تبخال تناسلی چیست و چه افرادی به آن مبتلا می شوند؟
نوشته شده توسط سمانه نصیری
15 / 10 / 1399
تبخال تناسلی (هرپس) و یا HSV یکی از بیماری‌های مقاربتی است که زنان و مردان را درگیر می‌کند. این بیماری بعد از درمان، باز هم در بدن بیمار باقی می‌ماند. ابتلا به بیماری‌های مقاربتی می‌تواند بسیار خطرناک و یا گاهی کشنده باشد. به همین خاطر پزشکان به افراد توصیه می‌کند که این بیماری‌ها را جدی بگیرند و در صورتی که متوجه کوچک‌ترین علائمی در خود و یا شریک جنسی خود شدند، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرند. در ادامه تمامی نکات لازم و مهم در خصوص شناخت بهتر این بیماری را در اختیار شما عزیزان قرار داده‌ایم تا با آگاهی کامل، اقدامات لازم را به موقع انجام داده و از بروز هرگونه مشکل جدی که سلامتی و یا جان شما را در خطر می‌اندازد، محافظت کنید.
فهرست مطالب
تبخال تناسلی چیست؟
تبخال تناسلی یک بیماری عفونی است که از طریق تماس جنسی، منتقل خواهد شد. علائم شایع هرپس (تبخال تناسلی) عبارت‌اند از خارش، درد و زخم در ناحیه تناسلی. گاهی ممکن است برخی از افراد متوجه بروز هیچ گونه نشانه‌ای نشوند، اما باید به این نکته توجه داشته باشند که انتقال این ویروس همچنان پابرجاست.
چگونه متوجه شویم که به تبخال تناسلی مبتلا هستیم؟
بروز علائم بیماری باعث می‌شود که فرد متوجه بیماری خود شود. لازم به ذکر است، حدودا 6 روز پس از تماس جنسی آلوده، فرد بیمار متوجه ظاهر شدن جوش‌هایی شبیه به تاول بر روی ناحیه تناسلی خود خواهد شد. بعد از گذشت 2 الی 3 روز، تاول‌ها به صورت ناف مانند و فرورفته می‌شوند. سپس ترکیده و خشک شده و طی 1 الی 2 هفته کاملا از بین خواهند رفت. در این دوره بیمار متوجه بروز علائم دیگری از جمله سوزش ادرار، دردناک و بزرگ شدن غدد لنفاوی، ترشح از واژن و یا مجرای ادراری، تب، بی حالی و بدن درد خواهد شد. البته باید به این نکته توجه داشت که این بیماری در خانم‌ها و آقایان شامل علائم متفاوتی نیز می‌شود که در ادامه به جزئیات آن پرداخته‌ایم.
انواع تبخال تناسلی
تبخال یا هرپس تناسلی از طریق یک نوع ویروس به نام هرپس سیمپلکس (HSV:Herpes simplex viruses) به وجود می‌آید. این ویروس به دو نوع تقسیم می‌شود که به شرح زیر می‌باشند.
- ویروس هرپس نوع اول (HSV-1)
- ویروس هرپس نوع دوم (HSV-2)
نوع اول این ویروس باعث به وجود آمدن تبخال‌های معمولی و نرمال در نواحی لب و دهان فرد می‌شود. نوع دوم هرپس یا HSV-2 منجر به بروز تبخال تناسلی می‌شود و همانطور که در بالا اشاره شد، از طریق روابط جنسی با فرد آلوده منتقل می‌گردد. زخم‌های ایجاد شده اغلب دردناک و عفونی و پر از مایع هستند.
افراد باید بدانند، با توجه به نوع رفتار‌های جنسی، در نواحی مختلف بدن خود مانند دهان، لب و مقعد شاهد تبخال‌های تناسلی خواهند بود. از سوی دیگر، باید آگاه باشند که همیشه از بین رفتن تمامی علائم به معنای بهبودی کامل نیست و امکان دارد عفونت و چرخش انتقال همچنان باقی بماند.
زگیل تناسلی شامل چند مرحله است؟
این ویروس شامل شش مرحله می شود که در ادامه تمامی جزئیات توضیح داده شده‌اند:
علائم تبخال تناسلی: لازم به ذکر است، در این مرحله، بیماری به شدت مسری است و بعد از وارد شدن عفونت به سطح پوست، فرد با علائمی مانند درد، سوزش و خارش روبرو خواهد شد.
