کم خونی و تاری دید

• نوشته شده توسط فاطمه مهربان
• 22 / 09 / 1400

کم خونی ناشی از فقر آهن یک نوع رایج از انواع کم خونی است و وضعیتی است که در آن خون فاقد گلبول‌های قرمز سالم و کافی است. گلبول‌های قرمز خون، اکسیژن را به بافت‌های بدن حمل می‌کنند.

همانطور که از نام آن مشخص است، کم خونی ناشی از فقر آهن به دلیل کمبود آهن است. بدون آهن کافی، بدن شما نمی‌تواند به اندازه کافی ماده‌ای در گلبول‌های قرمز تولید کند که آنها را قادر به حمل اکسیژن (هموگلوبین) می‌کند. در نتیجه، کم خونی ناشی از فقر آهن ممکن است شما را خسته کرده و منجر به بروز علائمی مانند تاری دید و تنگی نفس را ایجاد کند.

معمولاً می‌توان کم خونی ناشی از فقر آهن را با مکمل آهن اصلاح کرد. گاهی اوقات آزمایش‌ها یا درمان‌های اضافی برای کم خونی ناشی از فقر آهن ضروری است، به خصوص اگر پزشک مشکوک باشد که شما خونریزی داخلی دارید.

علائم کم خونی ناشی از فقر آهن

در ابتدا، این نوع از کم خونی ممکن است آنقدر خفیف باشد که مورد توجه قرار نگیرد. اما با کمبود آهن در بدن و تشدید کم خونی، علائم و نشانه‌ها تشدید می‌شود. علائم و نشانه‌های کم خونی ناشی از فقر آهن ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خستگی مفرط
• ضعف

• پوست رنگ پریده
• درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع یا تنگی نفس
• سردرد، سرگیجه یا سبکی سر
• دست و پاهای سرد
• التهاب یا درد زبان
• ناخن‌های شکننده
• هوس غیرمعمول برای مواد غیر مغذی مانند یخ، خاک یا نشاسته
• کم اشتهایی به خصوص در نوزادان و کودکان مبتلا به کم خونی ناشی از فقر آهن
• تاری دید

کم خونی و تاری دید

تاری دید به حالتی گفته می‌شود که فرد مبتلا به آن چیزهایی که می‌بیند واضح و شفاف به نظر نمی‌رسند. بسته به اینکه چه چیزی باعث ایجاد آن شده است ممکن است در هر دو چشم یا فقط در یک چشم تاری دید داشته باشید. گاهی اوقات هر چیزی که به آن نگاه می‌کنید تار می‌شود، در حالی که در برخی دیگر از مواقع فقط بخشی از میدان دید شما تار می‌شود.

یکی دیگر از علل‌های ایجاد تاری دید، کم خونی است که بسته به شدت کم خونی و سیستم ایمنی بدن فرد، تاری دید ممکن است با علائم دیگری از جمله سردرد، حساسیت به نور، یا قرمزی و چشم‌های تحریک شده همراه باشد.

چه چیزی باعث تاری دید می‌شود؟

تاری دید علاوه بر کم خونی ممکن است ناشی از بیماری‌های چشمی باشد، از جمله:

• مشکل در تمرکز بینایی، مانند نزدیک‌بینی یا دور بین
• آستیگماتیسم (زمانی که سطح چشم به درستی انحنا نداشته باشد)
• پیرچشمی (زمانی که تمرکز چشمان شما با افزایش سن دشوارتر می‌شود)
• سندرم خشکی چشم
• آب مروارید
• گلوکوم
• آسیب به قرنیه
• دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن
• عفونت چشم
• مشکلات شبکیه، مانند رتینوپاتی دیابتی
• آسیب به چشم
• دیابت
• میگرن
• سکته
• آسیب به سر
• قند خون پایین
• پره اکلامپسی (فشار خون بالا) اگر باردار هستید
• پسوریازیس (یک بیماری پوستی که گاهی اوقات می‌تواند چشم را نیز تحت تاثیر قرار دهد)
• اسکلروز چندگانه
• تومور مغزی
• بیماری پارکینسون

گاهی اوقات، تاری دید می‌تواند یکی از عوارض جانبی داروهایی باشد که ممکن است مصرف کنید.

