چگونه زخم بستر در منزل درمان می‌شود؟
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
11 / 02 / 1401
زخم بستر در صورتی ایجاد می‌شود که فرد مدت طولانی را در یک حالت ثابت سپری کرده باشد. این زخم‌ها به‌عنوان زخم فشاری نیز شناخته می‌شوند، زیرا به دلیل فشار پایدار بر روی مناطق خاصی از بدن ایجاد می‌شوند. این زخم‌ها امکان دارد هر جایی از بدن را تحت تاثیر قرار دهند، اما قسمت‌های استخوانی آرنج، زانو، پاشنه پا، دنبالچه و مچ پا اغلب مستعدتر هستند. زخم بستر قابل درمان است، اما دوره بهبودی به طور معمول بسیار آهسته پیش می‌رود.
بدون درمان، زخم‌ها در نهایت می‌توانند منجر به بروز عوارض بالقوه کشنده شوند. افرادی که مشکلات حرکتی دارند بیشتر از سایر افراد در معرض خطر هستند. مراجعه به بیمارستان برای درمان این دسته از زخم‌ها برای افراد بسیار دشوار است. اما استفاده از خدمات مراقبتی در منزل تیم آزمایش آنلاین که توسط پرستار و پزشک متخصص ارائه می‌شود، به درمان زخم بستر در منزل به شما بسیار کمک می‌کند. در ادامه به تمامی مواردی از قبیل علائم زخم بستر، راه‌های پیشگیری و عوامل خطر و همچنین روش‌هایی که تیم پرستار در منزل ما برای تشخیص و درمان زخم بستر در نظر می‌گیرد، آورده شده است.
فهرست مطالب
علائم زخم بستر کدامند؟
علائم هشدار دهنده زخم بستر یا زخم فشاری عبارتند از:
- تغییرات غیرمعمول در رنگ یا بافت پوست
- تورم
- تخلیه چرک
- ناحیه‌ای از پوست که نسبت به نواحی دیگر بدن در هنگام لمس سردتر یا گرمتر احساس می‌شود
محل‌های رایج زخم‌های بستر
برای افرادی که از ویلچر استفاده می‌کنند، زخم بستر اغلب روی پوست قسمت‌های زیر ایجاد می‌شود:
- دنبالچه یا باسن
- تیغه‌های شانه و ستون فقرات
- پشت بازوها و پاها، جایی که روی صندلی قرار می‌گیرند
برای افرادی که باید در رختخواب بمانند، زخم بستر ممکن است در موارد زیر رخ دهد:
- پشت یا کناره‌های سر
- تیغه‌های شانه
- باسن، کمر یا دنبالچه
- پاشنه پا، مچ پا و پوست پشت زانو
زخم بستر چند مرحله دارد؟
زخم‌های فشاری در چهار مرحله ایجاد می‌شوند که به شرح زیر هستند:
- در لمس پوست احساس گرما می‌شود. ممکن است تغییر رنگ مانند قرمزی ایجاد شود و در ناحیه موردنظر ممکن است خارش داشته باشید.
- یک زخم باز دردناک یا تاول ایجاد می‌شود که پوست اطراف آن تغییر رنگ داده است.
- این ضایعه به دلیل آسیب بافتی در زیر سطح پوست ظاهری شبیه به دهانه مانند ایجاد می‌کند.
- آسیب شدید به پوست و بافت، احتمالاً با عفونت همراه است. ماهیچه‌ها، استخوان‌ها و تاندون‌ها ممکن است قابل مشاهده باشند.
فشار و اصطکاک دو عامل اصلی برای ایجاد زخم‌های فشاری هستند.
زخم عفونی مدت بیشتری طول می‌کشد تا بهبود یابد. عفونت نیز می‌تواند در سایر نقاط بدن پخش شود و آسیب قابل توجهی ایجاد کند، بدین خاطر مهم است که در اسرع وقت با مشاوره پزشکی تلفنی تماس بگیرید و علائم و شرایط ایجاد شده را توضیح دهید. مشاوره شما را راهنمایی می‌کند تا از خدمات پرستار در منزل تهران و یا شهر موردنظر خود استفاده نمایید. پرستار تیم مراقبین در منزل در کوتاه ترین زمان ممکن به محل موردنظر شما مراجعه کرده و به درمان زخم بستر در منزل می‌پردازد.
