سفلیس چیست و آیا درمان قطعی دارد؟
نوشته شده توسط سمانه نصیری
15 / 10 / 1399
سفلیس نوعی بیماری مقاربتی (STD) است که در صورت عدم درمان میتواند عوارض بسیار جدی به دنبال داشته باشد. اما در صورتی که با پزشک مشورت کرده و روش صحیح درمان در نظر گرفته شود، به راحتی بیماری برطرف خواهد شد.
این مقاله هر آنچه که باید در خصوص سفلیس، راههای درمان و تشخیص، عوارض و راههای پیشگیری آن بدانید، بررسی کرده است. آگاهی و شناخت بهتر از این بیماری به شما کمک میکند تا سریعتر درمان را شروع کنید و از بروز مشکلات جدیتر نیز پیشگیری خواهد کرد.
فهرست مطالب
سفلیس چیست و چگونه منتقل میشود؟
سیفلیس از طریق تماس با زخم فرد آلوده، رابطه جنسی دهانی و مقعدی منتقل میشود. زخمهای سفلیس را میتوان در نواحی مانند آلت تناسلی، واژن، مقعد، دهان و لبها مشاهده کرد. این بیماری میتواند از مادر مبتلا به فرزند متولد نشده هم منتقل شود.
ابتلا به این بیماری میتواند باعث کاهش وزن شدید فرزند فرد بیمار شود. همچنین این احتمال وجود دارد که کودک خیلی زود و یا مرده به دنیا بیاید. به منظور محافظت از کودک، مادر موظف است که حداقل یک بار در طول بارداری تست سفلیس را انجام دهد و در صورتی که نتیجه تست مثبت شد، سریعا درمان را شروع کند.
ممکن است نوزاد آلوده بدون هیچ علائم و نشانهای متولد شود. با این حال، اگر بلافاصله درمان نشود، ممکن است در عرض چند هفته کودک دچار مشکلات جدی شود. لازم به ذکر است، نوزادانی که درمان نمیشوند، با مشکلات جدی از قبیل آب مروارید، ناشنوایی، تشنج و یا حتی مرگ مواجه خواهند شد.
مهم است بدانید، خطر ابتلا به سفلیس در زنان و آقایان مساوی است و سنین 15 الی 34 اوج بروز این بیماری در افراد است. همانطور که اشاره شد، اگر فرد بیمار تحت درمان قرار نگیرد، با عوارضی مانند اختلالات روانی، عدم توانایی در حرکت دادن برخی از اندامها و مواردی دیگر که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت، مواجه خواهد شد.
یکی از راههایی که باعث انتقال این بیماری میشود، استفاده از محصولات آلوده مانند انتقال خون است. البته در صورتی که قبل از انتقال خون، فرد اهدا کننده غربالگری نشده باشد.
علائم و نشانههای سفلیس کدامند؟
توجه داشته باشید که سفلیس در مراحل مختلف، دارای نشانهها و علائم متفاوتی است. در ادامه به بررسی علائم در هر مرحله پرداختهایم:
مرحله اولیه سفلیس
در مراحل اولیه سفلیس، ممکن است زخم و جراحتهایی را مشاهده کنید. این جراحت و زخم در واقع محل ورود سفلیس به بدن شماست. زخمها معمولا بدون درد، سفت و دایره ای شکل هستند. با توجه به اینکه زخمها دردناک نیستند، ممکن است به راحتی وجود آنها را احساس نکنید و یا به آنها بیتوجه باشید.
زخمها علیرغم انجام هر روش درمانی، اغلب 3 الی 6 هفته بر روی بدن شما باقی میمانند. اما توجه داشته باشید، حتی پس از بین رفتن زخمها باز هم لازم است درمان را زیر نظر پزشک شروع کنید. این عمل، از گسترش بیماری به مرحله دوم جلوگیری میکند.
مرحله ثانویه سفلیس
در این مرحله ممکن است ضایعات پوستی و غشای مخاطی را مشاهده کنید. ضایعات غشای مخاطی، شامل زخمهایی در ناحیه دهان، واژن و مقعد است. مرحله ثانویه معمولاً با بثورات در یک یا چند قسمت از بدن شما شروع میشود. بثورات میتواند زمانی که زخم های اولیه شما بهبود مییابند و یا چند هفته بعد از بهبودی، ظاهر شوند. لازم است بدانید، ظاهر این بثورات اغلب به صورت لکههای قرمز و یا قهوهای مایل به قرمز هستند، که در کف دست و یا پا رویت میشوند.
بثورات اغلب بدون خارش هستند و گاهی آنقدر ضعیف هستند که به سختی متوجه آنها خواهید شد. علائم دیگری که ممکن است در مرحله ثانویه داشته باشید، میتواند شامل تب، تورم غدد لنفاوی، گلودرد، ریزش مو سکهای، سردرد، کاهش وزن، درد عضلانی و خستگی (احساس خستگی زیاد) باشد.
علائم این مرحله، چه شما تحت درمان باشید یا نباشید از بین میروند. اما قابل ذکر است، بدون درمان مناسب و صحیح، عفونت موجود در بدن شما به مراحل نهفته و احتمالاً سوم سفلیس منتقل میشود.
