ورم بیضه که به عنوان اورکیت یا التهاب یک یا هر دو بیضه مرد است، معمولاً به دلیل عفونت ایجاد میشود. ورم بیضه میتواند از انتشار باکتری از طریق خون شما از جای دیگری در بدن ایجاد شود. همچنین ممکن است پیشرفت اپیدیدیمیت باشد، عفونت لولهای که منی را از بیضههای شما خارج میکند. به این حالت اپیدیدیم ارکیت میگویند.
فهرست مطالب
بیشتر موارد ورم بیضه یا ارکیت حاد هستند، به این معنی که شما درد شدید و ناگهانی در یک یا هر دو بیضه دارید که ممکن است به کشاله ران شما (ناحیهای که قسمت بالایی ران به پایین شکم میرسد) گسترش یابد. شما همچنین ممکن است علامت و نشانههای زیر را داشته باشید:
مشاوره پزشکی توضیح میدهد که در اپیدیدیم ارکیت، علائم مشابه هستند و ممکن است به سرعت (حاد) یا آهسته (مزمن) شروع شوند. ورم بیضه باعث درد و تورم در ناحیه بیضه به مدت یک تا چند روز میشود. در نهایت عفونت گسترش مییابد و کل بیضه را درگیر میکند.
همچنین ممکن است قبل یا بعد از ادرار کردن، از آلت تناسلی خود ترشح داشته باشید و درد یا سوزش را تجربه کنید.
اکثر موارد ورم بیضه ناشی از باکتری نیاز به درمان فوری دارند. اگر متوجه قرمزی، تورم، درد یا التهاب کیسه بیضه یا بیضه شدید، فوراً با ویزیت پزشک در منزل خود تماس بگیرید. این موارد همچنین میتوانند علائم یک بیماری جدی به نام پیچ خوردگی بیضه باشند، که زمانی اتفاق میافتد که یکی از بیضههای شما پیچ خورده است.
اگر قادر نیستید در اسرع وقت با پزشک خود صحبت کنید یا به او مراجعه کنید، یا اگر علائم حتی با درمان بدتر شد، به بخش اورژانس مراجعه کنید.
به توضیج مشاوره پزشکی تلفنی، باکتریها و ویروسها میتوانند باعث ورم بیضه شوند. باکتریهایی که معمولا باعث بروز این عارضه میشوند عبارتند از: اشریشیا کلی، استافیلوکوک و استرپتوکوک. شما همچنین ممکن است عفونت پروستات را همراه با ورم بیضه داشته باشید. اپیدیدیمیت (التهاب لوله در پشت بیضه) نیز میتواند منجر به اورکیت یا ورم بیضه نیز شود.
باکتریهایی که باعث بیماریهای مقاربتی (STD) مانند سوزاک، کلامیدیا و سیفلیس میشوند، میتوانند یکی دیگر از مواردی باشند که باعث ارکیت در مردان که از نظر جنسی فعال هستند شوند. این مورد معمولاً در سنین 19 تا 35 سال رخ میدهد.
اگر شرکای جنسی زیادی دارید، ممکن است بیشتر از سایر افراد در معرض خطر باشید. در رفتارهای جنسی پرخطر مانند رابطه جنسی محافظت نشده، اگر شریک زندگی شما یک بیماری مقاربتی داشته است یا اگر سابقه ابتلا به بیماریهای مقاربتی دارید نیز خطر ابتلا به ورم بیضه در شما افزایش مییابد.
ویروسی که باعث اوریون میشود نیز میتواند در ایجاد ورم بیضه (ارکیت) شود. بیشتر در پسران جوان (اما در افراد کمتر از 10 سال به ندرت)، ورم 4 تا 6 روز پس از شروع اوریون آغاز میشود. یک سوم از پسران مبتلا به اوریون به اورکیت (ورم بیضه) و سپس بیماری به نام آتروفی بیضه (کوچک شدن بیضهها) مبتلا میشوند. به همین دلیل است که برای همه کودکان، به ویژه پسران، مهم است که واکسنی را دریافت کنند که از اوریون محافظت میکند.
اگر واکسیناسیون مناسب علیه اوریون انجام ندادهاید، در صورتی که به عفونت ادراری مبتلا شوید، اگر بیش از 45 سال دارید، یا اگر اغلب کاتتر را در مثانه خود قرار میدهید، ممکن است در معرض خطر ارکیت مقاربتی باشید.
تشخص علت دقیق ورم بیضه بسیار حائز اهمیت است. زیرا تشخیص صحیح و زودهنگام به درمان موثر کمک میکند. عفونت معقوله بسیار خطرناکی است و در برخی از مواقع ممکن است کشنده نیز باشد. مشاوره پزشکی شما احتمالاً با بررسی سابقه پزشکی شما و یک معاینه فیزیکی برای بررسی بزرگ شدن غدد لنفاوی در کشاله ران و بزرگ شدن بیضه در سمت آسیب دیده شروع میکند. همچنین ممکن است معاینه رکتوم را برای بررسی بزرگی یا حساسیت پروستات انجام دهد. از جمله راههایی که به بررسی وضعیت بیضههای فرد بیمار کمک میکنند عبارتند از:
غربالگری STI: اگر از مجرای ادرارتان ترشح دارید، یک سواب باریک در انتهای آلت تناسلی شما قرار داده میشود تا نمونهای از این ترشحات به دست آید. نمونه در آزمایشگاه از نظر سوزاک و کلامیدیا بررسی میشود. برخی از غربالگریهای STI با آزمایش ادرار انجام میشود.
آزمایش ادرار: نمونهای از ادرار شما برای بررسی غیرطبیعی بودن هر عامل خارجی و بیماریهای مقاربتی و سایر باکتریهایی که ممکن است مسئول عفونت باشند، آنالیز میشود.