چه زمانی باید به پزشکم مراجعه کنم؟

اگر به طور ناگهانی دچار تاری دید همراه با موارد زیر شدید فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید:

• سرگیجه
• ضعف یا بی حسی در یک بازو
• صورت افتاده
• از دست دادن تعادل
• لکنت زبان

تاری دید چگونه درمان می‌شود؟

علت تاری دید شما با استفاده از تست‌های مختلف چشمی و معاینه فیزیکی چشم‌ها تشخیص داده می‌شود. اگر مشکوک به یک علت پزشکی زمینه‌ای مانند کم خونی ناشی از فقر آهن باشد، ممکن است آزمایش خون نیز انجام شود.

درمان تاری دید شما به علت آن بستگی دارد. بنابراین درمان انتخاب شده ممکن است شامل قطره چشم، جراحی لیزر یا دارو باشد. اگر تاری دید دارید، ممکن است نیاز به استفاده از عینک یا لنز داشته باشید.

آیا می‌توان از بروز تاری دید جلوگیری کرد؟

بسیار مهم است که از چشمان خود مراقبت کنید، بنابراین هر 2 سال یکبار معاینه منظم چشم را با یک پزشک ثبت شده مانند بینایی سنج یا چشم پزشک انجام دهید. انجام منظم چکاب‌ پزشکی در منزل مانند آزمایش خون نیز به شناسایی زودهنگام مشکلاتی از قبیل کم خونی و… کمک می‌کند و برای حفظ سلامتی شما بسیار حائز اهمیت است.

در صورت ابتلا به کم خونی حتما با مشاوره پزشکی مشورت کرده و برنامه درمانی خود را به منظور کاهش و مدیریت علائم ناشی از این عارضه پیش بگیرید.

با استفاده از عینک آفتابی و کلاه از چشمان خود در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت کنید. با استفاده از عینک ایمنی از آنها در برابر آسیب محافظت کنید، به خصوص اگر کارهای خطرناکی انجام می‌دهید.

داشتن یک سبک زندگی سالم و ترک سیگار نیز از چشمان شما محافظت می‌کند.

در صورت ابتلا به دیابت، مراقبت از چشمان خود بسیار مهم است. این کار را با کنترل سطح گلوکز خون خود انجام دهید و مطمئن شوید که فشار خون و سطح کلسترول سالمی دارید. در صورت مشاهده هرگونه مشکل بینایی فوراً به پزشک خود مراجعه کنید و یا با مشاوره پزشکی تلفنی تماس بگیرید تا از بدتر شدن آنها جلوگیری کنید.

چکاپ در محل

ثبت درخواست

چه مواردی منجر به ایجاد کم خونی و تاری دید می‌شوند؟

کم خونی ناشی از فقر آهن زمانی رخ می‌دهد که بدن شما آهن کافی برای تولید هموگلوبین نداشته باشد. هموگلوبین بخشی از گلبول‌های قرمز است که به خون رنگ قرمز می‌دهد و گلبول‌های قرمز خون را قادر می‌سازد تا خون اکسیژن دار را در سراسر بدن شما حمل کنند.

اگر آهن کافی مصرف نکنید، یا اگر آهن زیادی از دست بدهید، بدن شما نمی‌تواند هموگلوبین کافی تولید کند و در نهایت کم خونی ناشی از فقر آهن ایجاد می‌شود. علل کم خونی فقر آهن عبارتند از:

• از دست دادن خون: گلبول‌های قرمز خون حاوی آهن هستند. بنابراین اگر خون از دست بدهید، مقداری آهن را نیز از دست داده‌اید. زنانی که پریودهای سنگین دارند در معرض خطر کم خونی ناشی از فقر آهن هستند زیرا در طول قاعدگی خون بسیار زیادی را از دست می‌دهند. از دست دادن آهسته و مزمن خون در بدن به علت برخی از اختلالات مانند زخم معده، فتق هیاتال، پولیپ روده بزرگ یا سرطان کولورکتال، می‌تواند باعث کم خونی ناشی از فقر آهن شود.
• کمبود آهن در رژیم غذایی: بدن شما به طور منظم از غذاهایی که می‌خورید آهن دریافت می‌کند. اگر آهن خیلی کم مصرف کنید، به مرور زمان بدن شما دچار کمبود آهن و تاری دید می‌شود. نمونه‌هایی از غذاهای غنی از آهن شامل گوشت، تخم مرغ، سبزیجات سبز برگ و غذاهای غنی شده با آهن است. برای رشد و تکامل مناسب، نوزادان و کودکان به آهن موجود در مواد و رژیم غذایی خود نیز نیاز دارند.
• ناتوانی در جذب آهن: آهن غذا در روده کوچک به جریان خون شما جذب می‌شود. یک اختلال روده، مانند بیماری سلیاک، که بر توانایی روده شما برای جذب مواد مغذی از غذای هضم شده تأثیر می‌گذارد، می‌تواند منجر به کم خونی فقر آهن و در نتیجه ایجاد علائمی از قبیل تاری دید شود. اگر بخشی از روده کوچک شما با عمل جراحی بای پس یا برداشته شده باشد، ممکن است بر توانایی شما در جذب آهن و سایر مواد مغذی تأثیر بگذارد.
• بارداری: بدون مکمل آهن، کم خونی ناشی از فقر آهن در بسیاری از زنان باردار رخ می‌دهد، زیرا ذخایر آهن آنها نیاز به افزایش حجم خون خود و همچنین منبع هموگلوبین برای جنین در حال رشد دارد.

