بیماری فیبرومیالژیا ؛ علل ، عوارض و درمان
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
11 / 12 / 1400
Notice: Undefined index: color_titel in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2447
Notice: Undefined index: color_bt_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2450
Notice: Undefined index: color_bg_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2453
Notice: Undefined variable: class_align in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined variable: class_align_m in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined index: title in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined variable: class_align in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined variable: class_align_m in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined index: btname in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined index: color_titel in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2506
Notice: Undefined index: color_bg_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2512
Notice: Undefined index: color_bt_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2513
Notice: Undefined index: color_titel in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2447
Notice: Undefined index: color_bt_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2450
Notice: Undefined index: color_bg_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2453
Notice: Undefined variable: class_align in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined variable: class_align_m in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined index: title in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined variable: class_align in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined variable: class_align_m in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined index: btname in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined index: color_titel in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2506
Notice: Undefined index: color_bg_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2512
Notice: Undefined index: color_bt_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2513
بیماری فیبرومیالژیا یک سندرم مزمن شایع است که میتواند باعث ایجاد درد گسترده بدن، خستگی و مشکلات شناختی شود. ممکن است فرد علائم فیبرومیالژیا را با علائم آرتریت یا التهاب مفاصل اشتباه بگیرد. این بیماری معمولاً میتواند با اختلالات خودایمنی، مانند آرتریت روماتوئید (RA) و لوپوس اریتماتوز سیستمیک وجود داشته باشد، اما قابل توجه است که این یک اختلال خود ایمنی نیست. بیماری فیبرومیالژیا باعث التهاب و آسیب مفاصل یا ماهیچه نمیشود، اما میتواند احساس درد مفاصل یا دردهای عضلانی را در فرد افزایش دهد. حقایقی که در مورد بیماری فیبرومیالژیا وجود دارند بدین صورت هستند که این بیماری عمدتاً در زنان رخ میدهد و همانطور که گفته شد منجر به ایجاد درد گسترده، خستگی، خواب بیکیفیت، علائم جسمی و شناختی یا روانی میشود.
اگرچه هیچ آزمایشی برای بیماری فیبرومیالژیا وجود ندارد، مشاوره پزشکی به منظور تشخیص ممکن است آزمایشهای آزمایشگاهی و عکسبرداری با اشعه ایکس را برای رد شرایطی شبیه بیماری فیبرومیالژیا تجویز کنند. هیچ دلیل شناخته شدهای برای فیبرومیالژیا وجود ندارد. با این حال، ژنتیک، حوادث عاطفی یا فیزیکی آسیب زا و اختلالات خواب و تغییرات خلقو خویی همگی ممکن است به این عارضه دامن بزنند.
در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری فیبرومیالژیا وجود ندارد. با این حال، داروها، ورزش، طب سوزنی و رفتار درمانی و مشورت یا ویزیت پزشک در منزل میتوانند به تسکین علائم و بهبود کیفیت خواب کمک کنند. در این مقاله، به طور مفصل درباره بیماری فیبرومیالژیا از جمله علائم، درمان و علل بحث میکنیم.
فهرست مطالب
علائم بیماری فیبرومیالژیا کدامند؟
بیماری فیبرومیالژیا یک علت شایع درد عمومی مزمن اسکلتی عضلانی است. حدود 5 میلیون بزرگسال با سن 18 سال یا بیشتر در ایالات متحده فیبرومیالژیا را تجربه میکنند. مطالعات نشان میدهند که احتمال بیماری فیبرومیالژیا در زنان بیشتر از مردان است.
یک فرد ممکن است به دنبال یک آسیب تروماتیک بیشتر در معرض خطر فیبرومیالژیا باشد. RA، سایر بیماریهای خودایمنی، مانند لوپوس، و عوامل ژنتیکی نیز ممکن است احتمال ابتلای فرد به این بیماری را افزایش دهند. علائم اولیه فیبرومیالژیا عبارتند از:
- درد گسترده: درد همراه با فیبرومیالژیا اغلب به عنوان یک درد مبهم دائمی توصیف میشود که حداقل برای سه ماه طول کشیده است. برای اینکه درد به طور گسترده در نظر گرفته شود، باید در هر دو طرف بدن و بالا و پایین کمر شما ایجاد شود.