علل ایجاد زخم بستر کدامند؟
زخم بستر در اثر فشار بر روی پوست که جریان خون را به پوست محدود می‌کند، ایجاد می‌شود. حرکت محدود می‌تواند پوست را آسیب پذیر کند و منجر به ایجاد زخم بستر شود. دو عامل اصلی در ایجاد زخم بستر عبارتند از:
- فشار: فشار مداوم بر هر قسمت از بدن شما می‌تواند جریان خون به بافت‌ها را کاهش دهد. جریان خون برای رساندن اکسیژن و سایر مواد مغذی به بافت‌ها ضروری است. بدون این مواد مغذی ضروری، پوست و بافت‌های مجاور آسیب دیده و در نهایت ممکن است بمیرند. برای افراد با تحرک محدود، این نوع فشار معمولاً در مناطقی اتفاق می‌افتد که به خوبی با ماهیچه یا چربی پر نشده و روی استخوان قرار دارند، مانند ستون فقرات، استخوان دنبالچه و… که در بالا اشاره شد.
- اصطکاک: اصطکاک زمانی رخ می‌دهد که پوست روی لباس یا ملافه ساییده شود. این می‌تواند پوست شکننده را آسیب پذیرتر کند.
اگر بنا به هر دلیلی در خانه بستری شده‌اید و در حال حاضر دچار زخم بستر نشده‌اید، به منظور پیشگیری از بروز این زخم‌ها بهتر است با مشاوره پزشکی تلفنی تماس بگیرید تا راه‌هایی را برای کاهش بروز این عارضه به شما آموزش دهد. اما در صورتی که زخم‌ها ایجاد شده‌اند، برای درمان زخم بستر در منزل نیز می‌توانید با پشتیبانان ما تماس بگیرید تا تیم کارکنان پرستاری در منزل و یا ویزیت پزشک در منزل را برای درمان به محل موردنظر شما اعزام کنند.
چه عواملی بروز زخم بستر در افراد را افزایش می‌دهد؟
اگر در حرکت کردن مشکل دارید و نمی‌توانید به راحتی موقعیت خود را هنگام نشستن یا در رختخواب تغییر دهید، خطر ابتلا به زخم بستر در شما بیشتر از سایر افراد است. عوامل خطر عبارتند از:
- بی تحرکی: این ممکن است به دلیل سلامت ضعیف، آسیب نخاعی و دلایل دیگر باشد.
- بی اختیاری: با قرار گرفتن طولانی مدت در معرض ادرار و مدفوع، پوست آسیب پذیرتر می‌شود.
- فقدان ادراک حسی: آسیب‌های نخاعی، اختلالات عصبی و سایر شرایط می‌تواند منجر به از دست دادن حس شود. ناتوانی در احساس درد یا ناراحتی می‌تواند منجر به عدم آگاهی از علائم هشدار دهنده و نیاز به تغییر موقعیت شود.
- تغذیه و هیدراتاسیون ضعیف: افراد برای حفظ سلامت پوست و جلوگیری از تجزیه بافت‌ها به مایعات، کالری، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی در رژیم غذایی روزانه خود نیاز دارند.
- شرایط پزشکی موثر بر جریان خون: مشکلات سلامتی که می‌تواند بر جریان خون تأثیر بگذارد، مانند دیابت و بیماری‌های عروقی می‌تواند خطر آسیب بافتی مانند زخم بستر را افزایش دهد.
تیم ویزیت پزشک در منزل با استفاده از مهارت‌هایی‌برای به کار گیری قسمت‌های بی تحرک بدن و همچنین درمان شرایطی که منجر به بی‌تحرکی شده‌اند برای درمان زخم بستر در منزل قدم بر می‌دارد. با ما تماس بگیرید.
عوارض ابتلا به زخم بستر کدامند؟
عوارض زخم بستر که برخی از آنها تهدید کننده زندگی هستند عبارتند از:
- سلولیت: سلولیت عفونت پوست و بافت‌های نرم متصل به آن است و می‌تواند باعث ایجاد گرما، التهاب و تورم ناحیه آسیب دیده شود. افراد مبتلا به آسیب عصبی اغلب در ناحیه تحت تاثیر سلولیت احساس درد نمی‌کنند.
- عفونت استخوان و مفاصل: عفونت ناشی از زخم بستر می‌تواند به مفاصل و استخوان‌ها نفوذ کند. عفونت مفاصل (آرتریت سپتیک) می‌تواند به غضروف و بافت آسیب برساند. عفونت استخوان (استئومیلیت) می‌تواند عملکرد مفاصل و اندام‌ها را کاهش دهد.
- سرطان: زخم‌های طولانی‌مدت و غیرقابل التیام (زخم مارجولین) می‌توانند به نوعی کارسینوم سلول سنگفرشی تبدیل شوند.
