP بدین صورت است که در پاسخ به عفونت، آسیب بافتی و التهاب افزایش یابد. بنابراین تعجب آور نیست که بسیاری از شرایط مختلف می‌توانند CRP را افزایش دهند.

به همین دلیل است که اگر CRP شما افزایش یافته است، مهم ترین چیز این است که با پزشک خود مشورت کنید تا متوجه شوید چه چیزی باعث افزایش CRP شما می‌شود و هر گونه بیماری زمینه‌ای را درمان کنید.

تغییرات ایجاد شده در شیوه زندگی خود را که برخی از آنها در ادامه آمده است را با پزشک خود در میان بگذارید. هیچ یک از این استراتژی‌ها هرگز نباید به جای آنچه پزشک شما توصیه یا تجویز می‌کند انجام شود!

ورزش کنید

فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کاهش CRP کمک کند. در یک متاآنالیز 20 مطالعه که شامل 1400 فرد مبتلا به بیماری قلبی بود، سطح CRP پس از ورزش مورد بررسی قرار گرفت و متوجه شدند که میزان CRP کاهش یافته است. افرادی که در زمان شروع اشتیاق کمتری داشتند و ضعیف‌تر عمل کردند، کاهش بیشتری در CRP مشاهده کردند. زیرا مقدار ورزش مورد نیاز برای کاهش سطح CRP نسبتاً کم است. دانشمندان تخمین زده‌اند که کل انرژی مصرفی مورد نیاز 368 – 1050 کالری در هفته است.

با این حال، هنگامی که ورزش استرس زا است و باعث آسیب بافتی می‌شود، سطح CRP نیز می‌تواند پس از ورزش افزایش یابد. سطح CRP در این مورد به مدت، شدت، نوع ورزش و مسافت طی شده توسط فرد بستگی دارد. CRP در تمرینات با مسافت بیشتری افزایش می‌یابد (تمرین استقامتی). تمرین با شدت کامل و مدت زمان نسبتاً کوتاه، صرف نظر از نوع، تغییر قابل توجهی در CRP (برای دوره 1 تا 5 ساعته استراحت پس از تمرین) ایجاد نمی‌کند.

یک مطالعه نشان داد که پس از یک دو ماراتن (195/42 کیلومتر) سطح CRP بدون تغییر بود، روز بعد 3.4 برابر افزایش یافت و پس از چهار روز به سطح اولیه بازگشت. از سوی دیگر، سطح CRP پس از یک ماراتن فوق العاده (200 کیلومتر) 40 برابر افزایش یافت و تا شش روز پس از مسابقه در همان سطح باقی ماند.

کاهش وزن

در افرادی که اضافه وزن دارند و چاق هستند، کاهش وزن و کاهش چربی باعث کاهش سطح CRP می‌شود. یک مطالعه نشان داد که شانس دستیابی به سطوح CRP مطلوب با کاهش 5 درصدی وزن کل بدن و توده چربی بیش از دو برابر است.

مطالعات دیگر نشان می‌دهد که چربی ذخیره شده در عضلات شکم و ران با سطوح بالاتر CRP مستقل از توده چربی کل مرتبط است، که نشان می‌دهد کاهش بیشتر چربی در این نواحی ممکن است با بهبود بیشتر در سطوح CRP همراه باشد.

رژیم غذایی متعادل

رژیم‌های غذایی سالم به طور مستقل با سطوح پایین تر CRP مرتبط هستند که نشان می‌دهد رژیم غذایی با التهاب سیستمیک مرتبط است. رژیم‌های غذایی سرشار از فیبر و غنی از میوه‌ها و سبزیجات با سطوح پایین تر CRP مرتبط هستند، در حالی که یک رژیم غذایی غربی و رژیم‌های غذایی سرشار از چربی، قند و غلات تصفیه شده می‌تواند CRP را افزایش دهد.

یوگا، تای چی، چیگونگ و مدیتیشن

یوگا، تای چی و چی گونگ تمرین‌های درمانی هستند که فعالیت بدنی متوسط، تنفس عمیق و مدیتیشن را برای کاهش استرس و آرامش ادغام می‌کنند که می‌تواند به طور مفیدی بر سیستم ایمنی و سلامت کلی تأثیر بگذارد.

افرادی که این تمرین‌ها را طولانی تر و مداوم انجام می‌دهند ممکن است اثرات بهتری را تجربه کنند. هنگامی که تمرین‌کنندگان هاتا یوگا و تازه‌کاران در درازمدت در یک مطالعه با هم مقایسه شدند، تمرین‌کنندگان خبره سطوح پایین‌تری از CRP داشتند.

فعالیت جنسی

در یک مطالعه، مردانی که با شریک جنسی خود (بیش از یک بار در ماه) از نظر جنسی فعالیت داشته‌اند، پنج سال دیرتر نسبت به مردانی که فعالیت جنسی نداشتند، کمتر در گروه CRP بالا قرار گرفتند.

ویتامین A، C، D، K کافی

ویتامین‌ها مواد مغذی مورد نیاز بدن ما هستند، اما نمی‌توانند خود را تولید کنند که برای سلامتی و عملکرد مناسب بدن مهم هستند. هنگامی که ویتامین‌های خاص به اندازه کافی وجود نداشته باشد، بدن ما شروع به عملکرد نامطلوب می‌کند. برخی از کمبودها حتی می‌توانند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشند.

غلظت ویتامین C خون با سطوح پایین تر CRP هم در مردان و هم در زنان، عمدتاً در میان افراد غیر سیگاری، زنانی که دارای اضافه وزن نیستند و زنان یائسه مرتبط است. مکمل ویتامین C، کلسیم و آهن باعث کاهش CRP می‌شود. در صورت داشتن هر گونه سوال در خصوص بیماری با مشاوره تلفنی پزشکی آزمایش آنلاین تماس بگیرید.

مقالات مرتبط