- خستگی: افراد مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا اغلب با خستگی از خواب بیدار میشوند، حتی اگر برای مدت طولانی خوابیده باشند. خواب اغلب با درد مختل میشود و بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا دارای سایر اختلالات خواب مانند سندرم پاهای بی قرار و آپنه خواب هستند.
- مشکلات شناختی: علامتی که معمولاً به آن “مه فیبرو” گفته میشود، توانایی تمرکز، توجه و تمرکز روی کارهای ذهنی را مختل میکند.
فیبرومیالژیا اغلب همراه با شرایط دیگری مانند موارد اشاره شده در زیر نیز است:
- سندرم روده تحریک پذیر
- سندرم خستگی مزمن
- میگرن و انواع دیگر سردردها
- سیستیت بینابینی یا سندرم مثانه دردناک
- اختلالات مفصل گیجگاهی فکی
- اضطراب
- افسردگی
- سندرم تاکی کاردی
مشاوره تلفنی پزشکی در صورت بروز هر یک از این موارد به همراه بیماری فیبرومیالژیا به شما کمک میکند.
علل ایجاد بیماری فیبرومیالژیا
همانطور که قبل تر اشاره شد، علت دقیق فیبرومیالژیا نامشخص است. با این حال، تفکر فعلی در زمینه روماتولوژی نشان میدهد که فیبرومیالژیا ناشی از مشکل پردازش درد در سیستم عصبی مرکزی (CNS) است. عوامل متعددی ممکن است خطر ابتلا به بیماری فیبرومیالژیا را در افراد افزایش دهد، از جمله:
- یک رویداد جسمی یا احساسی استرس زا، آسیب زا، مانند تصادف رانندگی
- صدمات تکراری
- RA یا سایر شرایط خودایمنی، مانند لوپوس
- مشکلات CNS
- روشی که ژنها نحوه پردازش محرکهای دردناک را توسط شخص تنظیم میکنند
بیماری فیبرومیالژیا نیز ممکن است ارثی باشد. زنانی که یکی از بستگان نزدیکشان مبتلا به فیبرومیالژیا است، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، لوپوس یا آرتریت نخاعی، که به عنوان اسپوندیلیت آنکیلوزان شناخته میشود، مانند افرادی که برخی از بیماریهای روماتیسمی دیگر دارند، برای ابتلا به فیبرومیالژیا بیشتر در معرض خطر هستند. مشاهده هر یک از موارد اشاره شده در بالا، به خصوص در زنان بذین معناست که وقت آن رسیده تا با مشاوره تلفنی پزشکی تماس بگیرید.
عوارض ابتلا به بیماری فیبرومیالژیا
بیماری فیبرومیالژیا میتواند بر کیفیت زندگی افراد و تحرک فیزیکی افراد تأثیر بگذارد و خطر بستری شدن در بیمارستان را افزایش دهد. افراد مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا نیز ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به شرایط زیر در کنار فیبرومیالژیا باشند، مانند:
- سندرم روده تحریکپذیر
- قاعدگی دردناک
- RA
- آرتروز
- افسردگی
- اسپوندیلیت آنکیلوزان
- کمبود خواب
- اضطراب
مهم اس که در زمان تشخیص بیماری فیبرومیالژیا در اسرع وقت تحت نظر ویزیت پزشک در منزل قرار بگیرید تا از بروز سایر عوارض مرتبط با این بیماری جلوگیری شود.
