فهرست مطالب
پرولاکتین هورمونی است که بر بسیاری از هورمونهای مختلف بدن تأثیر میگذارد. این هورمون در مردان و زنان وجود دارد و به ندرت مشکل ایجاد میکند. کسانی که در مورد سلامت خود جدی هستند باید بدانند که این هورمون چیست و چگونه بر سلامت و رفاه کلی بدن تأثیر میگذارد و جواب آزمایش پرولاکتین شامل چه مواردی است.
پرولاکتین، همانطور که از نامش مشخص است، هورمونی است که باعث افزایش شیردهی (تولید شیر مادر) در پستانداران میشود و مسئول تعدادی از عملکردها و سیستمهای دیگر بدن است. پرولاکتین در قسمت جلویی غده هیپوفیز در مغز و همچنین در رحم، سینهها، پروستات، بافت چربی، پوست و سلولهای ایمنی وجود دارد.
وقتی نوزاد تازه متولد شده از سینه مادر خود شیر میخورد، پرولاکتین ترشح شده و باعث تولید شیر میشود. این مورد اصلی ترین و شناخته شدهترین هدف پرولاکتین است.
عملکرد پرولاکتین هنوز در حال مطالعه است، اما به نظر میرسد تحقیقات اهداف مختلفی را برای این هورمون نشان میدهد. به عنوان مثال رفتار، سیستم ایمنی بدن، متابولیسم، سیستمهای تولید مثل و بسیاری از مایعات مختلف بدن را تنظیم میکند. این امر آن را به هورمونی حیاتی برای سلامت و رفاه کلی مردان و زنان تبدیل میکند.
تولید پرولاکتین توسط دو هورمون اصلی کنترل میشود: دوپامین و استروژن. این هورمونها پیامی را به غده هیپوفیز ارسال میکنند که در ابتدا نشان میدهد که آیا تولید پرولاکتین را شروع یا متوقف میکند. دوپامین تولید پرولاکتین را محدود میکند، در حالی که استروژن آن را افزایش میدهد.
میزان باروری فرد میتواند تحت تأثیر مقدار هورمون پرولاکتین موجود در خون قرار گیرد. پزشک میتواند پس از اندازهگیری میزان پرولاکتین مقدار موجود در نمونه خون، درمانهای احتمالی را پیشنهاد دهد. برای کسانی که باردار یا شیرده نیستند، سطح پرولاکتین کمی در بدن وجود دارد. پزشکان سطح هورمون را بر حسب نانوگرم در میلی لیتر (ng/ml) اندازه گیری میکنند.
جواب آزمایش پرولاکتین ساده است و میزان هورمون موجود در خون را اندازه گیری میکند. این میتواند بررسی کند که آیا سطح این هورمون در بدن افراد بسیار پایین یا خیلی زیاد است.
آزمایش خون به اندازه گیری سطح پرولاکتین کمک میکند. پزشکان سطح پرولاکتین را اندازه گیری میکنند تا با استفاده از جواب آزمایش پرولاکتین اطلاعات بیشتری در مورد سلامتی افراد بدست آورند. آنها ممکن است سطح هورمونهای دیگر را نیز به صورت همزمان بررسی کنند. این اطلاعات میتواند به توضیح علت نگرانیهای شرایط خاص پزشکی کمک کند. پزشک ممکن است جواب آزمایش پرولاکتین را در موارد زیر توصیه کند:
یک تکنسین، نمونه خون کوچکی از رگ بازوی فرد میگیرد. سپس آنها نمونه را برای آزمایش به آزمایشگه یا مراکز مربوطه ارسال میکنند. لازم است بدانید که سطح طبیعی پرولاکتین در بدن در طول روز تغییر میکند. سطوح به تدریج در طول شب افزایش مییابد و در صبح به بالاترین حد خود میرسد. پزشکان معمولاً به منظور دسترسی به بهترین جواب آزمایش پرولاکتین 3 تا 4 ساعت پس از بیدار شدن فرد نمونه خون را میگیرند.
یکی از علل شایع سطوح پایین این هورمون استفاده از دارو است. برخی از نمونهها شامل دوپامین و لوودوپا منجر به پایین آمدن میزان پرولاکتین در بدن میشوند. در برخی موارد، سطح پایین پرولاکتین ممکن است نشانهای از اختلال هیپوفیز باشد، به عنوان مثال، کم کاری هیپوفیز. این یک بیماری نادر است که میتواند رشد و بلوغ را در کودکان به تاخیر اندازد و در بزرگسالان باعث پیری زودرس شود.
