انواع رنگ خون قاعدگی و تشخیص بیماری‌های احتمالی
نوشته شده توسط سمانه نصیری
22 / 01 / 1400
در دوران قاعدگی، بدن بافت و خون ذخیره شده در رحم را از طریق واژن خارج می‌کند. این ترشحات خونی بسته به سن فرد ممکن است از قرمز روشن تا قهوه‌ای تیره یا سیاه متفاوت باشد. علاوه بر این، عوامل متعدد دیگری مانند تغییرات هورمونی و شرایط سلامتی و جسمانی فرد نیز در بافت خون و رنگ خون قاعدگی تاثیر می‌گذارد. جالب است بدانید، رنگ خون قاعدگی به طور کلی می‌تواند اطلاعات حیاتی در خصوص سلامتی فرد را نشان دهد. به عنوان مثال، تغییر رنگ خون قاعدگی گاهی نشان دهنده عفونت واژن است. در این مطلب تمامی نکات لازم در خصوص تغییر رنگ خون قاعدگی ارائه شده تا افراد با آگاهی بیشتر، قادر به ساختن زندگی سالم و سلامت باشند.
فهرست مطالب
تفاوت رنگ خون قاعدگی
قاعدگی را با نام‌های دیگری هم می‌شناسند که البته کمتر استفاده می‌شود: دشتان، عادت ماهیانه و حیض و نام انگلیسی به نام پریود (که اشاره به دوره‌ای بودن این رخداد طبیعی در خانم‌ها دارد). بسیاری از دختران، از سن 12 الی13 سالگی، دوران پریودی را به ازای هر 21 الی 35 روز تجربه می‌کنند که بسته به شرایط فیزیولوژیکی فرد، روزهای ابتدایی آن با درد نیز همراه است.
همانطور که در ابتدا گفته شد، از علامت‌های رخ داده در قاعدگی برای اطمینان از سلامتی فرد استفاده می‌شود و هر چیزی از طول چرخه پریود گرفته تا بافت‌ها و رنگ‌هایی که فرد مشاهده می‌کند، ممکن است نشان دهنده موارد مهمی در مورد سلامتی وی باشد. برای مثال، لکه بینی یا خونریزی غیرمعمول بین دوره‌های قاعدگی ممکن است نشانه‌ای از عفونت منتقله از راه جنسی مانند کلامیدیا یا سوزاک باشد. پولیپ یا فیبروم که به معنای رشد غیر طبیعی بافت در پوشش رحم گفته می‌شود نیز می‌تواند باعث خونریزی غیرمعمول شود. علاوه بر این، ممکن است زنان رنگ خون قاعدگی را از سیاه تا قرمز روشن، قهوه‌ای تا نارنجی مشاهده کنند، اگرچه بیشتر رنگ‌ها را می‌توان “طبیعی” یا “سالم” دانست، اما این امکان نیز وجود دارد که در برخی افراد علائم یک مشکل جدی باشد.
