تاثیر انسولین بر بدن

• نوشته شده توسط فاطمه مهربان
• 28 / 10 / 1400

انسولین هورمونی است که توسط لوزالمعده برای کمک به متابولیسم غذا و استفاده از آن برای انرژی در سراسر بدن تولید می‌شود. این یک عملکرد بیولوژیکی کلیدی است. مشکل با انسولین می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر روی هر یک یا همه بافت‌ها، اندام‌ها و سیستم‌های شما داشته باشد.

همانطور که مشاوره پزشکی می‌گوید، انسولین برای سلامت کلی و بقای شما حیاتی است. مشکلات تولید یا عملکرد انسولین می‌تواند منجر به هیپوگلیسمی (قند خون پایین)، هیپرگلیسمی (قند خون بالا) و دیابت شود. اگر به هر نوع دیابت مبتلا هستید، یادگیری نحوه عملکرد انسولین در بدن می‌تواند به روشن شدن این موضوع کمک کند که چرا تزریق روزانه انسولین یا استفاده از پمپ یا چسب انسولین ممکن است جنبه کلیدی برنامه درمانی شما باشد.

این مقاله به بررسی رابطه بین انسولین، قند خون (گلوکز)، دیابت و اثر انسولین بر بدن می‌پردازد. همچنین نحوه تولید انسولین توسط بدن شما و راه‌هایی را که در صورت وجود مقدار بسیار کم یا بیش از حد آن در جریان خون بر سلامت شما تأثیر می‌گذارد، پوشش می‌دهد.

انسولین چگونه ساخته می‌شود؟

انسولین توسط لوزالمعده، اندامی غده مانند که در منحنی دوازدهه (اولین قسمت روده کوچک)، درست در پشت معده قرار دارد، تولید می‌شود. لوزالمعده هم به عنوان غده برون ریز و هم غده درون ریز عمل می‌کند.

عملکرد برون ریز پانکراس کمک به هضم است. عملکرد غدد درون ریز پانکراس تولید انسولین و هورمون دیگری به نام گلوکاگون است که به تنظیم قند خون کمک می‌کند. سلول‌های پانکراس که گلوکاگون تولید می‌کنند سلول‌های آلفا نامیده می‌شوند. انسولین توسط سلول‌های بتا تخصصی در لوزالمعده تولید می‌شود که در گروه‌هایی به نام جزایر لانگرهانس یا به اختصار جزایر لانگرهانس دسته بندی می‌شوند. پانکراس بالغ سالم تقریباً یک میلیون جزیره دارد که حدود 5 درصد از کل اندام را تشکیل می‌دهد.

تاثیر انسولین بر بدن

انسولین هورمون ذخیره کننده انرژی است. بعد از غذا به سلول‌ها کمک می‌کند تا در صورت نیاز از کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین استفاده کنند و آنچه را که باقی مانده (عمدتاً به عنوان چربی) برای آینده ذخیره کنند. بدن این مواد مغذی را به ترتیب به مولکول‌های قند، مولکول‌های اسید آمینه و مولکول‌های لیپید تجزیه می‌کند. بدن همچنین این مولکول‌ها را به اشکال پیچیده‌تری ذخیره و دوباره جمع می‌کند.

متابولیسم کربوهیدرات

وقتی بیشتر غذاها مصرف می‌شوند، سطح قند خون افزایش می‌یابد، اما با کربوهیدرات‌ها سریعتر و به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. دستگاه گوارش گلوکز را از غذاها آزاد می‌کند و مولکول‌های گلوکز به جریان خون جذب می‌شوند. افزایش سطح گلوکز به پانکراس سیگنال می‌دهد که انسولین ترشح کند تا گلوکز را از جریان خون پاک کند.