سطح متوسط پرولاکتین بین 30 نانوگرم در میلی لیتر و 200 نانوگرم در میلی لیتر در نظر گرفته میشود. این سطح از پرولاکتین در خون میتواند دلایل زیادی داشته باشد. شرایط مربوط به افزایش سطح پرولاکتین عبارتند از:
اگر جواب آزمایش پرولاکتین میزان بالای این هورمون را نشان دهد، ممکن است آزمایشهای بیشتری به منظور پیگیری شرایط بیمار مورد نیاز باشد. اگر پزشک مشکوک باشد که پرولاکتینوم باعث ایجاد سطوح بالا میشود، ممکن است اسکن CT یا MRI را توصیه کند.
اسکن این فرصت را به پزشک میدهد تا به غده هیپوفیز نگاه کند و نشان دهد که آیا رشد وجود دارد یا خیر و در صورت وجود رشد، چقدر بزرگ شده است. سپس پزشکان میتوانند تصمیم بگیرند که چه اقدام و درمانی را ارائه دهند.
پرولاکتینوما معمولاً در زنان کوچک باقی میماند. این حالت اغلب مشکلات سلامتی دیگری ایجاد نمیکند، اگرچه بر سطح هورمونها تأثیر میگذارد. اما در مردان بزرگ میشود. رشد آن ممکن است بر اعصاب بین مغز و چشم فشار وارد کند. این حالت میتوند منجر به ایجاد مسکلاتی در بینایی و همچنین سردردهای مداوم شود.
برای زنان، سطح بالای پرولاکتین در خون میتواند تخمدانها را از تولید هورمون استروژن باز دارد. سطوح پایین استروژن میتواند باعث قاعدگی نامنظم یا قطع کامل دوره، کاهش میل جنسی و خشکی واژن شود. همچنین ممکن است فرد باردار را با چالش بیشتری مواجه کند.
برای مردان، سطح بالای پرولاکتین میتواند باعث اختلال نعوظ و میل جنسی پایین شود. این تأثیر در مردان به این دلیل است که پرولاکتین میتواند بیضهها را از تولید هورمون تستوسترون باز دارد. در برخی موارد، ممکن است باعث ناباروری نیز شود، اما خوشبختانه این مورد نادر است.
گاهی ممکن است جواب آزمایش پرولاکتین، سطوح بالای این هورمون را در بدن نشان دهد که باید کنترل و درمان شود. با این حال، سطوح بالای پرولاکتین در دوران بارداری و در زمان شیردهی طبیعی است. برخی از شرایط پزشکی ممکن است سطوح را افزایش دهند، از جمله:
برخی از داروها نیز میتوانند باعث افزایش سطح پرولاکتین شوند، از جمله:
پزشک معمولاً قبل از انجام آزمایش و دسترسی به جواب آزمایش پرولاکتین، در مورد سابقه پزشکی و هرگونه دارویی که فرد مصرف میکند، سوالاتی را میپرسد.
به طور معمولا، درمان سطوح بالا پرولاکتین معمولاً با داروهای بروموکریپتین یا داستینکس انجام میشود. اگر فردی مبتلا به پرولاکتینوما(Prolactinoma) باشد، داروها معمولاً میتوانند اندازه تومور را کاهش دهند.
دارویی که برای درمان سطوح بالا استفاده میشود میتواند عوارض جانبی مانند تهوع و مشکلات معده ایجاد کند. پزشکان فقط به تدریج مقدار دارویی را که به این دلیل برای فرد تجویز میکنند، افزایش میدهند. ممکن است از جراحی برای درمان تومورهای کوچک نیز استفاده شود. تومورها معمولاً در زنان کوچکتر از مردان هستند و اغلب حذف آنها آسانتر است. در صورت عدم موفقیت درمان، گاهی اوقات جراحی نیز توصیه میشود.
بنابراین، افزایش سطح پرولاکتین ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینهای باشد. آزمایش اندازه گیری سطح پرولاکتین ساده است و می تواند به پزشکان در تجویز داروی مناسب برای کاهش سطح یا ارائه درمان برای بیماری زمینهای که ممکن است باعث افزایش سطح شود، کمک کند.
مجموعه آزمایش آنلاین پیشرو در خدمات رسانی در منزل ، شما عزیزان میتوانید خدمات آزمایش ژنتیک ، آزمایش hpv ، فیزیوتراپی در منزل ، تست اعتیاد در منزل ، ویزیت پزشک در منزل با آزمایش آنلاین تجربه کنید.