وسواس فکری درکودکان | نشانه ها + راه های درمان
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
23 / 03 / 1401
درمان وسواس فکری در کودکان یا همان OCD از جمله مسائلی است که در سال های گذشته میان خانواده ها و مدارس مورد توجه قرار گرفته است. وسواس فکری در کودکان نشان دهنده اضطراب درونی آن ها و وجود اختلال در قشر مغز است و درمان آن بسیار حائز اهمیت می باشد. برخی والدین در درمان سهل انگاری می کنند و می پندارند که با بزرگ شدن کودکان، خود به خود وسواس فکری آن ها برطرف خواهد شد؛ اما این تصور اشتباه است و منجر به تشدید وسواس می شود.
وسواس ها افکار و رفتارهای تکراری و مستمری هستند که کودک ناخواسته و اجباری و با حس پشیمانی انجام می دهد. این مسئله انقدر پر رنگ می شود که در زندگی و روابط کودک تاثیر گذار است. کودک برای کم شدن اضطراب درون، سعی بر انجام کارهای تکراری دارد اما این کاهش استرس بسیار کوتاه است و به مرور زمان اوضاع را وخیم تر می کند.
کودکان از رفتارهای خود احساس خجالت و ناراحتی دارند و سعی می کنند رفتارها را از چشم دیگران پنهان کنند. با مراجعه به درمانگران و انجام مشاوره استرس نزد مشاورین آزمایش آنلاین می توان اختلال کودک را مدیریت و درمان نمود.
در این مطلب سعی داریم که به شناخت وسواس فکری در کودکان و راه های درمان آن بپردازیم.
فهرست مطالب
علائم وسواس فکری درکودکان
- نگرانی در مورد بیمار شدن و مرگ والدین و دوستان
- نگرانی در مورد تمیزی کثیفی اشیا و بدن
- چک کردن مکرر هر چیز مانند شیر آب، چراغ برق، برنامه هفتگی، انجام دادن تکالیف، قفل بودن در و بسته بودن پنجره ها
- شستن مکرر دست ها به مدت طولانی
- گمان حمله اشخاص از در و پنجره ی بسته و آسیب به وی
- استرس کودک درباره ی تقارن اشیا و در یک راستا قرار گرفتن آن ها
- اضطراب دائمی و احساس گناه در مورد نقض قوانین
- خواندن مطالب تکراری بارها و بارها
- شمردن همه چیز در پیرامون
- عزت نفس پایین و احساس ناکامی
مواردی که در بالا به آن ها اشاره کردیم، مهم ترین علائم وسواس در کودکان هستند که والدین با مشاهده یک یا چند مورد از آن ها، باید از مشاوره روانشناسی کمک بگیرند. مشاوران و روانشناسان آزمایش آنلاین آماده ارائه خدمات به تمامی افراد از جمله کودکان و کمک به آن ها جهت بهبود حالات روحی و مشکلات روانی‌شان می باشد.
این علائم به عنوان بخشی از رفتارهای نشان دهنده وسواس ممکن است از سنین بسیار پایین مشاهده شوند. اما مدت هاست وسواس در کودکان ابتدایی و وسواس در کودکان شش ساله نیز از جمله مشکلات رایج کودکان می باشد. البته نمی توان گفت هر کودکی که هریک از نشانه های بالا را داشته باشد، دچار وسواس فکری می باشد. بلکه تشخیص آن توسط متخصصین این حوزه و انجام تست وسواس فکری کودکان امکان پذیر است.
علت وسواس فکری در کودکان
نظریات مختلفی بر ریشه ی اختلال وسواس فکری و عملی در کودکان و نوجوانان وجود دارد که محققان بر دو عامل محیط و ژنتیک تاکید بیشتری دارند. در این جا به برخی از عوامل مهم در این امر می پردازیم:
- زمانی که یکی از بستگان درجه یک به این وسواس مبتلا است، چرا که وراثت نقش مهمی را ایفا می کند و ممکن است از این طریق وسواس به کودکان انتقال یابد.
- کمبود سروتونین در مغز کودکان، بروز وسواس فکری در کودکان را در پی دارد.
- استرس امتحانات ، هراس ها ، حوادث اضطراب زا در خانواده و مدرسه نیز مسبب وسواس فکری هستند.
- روش های تربیتی خانواده و ویژگی های آن ها از دیگر علل مهم بروز این مشکل در کودکان می باشد.
انواع وسواس فکری در کودکان
درمان وسواس فکری در کودکان با توجه به نوع آن متفاوت می باشد. به همین دلیل مشاوران مجموعه آزمایش آنلاین قبل از اینکه روش درمانی را انتخاب و اجرا کنند، ابتدا نوع آن را تشخیص می دهند. برخی از انواع وسواس فکری در کودکان به شرح زیر است:
- کودک تمایل به کمال طلبی دارد و صبر او پایین است که به آن اختلال شخصیت وسواسی جبری گفته می شود.
- کودکانی که رفتارهای وسواسی خود مانند شمردن اشیا پیرامون ، و افکار منفی و تکرار کردن جملات را از دیگران پنهان می کنند و از درون رنج می برند. فعالیت های جسمانی آن ها بسیار پایین است، به این نوع اختلال وسواس محض می گویند.
