چرا به عفونت واژن مبتلا می‌شوید؟
نوشته شده توسط سمانه نصیری
05 / 11 / 1399
عفونت واژن یک بیماری شایع است و اکثر خانم‌ها حداقل در یک دوره از زندگی خود به این بیماری مبتلا می‌شوند. واژن کانالی عضلانی است که از دهانه رحم به سمت خارج از بدن کشیده می‌شود و توسط غشای مخاطی پوشانده شده است. به‌طورکلی اندازه واژن می‌تواند بین 8 – 17 سانتی‌متر باشد و تنها بخشی از واژن که به‌طورمعمول از خارج قابل‌مشاهده است دهانه واژن است.
با توجه به حساس بودن ناحیه واژن، عفونت‌های مختلفی می‌توانند این ناحیه از بدن شما را درگیر کنند که به محض مشاهده علائم این عفونت‌ها لازم است به پزشک مراجعه کنید. در ادامه با این موضوع آشنا می‌شوید که عفونت واژن، نشانه‌ها، علل و راه‌های درمان آن چیست.
فهرست مطالب
عفونت واژن چیست
عفونت واژن یا واژینیت (vaginitis) به معنی التهاب واژن است که درنتیجه عدم تعادل مخمر و باکتری‌هایی به وجود می‌آید که در واژن زندگی می‌کنند. در عفونت واژن علاوه بر اینکه احساس ناراحتی را در واژن خود تجربه می‌کنید بویی متفاوت از حد معمول را نیز حس می‌کنید. در این شرایط ممکن است به عفونت ناشی از باکتری، مخمر یا ویروس مبتلا شده باشید.
مواد شیمیایی موجود در صابون‌ها، اسپری‌ها یا حتی لباس‌هایی که با واژن شما تماس دارند می‌توانند پوست و بافت‌های ظریف آن را تحریک کنند. تشخیص عفونت واژن و نوع آن همیشه کار آسانی نیست. به همین دلیل، برای تشخیص و درمان آن لازم است به پزشک مراجعه کنید.
نشانه‌های رایج عفونت واژن
برخی از عفونت‌های واژن ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکنند. در صورت بروز علائم، شایع‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- خارش واژن
- تغییر در میزان ترشحات از واژن
- تغییر در رنگ ترشحات واژن شما
- درد یا سوزش در هنگام ادرار کردن
- درد در هنگام مقاربت
- خونریزی واژن یا لکه بینی
همچنین لازم است بدانید علائم عفونت واژن بر اساس علت عفونت متفاوت است:
- عفونت‌های باکتریایی معمولا باعث ترشحات سفید مایل به خاکستری یا زرد می‌شوند. این ترشحات ممکن است بویی شبیه ماهی داشته باشد که پس از رابطه جنسی به راحتی حس می‌شوند.
- عفونت‌های مخمری به‌طورمعمول خارش ایجاد می‌کنند. اگر ترشحات وجود داشته باشد، ممکن است غلیظ و سفید باشد و شبیه پنیر کوتاژ باشد.
- تریکومونیازیس (trichomoniasis) بیماری‌ای است که می‌تواند باعث خارش واژن و ایجاد بو شود. ترشح ناشی از این عفونت به‌طورمعمول به رنگ زرد مایل به سبز است و ممکن است به صورت کف باشد.
عفونت‌های واژن، بیماری‌هایی نیستند که جان افراد را به خطر بیندازند. با این حال، اگر علائم زیر را مشاهده کردید لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- قبلا هرگز عفونت واژن نداشته‌اید
- قبلا دچار عفونت واژن شده بودید اما اکنون علائم جدیدی را تجربه می‌کنید
- شریک جنسی متفاوت یا جدیدی داشته‌اید
- تب می‌کنید
- باور دارید که ممکن است باردار باشید
- علائمی دارید که پس از درمان بازمی‌گردند
علت به وجود آمدن عفونت واژن چیست؟
عفونت واژن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. اگر به عفونت واژن مبتلا شوید، پزشک عفونت شما را بر اساس علت آن تشخیص و درمان می‌کند. علت به وجود آمدن عفونت واژن عبارت است از:
- عفونت‌های باکتریایی. معمولا در واژن باکتری‌های خاصی وجود دارند. رشد بیش از حد این باکتری‌ها می‌تواند باعث واژینوز باکتریایی شود.