سونوگرافی: این آزمایش تصویربرداری رایج ترین آزمایشی است که برای ارزیابی درد بیضه استفاده میشود. سونوگرافی با داپلر رنگی میتواند تعیین کند که آیا جریان خون در بیضههای شما کمتر از حد طبیعی است، در این صورت نشان دهنده پیچ خوردگی است، یا بالاتر از حد طبیعی است که به تایید تشخیص اورکیت کمک میکند.
ویزیت پزشک در منزل به منظور تشخیص ورم بیضه ممکن است یک سری آزمایشهای دیگر از جمله موارد اشاره شده در زیر را تجویز کند:
لازم است بدانید بعد از پشت سر گذاشتن مراحل تشخیص، راههای درمانی بسیاری پیش رو قرار میگیرند که با استفاده از آنها و همچنین وضعیت کای بیمار، مشاوره تلفنی پزشکی بهترین تصمیم را میگیرد. درمان با توجه به نوع ورم بیضه و علت اصلی که منجر به بروز التهاب و ورم شده است، بستگی دارد. در ادامه به انواع راههای درمانی ورم بیضه پرداختهایم. روشهای درمانی ورم بیضه عبارتند از:
آنتی بیوتیکها برای درمان ورم بیضه باکتریایی و اپیدیدیم مورد نیاز است. اگر علت عفونت باکتریایی STI باشد، شریک جنسی شما نیز نیاز به درمان دارد. تمام دوره آنتی بیوتیکهای تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید، حتی اگر علائم شما زودتر برطرف شود. زیرا لازم است تا مطمئن شوید که عفونت از بین رفته است.
ممکن است چند هفته طول بکشد تا حساسیت از بین برود. استراحت، حمایت از کیسه بیضه، استفاده از تمرینات سبک ورزشی، استفاده از کمپرس یخ و مصرف داروهای مسکن میتواند به تسکین ناراحتی کمک کند.
درمان به طور معمول با هدف تسکین علائم است. پزشک ممکن است روشهای درمانی زیر را توصیه کند:
اکثر افراد مبتلا به اورکیت ویروسی در عرض 3 تا 10 روز احساس بهتری پیدا میکنند، اگرچه ممکن است چندین هفته طول بکشد تا حساسیت کیسه بیضه به طور کامل از بین برود.
اکثر موارد ارکیت و اپیدیدیم برای درمان عفونت و جلوگیری از گسترش آن به آنتی بیوتیک نیاز دارند. اکثر مردان را میتوان حداقل به مدت 10 روز با آنتی بیوتیک در خانه درمان کرد. اما مشاوره پزشکی توضیح میدهد که اگر پروستات شما درگیر باشد، احتمالا به دوره طولانیتری از دارو نیاز خواهید داشت.
اگر تب بالا، حالت تهوع یا استفراغ دارید یا اگر بسیار بیمار هستید، ممکن است لازم باشد در بیمارستان بستری شوید تا آنتی بیوتیکها را مستقیماً (از طریق تزریق داخل وریدی (IV)) دریافت کنید. ورم بیضه ناشی از اوریون طی 1 تا 3 هفته از بین میرود. بنابراین، اغلب میتوان علائم خود را با مراقبتهای خانگی درمان کنید.
مردان جوان فعال از نظر جنسی باید مطمئن شوند که همه شرکای جنسی آنها تحت درمان قرار میگیرند. تا زمانی که همه شرکا دوره کامل آنتی بیوتیک خود را به پایان نرسانند و علائمی نداشته باشند، از رابطه جنسی خودداری کنید یا از کاندوم استفاده کنید.
مراقبت در منزل، همراه با درمان پزشکی مناسب، میتواند به کاهش علائم اورکیت (ورم بیضه) کمک کند. از ویزیت پزشک در منزل در مورد راههای درمانی که در خانه در نظر گرفتهاید سوال بپرسید، زیرا برخی از روشها ممکن است منجر به آسیب بیشتر (در دراز مدت) شود و یا در صورتی که ورم بیضه را درمان میکند، به یک ناحیه دیگر از بدن آسیب برساند. روشهای خانگی برای از بین بردم ورم بیضه به شرح زیر هستند:
در پایان درمان آنتی بیوتیکی خود دوباره به پزشک مراجعه کنید تا از بهبودی خود مطمئن شوید. اگر علائم در هر زمانی در طول درمان بدتر شد، با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس اطلاع دهید.
لازم اس بدانید، در صورت درمان ورم بیضه اغلب عوارضی باقی نمیماند اما اگر ورم و التهاب بیضه را درمان نکنید، مشکلات سلامتی جدی را ممکن است تجربه کنید. فراموش نکنید که یکی از مهم ترین عواملی که باعث بروز این عارضه میشود، عفونت است. از جمله عوارضی که ممکن است در صورت عدم درمان ورم بیضه ایجاد شوند عبارتند از:
یکی از بهترین راههای جلوگیری از ابتلا به هرگونه بیماری یا عفونت، رعایت نکات بهداشتی و احتیاط است. نکات ساده اما کاربردی وجود دارند که در صورت رعایت آنها ابتلا به ورم بیضه به حداقل میرسد. برای کاهش احتمال ابتلا به اورکیت (ورم بیضه) میتوانید چند کار انجام دهید که در ادامه به توصیح آنها پرداختهایم:
به گفته ویزیت پزشک در منزل، هرچه درمان را بیشتر به تعویق بیندازید، احتمال آسیب طولانیمدت شما بیشتر میشود. اورکیت درمان نشده میتواند منجر به ناباروری، از دست دادن یک یا هر دو بیضه و سایر بیماریها یا مرگ شدید شود.