جواب آزمایش HB
نوشته شده توسط مهدی یاری
25 / 05 / 1400
هموگلوبین مولکول پروتئینی موجود در گلبولهای قرمز خون است که اکسیژن را از ریهها به بافتهای بدن منتقل میکند و دی اکسید کربن را از بافتها به ریهها باز میگرداند.
هموگلوبین از چهار مولکول پروتئینی (زنجیره گلوبولین) تشکیل شده است که به هم متصل هستند. مولکول هموگلوبین معمولی بزرگسالان (مخفف Hgb یا Hb) شامل دو زنجیره آلفا گلوبولین و دو زنجیره بتا گلوبولین است. در جنین و نوزادان، زنجیره بتا رایج نیست و مولکول هموگلوبین از دو زنجیره آلفا و دو زنجیره گاما تشکیل شده است. با رشد نوزاد، زنجیرههای گاما به تدریج با زنجیرههای بتا جایگزین میشوند و ساختار هموگلوبین بالغ را تشکیل میدهند.
هر زنجیره گلوبولین حاوی یک ترکیب مهم حاوی پورفیرین و آهن است. درون ترکیب هم، یک اتم آهن وجود دارد که برای انتقال اکسیژن و دی اکسید کربن در خون ما بسیار مهم است. آهن موجود در هموگلوبین نیز مسئول رنگ قرمز خون است.
هموگلوبین همچنین نقش مهمی در حفظ شکل گلبولهای قرمز خون دارد. در شکل طبیعی خود، گلبولهای قرمز گرد هستند و مراکز باریکی شبیه به یک پیراشکی بدون سوراخ در وسط دارند. بنابراین ساختار غیر طبیعی هموگلوبین میتواند شکل گلبولهای قرمز خون را مختل کرده و مانع عملکرد و جریان آنها در رگهای خونی شود.
فهرست مطالب
هموگلوبین در جواب آزمایش HB چگونه اندازهگیری میشود؟
هموگلوبین معمولاً به عنوان بخشی از آزمایش معمول شمارش کامل خون (CBC) از نمونه خون اندازه گیری میشود.
چندین روش برای اندازهگیری هموگلوبین وجود دارد که اکثر آنها در حال حاضر توسط دستگاههای خودکار طراحی شده برای انجام آزمایشهای مختلف بر روی خون انجام میشود. در دستگاه، گلبولهای قرمز تجزیه میشوند تا هموگلوبین به محلول برسد. هموگلوبین آزاد در معرض یک ماده شیمیایی حاوی سیانید قرار میگیرد که محکم با مولکول هموگلوبین متصل میشود و سیانومتوموگلوبین را تشکیل میدهد. با تاباندن نور از طریق محلول و اندازه گیری میزان جذب نور (به طور خاص در طول موج 540 نانومتر)، میتوان میزان هموگلوبین در جواب آزمایش HB را تعیین کرد.
مقادیر طبیعی هموگلوبین در جواب آزمایش HB به چه صورت است؟
سطح هموگلوبین در جواب آزمایش HB بر حسب گرم در دسی لیتر (dL) خون است که دسی لیتر آن 100 میلی لیتر میباشد. محدوده طبیعی هموگلوبین بستگی به سن، نوجوانی و جنسیت فرد دارد. محدوده نرمال در جواب آزمایش HB عبارتند از:
- نوزادان: 17 تا 22 گرم/دسی لیتر
- سن یک هفتهای: 15 تا 20 گرم در دسی لیتر
- سن یک ماهگی: 11 تا 15 گرم در دسی لیتر
- کودکان: 11 تا 13 گرم در دسی لیتر
- مردان بالغ: 14 تا 18 گرم در دسی لیتر
- زنان بزرگسال: 12 تا 16 گرم در دسی لیتر
- مردان پس از میانسالی: 12.4 تا 14.9 گرم در دسی لیتر
- زنان بعد از میانسالی: 11.7 تا 13.8 گرم در دسی لیتر
همه این مقادیر ممکن است در آزمایشگاهها با کمی تفاوت بررسی و اندازهگیری شوند. برخی آزمایشگاهها بین مقادیر هموگلوبین بزرگسالان و “بعد از میانسالی” تمایزی قائل نمیشوند. به زنان باردار توصیه میشود که از افزایش یا کاهش سطح هموگلوبین خودداری کنند تا از افزایش خطر مرده زایی (در اثر بالا بودن هموگلوبین) و تولد زودرس یا نوزاد کم وزن (در اثر پایین بودن هموگلوبین) جلوگیری شود.
- چگونه یک فرد میتواند سطح هموگلوبین خود را افزایش یا کاهش دهد؟
روشهای مختلفی برای افزایش سطح هموگلوبین وجود دارد. به طور کلی، سطوح پایین هموگلوبین که باید افزایش یابد با سه دلیل ایجاد میشود: کاهش تولید گلبولهای قرمز خون (به عنوان مثال، تغییر هموگلوبین مغز استخوان، کمبود آهن)، افزایش تخریب گلبولهای قرمز خون (به عنوان مثال، بیماری کبد) و از دست دادن خون (به عنوان مثال بع علت ضربه ناشی از تیراندازی یا زخم چاقو). پرداختن به این علل زمینهای پایین بودن سطح هموگلوبین در ابتدا تعیین میکند که از چه روشی برای افزایش سطح هموگلوبین استفاده شود.