انواع رنگ خون در دوره قاعدگی
سیاهی رنگ خون
خون سیاه اغلب در آغاز یا انتها دوره قاعدگی فرد ظاهر می‌شود. این رنگ به طور معمول نشانه خون پیر یا خونی است که مدت زمان بیشتری در رحم باقی مانده و سپس خارج شده و مدت زمان اکسید شدن آن آغاز شده است. به بیان ساده‌تر، خون در ابتدا قهوه‌ای یا قرمز تیره شده و سپس در نهایت سیاه می‌شود. بنابراین رنگ خون قاعدگی طبیعی است. اما خون سیاه گاهی اوقات نشان دهنده انسداد واژن است. علائم دیگر انسداد واژن شامل موارد زیر است:
- ترشحات با بوی بد
- تب
- مشکل در ادرار کردن
- خارش یا تورم در واژن یا اطراف آن
خون قهوه‌ای یا قرمز تیره
مانند خون سیاه، رنگ خون قهوه‌ای یا قرمز تیره نیز به معنای قدیمی بودن آن است و ممکن است در ابتدا یا انتهای دوره پریودی ظاهر شود. بنابراین در پاسخ به این سوال که رنگ خون تیره نشانه چیست، می‌توان اینطور شرح داد که خون قهوه‌ای یا قرمز تیره به اندازه خون سیاه اکسید نشده است و امکان دارد به دلایل دیگری ایجاد شود:
بارداری
خون قهوه‌ای یا لکه بینی نیز گاهی اوقات می‌تواند نشانه اولیه بارداری باشد که پزشکان از آن به عنوان خونریزی لانه گزینی یاد می‌کنند. البته باید به این نکته نیز توجه کرد که ترشحات قهوه‌ای یا لکه بینی در دوران بارداری به معنی سقط جنین یا حاملگی خارج رحمی (در این حالت تخمک بارور شده به جای رحم در لوله رحمی کاشته می‌شود) است. خانم‌هایی که در طول بارداری دچار لکه بینی یا خونریزی واژینال می‌شوند، حتما باید با پزشک یا متخصص زنان و زایمان صحبت کنند.
لوخیا یا لوچیا
خونریزی واژینال که به رنگ قرمز تیره یا قهوه‌ای هستند و پس از زایمان ایجاد می‌شود، لوخیا یا خونریزی پس از زایمان نامیده می‌شوند. لوخیا نگران کننده نیست و راهی برای دفع خون و بافت‌های اضافی و باقی مانده در رحم است. لوخیا به طور معمول با خون قرمز روشن شروع شده و سپس با کاهش جریان خون، رنگ آن تیره‌تر می‌شود. با گذشت زمان، ترشحات از نظر رنگ و میزان سبک‌تر می‌شوند.
مدت زمان لوخیا در افراد متفاوت است، اما معمولاً طی چند ماه اول پس از زایمان برطرف می‌شود. زنانی که پس از زایمان دچار خونریزی بسیار شدید هستند باید به پزشک مراجعه کنند و آزمایش های پس از زایمان را انجام دهند. لازم است بدانید، همه زنان پس از زایمان دچار لوخیا نمی‌شوند اما برخی از زنان ممکن است پس از زایمان به دلیل تغییر در سطح هورمون‌ها، قاعدگی‌های نامنظمی را تجربه کنند.
رنگ خون قاعدگی قرمز روشن
خون قرمز روشن بیانگر خون تازه و جریان مداوم است. دوره قاعدگی ممکن است با خونریزی قرمز روشن شروع شده و تا پایان دوره تیره‌تر شود. البته برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که خون آنها در تمام دوران قاعدگی قرمز روشن باقی مانده است. به ندرت، خونریزی قرمز روشن ممکن است نشانه‌ای از سرطان دهانه رحم باشد. علائم دیگر سرطان دهانه رحم عبارتند از:
- دوره‌های بسیار سنگین
- دوره‌هایی که بیش از حد معمول طول می‌کشد
- خونریزی بعد از مقاربت جنسی
- ترشحات واژن با بوی بد
- درد در پایین کمر، لگن یا پاها
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بدون دلیل
برای تشخیص سرطان دهانه رحم، معمولا آزمایش پاپ اسمیر درخواست می‌شود. اگر افرادی که رابطه جنسی دارند، دو سال پس از شروع داشتن رابطه جنسی، تست پاپ اسمیر را به صورت دوره‌ای جدی بگیرند، از احتمال بروز سرطان رحم، به میزان زیادی جلوگیری می‌شود، چرا که این تست، وضعیت سلامت دهانه رحم را می‌سنجد.
رنگ خون صورتی
وقتی خون دوره پریودی با مایع دهانه رحم مخلوط شود، خون قاعدگی صورتی یا لکه بینی‌هایی با رنگ روشن را می‌توان مشاهده کرد. از دیگر مواردی که منجر به تغییر رنگ خونریزی به صورتی و جریان خونریزی کم می‌شود، کنترل بارداری هورمونی است زیرا سطح استروژن در بدن کاهش می‌یابد.