برای انجام این کار، انسولین با گیرنده‌های انسولین روی سطح سلول‌ها متصل می‌شود و مانند کلیدی عمل می‌کند که سلول‌ها را برای دریافت گلوکز باز می‌کند. گیرنده‌های انسولین تقریباً در تمام بافت‌های بدن از جمله سلول‌های ماهیچه‌ای و سلول‌های چربی وجود دارد گیرنده‌های انسولین دو جزء اصلی دارند:

• قسمت بیرونی خارج از سلول گسترش می‌یابد و با انسولین متصل می‌شود.
• بخش داخلی گیرنده به سلول سیگنال می‌دهد تا پروتئین‌های خاصی به نام ناقل گلوکز را ارسال کند که گلوکز را در سراسر سلول دریافت و حمل می‌کند. با کاهش سطح قند خون و انسولین، گیرنده‌ها خالی می‌شوند و ناقل‌های گلوکز به داخل سلول بازمی‌گردند.

مشاوره تلفنی پزشکی اظهار می‌کند که هنگامی که بدن به طور طبیعی کار می‌کند، گلوکز حاصل از کربوهیدرات‌های خورده شده به سرعت از طریق این فرآیند پاک می‌شود. با این حال، زمانی که انسولین وجود نداشته باشد یا سطوح بسیار پایین انسولین وجود داشته باشد، این اتفاق نمی‌افتد و منجر به افزایش سطح گلوکز خون می‌شود.

قند خون اضافی زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌ها قادر به استفاده صحیح از انسولین نباشند. چیزی که به عنوان مقاومت به انسولین شناخته می‌شود. این می‌تواند به دلیل مشکل در شکل انسولین (جلوگیری از اتصال گیرنده)، نداشتن گیرنده‌های انسولین کافی، مشکلات سیگنالینگ، یا ناقص کار نکردن انتقال دهنده‌های گلوکز باشد. مقاومت به انسولین نیز ممکن است در نتیجه چربی بیش از حد بدن رخ دهد. جهت مشاوره تلفنی پزشکی آزمایش آنلاین کلیک کنید.

متابولیسم چربی

انسولین تأثیر عمده‌ای بر متابولیسم چربی دارد. بعد از غذا، انسولین باعث می‌شود که چربی‌های دریافتی «اضافی» و گلوکز به عنوان چربی برای استفاده در آینده ذخیره شوند. انسولین همچنین نقش کلیدی در عملکرد کبد و سلول‌های چربی ایفا می‌کند.

عملکرد کبد

انسولین تولید گلیکوژن از گلوکز و ذخیره آن در کبد را تحریک می‌کند. سطوح بالای انسولین باعث می‌شود کبد با گلیکوژن اشباع شود. وقتی این اتفاق می‌افتد، کبد قادر به ذخیره بیشتر نیست.

سپس از گلوکز برای ایجاد اسیدهای چرب استفاده می‌شود که به لیپوپروتئین تبدیل شده و در جریان خون آزاد می‌شوند. اینها به اسیدهای چرب آزاد تجزیه می‌شوند و در بافت‌های دیگر استفاده می‌شوند. برخی از بافت‌ها از اینها برای ایجاد تری گلیسیرید استفاده می‌کنند.

سلول‌های چربی

انسولین از تجزیه چربی و از تجزیه تری گلیسیرید به اسیدهای چرب جلوگیری می‌کند. وقتی گلوکز وارد این سلول‌های چربی می‌شود، می‌توان از آن برای ایجاد ترکیبی به نام گلیسرول استفاده کرد. گلیسرول را می‌توان با اسیدهای چرب آزاد اضافی از کبد ترکیب کرد تا تری گلیسیرید بسازد که سپس قادر است در سلول‌های چربی انباشته شود.