قرمزی پوست: پوست ناحیه‌ای که درگیر تبخال تناسلی شده، در مرحله دوم قرمز و حساس است. این دوره 1 الی 4 روز به طول می‌انجامد و بیماری همچنان به شدت مسری است.
تشکیل زخم: در این مرحله، زخم ظاهر می‌شود. در مرحله سوم، ظاهر تبخال‌ها به صورت گروهی و یا منفرد هستند. گاهی ممکن است، تبخال‌هایی که پر از آب هستند نیز مشاهده شود که اغلب بسیار دردناک اند. لازم به ذکر است، تبخال‌ها به مدت 2 الی 6 روز باقی خواهد ماند.
پیشرفت زخم: بیشترین احتمال سرایت بیماری در این مرحله صورت می‌گیرد. چراکه تبخال‌ها و زخم‌ها به رشد خود ادامه داده و سرانجام ترکیده‌اند و مایع درون آنها خارج شده است. گاهی امکان دارد، زخم‌ها به مدت 1 الی 4 روز باز بمانند و مایع همچنان از انها خارج شود.
دلمه بستن: پس از آنکه تاول‌ها ترکیده و مایع از آنها خارج شد، خشک خواهند شد و به مدت چند روز دلمه می‌بندند.
بهبودی: اغلب پس از دلمه بستن تبخال‌ها، فرد بهبود می‌یابد. گاهی نیز امکان دارد تاول‌ها بدون ایجاد دلمه، از بین بروند. این فرایند معمولا 3 الی 7 روز به طول می‌انجامد.
علائم تبخال تناسلی آقایان
آقایان باید توجه داشته باشند، که دو سوم آنها در زمان ابتلا به این بیماری هیج علائمی ندارند. بنابراین، برخی از رایج‌ترین علائم شامل مواردی مانند بدن درد، سردرد، خستگی، تب، تورم گره های لنفاوی، تاول یا تبخال روی آلت تناسلی است. دیگر علائمی که کمتر شایع است، عبارت‌اند از: تاول‌هایی درون و یا روی مقعد، اطراف ران‌ها، اگزما، عفونت چشم و انسفالیت یا مننژیت. بعد از تحقیقات بسیار، همچنان مشخص نشده است که آیا این ویروس تاثیری بر روی باروری آقایان دارد و یا خیر.
علائم تبخال تناسلی زنان
گاهی خانم ها نیز ممکن است مانند مردان علائم خاصی نداشته باشند، و یا فقط متوجه بروز یک علامت اولیه شوند، اما دیگر نشانه‌ای رویت نکنند. از سوی دیگر، برخی از افراد ممکن است، علائم تکرار شونده بسیار زیادی را مشاهده کنند.
این امکان نیز وجود دارد که بعضی از مبتلایان به مدت چند ماه و یا حتی چند سال شاهد هیچ علائمی در خود نباشند. با این وجود، علائم شایعی نیز وجود دارد که خانم‌ها، 2 هفته بعد از مبتلا به این بیماری متوجه آنها خواهند شد. این علائم عبارت‌اند از:
- سردرد
- غدد متورم
- دفع ادرار دردناک یا اذیت کننده
- ترشحات واژینال
- خارش و سوزش در ناحیه واژن و مقعد
- علائم مشابه به آنفولانزا
- تب
- درد در ناحیه واژن، کپل باسن یا پاها
علائم تبخال تناسلی در زنان باردار
در صورتی که فرد بیمار باردار است، لازم است به این نکته واقف باشد که احتمال انتقال بیماری به نوزاد وجود دارد. در صورتی که این بیماری از مادر باردار به نوزاد منتقل شود، به آن هرپس نوزادی گفته می‌شود. این بیماری برای نوزادان می‌تواند بسیار شدید و یا کشنده باشد. همچنین، امکان دارد به سیستم عصبی مرکزی نوزاد آسیب وارد کرده و یا منجر به عقب ماندگی ذهنی شود.
گزارشات ثبت شده نشان می‌دهد که 25 الی 30 درصد از زنان باردار آمریکایی به این بیماری مبتلا هستند و فقط 1 درصد از نوزادان آنها به تبخال تناسلی دچار شده‌اند. اگر خانم بارداری به بیماری هرپس مبتلا است، بهتر است با مشورت پزشک نوزاد خود را از طریق سزارین به دنیا بیاورد. خطر انتقال بیماری در خانم‌هایی که قبل از بارداری به تبخال تناسلی مبتلا شده‌اند، کمتر است.