- سپسیس: به ندرت، زخم پوست منجر به سپسیس می‌شود.
قبل از اینکه دیر شود، برای درمان زخم بستر در منزل با ما تماس بگیرید و از تیم ویزیت پزشک در منزل کمک دریافت کنید. عوارض اشاره شده بسیار جدی هستند و تنها راه حل برای جلوگیری از بروز آنها درمان است.
آیا می‌توان از ابتلا به زخم بستر جلوگیری کرد؟
شما می‌توانید با تغییر مکرر موقعیت خود برای جلوگیری از فشار بر روی پوست، از ایجاد زخم بستر جلوگیری کنید. سایر راهکارها شامل مراقبت خوب از پوست، حفظ تغذیه مناسب و مصرف مایعات، ترک سیگار، مدیریت استرس و ورزش روزانه است. نکاتی در ادامه آورده شده است که تیم ویزیت پزشک در منزل برای جلوگیری از زخم بستر به شما آموزش می‌دهد.
نکاتی برای تغییر موقعیت
توصیه‌های زیر را در رابطه با تغییر موقعیت در تخت یا صندلی در نظر بگیرید:
- موقعیت خود را مرتباً تغییر دهید. جابجایی بهتر است در هر ساعت یکبار انجام شود.
- در صورت امکان خود را بلند کنید. اگر در ناحیه بالاتنه قدرت کافی دارید، این کار را بر روی صندلی چرخدار انجام دهید. با فشار دادن به بازوهای صندلی، بدن خود را از روی صندلی بلند کنید.
- کوسن یا تشکی را انتخاب کنید که فشار و اصطکاک ایجاد شده را کاهش دهد. این نوع از تشک یا کوسن‌ها به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید که بدن شما به خوبی در جایگاه خود قرار گرفته است. از کوسن‌هایی که شبیه به دونات هستند استفاده نکنید، زیرا می‌توانند فشار را روی بافت اطراف متمرکز کنند.
- ارتفاع تخت خود را تنظیم کنید. اگر تخت شما می‌تواند در قسمت بالا تغییر حالت دهد، آن را بیش از 30 درجه بالا نبرید.
با مراقبت از پوست و رعایت نکات بهداشتی لازم و همچنین تغییر موقعیت خود می‌توان تا درصد بسیار زیادی از بروز زخم بستر جلوگیری کرد.
نکاتی برای مراقبت از پوست
توصیه‌های زیر را برای مراقبت از پوست در نظر بگیرید:
- پوست را تمیز و خشک نگه دارید. پوست را با یک پاک کننده ملایم بشویید و خشک کنید. این روتین پاکسازی را به طور منظم انجام دهید تا پوست در معرض رطوبت، ادرار و مدفوع قرار نگیرد.
- از پوست محافظت کنید. برای محافظت از پوست در برابر ادرار و مدفوع از کرم‌های مخصوص مانع رطوبت استفاده کنید. در صورت نیاز به طور مکرر ملافه و لباس را عوض کنید. مراقب دکمه‌های لباس و چین و چروک‌های روی ملافه که پوست را تحریک می‌کند، باشید .
- روزانه پوست را بررسی کنید. روزانه برای علائم هشدار دهنده زخم بستر پوست خود را بررسی کنید.
چگونگی تشخیص و درمان زخم بستر در منزل
پزشک پوست شما را از نزدیک بررسی می‌کند تا تصمیم بگیرد که آیا زخم بستر دارید یا خیر و اگر چنین است، مرحله زخم را تشخیص می‌دهد. مرحله بندی به تعیین بهترین درمان برای شما کمک می‌کند. ممکن است برای ارزیابی سلامت عمومی خود به آزمایش خون نیز نیاز داشته باشید که در منزل نیز انجام می‌شود. درمان زخم بستر در منزل شامل کاهش فشار روی پوست آسیب دیده، مراقبت از زخم‌ها، کنترل درد، جلوگیری از عفونت و حفظ تغذیه مناسب است.