چگونه بیماری فیبرومیالژیا تشخیص داده میشود؟
در گذشته مشاوره پزشکی برای تشخیص این بیماری 18 نقطه خاص از بدن فرد را بررسی میکردند تا ببینند که چه تعداد از آنها در صورت فشار دادن محکم دردناک است. دستورالعملهای جدیدتر بدین صورت هستند که نیازی به امتحان این 18 نقطه نیست. در عوض، عامل اصلی مورد نیاز برای تشخیص فیبرومیالژیا، درد گسترده در سراسر بدن شما برای حداقل سه ماه است. برای تشخیص بهتر طبق فرایند تشخیص، باید حداقل در چهار مورد از این پنج ناحیه درد داشته باشید:
- ناحیه فوقانی چپ، از جمله شانه، بازو یا فک
- ناحیه فوقانی راست، شامل شانه، بازو یا فک
- ناحیه تحتانی چپ، از جمله باسن یا ساق پا
- ناحیه پایین سمت راست، از جمله باسن یا ساق پا
- ناحیه محوری که شامل گردن، پشت، سینه یا شکم است
تستهای تشخیصی
مشاوره تلفنی پزشکی شما ممکن است بخواهد سایر شرایطی که امکان دارد علائم مشابهی داشته باشند را رد کند. آزمایش خون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شمارش کامل خون
- سرعت رسوب گلبول قرمز
- تست پپتید سیترولین دار حلقوی
- فاکتور روماتوئید
- تستهای عملکرد تیروئید
- آنتی بادی ضد هستهای
- سرولوژی سلیاک
- ویتامین دی
اگر این احتمال وجود داشته باشد که از آپنه خواب رنج میبرید، مشاوره پزشکی تلفنی ممکن است یک بررسی خواب شبانه را توصیه کند.
درمان بیماری فیبرومیالژیا
به طور کلی، درمانهای بیماری فیبرومیالژیا شامل درمان دارویی و استراتژیهای خودمراقبتی و همچنین تاکید بر به حداقل رساندن علائم و بهبود سلامت عمومی است. هیچ درمانی برای همه علائم کارساز نیست، اما امتحان انواع استراتژیهای درمانی که توسط ویزیت پزشک در منزل یا متخصص تجویز شده است، میتواند اثر تجمعی داشته باشد.
داروها
داروها میتوانند به کاهش درد ناشی از بیماری فیبرومیالژیا و بهبود خواب کمک کنند. انتخابهای رایج عبارتند از:
- مسکنها: مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول، سایرین)، ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، سایرین) یا ناپروکسن سدیم (Aleve، دیگران) ممکن است مفید باشند. داروهای مخدر توصیه نمیشود، زیرا میتوانند منجر به بروز عوارض جانبی و وابستگی قابل توجهی شوند و به مرور زمان درد را تشدید کنند.
- داروهای ضد افسردگی: دولوکستین (Cymbalta) و میلناسیپران (Savella) ممکن است به کاهش درد و خستگی مرتبط با بیماری فیبرومیالژیا کمک کنند. مشاوره پزشکی تلفنی شما ممکن است آمی تریپتیلین یا سیکلوبنزاپرین شل کننده عضلانی را برای کمک به بهبود خواب تجویز کند.
- داروهای ضد تشنج: داروهای طراحی شده برای درمان صرع اغلب در کاهش انواع خاصی از درد مفید هستند. گاباپنتین (Neurontin) گاهی اوقات در کاهش علائم فیبرومیالژیا مفید است، در حالی که پره گابالین (Lyrica) اولین دارویی بود که توسط سازمان غذا و دارو برای درمان بیماری فیبرومیالژیا تایید شده بود.
تراپی
انواع درمانهای مختلف که مشاوره پزشکی تلفنی توصیه میکند و میتواند به کاهش تأثیر فیبرومیالژیا بر بدن و زندگی شما کمک کند عبارتند از:
- فیزیوتراپی: یک فیزیوتراپیست میتواند تمریناتی را به شما آموزش دهد که قدرت، انعطاف پذیری و استقامت شما را بهبود میبخشد. تمرینات مبتنی بر آب ممکن است به صورت ویژهای مفید باشد.
- کار درمانی: یک کاردرمانگر میتواند به شما کمک کند تا تنظیماتی را در حوزه کاری خود یا نحوه انجام برخی کارها انجام دهید که استرس کمتری بر بدن شما وارد میکند.
- مشاوره: صحبت با یک مشاور میتواند به تقویت باور شما نسبت به تواناییهایتان کمک کند و به شما راهکارهایی برای مقابله با موقعیتهای استرس زا آموزش دهد.