چه عواملی احتمال ایجاد کم خونی و تاری دید را افزایش می‌دهد؟

این گروه از افراد ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به کم خونی و تاری دید باشند:

• زنان: از آنجایی که زنان در طول قاعدگی خون از دست می‌دهند، به طور کلی در معرض خطر کم خونی و تاری دید هستند.
• نوزادان و کودکان: نوزادانی که هنگام تولد وزن کمی دارند یا زودتر از موعد به دنیا آمده‌اند و آهن کافی از شیر مادر یا شیر خشک دریافت نمی‌کنند ممکن است در معرض خطر کمبود آهن و مشکل بینایی در کودکان باشند. کودکان در طول رشد به آهن اضافی نیاز دارند. اگر کودک شما رژیم غذایی سالم و متنوعی ندارد، ممکن است در معرض خطر کم خونی باشد.
• گیاهخواران: افرادی که گوشت نمی‌خورند در صورت عدم مصرف سایر غذاهای غنی از آهن ممکن است در معرض خطر کم خونی ناشی از فقر آهن قرار بگیرند.
• اهداکنندگان مکرر خون: افرادی که به طور معمول خون اهدا می‌کنند ممکن است خطر ابتلا به کم خونی و تاری دید را در خود افزایش دهند زیرا اهدای خون می‌تواند ذخایر آهن را کاهش دهد. هموگلوبین پایین مربوط به اهدای خون ممکن است یک مشکل موقتی باشد که با خوردن غذاهای غنی از آهن بیشتر برطرف می‌شود. اگر به شما گفته شد که به دلیل هموگلوبین پایین قادر به اهدا خون نیستید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید نگران باشید یا خیر. همچنین می‌توانید با استفاده از ویزیت پزشک در منزل با مشاوره تلفنی پزشکی صحبت کرده و نگرانی‌های خود را ابراز کنید.

عوارض ابتلا به کم خونی و تاری دید کدامند؟

کم خونی ناشی از فقر آهن خفیف معمولاً عوارضی ایجاد نمی‌کند. با این حال، اگر کم خونی ناشی از فقر آهن درمان نشود، ممکن است شدید شده و منجر به بروز مشکلات سلامتی شود، از جمله موارد زیر شود:

• مشکلات قلبی: این نوع از کم خونی ممکن است منجر به ایجاد ضربان قلب سریع یا نامنظم به همراه تاری دید شود. قلب شما باید خون بیشتری پمپاژ کند تا کمبود اکسیژن حمل شده در خون را در هنگام کم خونی جبران کند. این می‌تواند منجر به بزرگ شدن قلب یا نارسایی قلبی شود.
• مشکلات دوران بارداری: در زنان باردار، کم خونی ناشی از فقر آهن شدید با زایمان زودرس و نوزادان کم وزن مرتبط است. اما این وضعیت در زنان باردار که مکمل آهن را به عنوان بخشی از مراقبت‌های دوران بارداری خود دریافت می‌کنند قابل پیشگیری است.
• مشکلات رشد در نوزادان و کودکان: کمبود شدید آهن می‌تواند منجر به کم خونی و تاری دید و همچنین تاخیر در رشد و نمو شود. علاوه بر این، کم خونی ناشی از کمبود آهن با افزایش حساسیت به عفونت‌ها همراه است.

چگونه از بروز کم خونی و تاری دید جلوگیری کنیم؟

با انتخاب غذاهای غنی از آهن می‌توانید خطر کم خونی ناشی از فقر آهن و تاری دید را کاهش دهید.

