شپشها حشرات انگلی کوچک و بدون بال هستند که از خون انسان تغذیه میکنند. شپش به راحتی، به ویژه توسط دانش آموزان، از طریق تماس شخصی نزدیک و با به اشتراک گذاشتن وسایل منتقل میشود. به طور کلی، سه نوع شپش وجود دارد:
این امکان وجود دارد که افراد بهداشت شخصی خوبی داشته باشند و همچنان به شپش مبتلا شوند. باید توجه داشت، اگر به درستی درمان نشود، این وضعیت میتواند به یک مشکل عود کننده تبدیل شود.
فهرست مطالب
علائمی که ناشی از شپش در افراد ایجاد میشود، اغلب مشابه هستند و باید دقت داشته باشید که در صورت مشاهده یا تجربه هر یک (و یا ترکیبی) از علائم زیر حتما با مشاوره پزشکی تلفنی تماس بگیرید و یا ویزیت پزشک در منزل را خبر کنید. علائم و نشانههای رایج شپش عبارتند از:
اگر مشکوک به آلودگی به شپش هستید به مشاوره پزشکی مراجعه کنید. چیزهایی که اغلب با نیت (تخم شپش) اشتباه می شوند عبارتند از:
همانطور که گفته شد، شپش از خون انسان تغذیه میکند و قادر است سر، بدن و ناحیه شرمگاهی انسان را آلوده کند. شپش ماده چسبندهای تولید میکند که هر تخم را محکم به پایه ساقه مو میچسباند. تخمها در شش تا نه روز از تخم خارج میشوند. شما امکان دارد در صورت تماس با شپش یا تخم آنها به شپش مبتلا شوید. شپشها نمی توانند بپرند یا پرواز کنند. آنها از طریق موارد زیر به افراد منتقل میشوند:
جلوگیری از انتشار شپش سر در بین کودکان در مراکز مراقبت از کودک و مدرسه دشوار است. ارتباط نزدیک بین کودکان و وسایل آنها بسیار زیاد است و در این حالت، شپش میتواند به راحتی پخش شود. شپش هیچ بازتابی بر عادات بهداشتی شما یا فرزندانتان نیست و اگر فرزندتان به شپش سر مبتلا شود، این مورد برای شما به عنوان والدین یک شکست در عدم آموزش موارد بهداشتی تلقی نمیشود.
برخی از محصولات بدون نسخه ادعا میکنند که شپش را دفع میکنند، اما تحقیقات علمی بیشتری برای اثبات ایمنی و اثربخشی آنها مورد نیاز است. تعدادی از مطالعات کوچک نشان دادهاند که مواد تشکیل دهنده برخی از این محصولات، عمدتاً روغنهای گیاهی مانند نارگیل، زیتون، رزماری و درخت چای، ممکن است برای دفع شپش مفید عمل کنند. با این حال، این محصولات به عنوان “محصولات طبیعی” طبقه بندی میشوند، بنابراین آنها توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تنظیم و تائید نمیشوند و ایمنی و اثربخشی آنها مطابق با استانداردهای FDA آزمایش نشده است.
تا زمانی که تحقیقات بیشتر مربوط به اثربخشی محصولات پیشگیری از شپش سر ثابت شوند، بهترین رویکرد صرفاً مشورت با مشاوره پزشکی تلفنی و برداشتن گامهای کامل برای از بین بردن شپش و تخمهای آنها است تا شپش بیشتری برای مقابله با آن نداشته باشید.
از کودک خود بخواهید در حین بازی و سایر فعالیتها از تماس سر با سر با همکلاسیهای خود اجتناب کند. همچنین به کودک خود آموزش دهید که وسایل شخصی مانند کلاه، روسری، کت، شانه، برس، لوازم جانبی مو و هدفون را با دوستان خود به اشتراک نگذارد.
به فرزندتان بگویید از فضاهای مشترکی که کلاه و لباس بیش از یک دانش آموز به یک قلاب معمولی آویزان شده یا در کمد نگهداری میشود، خودداری کند. با این حال، انتظار اینکه شما و فرزندتان بتوانید تمام انواع تماسهایی که ممکن است منجر به انتشار شپش شود را از بین ببرید، واقع بینانه نیست.