- روان درمانی: جلسات روان درمانی ممکن است به افراد مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا کمک کند تا با علائم درد کنار بیایند. درمان اصلاح رفتار نوعی از CBT است که هدف آن کاهش رفتارهای افزایش دهنده استرس یا درد و بهبود رفتارهای مثبت است. این شامل یادگیری مهارتهای مقابلهای جدید و تمرینات تمدد اعصاب است.
تمرینات CBT میتواند به کاهش علائم درد و مدیریت طولانی مدت فیبرومیالژیا کمک کند. یک مطالعه نشان داد که آگاهی عاطفی و درمانهای بیانی نیز میتوانند تأثیر مثبتی بر علائم درد در افراد مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا داشته باشند. برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که مدیتیشن نیز میتواند به کاهش استرس و احساس درد کمک کند.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی
خودمراقبتی در مدیریت بیماری فیبرومیالژیا حیاتی است. به منظور انجام خود مراقبتی مشاوره پزشکی راه حلهای مفیدی را به شما آموزش میدهد، مانند:
- مدیریت استرس: برنامه ای برای جلوگیری یا محدود کردن فشار بیش از حد و استرس عاطفی ایجاد کنید. هر روز زمانی را برای استراحت به خود اختصاص دهید. این ممکن است به معنای یادگیری نحوه نه گفتن بدون احساس گناه باشد. اما سعی کنید روال خود را به طور کامل تغییر ندهید. افرادی که کاری را ترک میکنند یا تمام فعالیتهای خود را رها میکنند، نسبت به افرادی که فعال باقی میمانند، عملکرد بدتری دارند. تکنیکهای مدیریت استرس، مانند تمرینات تنفس عمیق یا مدیتیشن را امتحان کنید.
- خواب منظم: از آنجایی که خستگی یکی از اجزای اصلی بیماری فیبرومیالژیا است، داشتن خواب با کیفیت ضروری است. علاوه بر اختصاص زمان کافی برای خواب، عادات خواب خوب را تمرین کنید، مانند رفتن به رختخواب و بیدار شدن در ساعت معین (هر روز) و محدود کردن چرت زدن در طول روز.
- به طور منظم تمرین کن: در ابتدا، ورزش ممکن است درد شما را افزایش دهد. اما انجام تدریجی و منظم اغلب علائم را کاهش میدهد. ورزشهای مناسب ممکن است شامل پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری و ایروبیک در آب باشد. یک فیزیوتراپیست یا ویزیت پزشک در منزل میتواند به شما در ایجاد یک برنامه ورزشی در خانه کمک کند. حرکات کششی، وضعیت بدنی خوب و تمرینات تمدد اعصاب نیز مفید هستند.
- فعال باشید: فعالیت خود را در سطح یکنواخت نگه دارید. اگر در روزهای خوب خود زیاد کار کنید، ممکن است روزهای بد بیشتری داشته باشید. اعتدال به این معنی است که در روزهای خوب خود زیاده روی نکنید، اما به همین ترتیب به معنای محدود نشدن یا کم کاری در روزهایی است که علائم تشدید میشوند.
- سبک زندگی سالم را حفظ کنید: غذاهای سالم بخورید. از تنباکو استفاده نکنید. مصرف کافئین خود را محدود کنید. هر روز کاری را انجام دهید که برایتان لذت بخش و رضایت بخش است.
- طب سوزنی: طب سوزنی ممکن است به بهبود کیفیت زندگی در افراد مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا کمک کند. تعداد جلساتی که ممکن است فرد نیاز داشته باشد به علائم و شدت آنها بستگی دارد. درمانهای تکمیلی، مانند طب سوزنی و ماساژ ممکن است به کاهش علائم درد کمک کند.
- رژیم غذایی: رژیم غذایی یک فرد بخش مهمی از هر برنامه درمانی است. برخی تغییرات رژیم غذایی ممکن است به فرد مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا کمک کند تا با شرایط خود زندگی کند و آن را مدیریت کند. این شامل:
- خوردن غذاهای پرانرژی که قند کمی دارند: غذاهایی مانند بادام، لوبیا، بلغور جو دوسر، آووکادو میتوانند به افزایش انرژی در طول روز و به رفع خستگی ناشی از این بیماری کمک کنند.