- مبتلایان به این نوع اختلال نسبت به ظاهر خود وسواس دارند و همیشه احساس می کنند نقصی در صورت ، بدن، لباس یا آرایش آن ها وجود دارد که به این اختلال بد ریخت انگاری می گویند.
- برخی کودکان دارای افکاری ناخوشایند با ماهیتی آزار دهنده هستند و مدام با افکار خود دسته و پنجه نرم می کنند. این افکار به صورت نشخوار مغزی ظاهر می شوند و باعث آزردگی وی خواهند شد.
- کودکانی که به جمع آوری اشیا بی ارزش علاقه دارند و به آن ها وابستگی پیدا می کنند دچار وسواس احتکار هستند.
- کودکانی که خود را به تمیز کردن ، شستن مکرر و غیر معمول دست ها و… وادار می کنند و احساس کثیفی و ناپاکی دارند، دچار وسواس آلودگی هستند.
- کودکانی که خود را مجبور به چک کردن همه چیز شامل قفل ها، چراغ ها ، درب ها ، وضعیت سلامتی خود و دیگران می کنند دچار وسواس فکری هستند.
راه های درمان وسواس فکری در کودکان
راه های زیادی برای کنترل و درمان وسواس فکری در کودکان وجود دارد که با اعمال آن ها زندگی و تحصیل و ارتباطات کودک بهبود می یابد. با توجه به اهمیت موضوع قبل از انجام هر نوع اقدامی بهتر است که به روان پزشکان مجموعه ما مراجعه کنید تا با انجام مشاوره روانشناسی کودک روش مناسب کودک شما را بیابند و به شما یاری دهند.
روش شناختی رفتاری در درمان وسواس فکری کودکان
در این روش از مواجهه سازی کودک با عواملی که موجب ترس او می باشد، استفاده می کنند. برای مثال به کودکی که از لمس اشیا به علت احساس آلودگی خودداری می کند، خاک یا مواد چرب می دهند تا دستش را کثیف کند. سپس فقط با یک بار شستشوی صحیح دستش را تمیز کرده تا با این روش با ترس خود مواجه شود. اگرچه این روش درمانی، زمان بر است، اما یکی از بهترین روش ها می باشد.
به یاد داشته باشید وجود یک درمانگر خوب از شروط اصلی درمان است تا بتواند آموزش و آرامش طی درمان را فراهم کند. این نوع درمان در اکثر موارد نتیجه مثبت داشته است و بهبود اختلال کمک شایانی کرده است. درمانگران آزمایش آنلاین نوع برخوردها و حمایت ها را به خانواده می آموزند تا روند درمان کودک با کیفیت بیشتری طی شود.
درمان دارویی وسواس فکری در کودکان
اگر روش مواجهه سازی در دسترس نباشد و یا تاثیر آن برای روی کودک کم باشد ، استفاده از روش دارو درمانی پیشنهاد می شود. البته واضح است که به هیچ عنوان خود سرانه و به توصیه دیگران نبایست دارو مصرف کرد ، درمانگرما به شما مشاوره وسواس می دهد و با توجه به شدت اختلال دارو تجویز می کند.
از جمله داروهای موثر بر درمان اختلال وسواس فکری کودکان می توان به آنافرانیل ، فلووکسامین ، پروزاک ، سرترالین اشاره کرد. تاکید می کنیم که به هیچ وجه بدون مشورت با پزشک از هیچ یک از این نوع داروها استفاده نکنید.
بازی درمانی در وسواس فکری کودکان
بازی درمانی را می توان درمان قطعی وسواس فکری در کودکان معرفی کرد. احساسات بچه ها از طریق بازی ابراز می شود. بازی به رشد هوش کودکان ، تخلیه انرژی ، رفع نیازها، ایجاد عزت نفس و بیان مشکلات کمک می کند. کودکان در بازی درمانی می آموزند که احساسات ناخوشایند مانند خشم خود را در بازی تخلیه کنند. برای مثال در شن بازی کودکان می توانند انرژی خود را با شن تخلیه کنند، خیال پردازی و رویابافی کنند، بین چشم و دست خود ارتباط برقرار نمایند و با شکل دادن به شن خلاقیت های خود را شکوفا کنند.
به همین دلیل این روش یکی از راههای درمان وسواس فکری در کودکان است که علاوه بر اثربخشی، برای کودکان نیز لذت بخش است.
سایر راههای درمان وسواس فکری و عملی کودکان
- شرکت در کلاس های یوگا و تمرینات مدیتیشن
- استفاده از جوشانده های سنبل الطیب و گل ختمی و بنفشه
- اجتناب از محول کردن کارهای سخت جسمانی و خسته کننده به کودکان
- فضای خانه را به محیطی امن و پر از آرامش تبدیل کنید
- استفاده از افشانه گلاب در محیط خواب کودک
اگر کودک شما هم دچار اختلال وسواس فکری است و نشانه هایی از آن را در کودکتان مشاهده می کنید، بهتر است هرچه سریعتر برای درمان این مشکل و بهبود حال روحی فرزند خود اقدام کنید. مجموعه آزمایش آنلاین، خدمات مشاوره روانشناسی تلفنی ارائه می کند و همه افراد می توانند از خدمات این مجموعه استفاده نمایند.