ممکن است کودک شما در موهایش نیش شپش داشته باشد اما لزوماً به شپش سر مبتلا نشود. برخی از نیشها تخم های خالی هستند. با این حال، حفرههایی که در 1/4 اینچ (6.4 میلیمتر) از پوست سر یافت میشوند، باید درمان شوند، حتی اگر فقط یک مورد پیدا کنید. درمان این گونه از موارد به جلوگیری از زیاد شدن شپشها جلوگیری میکند. حفرههایی که دورتر از پوست سر هستند احتمالاً ناشی از یک عفونت قدیمی هستند، اما برای جلوگیری از عود باید برداشته شوند.
در طول معاینه، مشاوره پزشکی ممکن است از یک لنز ذره بیندار برای جستجوی شپش استفاده کند. پزشک شما همچنین ممکن است از یک چراغ مخصوص به نام وودز لایت برای بررسی وجود نیش استفاده کند. این نور خاص با ایجاد نور آبی کم رنگ، تشخیص نیشها را راحت تر میکند.
تشخیص شپش سر را میتوان پس از یافتن شپش جوان یا بالغ زنده در مو یا پوست سر، یا پس از مشاهده یک یا چند شپش روی ساقههای مو که در 1/4 اینچ (6.4 میلی متر) از پوست سر قرار دارند، با کمک ویزیت پزشک در منزل انجام داد.
اگر پزشک هیچ شپش زندهای مشاهده نکند یا شپشهایی را ببیند که بیش از 1/4 اینچ از پوست سر فاصله دارند، احتمالاً آلودگی دیگر فعال نیست. برای جلوگیری از عود، باقی مانده شپش یا تخمها باید برداشته شوند.
اگر تخمها یا شپشهای خزنده در درزهای لباس یا روی رختخواب یافت شوند، ممکن است شپش بدن تشخیص داده شود. اگر شپش بدن برای تغذیه به آنجا بخزد، ممکن است روی پوست مشاهده شود.
شپش ناحیه تناسلی زمانی تشخیص داده میشود که تخم یا شپش متحرک روی موهای ناحیه تناسلی یا سایر نواحی موهای زبر مانند موهای سینه، ابروها یا مژه ها دیده شود.
گاهی اوقات میتوان شپش را در خانه درمان کرد اما توصیه میشود به منظور ریشه کن کردن دائمی شپشها از مشاوره پزشکی کمک دریافت کنید. اگر از داروهای بدون نسخه استفاده میکنید، توجه داشته باشید که شپش تنها در صورتی ممکن است حتما از بین برود که طبق دستور درمان را پیش ببرید. استفاده بیش از حد میتواند باعث قرمزی و تحریک پوست شود.
درمان شپش سر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اگر شپش بدن دارید، باید با آب و صابون حمام کنید. پس از استحمام، پرمترین (نیکس) را قبل از خواب روی نواحی آسیب دیده بمالید و سپس صبح دوش بگیرید. شما باید این درمان را نه روز پس از اولین استفاده تکرار کنید. شما همچنین باید همان اقدامات خودمراقبتی مانند درمان لباس و سایر موارد را مانند شپش سر انجام دهید.
شپش ناحیه تناسلی را میتوان با بسیاری از همان درمانهای بدون نسخه و نسخهای که برای شپش سر استفاده میشود، درمان کرد. دستورالعملهای بسته را با دقت دنبال کنید. در مورد درمان شپش و شپش روی ابرو یا مژه با ویزیت پزشک در منزل خود مشورت کنید.
چه از شامپوهای بدون نسخه یا نسخهای برای از بین بردن شپش استفاده میکنید، بیشتر درمان شامل مراحل مراقبت از خود است که میتوانید در خانه انجام دهید. این موارد شامل اطمینان از برداشتن تمام تخمها و ضد عفونی شدن تمام لباسها، ملافهها، وسایل شخصی و مبلمان است.
در بیشتر موارد، کشتن شپشهایی که روی شما هستند کار سختی نیست. چالش خلاص شدن از شر تمام شپشها و اجتناب از تماس با سایر شپشها در خانه یا مدرسه بخش دشوار درمان و مراقبت از خود است.
شما میتوانید با یک رویکرد صبورانه و کامل که شامل تمیز کردن خود یا فرزندتان و هر وسیله شخصی که ممکن است آلوده باشد، از شر شپش خلاص شوید. این مراحل ممکن است به شما در از بین بردن هجوم شپش کمک کند:
یکی از چیزهایی که لازم نیست نگران آن باشید حیوانات خانگی شماست. شپشها، افراد را به حیوانات خانگی ترجیح میدهند، بنابراین حیوانات خانگی شما به هیچ درمانی برای شپش نیاز ندارند.