- حذف غذاهای حاوی گلوتن: مطالعات نشان میدهد که حذف غذاهای حاوی گلوتن از رژیم غذایی ممکن است به کاهش درد ناشی از بیماری فیبرومیالژیا کمک کند، حتی در افرادی که بیماری سلیاک ندارند.
- اجتناب از الیگوساکاریدها، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلی الهای قابل تخمیر (FODMAP): یک مطالعه در سال 2017 نشان میدهد که رژیم غذایی کم FODMAP میتواند اثرات امیدوارکنندهای بر سطح درد در افراد مبتلا به فیبرومیالژیا داشته باشد.
- اجتناب از افزودنیها و اکسیتوتوکسینها: اگرچه تحقیقات محدود است، اما یک منبع مورد اعتماد نشان داد که اجتناب از افزودنیهای آسپارتام و مونوسدیم گلوتامات علائم فیبرومیالژیا را کاهش میدهد.
- رسیدن یا حفظ وزن متوسط بدن و پیروی از یک رژیم غذایی متعادل برای سلامت کلی حیاتی است و میتواند کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد.
مطالعات نشان داد که افراد مبتلا به فیبرومیالژیا و چاقی پس از کاهش وزن، بهبود کیفیت زندگی و علائم درد را نشان دادند.
سایر راههای درمانی
درمانهای مکمل و جایگزین برای مدیریت درد و استرس جدید نیستند. برخی از آنها مانند مدیتیشن و یوگا هزاران سال است که انجام میشود. اما استفاده از آنها در سالهای اخیر محبوبیت بیشتری پیدا کرده است، به خصوص در افرادی که بیماریهای مزمن مانند بیماری فیبرومیالژیا دارند.
به نظر میرسد که چندین مورد از این درمانها به طور ایمن استرس را تسکین داده و درد را کاهش میدهند، و برخی از آنها در پزشکی رایج پذیرفته شدهاند. اما بسیاری از روش ها ثابت نشدهاند زیرا به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفتهاند.
- طب سوزنی: طب سوزنی یک سیستم پزشکی چینی است که مبتنی بر بازگرداندن تعادل طبیعی نیروهای زندگی با وارد کردن سوزنهای بسیار ظریف از طریق پوست به اعماق نقاط مختلف در بدن است. بر اساس تئوریهای غربی در مورد طب سوزنی، سوزنها باعث تغییر در جریان خون و سطوح انتقال دهندههای عصبی در مغز و نخاع میشوند. برخی از مطالعات آزمایش آنلاین نشان میدهد که طب سوزنی به تسکین علائم فیبرومیالژیا کمک میکند.
- ماساژ درمانی: این یکی از قدیمی ترین روشهای مراقبتهای بهداشتی است که هنوز در دسترس است. این روش شامل استفاده از تکنیکهای مختلف دست و ماساژ برای حرکت دادن عضلات و بافتهای نرم بدن شما است. ماساژ میتواند ضربان قلب شما را کاهش دهد، ماهیچههای شما را شل کند، دامنه حرکتی مفاصل شما را بهبود بخشد و تولید مسکنهای طبیعی بدن شما را افزایش دهد. اغلب به کاهش استرس و اضطراب نیز کمک میکند.
- یوگا و تای چی: این تمرینات ترکیبی از مدیتیشن، حرکات آهسته، تنفس عمیق و آرامش است. مشخص شده است که هر دو در کنترل علائم بیماری فیبرومیالژیا مفید هستند.
بیماری فیبرومیالژیا؛ جمعبندی
در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری فیبرومیالژیا وجود ندارد و فرد ممکن است علائم آن را تا پایان عمر تجربه کند. با این حال، برنامههای درمانی ترکیبی از داروها با درمانهای فیزیکی و روانی میتواند به آنها در مدیریت طولانی مدت کمک کند. چشم انداز افراد مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا به شرایط فردی افراد بستگی دارد. به عنوان مثال، مطالعات نشان میدهد که افرادی که از منابع مراقبت اولیه درمان میشوند، چشمانداز بهتری نسبت به کسانی که از مراکز ارجاع استفاده میکنند، دارد. عوامل دیگری مانند وضعیت اقتصادی فرد، سابقه پزشکی و دسترسی به حمایت از سلامت روان نیز نقش دارند.