مقاربت جنسی می‌تواند ترشحات کوچکی را در واژن یا دهانه رحم ایجاد کند. تجمع حاصل از این ترشحات ممکن است با مایعات واژن مخلوط شده و به عنوان ترشحات صورتی از بدن فرد خارج شود. سایر دلایل رنگ صورتی خون می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کاهش وزن قابل توجه
- رژیم غذایی ناسالم
- کم خونی
- بارداری: در دوران بارداری، ترشحات صورتی که حاوی بافت هستند و در کنار آن گرفتگی عضلات تجربه می‌شوند، ممکن است نشان دهنده سقط جنین باشد.
رنگ خون نارنجی
خونی که با مایع دهانه رحم مخلوط می‌شود، می‌تواند نارنجی هم به نظر برسد. رنگ خون قاعدگی نارنجی و تفسیر آن، اغلب نشانگر عفونت مانند واژینوز باکتریایی یا تریکومونیاز است. افرادی که خون نارنجی دارند باید سایر علائم مانند خارش واژن، ناراحتی در هنگام ادرار و ترشحات با بوی بد را بررسی کنند. اگرچه خون یا ترشحات نارنجی همیشه نشان دهنده عفونت نیست، اما بهتر است فرد برای ارزیابی به پزشک یا متخصص زنان مراجعه کند.
خون خاکستری
ترشحات خاکستری معمولاً نشانه واژینوز باکتریایی است، بیماری که به دلیل عدم تعادل بین باکتری‌های مفید و مضر در واژن رخ می‌دهد. علائم دیگر واژینوز باکتریایی عبارتند از:
- خارش در واژن و اطراف آن
- بوی بد واژن که افراد اغلب آن را با شبیه به بوی ماهی می‌دانند
- سوزش یا درد در هنگام ادرار کردن
افرادی که علائم واژینوز باکتریایی دارند باید به پزشک یا متخصص زنان مراجعه کنند. پزشکان معمولاً برای درمان واژینوز باکتریایی آنتی بیوتیک تجویز می‌کنند.
بارداری
در مراحل بعدی بارداری، ترشحات خاکستری حاوی لخته، سقط جنین را نشان دهد. همانطور که پیش‌تر اشاره شد، زنانی که در دوران بارداری دچار خونریزی می‌شوند باید به پزشک یا متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند.
لخته خون در دوره پریودی
اکثر زنان در دوره قاعدگی تکه‌هایی کوچک که بافت یا لخته خون هستند را مشاهده می‌کنند. وجود این مورد در خونریزی‌های دوره‌ای اصلا نگران کننده نیست. با این حال، خونریزی بسیار زیاد یا لخته‌های بزرگ امکان دارد نشانه منوراژی (heavy periods) باشد. طبق مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، منوراژی هنگامی اتفاق می‌افتد که فرد دچار خونریزی قاعدگی غیرمعمول یا قاعدگی طبیعی شود که بیش از 7 روز طول بکشد. عدم درمان این بیماری منجر به بروز عوارضی مانند کم خونی یا خستگی مزمن می‌شود.
CDC توصیه می‌کند که زنان در صورت داشتن یکی از موارد زیر به پزشک مراجعه کنند:
- خونریزی که فرد نیاز به تعویض تامپون (پد) کمتر از 2 ساعت دارد.
- خون با لخته‌هایی که اندازه آنها یک چهارم یا بزرگتر از حد معمول است.