غذاهای غنی از آهن را انتخاب کنید

غذاهای غنی از آهن عبارتند از:

• گوشت قرمز، گوشت خوک و مرغ
• غذای دریایی
• لوبیا
• سبزیجات با برگ سبز تیره مانند اسفناج
• میوه‌های خشک شده مانند کشمش و زردآلو
• غلات، نان و پاستا غنی شده با آهن
• نخود فرنگی

بدن شما از گوشت آهن بیشتری را نسبت به سایر منابع جذب می‌کند. اگر تصمیم به عدم مصرف گوشت دارید، ممکن است لازم باشد مصرف غذاهای غنی از آهن و گیاهی را افزایش دهید تا همان مقدار آهن را که افرادی که گوشت می‌خورند، جذب کنید.

برای افزایش جذب آهن، غذاهای حاوی ویتامین C را انتخاب کنید

شما می‌توانید با نوشیدن آب مرکبات یا خوردن سایر غذاهای غنی از ویتامین C همزمان با مصرف غذاهای پر آهن، جذب آهن بدن خود را افزایش دهید. ویتامین C موجود در آب مرکبات، مانند آب پرتقال، به بدن کمک می‌کند تا آهن رژیم غذایی را بهتر جذب کند. ویتامین C همچنین در موارد زیر یافت می‌شود:

• کلم بروکلی
• گریپ فروت
• کیوی
• سبزیجات
• خربزه
• پرتقال
• فلفل
• توت فرنگی
• نارنگی
• گوجه فرنگی‌ها

پیشگیری از کم خونی و تاری دید در نوزادان

برای جلوگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن در نوزادان، در سال اول به کودک خود شیر مادر یا شیر خشک غنی شده با آهن بدهید. شیر گاو منبع خوبی از آهن برای نوزادان نیست و برای نوزادان زیر یک سال توصیه نمی‌شود. پس از 6 ماهگی، حداقل دو بار در روز کودک خود را با غلات غنی شده با آهن یا گوشت‌های پوره شده تغذیه کنید تا دریافت آهن را افزایش دهید. پس از یک سال، مطمئن شوید که کودکان بیش از 591 میلی لیتر شیر در روز نمی‌نوشند. شیر زیاد اغلب جای سایر غذاها از جمله غذاهای غنی از آهن را می‌گیرد.

راه‌های تشخیص کم خونی و تاری دید

برای تشخیص کم خونی ناشی از فقر آهن و بروز علائمی مانند تاری دید، پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای بررسی موارد زیر انجام دهد:

• اندازه و رنگ گلبول قرمز: با کم خونی ناشی از فقر آهن، گلبول‌های قرمز خون کوچکتر و رنگ پریده تر از حد معمول هستند.
• هماتوکریت: این درصدی از حجم خون شما است که توسط گلبول‌های قرمز ساخته شده است. سطح نرمال به طور کلی بین 35.5 تا 44.9 درصد برای زنان بالغ و 38.3 تا 48.6 درصد برای مردان بالغ است. این مقادیر ممکن است بسته به سن شما تغییر کند.
• هموگلوبین: سطح هموگلوبین پایین تر از حد طبیعی نشان دهنده کم خونی است. محدوده طبیعی هموگلوبین به طور کلی به صورت 13.2 تا 16.6 گرم هموگلوبین در هر دسی لیتر خون برای مردان و 11.6 تا 15. گرم در دسی لیتر برای زنان تعریف می‌شود.
• فریتین: این پروتئین به ذخیره آهن در بدن شما کمک می‌کند و سطح پایین فریتین معمولاً نشان دهنده سطح پایین آهن ذخیره شده است.

اگر آزمایش خون شما حاکی از کم خونی ناشی از فقر آهن باشد، پزشک ممکن است آزمایش‌های بیشتری را برای شناسایی علت زمینه ای تجویز کند، مانند:

• آندوسکوپی: پزشکان اغلب خونریزی ناشی از فتق هیاتال، زخم یا معده را با کمک آندوسکوپی بررسی می‌کنند. در این روش، یک لوله نازک و روشن مجهز به دوربین فیلمبرداری از گلو به معده شما منتقل می‌شود. این به پزشک شما اجازه می‌دهد لوله‌ای را که از دهان به معده شما می‌رود (مری) و معده را برای یافتن منابع خونریزی مشاهده کند.
• کولونوسکوپی: برای رد منابع خونریزی در قسمت تحتانی روده، پزشک ممکن است روشی به نام کولونوسکوپی را توصیه کند. یک لوله نازک و منعطف مجهز به دوربین فیلمبرداری در رکتوم وارد شده و به روده بزرگ شما هدایت می‌شود. کولونوسکوپی به پزشک این امکان را می‌دهد که تمام یا قسمتی از کولون و رکتوم شما را مشاهده کند تا خونریزی داخلی را بررسی کند.
• سونوگرافی: زنان همچنین ممکن است سونوگرافی لگن انجام دهند تا علت خونریزی بیش از حد قاعدگی مانند فیبروم رحم را جستجو کنند.