- عفونت‌های مخمری. عفونت‌های مخمری معمولا در اثر قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس (candida albicans) ایجاد می‌شوند. بسیاری از عوامل، ازجمله مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، می‌توانند تعداد باکتری‌های ضد قارچ در واژن شما را کاهش دهند. کاهش تعداد این باکتری‌ها می‌تواند منجر به رشد بیش از حد قارچ‌ها و ایجاد عفونت شود.
- تریکومونیازیس. این عفونت واژن در اثر انگل تک‌یاخته‌ای ایجاد می‌شود که می‌توان از طریق رابطه جنسی به آن مبتلا شد.
- آتروفی واژن. این حالت معمولا پس از یائسگی رخ می‌دهد. همچنین می‌تواند در سایر موقعیت‌های زندگی، هنگامی‌که سطح استروژن کاهش می‌یابد، مانند هنگام شیردهی، ایجاد شود. کاهش سطح هورمون می‌تواند باعث نازک شدن و خشکی واژن شود که این مسئله می‌تواند منجر به التهاب واژن شود.
- مواد تحریک‌کننده موجود در صابون و شستشو دهنده‌های بدن، عطر و مواد ضد بارداری واژینال همگی می‌توانند واژن شما را تحریک کنند که این مسئله می‌تواند باعث التهاب شود. لباس‌های تنگ نیز ممکن است باعث ایجاد بثورات شوند و همچنین واژن شما را تحریک کنند.
- در برخی موارد، پزشک ممکن است نتواند علت عفونت واژن را تعیین کند. این وضعیت به عنوان ولوواژینیت (vulvovaginitis) غیراختصاصی شناخته می‌شود. این مسئله می‌تواند در زنان در هر سنی رخ دهد اما در دختران جوانی که هنوز وارد سن بلوغ نشده‌اند بیشتر دیده می‌شود.
عفونت واژن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص عفونت واژن، پزشک در مورد سابقه بیماری‌های شما سوالاتی را می‌پرسد. همچنین او معمولا درباره سلامتی جنسی شما مانند تعداد فعلی شرکای جنسی و سابقه ابتلا به عفونت‌های واژن یا عفونت‌های مقاربتی (STI) سوال می‌کند. در برخی موارد ممکن است نیاز به معاینه واژن هم باشد که در طی این معاینه، پزشک ممکن است نمونه‌ای از ترشحات واژن را جمع‌آوری کند. او این نمونه را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می‌فرستد. این کار می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا بفهمد چه چیزی باعث عفونت شما شده است.
راه‌های درمان عفونت واژن چیست؟
راه‌های درمان عفونت واژن به علت ایجادکننده آن بستگی دارد. پزشک ممکن است از داروهای زیر برای درمان شما استفاده کند:
- قرص، کرم یا ژل مترونیدازول (metronidazole) یا کرم یا ژل کلیندامایسین (clindamycin) ممکن است برای عفونت باکتریایی تجویز شود.
- کرم‌ها یا شیاف‌های ضد قارچی ممکن است برای عفونت مخمر تجویز شوند.
- قرص مترونیدازول یا تینیدازول (tinidazole) ممکن است برای درمان تریکومونیازیس تجویز شود.
- کرم یا قرص استروژن ممکن است برای آتروفی واژن تجویز شود.
راه‌های درمان خانگی عفونت واژن چیست؟
استفاده از راه‌های درمان خانگی نه‌تنها می‌تواند عفونت واژن را درمان کند بلکه می‌تواند به پیشگیری از این مسئله نیز کمک کند. با این حال، مراجعه به پزشک در کنار استفاده از این روش‌ها الزامی است. در ادامه با راه‌های درمان خانگی عفونت واژن آشنا می‌شوید.
مصرف پروبیوتیک‌ها برای درمان عفونت واژن
پروبیوتیک‌ها، باکتری‌های مفیدی هستند که در مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند و میکرو فلور (microflora) بدن را بهبود می‌بخشند. پروبیوتیک‌ها به صورت کپسول، قرص و محصولات غذایی مختلف در دسترس هستند. برای این کار، منابع غذایی غنی از پروبیوتیک مانند ماست (به ویژه ماست یونانی)، ترشی کلم، کیمچی و دوغ را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
همچنین می توانیداز پزشک خود بخواهید که مکمل پروبیوتیک را برای شما تجویز کند اما آن را بیش از دوز توصیه‌شده مصرف نکنید. پروبیوتیک‌ها، چه از مواد غذایی و چه از مکمل‌ها گرفته شده باشند، تا زمانی که در مقادیر مناسب مصرف شوند مفید هستند.