روشهای افزایش سطح هموگلوبین متفاوت است و استفاده از آنها به مشکلات اساسی و زمینهای بستگی دارد. برخی از راههای افزایش هموگلوبین عبارتند از:
- انتقال سلولهای قرمز خون
دریافت اریتروپویتین (هورمونی که توسط کلیهها ساخته میشود)
- مصرف مکملهای آهن
افزایش مصرف غذاهای سرشار از آهن (تخم مرغ، اسفناج، کنگر فرنگی، لوبیا، گوشت بدون چربی و غذاهای دریایی) و غذاهای غنی از کوفاکتورها (مانند ویتامین B6، اسید فولیک، ویتامین B12 و ویتامین C) که برای حفظ سطح طبیعی هموگلوبین مهم است. همچنین غذاهایی از قبیل ماهی، سبزیجات، آجیل، غلات، نخود فرنگی و مرکبات.
افراد نباید مکمل آهن یا سایر درمانها را برای سطوح پایین هموگلوبین مصرف کنند به ویژه بدون اینکه در مورد چنین درمانهایی با پزشک خود صحبت کنند. زیرا عوارض جانبی ناشی از این درمانها و یا مصرف بیش از حد آهن ممکن است مشکلات بیشتری ایجاد کند. همچنین، مکملهای آهن باید دور از کودکان نگهداری شوند زیرا مسمومیت با آهن در کودکان خردسال میتواند کشنده باشد.
چرا پزشک به جواب آزمایش HB نیاز دارد؟
آزمایش HB ممکن است به دلایل مختلفی انجام شود. پزشک به منظور بررسی این دلایل به جواب آزمایش HB نیاز دارد. برخی از این موارد عبارتاند از:
- برای بررسی سلامت کلی فرد: پزشک ممکن است هموگلوبین شما را به عنوان بخشی از شمارش کامل خون در طول یک معاینه پزشکی معمول آزمایش کند تا سلامت عمومی شما را کنترل کرده و انواع اختلالات مانند کم خونی را بررسی کند.
- برای تشخیص وضعیت پزشکی: در صورت احساس ضعف، خستگی، تنگی نفس یا سرگیجه پزشک ممکن است آزمایش هموگلوبین را پیشنهاد دهد. این علائم و نشانهها ممکن است نشان دهنده کم خونی یا پلی سیتمی ورا باشد. آزمایش هموگلوبین ممکن است به تشخیص این یا سایر شرایط پزشکی کمک کند.
- برای نظارت بر وضعیت پزشکی: در صورت تشخیص کم خونی یا پلی سیتمی ورا، پزشک ممکن است از آزمایش هموگلوبین برای نظارت بر وضعیت شما و راهنمایی درمان استفاده کند.
در جواب آزمایش HB سطح پایین هموگلوبین به چه معناست؟
سطح پایین هموگلوبین به عنوان کم خونی یا تعداد پایین گلبولهای قرمز خون نامیده میشود. تعداد کمتر از حد طبیعی گلبولهای قرمز به عنوان کم خونی شناخته میشود و سطح هموگلوبین این تعداد را منعکس میکند. دلایل (علل) زیادی برای کم خونی وجود دارد. برخی از شایع ترین علل کم خونی عبارتند از:
- از دست دادن خون (آسیبهای روحی، جراحی، خونریزی، سرطان روده بزرگ یا زخم معده)
- کمبود مواد تغذیهای (آهن، ویتامین B12، فولات)
- مشکلات مغز استخوان (جایگزینی مغز استخوان با سرطان)
- سرکوب سنتز گلبولهای قرمز با داروهای شیمی درمانی
- نارسایی کلیه
- ساختار هموگلوبین غیر طبیعی (کم خونی داسی شکل یا تالاسمی)
در جواب آزمایش HB سطح هموگلوبین بالا به چه معناست؟
سطح بالای هموگلوبین در افرادی که در ارتفاعات زندگی میکنند و در افرادی که سیگار میکشند، دیده میشود. کم آبی بدن باعث اندازه گیری غلط هموگلوبین میشود که با ترمیم تعادل مایعات مناسب از بین میرود. برخی دیگر از علل نادر که منجر به بالا رفتن سطوح هموگلوبین میشوند، عبارتند از:
- بیماری پیشرفته ریوی (مانند آمفیزم)
- تومورهای خاص
- اختلال در مغز استخوان موسوم به پلی سیتمی روبرا ورا
- سوء استفاده از داروی اریتروپویتین (Apogen) توسط ورزشکاران به منظور دوپینگ خون (افزایش میزان اکسیژن موجود در بدن با افزایش شیمیایی تولید گلبولهای قرمز خون).
مجموعه آزمایش آنلاین پیشرو در خدمات رسانی در منزل ، شما عزیزان میتوانید خدمات آزمایش ژنتیک ، آزمایش hpv ، فیزیوتراپی در منزل ، تست اعتیاد در منزل ، ویزیت پزشک در منزل با آزمایش آنلاین تجربه کنید.