پزشک شما ممکن است این آزمایشات یا آزمایشات دیگر را پس از یک دوره آزمایشی درمان با مکمل آهن تجویز کند.

درمان کم خونی و تاری دید

برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن، پزشک ممکن است مصرف مکمل‌های آهن را به شما توصیه کند. در صورت لزوم، پزشک علت اصلی کمبود آهن شما را نیز درمان خواهد کرد.

مکمل‌های آهن

پزشک شما ممکن است قرص آهن بدون نسخه را برای جبران ذخایر آهن در بدن شما توصیه کند. در این صورت، دوز مناسب را به شما اطلاع خواهد داد. آهن به صورت مایع برای نوزادان و کودکان نیز موجود است. برای افزایش احتمال جذب آهن موجود در بدن، ممکن است به شما دستور داده شود:

• قرص آهن را با معده خالی مصرف کنید. در صورت امکان قرص آهن خود را زمانی که معده خالی است مصرف کنید. با این حال، از آنجایی که قرص آهن می‌تواند معده شما را ناراحت کند، ممکن است لازم باشد قرص آهن خود را همراه با غذا مصرف کنید.
• آهن را با آنتی اسیدها مصرف نکنید. داروهایی که بلافاصله علائم سوزش سر دل را تسکین می‌دهند، می‌توانند در جذب آهن اختلال ایجاد کنند. دو ساعت قبل یا چهار ساعت بعد از مصرف آنتی اسید آهن مصرف کنید.
• قرص آهن را با ویتامین C مصرف کنید. ویتامین C جذب آهن را بهبود می‌بخشد. پزشک ممکن است مصرف قرص آهن را با یک لیوان آب پرتقال یا مکمل ویتامین C توصیه کند.

ویزیت پزشک در منزل

ثبت درخواست

مکمل‌های آهن می‌توانند باعث یبوست شوند، بنابراین پزشک ممکن است نرم کننده مدفوع را نیز توصیه کند. آهن ممکن است مدفوع شما را سیاه کند، که یک عارضه جانبی بی ضرر است.

کمبود آهن را نمی‌توان یک شبه اصلاح کرد. ممکن است برای جبران ذخایر آهن خود نیاز به مصرف مکمل‌های آهن برای چندین ماه یا بیشتر داشته باشید. به طور کلی، پس از یک هفته یا بیشتر از درمان، احساس بهتری خواهید داشت. از پزشک خود بپرسید که چه زمانی باید خون خود را مجدداً بررسی کنید تا سطح آهن را اندازه گیری کنید. برای اطمینان از اینکه ذخایر آهن شما دوباره پر می‌شود، ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌های آهن به مدت یک سال یا بیشتر داشته باشید.

درمان علل زمینه‌ای کمبود آهن

اگر مکمل‌های آهن سطح آهن خون شما را افزایش نمی‌دهند، احتمالاً کم خونی به دلیل منبع خونریزی یا مشکل در جذب آهن است که پزشک شما باید آن را بررسی و درمان کند. بسته به علت، درمان کم خونی فقر آهن ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• داروها مانند داروهای ضد بارداری خوراکی برای کاهش جریان قاعدگی شدید
• آنتی بیوتیک‌ها و سایر داروها برای درمان زخم معده
• جراحی برای برداشتن پولیپ خونریزی دهنده، تومور یا فیبروم

اگر کم خونی ناشی از فقر آهن شدید باشد، ممکن است به تزریق داخل وریدی آهن یا تزریق خون برای کمک به جایگزینی سریع آهن و هموگلوبین نیاز داشته باشید.

مقالات مرتبط
• 

  باتری سمعک کملیون

  23 / 08 / 1401
• 

  باتری سمعک دی جی هیر

  21 / 08 / 1401
• 

  باتری سمعک رناتا

  21 / 08 / 1401
• 

  باتری سمعک آیسل تک

  18 / 08 / 1401
• 

  باتری سمعک انرجایزر

  18 / 08 / 1401

لیست چکاپ های مرتبط
• 

  آزمایش عفونت ادراری در مردان و زنان

  20 / 11 / 1399
• 

  آزمایش سلامت پوست و مو

  14 / 11 / 1399
• 

  آزمایشات پیش از ازدواج مردان و زنان

  13 / 11 / 1399
• 

  آزمایش انعقاد خون

  13 / 11 / 1399
• 

  آزمایش ژنتیک مردان

  13 / 11 / 1399