متابولیسم پروتئین

انسولین به اسیدهای آمینه موجود در پروتئین کمک می‌کند تا وارد سلول‌ها شوند. بدون تولید انسولین کافی، این فرآیند با مشکل مواجه می‌شود و ساخت توده عضلانی را دشوار می‌کند. انسولین همچنین سلول‌ها را نسبت به پتاسیم، منیزیم و فسفات بیشتر پذیرا می‌کند. این مواد معدنی که در مجموع به عنوان الکترولیت شناخته می‌شوند، به هدایت الکتریسیته در بدن کمک می‌کنند. در انجام این کار، آنها بر موارد اشاره شده در زیر تاثیر می‌گذارند:

چکاپ در محل

ثبت درخواست

• عملکرد عضلانی
• اسیدیته خون
• میزان آب موجود در بدن

عدم تعادل الکترولیت می‌تواند با افزایش سطح قند خون بدتر شود، زیرا این مور ممکن است باعث ادرار بیش از حد (پلی یوری) شود که منجر به از دست دادن آب و الکترولیت بیشتری می‌شود. جهت مشاوره پزشکی تلفنی و ویزیت پزشک در منزل با ما همراه باشید.

انسولین در چه مواردی باید استفاده شود؟

شرایط متعددی به مشکلات مصرف یا تولید انسولین مربوط می‌شود، از جمله دیابت، هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی. زمانی که عملکرد بدن از حالت طبیعی خود خارج شود، منجر به ایجاد اختلالت، بیماری‌ها یا عوارضی می‌شود که فرد مبتلا بنا به تولید میزان کافی انسولین در بدن باید آن را به صورت تزریقی دریافت کند. در ادامه به توضیح هر یک از این موارد پرداخته‌ایم.

دیابت

دیابت به سه شکل ظاهر می‌شود که هر کدام علت متفاوتی برای افزایش قند خون دارند.

• دیابت نوع 1: یک وضعیت خود ایمنی که در آن پانکراس تولید انسولین را متوقف می‌کند. برای درمان نیاز به مکمل انسولین است. این بیماری مزمن معمولا در دوران کودکی شروع می‌شود.
• دیابت نوع 2: شامل تولید ناکافی انسولین و یا مقاومت به انسولین است. درمان ممکن است شامل مکمل انسولین، تغییرات رژیم غذایی، ورزش منظم و داروها باشد. این بیماری مزمن معمولا در بزرگسالی شروع می‌شود.
• دیابت بارداری: مقاومت موقت به انسولین ناشی از هورمون‌های بارداری که پس از پایان بارداری از بین می‌رود. درمان ممکن است شامل مکمل انسولین، تغییرات رژیم غذایی و ورزش منظم باشد.

هیپوگلیسمی

هیپوگلیسمی قند خون پایین است. افراد مبتلا به دیابت به صرت ویژه‌ای مستعد ابتلا یه این عارضه هستند، اما ممکن است در افراد بدون دیابت نیز رخ دهد. هیپوگلیسمی یک وضعیت بالقوه خطرناک است که علائم آن به شرح زیر می‌باشند:

• لرزش
• تعریق
• گرسنگی
• سردرد
• تاری دید
• خواب آلودگی
• سرگیجه
• سردرگمی یا سرگردانی
• تحریک پذیری
• جنگ طلبی
• مشکل در تمرکز
• ضعف
• ضربان قلب نامنظم

علائم جدی تر هیپوگلیسمی عبارتند از:

• ناتوانی در خوردن یا نوشیدن
• تشنج
• بی هوشی

به گفته ویزیت پزشک در منزل لازم است بدانید، هیپوگلیسمی معمولاً یکی از عوارض جانبی داروهای دیابت است، به ویژه داروهایی که به عنوان سولفونیل اوره و مگلیتینید طبقه بندی می‌شوند. خطر افت قند خون هنگام مصرف این داروها افزایش می‌یابد اگر:

• به میزان قابل توجهی کمتر از حد معمول غذا بخورید
• به طور قابل توجهی بیشتر از حد معمول فعالیت بدنی داشته باشید
• بدون مصرف غذای کافی، بیش از حد الکل بنوشید
• بیمار شوید

بررسی مکرر سطح قند خون و رعایت رژیم غذایی و رژیم ورزشی می‌تواند به جلوگیری از هیپوگلیسمی مرتبط با دیابت کمک کند. سایر علل هیپوگلیسمی عبارتند از:

• اختلال در هضم به دلیل جراحی معده یا کمبود آنزیم نادر
• داروهایی از قبیل آسپرین، آنتی بیوتیک‌های سولفا، پنتامیدین و کینین
• زیاده روی در نوشیدنی‌های الکلی
• بیماری‌های جدی که کبد، کلیه‌ها یا قلب را درگیر می‌کنند
• سطوح پایین هورمون‌ها از جمله کورتیزول، گلوکاگون، اپی نفرین یا هورمون رشد
• تومورهای پانکراس

هیپرگلیسمی

هایپرگلیسمی قند خون بالاست. شایع ترین علت هیپرگلیسمی دیابت است، اما می‌تواند ناشی از موارد زیر نیز باشد:

• عفونت‌ها
• داروهای خاص
• عدم تعادل هورمونی
• بیماری های شدید

علائم هیپرگلیسمی عبارتند از:

• افزایش گرسنگی و یا تشنگی
• تاری دید
• تکرر ادرار
• سردرد
• خستگی
• کاهش وزن ناخواسته
• عفونت‌های واژن
• عفونت‌های پوستی
• ترمیم آهسته زخم

در افراد مبتلا به دیابت نوع 1، هیپرگلیسمی می‌تواند منجر به یک وضعیت بالقوه کشنده به نام کتواسیدوز شود که در آن اسیدهای سمی در خون تجمع می‌یابد. علائم کتواسیدوز عبارتند از:

• استفراغ
• کم آبی بدن
• نفس با بوی میوه
• تنفس سخت یا پر تهویه
• ضربان قلب تند
• گیجی، سردرگمی
• کما

ویزیت پزشک در منزل

ثبت درخواست

تاثیر انسولین بر بدن؛ جمع‌بندی

تولید انسولین بخشی از فرآیند غدد درون ریز در کبد است که قند خون را کنترل می‌کند. انسولین به بدن کمک می‌کند تا چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌های غذا را تجزیه کند تا برای انرژی استفاده شود. مقاومت به انسولین زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های ماهیچه‌ها، چربی و کبد قادر به استفاده صحیح از انسولین نباشند و در نتیجه قند خون بالا می‌رود.

بدن شما به انسولین نیاز دارد تا فرد به بیماری قند خون خیلی بالا یا خیلی پایین مبتلا نشود. همچنین سلول‌های کبد، ماهیچه‌ها و چربی را قادر می‌سازد تا قند را از غذاهایی که می‌خورید جذب کرده و از آنها برای انرژی استفاده کنند.

اگر بدن شما مقدار مناسب انسولین را تولید نکند یا به طور موثر از انسولین استفاده نکند، ممکن است به مشکلات سلامتی مانند دیابت، هیپرگلیسمی یا هیپوگلیسمی مبتلا شوید. در صورت عدم درمان، این شرایط می‌تواند بسیار خطرناک باشد. برای ویزیت پزشک در منزل  و سایر خدمات همراه آزمایش آنلاین باشید.

مقالات مرتبط
• 

  باتری سمعک کملیون

  23 / 08 / 1401
• 

  باتری سمعک دی جی هیر

  21 / 08 / 1401
• 

  باتری سمعک رناتا

  21 / 08 / 1401
• 

  باتری سمعک آیسل تک

  18 / 08 / 1401
• 

  باتری سمعک انرجایزر

  18 / 08 / 1401

لیست چکاپ های مرتبط
• 

  آزمایش عفونت ادراری در مردان و زنان

  20 / 11 / 1399
• 

  آزمایش سلامت پوست و مو

  14 / 11 / 1399
• 

  آزمایشات پیش از ازدواج مردان و زنان

  13 / 11 / 1399
• 

  آزمایش انعقاد خون

  13 / 11 / 1399
• 

  آزمایش ژنتیک مردان

  13 / 11 / 1399