علائم بیماری منوراژی
- فیبروم رحم یا پولیپ
- عدم تعادل هورمونی
- بیماری التهابی لگن
- دستگاه‌های جلوگیری از بارداری داخل رحمی (IUD)
- اختلالات خونریزی مانند بیماری فون ویلبراند (Von Willebrand disease)
- داروهای خاص مانند آسپرین و داروهای ضد انعقاد خون
- سرطان دهانه رحم یا رحم
سایر دلایل لخته شدن خون در قاعدگی
لخته‌های خون بزرگ و مکرر می‌تواند نشانه وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد. دوره‌های سنگین که چندین روز طول می‌کشد و از لخته‌های خون بسیار زیادی تشکیل شده است، گاهی اوقات ممکن است بدین معنا باشد:
- فیبروم رحم: رشد عضلانی که در دیواره رحم فرد ایجاد می‌شود.
- آدنومیوز: عارضه‌ای که شامل تجمع بافت در رحم فرد است.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): یک بیماری هورمونی که باعث ایجاد کیست و تورم در تخمدان زنان می‌شود.
- آندومتریوز: عارضه‌ای که باعث رشد بافت آندومتر در خارج از رحم زنان می‌شود.
- پولیپ‌ها: پولیپ‌های رحمی خوش خیمی و کوچک هستند که در دیواره رحم زنان ایجاد می‌شوند.
- سرطان آندومتر: که باعث ایجاد تومورهای بدخیم در اندام‌های تولید مثل خانم‌ها می‌شود.
- اختلالات خونریزی: شامل طیف وسیعی از مشکلات پزشکی است که با لختگی ضعیف خون و خونریزی غیرعادی است.
- شرایط تیروئید
- عوارض ناشی از دستگاه داخل رحمی (IUD)
- کمبود ویتامین K
خون قاعدگی کشدار
روزهای اول قاعدگی، خون پریودی تا حدی کشدار است، پس این شرایط طبیعی است، اما اگر این وضعیت تا انتهای دوره ادامه پیدا کند، برای تشخیص علت آن باید به پزشک متخصص مراجعه کرد. دلایل اصلی کشدار بودن خون قاعدگی در روزهای ابتدایی، موارد زیر هستند:
- ماده ضد انعقادی که در خون ترشح می‌شود، در روزهای ابتدایی خونریزی زمان کافی برای تجزیه شدن ندارد و به همین علت خون کشدار دیده می‌شود.
- مورد دوم، مخلوط شدن خون رحمی با ترشحات رحمی است. این موضوع باعث می‌شود خون غلیط و در نتیجه کشدار شود.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
توصیه می‌شود افراد در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر با پزشک یا متخصص زنان مشورت کنند:
- ترشحات واژن به صورت غیرمعمول
- دوره‌های نامنظم که طول آنها و جریان خونریزی از یک ماه به ماه دیگر تغییر می‌کند
- خونریزی بعد از یائسگی
- سه دوره از دست رفته قاعدگی یا بیشتر
- بوی بد واژن
- ترشحات واژن غلیظ خاکستری یا سفید
- خارش در واژن یا اطراف آن
- تب
کسانی که باردار هستند و متوجه خونریزی یا ترشحات غیرمعمول واژن می‌شود، باید در اسرع وقت با پزشک یا متخصص زنان و زایمان صحبت کنند.
در این مقاله تلاش شد، رنگ خونریزی قاعدگی از جهت احتمال بیماری‌های مختلف، بررسی شود و نشانه وجود بیماری های مختلف با رنگ‌های خون قاعدگی مشخص شود. با این حال، اگر هر کدام از این علائم و نشانه‌ها را مشاهده کردید، پیشنهاد می‌کنیم با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. همچنین میتوانید از خدمات آزمایش آنلاین مانند سونوگرافی در محل (پس از ویزیت پزشک) هم استفاده کنید.
