نحوه خواندن جواب آزمایش بارداری بدین گونه است که باید اطلاعات لازم در خصوص استاندارد های این آزمایش را آموخته باشید. اکنون می خواهیم. نتیجه آزمایش بارداری به اندازه غلظت هورمون human chorionic gonadotropin که به اختصار HCG نامیده می شود ، مرتبط است. هورمون HCG هنگام بارداری ترشح و تولید می گردد . هورمون اچ سی جی توسط جفت که تخم پس از لانه سازی در رحم مادر تغذیه می کند، تولید می شود.
در نحوه خواندن جواب آزمایش بارداری دانستن این مسئله ضروری ست که مقدار سطح غلظت هورمون HCG در خون برای بار اول 11 روز بعد از عمل لقاح در خون و بین دوازده تا چهارده روز بعد از عمل لقاح در مایع ادرار تشخیص داده می شود. به صورت نرمال میزان سطح هورمون HCG در خون هر 72 ساعت ( هر سه روز) دو برابرشده و میزان سطح این هورمون در بازه هفته های هشت تا یازده به بیشترین حد خود می رسد اما در ادامه بارداری این سطح کاهش پیدا می کند.
هورمون هایی از قبیل (TSH – FSH – LH – HCG ) به دو بخش آلفا و بتا تقسیم بندی می گردد. در بخش نخست یعنی آلفا هورمون های ذکر شده مشابه هم هستند و تفاوت این هورمون ها در بخش بتا می باشد.
لقاح به صورت کلی از ملاقات اسپرم با اولین تخمک انجام میشود. در نهایت تخمکی که لقاح پیدا کرده به سمت و طرف رحم حرکت می کند و در دیواره ی رحم لانه سازی می کند . در بازه زمانی بین 3 تا 10 روز،جفت شکل می گیرد. HCG در بخش های (آلفا و بتا) سلول هایی به نام تروفوبلاستیک جفت سنتز گشته و 12 الی 36 ساعت نیمه عمر آن می باشد. در نحوه خواندن جواب آزمایش بارداری توجه کنید که از مهم ترین وظیفه ی هورمون HCG نگهداری از جسم زرد رنگ است که استرادیول و پروژسترون را تولید می کند.
میزان هورمون HCG در بارداری طبیعی بعد از عمل لقاح از روز ششم تا دهم در خون فرد افزایش می یابد. در مواردی دیده شده که از روز سوم پس از لقاح نیز قابل شناسایی می باشد.
به طور متوسط 20 الی 25 روز پس از آخرین دوره قاعدگی ، میزان غلظت این هورمون در ادرار مادر به حدی می رسد که قابل اندازی گیری ست . (زودتر از این بازه زمانی قابل تشخیص نمی باشد)
حال این سوال مطرح می شود که به طور معمول این آزمایش چه زمانی انجام می شود؟ هورمون HCG در بارداری طبیعی 4 الی 6 هفته بعد از شروع حاملگی به صورت چشمگیر زیاد می شود و پس از آن روند کاهشی خواهد داشت. در موارد خاص از جمله بارداری خارج رحمی ، بارداری مولار ، برداشت رحم و عمل کورتاژ بعد از بارداری میزان این هورمون در خون سیر نزولی سریع خواهد داشت.
نحوه خواندن جواب آزمایش بارداری
جدول زیر راهنمای کلی در سطوح هورمون HCG در طول حاملگی را نشان می دهد که با داشتن این جدول می توانید جواب آزمایش بارداری خود را تحلیل نمایید. در این جدول زمان بر حسب سن بارداری (Gestational Age) و تعداد هفته هایی که از روز اول آخرین قاعدگی سپری می شود ، می باشد.
تعداد هفته هایی که از اولین روز آخرین دوره قاعدگی گذشته است LMP | سطح هورمون HCG بر حسب MIU/ml |
3 | 5-50 |
4 | 5-426 |
5 | 18-7340 |
6 | 1080-56500 |
7-8 | 7650-229000 |
9-12 | 25700-288000 |
13-16 | 13300-254000 |
17-24 | 4060-165400 |
25-40 | 3640-117000 |
میزان هورمون HCG در زنان غیر باردار کمتر از 5 MIU/ml می باشد و همچنین میزان این هورمون بعد از یائسگی کمتر از 5/9 MIU/ml خواهد بود.
کاربرد های آزمایش بارداری یا BETA HCG
این آزمایش در آقایان برای تشخیص تومورهای بیضه و نئوپلاسم به کار می رود. این آزمایش به همراه آلفا فیتو پروتئین آزمایش می شود.
همچنین در بعضی موارد خاص بدخیم از جمله کوریوکارسینوما ، امبریونال سل کارسینوما و همچنین بارداری خارج رحمی که میزان هورمون HCG به مقدار زیادی شدت می یابد و آزمایش های مرتب برای تشخیص پاسخ فرد بیمار به شیمی درمانی ضروری می باشد.
زمان انجام آزمایش و ضرورت تجویز آن برای بیمار
آزمایش بارداری یا HCG را می توان هر زمانی که فرد مشکوک بارداری طبیعی یا موارد خاص از قبیل بارداری خارج رحمی است ، انجام دهد. این آزمایش به درخواست فرد بیمار قابل قبول بوده و ضرورتی برای تجویز پزشک وجود ندارد. همچنین در موارد بد خیم پیشتر ذکر شده و در دوره ی درمان افراد بیمار نیز مفید است که این آزمایش برای شناسایی روند پاسخ بیمار به درمان ضرورت دارد.
لازم به ذکر این نکته است که برای انجام آزمایش بارداری لازم نیست فرد ناشتا باشد. همچنین مصرف آب قبل از انجام آزمایش بلا مانع است و همچنین فرد می تواند داروهای خود را مصرف کند و قطع آن ضروری نیست.
مدت زمان انجام آزمایش HCG و نمونه انجام آزمایش
تحقیقات نشان داده که آزمایش خون حساس تر از آزمایش ادرار است، زیرا هورمون HCG در وهله اول در خون پدیدار می شود و پس از شروع متابولیزه شدن وارد ادرار شده و دفع می شود. به همین علت آزمایش خون حساس تر بوده و زودتر از ادرار مثبت می شود. در موارد خاص از جمله بارداری خارج رحمی ضروری ست که فقط آزمایش خون انجام شود. آزمایش بارداری حدود نیم ساعت طول می کشد و این آزمایش در هر ساعتی از شبانه روز انجام می گردد.
نکاتی مهم در مورد سطح HCG در خون که باید نسبت به آن در نحوه خواندن جواب آزمایش بارداری آگاه باشید: