کم خونی (آنمی) چیست و چه نشانه هایی دارد؟

چنان­چه دچار کم­ خونی باشید، بدن شما قادر نخواهد بود به اندازه­ی کافی سلول خونی یا هموگلوبین تولید کند و تبادل اکسیژن و دی­اکسید کربن بین خون و سلول­ها دچار اختلال می­شود. ریشه­ی اصطلاح کم­ خونی از واژه­ی یونانی “آنمیا” و به معنای کمبود خون می­باشد. از عوامل ایجاد کننده کم ­خونی می توان به کمبودهای تغذیه ای، خونریزی، ناهنجاری های ژنتیکی و بیماری های مزمن اشاره کرد.

معمولاً کم­ خونی با نشانه های زیر همراه است:

• رنگ­ پریدگی پوست
• ضعف
• بی­حالی
• تنگی نفس
• درد در قفسه­ی سینه
• سندورم پاهای بی­قرار
• تپش قلب

محدوده­ی خطر برای مردان مقدار هموگلوبین کمتر از 13.5 گرم در دسی­لیتر و در زنان کمتر از 12 گرم در دسی­لیتر می­باشد. معمولاً زنان در دوران بارداری و قاعدگی سطح هموگلوبین خونشان نسبت به حالت طبیعی افت می­کند. بیماری کم ­خونی را می­توان با یک آزمایش خون ساده تشخیص داد، که از آن به ­عنوان شمارش کامل سلول­های خونی (CBC) یاد می­شود.

 رایج­ترین انواع کم­ خونی عبارتند از:

• کم­ خونی ناشی از فقر آهن: از شایع­ترین اختلالات مربوط به تغذیه در کودکان و زنان، به­خصوص زنان باردار است. معمولاً با تغییر رژیم غذایی و استفاده از مکمل­ها برای یک دوره این نوع کم­خونی برطرف می­شود، ولی موارد حاد این کم­خونی ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان، انتقال خون، تزریق خون و یا درمان درون وریدی آهن داشته باشد.
• تالاسمی: به گروهی از اختلالات ژنتیکی در خون اطلاق می­شود. تالاسمی معمولاً از پدر و مادری که ناقل ژن کم خونی است، به فرزندان به ارث می­رسد. برخی از انواع تالاسمی نیاز به درمان ندارند و برخی دیگر با فرآورده­های خونی و مکمل­های اسیدفولیک درمان می­شود.
• کم­ خونی آپلاستیک: نوعی اختلال خونی نادر و خطرناک است که در آن مغز استخوان سلول­های جدید خونی به اندازه­ی کافی تولید نمی­کند. راه­های درمان آن شامل انتقال خون، پیوند سلول­های بنیادی مغز و خون و هم­چنین دارو می­باشد.
• کم ­خونی همولیتیک: نوعی کم ­خونی ناشی از همولیز (تخریب گلبول قرمز) است. در این حالت نیز مغز استخوان قادر نیست با سرعت کافی گلبول­های قرمز جدید تولید کند تا جایگزین گلبول­های تخریب شده شوند. درمان کم­ خونی همولیتیک شامل خون، دارو، پلاسموفروز، جراحی، پیوند سلول­های بنیادی خون و مغز و تغییر سبک زندگی است.
• کم­ خونی داسی شکل: از آن به ­عنوان هموگلوبین معیوب هم یاد می­شود. هموگلوبین طبیعی صاف و گرد است و به همین علت سلول­ها می­توانند به آسانی از مویرگ­های خونی عبور کنند. اما در کم­ خونی داسی شکل، هموگلوبین­ها شکل طبیعی ندارند و حالتی سفت و داس مانند دارند و به شکل خوشه­ای کنار هم قرار می­گیرند، به این علت نمی­توانند به ­راحتی از مویرگ­های خونی عبور کنند. برای این نوع کم­خونی درمان خاصی مطرح نیست، فقط می­توان به کاهش علائم کمک کرد. اهداف درمان این نوع کم­ خونی کمک به کاهش درد، جلوگیری از عفونت، آسیب­های چشمی، سکته مغزی و کنترل عوارض است.
• کم­ خونی فانکونی (Fanconi): نوعی کم­ خونی است که همه ­ی اعضای خانواده را مبتلا می­سازد (وراثتی است) و بر مغز استخوان اثر می­گذارد. درمان کم ­خونی فانکونی به سن شخص بیمار بستگی دارد و این­که مغز استخوان تا چه حد می­تواند سلول­های جدید خونی ایجاد کند.

منابع:
https://www.health24.com/Lifestyle/Your-Blood/Anaemia-20130216-2

https://www.webmd.com/a-to-z-guides/understanding-anemia-basics#1

https://www.medicinenet.com/anemia/article.htm

https://www.emedicinehealth.com/anemia/page4_em.htm#anemia_symptoms

شما می توانید به راحتی از طریق آزمایش آنلاین به صورت آنلاین آزمایش های مختلف را درخواست دهید.
جهت نمونه گیری در محل کلیک کنید