مجموعه آزمایش آنلاین پیشرو در خدمات رسانی در منزل ، شما عزیزان میتوانید خدمات آزمایش ژنتیک ، آزمایش hpv ، فیزیوتراپی در منزل ، تست اعتیاد در منزل ، ویزیت پزشک در منزل با آزمایش آنلاین تجربه کنید
باسلام ببخشید من ی مشکلی داره مریض عادت ماهانه وقت رسیده و مریض شدم ولب نمیدونم چرا حالت سفیدی شبیه چرکی هست خون و چرک با هم لطفا راهنمایی کنید
با سلام و احترام
اطلاعات ارایه شده در سوال کافی نیست در صورت امکان با شماره ۷۹۲۸۳۰۰۰ تماس بگیرید و یا به صورت حضوری به پزشک مراجعه داشته باشید.
سلام
دوهفته بعداز پریدم ،دوباره پرید شدم ورنگ خون نارنجی ورقیق است
علت چیست ؟؟
تابحال همچین مشکلی برایم پیش نیامده
با سلام و احترام
آیا متاهل هستین و یا مجرد؟پیش از هر چیز بهتر از باردار بودن یا نبودن مطمین شوید.در ادامه نیاز به بررسی های بیشتر و آزمایش های دقیق میباشد.میتوانید با پزشکان مشاور ما با شماره 02128111050 تماس بگیرید.
سلام وقتتون بخیر من روز ۹ام سیکل رابطه داشتم و روز ۱۱ام خونریزی کمی داشتم بعد از این اتفاق قرص اورژانسی مصرف کردم آیا احتمال بارداری وجود داره؟
با سلام و احترام
بهترین زمان مصرف قرص های اورژانسی ۷۲ اولیه پس از رابطه است که هر چه زودتر مصرف شود تاثیر بالاتری خواهد داشت اما در بهترین حالت نیز درصدی ریسک بارداری وجود دارد.با توجه به نحوه ی مصرف شما احتمال بارداری هست و بهتر است با مشورت متخصص محترم زنان تست بتا انجام دهید.
سلام من در روز قاعدگی اول خون سیاه بعد تبدیل ب خون پریودی میشه علتش چیه
سلام ممنونم بابت پاسخگوییتون.
من پریودیم تموم شد و بعد دو هفته اینطوریا دوباره پریود شدم اما چهار روز طول کشید و خیلی خیلی کم بود رنگشم قرمز عادی و ژله ای بود.
مجرد هستم
با سلام و احترام
آیا پیش از این سابقه اختلال در دوره های قاعدگی داشته اید؟سابقه بیماری زمینه ای دارید یا خیر؟جهت بررسی مورد مطرح شده لازم است شرح حال دقیق تری داشته باشیم.بهتر است جهت مشاوره با شماره ۷۹۲۸۳۰۰۰ تماس حاصل فرمایید.
سلام.خون پریودی این بار من خییلی روشن و علی حده زیاد بود..البته یک هفته قبلش هم نزدیکی داشتم.علت رو میشه جویا بشم؟
سلام وقتتون بخیرمن پریودیم ازاول منظم نبودبعدزایمانم رفتم تاچندوقت خوب بودم بعددوباره نامنظم شدم دارودادخوب شدم دیه نرفتم بازم همونجوری نامنظم شدم الان بعد۲ماه ک پریودنشدم ۲روزه حالت لخته ای خشک خیلی تیره میادبیرون ازواژنم البته موقع اب زدن میادوتورحمم هست میادبیرون خیلی خشکه دلیلش چیه
سلام من در دوران پریودم سوزش و درد در اطراف مثانه و زیر نافم دارم. این حالت فقط در زمان پریودم دارم و بعد از تمام شدن پریودم در روزاهای عادی این مشکل برام پیش نمیاد
آیا ممکنه به خاطر وجود عفونت یا بیماری خاصی باشه یا نه یا طبیعی هست و مشکلی نداره؟
سلام وقتتون بخیر
ببخشید من ۱۵ سالمه بعد ۳ یا ۴ ماه پریود نشده بودم بعد الان پریود شدم ، ولی اولاش رنگش قرمز معمولی بود الان قهوه آیه ! می خواستم بدونم طبیعیه ؟:)