افزایش مصرف سیر برای درمان عفونت واژن
مطالعات نشان داده‌اند که سیر دارای فعالیت ضد میکروبی قابل‌توجهی است که می‌تواند به مبارزه با عفونت‌های واژن کمک کند. در حقیقت، یک مطالعه نشان داد که سیر می‌تواند به عنوان یک جایگزین مناسب برای آنتی‌بیوتیک‌های استاندارد مورداستفاده در درمان واژینوز باکتریایی عمل کند. برای این کار، چند حبه سیر خام بخورید یا آن را به غذای خود اضافه کنید. همچنین می توانیداز پزشک خود بخواهید یک مکمل مناسب سیر برای شما تجویز کند.
نشستن در وان آب گرم برای درمان عفونت واژن
یکی دیگر از درمان‌های خانگی معروف برای درمان واژینیت، فرو بردن ناحیه آلت تناسلی در وان حمام است. این وان باید حاوی آب گرم و نمک باشد و آن‌قدر کم‌عمق باشد که تنها ناحیه آلت تناسلی شما را بپوشاند. گرمای ملایم آب به رفع تورم کمک می‌کند، درحالی‌که نمک‌های موجود در آب باعث از بین رفتن باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها می‌شوند. برای این کار:
- تشت حمام را بردارید و آن را با آب گرم پر کنید.
- 1-2 قاشق چای‌خوری نمک را در آب هم بزنید.
- انگشت خود را فرو کنید تا قبل از نشستن در آن اطمینان حاصل کنید که آب خیلی داغ نیست.
- درحالی‌که پاها را باز می‌کنید در حمام بنشینید تا آب، واژن شما را بپوشاند و بگذارید به مدت 10-15 دقیقه در تشت بنشینید.
استفاده از سرکه سیب برای درمان عفونت واژن
در مورد خواص ضدعفونی‌کننده سرکه سیب بسیار صحبت شده است. سرکه سیب به‌طور گسترده‌ای در درمان خانگی عفونت‌های واژن مورداستفاده قرار می‌گیرد. این سرکه می‌تواند به بازگرداندن PH سالم واژن کمک کند تا محیط برای رشد عفونت‌ها فراهم نشود. برای اینکار، می توانید سرکه سیب را در رژیم غذایی خود بگنجانید، به طوری که یک تا دو قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک لیوان آب بریزید و آن را هم بزنید و میل کنید. در صورت تمایل می‌توانید به این محلول، عسل اضافه کنید تا طعم بهتری داشته باشد و فعالیت ضد میکروبی آن بیشتر شود.
سرما درمانی ملایم برای درمان عفونت واژن
سرما درمانی یکی از ساده‌ترین، ایمن‌ترین و ارزان‌ترین راه‌ها برای کنترل انواع ناراحتی‌ها است. بنابراین جای تعجب نیست که بسیاری از افراد نتایج خوبی را پس از استفاده از این روش برای تسکین واژن گزارش کرده‌اند. استفاده از کمپرس سرد بر روی پوست به‌طور موقت پایانه‌های عصبی ناحیه را بی‌حس می‌کند و باعث می‌شود احساس درد، خارش و تحریک کمتری داشته باشید. نحوه استفاده:
- چند قطعه یخ را در یک پارچه نخی تمیز بپیچید و انتهای پارچه را با یک گره محکم ببندید تا به صورت کیسه شود.
- این بسته سرد را برای مدت چند دقیقه روی واژن قرار دهید و پس‌ازآن یک دقیقه وقفه داشته باشید و سپس دوباره آن را بر روی واژن خود بگذارید.
- همین مراحل را چند بار دیگر تکرار کنید تا تسکین را احساس کنید، اما هر بار استفاده از این روش نباید بیشتر از 20 دقیقه طول بکشد.
درنهایت، همان‌طور که مطرح شد عفونت واژن می‌تواند به دلیل مخمر، باکتری، ویروس و مواد تحریک‌کننده ایجاد شود. این عفونت‌ها می‌توانند دردناک باشند و در انجام فعالیت‌های عادی روزمره برای شما مشکل ایجاد کنند. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در ترشحات واژن، مشاهده علائم عفونت یا داشتن شریک جنسی مبتلا به بیماری‌های مقاربتی، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک قادر خواهد بود که علت این علائم را تشخیص داده و یک برنامه درمانی را به شما ارائه کند.