تیم درمان زخم بستر در منزل
اعضای تیم مراقبت آزمایش آنلاین که برای درمان زخم بستر به منزل شما اعزام شده‌اند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- یک پزشک مراقبت اولیه که بر برنامه درمانی نظارت دارد
- یک پزشک یا پرستار متخصص برای مراقبت از زخم
- پرستاران یا دستیاران پزشکی که هم مراقبت و هم فعالیت‌های لازم برای مدیریت زخم‌ها ارائه می‌دهند
- یک مددکار اجتماعی که به شما یا خانواده‌تان کمک می‌کند تا به منابع دسترسی داشته باشید و به نگرانی‌های عاطفی در طولانی‌مدت رسیدگی می‌کند
- یک فیزیوتراپیست که به بهبود تحرک کمک می‌کند
- یک کاردرمانگر که به اطمینان از سطوح مناسب نشستن کمک می‌کند
- یک متخصص تغذیه که نیازهای غذایی شما را بررسی می‌کند و یک رژیم غذایی خوب را توصیه می‌کند
کاهش فشار
اولین قدم در درمان زخم بستر در منزل، کاهش فشار و اصطکاک ناشی از آن است. استراتژی‌هایی که تیم مراقبت در منزل بر روی آنها تمرکز دارند، تغییر موقعیت و استفاده از تشک و بالشت مخصوص است که به کاهش فشار کمک می‌کنند.
تمیز کردن و پانسمان زخم‌ها
روش مراقبت از زخم بستر بستگی به عمق زخم دارد. به طور کلی، تمیز کردن و پانسمان زخم شامل موارد زیر است:
- تمیز کردن: اگر پوست آسیب دیده شکسته نشده است (سر باز نکرده است)، با یک پاک کننده ملایم شسته و خشک می‌شود. هر بار که پانسمان توسط تیم پرستاری در منزل عوض می‌شود، زخم‌های باز با آب یا محلول آب نمک (سالین) تمیز می‌شوند.
- گذاشتن بانداژ: بانداژ با مرطوب نگه داشتن زخم باعث تسریع بهبودی می‌شود. همچنین سدی در برابر عفونت ایجاد می‌کند و پوست اطراف آن را خشک نگه می‌دارد. انتخاب باند شامل گاز، ژل، فوم و پوشش‌های درمانی است.
برداشتن بافت آسیب دیده
برای بهبودی مناسب، زخم‌ها باید عاری از بافت آسیب دیده، مرده یا عفونی باشند. مشاوره پزشکی یا پرستار ممکن است با شستن ملایم زخم با آب یا بریدن بافت آسیب دیده، بافت مرده و آسیب دیده (دبرید) را جدا کند.
سایر روش‌های درمانی
سایر روش‌های درمانی عبارتند از:
- داروهایی برای کنترل درد: داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی ممکن است درد را کاهش دهند. اینها می‌توانند قبل یا بعد از جابجایی و مراقبت از زخم بسیار مفید باشند. داروهای ضد درد موضعی نیز می‌توانند در طول مراقبت از زخم موثر باشند. توجه داشته باشید که به صورت خودسرانه هیچگونه دارئیی را مصرف نکنید زیرا ممکن است با سایر داروها و شرایط پزشکی که دارید مداخله داشته باشند و عوارض جبران ناپذیری را به بار آورند.
- یک رژیم غذایی سالم: تغذیه خوب باعث بهبود سریعتر زخم می‌شود.
عمل جراحي
زخم بستری که بزرگ شده و بهبود نمی‌یابد ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. یکی از روش‌های ترمیم جراحی این است که از یک پد ماهیچه، پوست یا سایر بافت‌ها برای پوشاندن زخم و پوشاندن استخوان استفاده کنید (جراحی فلپ).
مقابله و حمایت از افرادی که به زخم بستر مبتلا هستند
افراد مبتلا به زخم بستر ممکن است ناراحتی، درد، انزوای اجتماعی یا افسردگی را تجربه کنند. با تیم مراقبت خود در مورد نیازهای خود برای حمایت و مقابله با این مشکل صحبت کنید. یک مددکار اجتماعی می‌تواند به شناسایی گروه‌های اجتماعی که خدمات، آموزش و پشتیبانی را برای افرادی که با مراقبت‌های طولانی مدت یا بیماری‌های لاعلاج سروکار دارند، کمک کند. والدین یا مراقبان کودکان مبتلا به زخم بستر نیز می‌توانند با یک متخصص کودک برای مقابله با موقعیت‌های استرس زا صحبت کنند.
درمان زخم بستر در منزل؛ جمع‌بندی
اغلب می‌توان خطر ابتلا به زخم‌های فشاری را کاهش داد. هنگامی که زخم در مراحل اولیه است، فرد می‌تواند آن را در خانه درمان کند، اما زخم‌های فشاری پیشرفته تر نیاز به مراقبت حرفه‌ای دارند. بهترین کار این است که برای پیشگیری از این زخم‌ها و درمان زودهنگام آنها با ما تماس بگیرید و از تیم مراقبت در منزل ما کمک دریافت کنید.