تعدادی از درمانهای خانگی یا طبیعی، مانند سس مایونز یا روغن زیتون، برای درمان عفونتهای شپش سر استفاده میشوند، اما شواهد کمی از اثربخشی آنها وجود ندارد. دستگاه مخصوصی که از هوای گرم برای از بین بردن آب شپش سر و تخمهای آن استفاده میکند، یکی دیگر از روشهای درمانی جایگزین است. این دستگاه نیاز به آموزش خاصی دارد و در حال حاضر فقط در مراکز درمانی شپش حرفهای موجود است.
برای انجام این کار در خانه، نمیتوان از سشوار معمولی استفاده کرد زیرا خیلی گرم است و ممکن است پوست سر را بسوزاند. دستگاه در کلینیکها از هوای خنک تر از اکثر سشوارها استفاده میکند اما سرعت جریان بسیار بیشتری دارد تا شپشها را با خشک کردن آنها از بین ببرد.
گفته میشود، از میان همه موجوداتی که معمولاً از انسان تغذیه میکنند، شپش سر کمترین اهمیت را دارد. با این حال آنها به زور به بالاترین قسمتهای بدن رسیدهاید و به چیزی که را انسانها بیشتر از همه چیز میترسند، رسیدهاند. این ممکن است تا حدی به این دلیل باشد که تصورات نادرست در مورد شپش وجود دارد. تصورات و باورهای غلط در مورد نحوه رفتار آنها، محل انتشار آنها و نحوه بهترین درمان. در اینجا، چند باور رایج را بررسی کرده و حقیقت پشت آنها را ارزیابی کردهایم.
برخلاف تصور رایج، داشتن شپش به معنای عدم رعایت بهداشت نیست. در واقع، شپشها به همان اندازه که میتوانند در موهای تازه شامپو شده خانه بسازند، قادر هستند در موهایی که به تازگی شسته شده و تمیز هستند و یا مدتهاست که شسته نشدهاند، ایجاد شوند. این بدین معناست که شپشها اصلا به تمیزی و یا کثیفی موها اهمیتی نمی دهند. آنها عاشق گرمای موجود در پوست سر هستند.
شپشها بدون بال هستند، نمیپرند و پرواز نمیکنند. آنها نیز از جایی به مکان دیگر نمیپرند. با این حال، آنها میتوانند خیلی سریع بخزند، زیرا پاهای آنها برای خزیدن بسیار مناسب است و هنگامی که روی سر کودک خزیده میشوند، به لطف چنگالهای قلاب مانندی که در انتهای پاهای خود دارند، میتوانند در محل موردنظر خود محکم آویزان باقی بمانند.
بنابراین، با خزیدن از یک سر به سر دیگر، از طریق تماس مستقیم سر به سر بین دو نفر پخش میشوند. اگرچه از نظر تئوری آلوده شدن به شپش از یک مکان عمومی، مانند صندلی سینما، امکان پذیر است، اما بسیار بعید است. این به این دلیل است که شپشها روی سر انسان زندگی میکنند و آنها باید هر 4 تا 6 ساعت یکبار تغذیه کنند. شپشهای بزرگسالان در صورت افتادن فقط حدود یک روز میتوانند زنده بمانند. آنها روی حیوانات خانگی نیز زندگی نمیکنند.
چندین درمان مبتنی بر آفت کشها، چه بدون نسخه یا با نسخه، در دسترس هستند. اما اینها ممکن است همیشه بهترین انتخاب نباشند. بسیاری از آفات در ایالات متحده و سایر نقاط جهان که گاهی اوقات سوپر شپش نامیده میشود، در برابر درمانهای بدون نسخه شپش که حاوی آفت کشهای خاصی، به ویژه پرمترین و پیرترین هستند، مقاومت نشان دادهاند. در مطالعهای در سال 2016 در مورد این موضوع، دانشمندان دریافتند که 98 درصد از شپشهایی که مورد ارزیابی قرار گرفتند، که از 138 مکان در 48 ایالت جمعآوری شده بودند، دارای یک جهش ژنی نشان دهنده مقاومت احتمالی به آفت کشها بود. محققان میگویند در حالی که این جهش تضمین نمیکند که یک محصول OTC شپش با پرمترین یا پیرترین شکست بخورد، اما شانس موفقیت درمان را کاهش میدهد.