چگونه باید از بروز تبخال تناسلی پیشگیری کرد؟
متاسفانه ماهیت این بیماری به گونه ایست که احتمال عود کردن آن به شدت بالا است. به همین خاطر، بهترین راه پیشگیری، اجتناب از تماس مشکوک جنسی و همینطور داشتن رابطه جنسی سالم است. افراد در صورت مشاهده هر گونه زخم و یا تاول در ناحیه تناسلی خود یا شریک جنسی، لازم است از برقراری ارتباط اجتناب کنند. استفاده از کاندوم تا حدودی از انتقال و عود عفونت فعال و بیماری جلوگیری خواهد کرد.
در صورتی که فرد باردار است، توصیه می‌شود، سابقه تبخال تناسلی و یا هرگونه ضایعه‌ای که در ناحیه تناسلی وجود دارد را به پزشک اطلاع دهد. چرا که به منظور جلوگیری از بروز عفونت در نوزاد لازم است، اقداماتی احتیاطی صورت گیرند. مادر آلوده باید حتما تا جایی که می‌تواند از استرس به دور باشد. علاوه بر نکات ذکر شده، فرد باید از هر گونه آسیب پوستی در ناحیه تناسلی جلوگیری کند. زیرا احتمال عود ویروس نهان تبخال افزایش می‌یابد.
چگونه تبخال تناسلی را درمان کنیم؟
در حال حاضر، متاسفانه بر خلاف پیشرفت‌هایی که در تمامی زمینه‌های پزشکی رخ داده است، هیچگونه درمان قطعی برای ریشه کن شدن این بیماری وجود ندارد. تنها راه حلی که می‌تواند دوره بیماری را کاهش دهد و علائم را از بین ببرد، استفاده از دارو است.
تبخال‌ها در مرحله اول، توسط پزشک بررسی خواهند شد و سپس داروهای ضد ویروس برای بیمار تجویز می‌شود. دارو تجویز شده اغلب به صورت خوراکی است. در صورتی که فرد بیمار برای اولین بار به این بیماری مبتلا شده باشد، لازم است، به مدت 7 الی 10 روز از دارو استفاده کند. اگر فردی برای بار چندم به این بیماری مبتلا شده باشد، طول دوره استفاده از دارو 5 روز است. اثر بخشی این روش نسبی است.
لیزر درمانی، روش درمانی دیگری است که اثر بخشی طولانی مدت و بهتری خواهد داشت. این روش برای افرادی مناسب است که به صورت مکرر و پی در پی به تبخال تناسلی مبتلا می‌شوند. لیزر درمانی از بروز تبخال‌ها به مدت 3 ماه الی 1 سال جلوگیری خواهد کرد. همچنین، علائم و نشانه‌های این بیماری نیز تا مقدار زیادی کاهش می‌یابند. به همین خاطر، لیزر درمانی یکی از موثرترین روش درمان تبخال تناسلی شناخته شده است.
نحوه انجام این روش به این صورت است، که اشعه لیزر بر روی تبخال‌ها تابانده شده، بافت‌های آسیب دیده از بین رفته و در نهایت محل زخم کاملا خشک خواهد شد. لازم به ذکر است، استفاده از این روش، از بروز دوباره بیماری تبخال تناسلی برای مدت زمان مشخصی جلوگیری خواهد کرد. تحقیقات نشان داده است، در ایالات متحده 85 درصد از افرادی که این روش درمانی را مورد استفاده قرار داده‌اند، پاسخ قابل قبولی دریافت کرده‌اند.
علی رغم مزیت‌های درمانی این روش، بیمار باید بداند که درمان کامل تبخال تناسلی امکان پذیر نیست. به بیان دیگر، حتی در صورت از بین رفتن علائم ظاهری، عفونت همچنان در بدن فرد باقی خواهد ماند و ممکن است، در بازه‌های زمانی مختلف مجدد بارها عود کند. به همین خاطر است، که پزشکان بر این باورند که بهترین راه جلوگیری از این بیماری، عدم ابتلا، داشتن رابطه سالم و استفاده از کاندوم میباشد.