مرحله نهفته سفلیس
مرحله نهفته سفلیس، یک دوره زمانی است که علائم یا نشانههای قابل رویتی ندارد. اگر فرد بیمار تحت درمان قرار نگیرد، سالها بدون علائم و نشانهای خاص به بیماری سفیلیس مبتلا باقی میماند.
مرحله سوم سفلیس
تحقیقات نشان داده است، 15 الی 30 درصد کسانی که به این بیماری دچار میشوند، دوره درمانی موردنظر را طی نمیکنند، و در نهایت وارد مرحله سوم بیماری سفلیس میشوند. مرحله آخر این بیماری، مرحله سوم است که میتواند بر روی ارگانهای مختلف بدن مانند چشم، اعصاب، قلب، کبد، رگهای خونی، استخوانها و مفاصل تاثیر بگذارد. لازم است بدانید، فرد زمانی به این مرحله میرسد و شاهد بروز این مشکلات خواهد بود که سالها به این بیماری مبتلا شده و درمانی را برای برطرف کردن بیماری، شروع نکرده باشد.
سفلیس چگونه تشخیص داده میشود؟
این بیماری با استفاده از آزمایش خون و معاینه فیزیکی تشخیص داده میشود. گاهی ممکن است در صورت وجود زخمی، پزشک از آن نمونهگیری کند تا باکتریهای سفلیس را بررسی کند. در صورتی که پزشک متخصص متوجه برخی از علائم عصبی در فرد بیمار شود، از مایع نخاعی نیز نمونهگیری میشود تا باکتریهای سفلیس موجود مورد بررسی قرار بگیرند. در دوره بارداری نیز پزشک از شما تست سفلیس میگیرد تا از نبود باکتری در بدن فرد اطمینان حاصل کند و یا هرچه سریعتر درمان را شروع کند.
چگونه سفلیس درمان میشود؟
با استفاده از پنیسیلین ساده میتوان سفلیس اولیه و ثانویه را درمان کرد. قابل ذکر است، یکی از رایجترین آنتیبیوتیکها که اغلب برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار میگیرد، پنیسیلین است. گاهی ممکن است فردی به پنیسیلین حساسیت داشته باشد. در این مواقع از دیگر آنتیبیوتیکها مانند داکسی سایکلین، آزیترومایسین یا سفتریاکسون استفاده میشود.
اگر فرد در مرحله پیشرفته بیماری باشد، متاسفانه آسیبی که وارد شده است را نمیتوان از بین برد. در این مرحله میتوان باکتری را از بین برد، اما پیشرفت سفلیس غیر قابل بازگشت است.
در طول درمان توصیه میشود که فرد بیمار از ایجاد ارتباط جنسی پرهیز کند و تا زمانی که تمامی زخمها و ضایعات پوستی برطرف نشده و دوره درمان تکمیل نشده است، از هرگونه تماس جنسی جدا خودداری کند. در صورتی که فرد مبتلا متاهل است، همسر وی نیز باید تحت درمان قرار بگیرد. حتی اگر شاهد هیچگونه علائمی نیست.
چگونه از ابتلا به سفلیس جلوگیری کنیم؟
در حال حاضر، هیچگونه واکسنی به منظور جلوگیری از ابتلا به سفلیس وجود ندارد. اما افراد به منظور کنترل میتوانند به روشهایی که در ادامه توضیح داده شده است، عمل کنند:
از رابطه جنسی پرهیز کنید
یکی از ایمنترین راههای جلوگیری، نداشتن رابطه جنسی با فرد بیمار است. از سوی دیگر، توصیه میشود افراد شریک جنسی ثابتی را داشته باشند و از برقرار کردن ارتباط جنسی با افرادی که نمیشناسند و از سلامت آنها مطمئن نیستند، خودداری کنند.
از کاندوم استفاده کنید
استفاده از کاندوم در رابطه جنسی اغلب خطر قرار گرفتن در معرض باکتریهای سفلیس را کاهش میدهد. اما توجه داشته باشید که این امر در صورتی کارساز است که کاندوم تمامی نواحی که زخم هستند را پوشش دهد.
مواد روانگردان مصرف نکنید
با توجه به اینکه استفاده از مواد روانگردان و مشروبات الکلی میتواند منجر به تصمیمگیریهای نادرست شود، ممکن است شما را به سمت رفتارهای جنسی نادرست و ناایمن سوق دهد.
اقدامات پیشگیرانه برای عدم ابتلا به سفلیس
فرد بیمار در صورت مثبت شدن نتیجه آزمایش خود موظف است، به تمامی شریکهای جنسی در 3 ماه الی 1 سال گذشته (همچنین شریک جنسی کنونی) خود اطلاع دهد. این اطلاع رسانی به این خاطر است، که فرد مقابل نیز باید تست سفلیس را انجام دهد. در صورتی که به این بیماری مبتلا بود، باید روشهای درمانی را بکار گیرد تا دچار عوارض و مشکلات جدی نشود.
اطلاع رسانی به شرکای جنسی، از گسترش این بیماری جلوگیری خواهد کرد. بعلاوه، فرد میتواند بیش از یکبار به این بیماری دچار شود. به همین خاطر، اطلاع رسانی منجر به کاهش احتمال ابتلای دوباره میشود.
غربالگری خانمهای باردار برای سفلیس
گاهی ممکن است فردی بدون آنکه بداند، به این بیماری مبتلا شود. از آنجایی که سفلیس میتواند تاثیرات مرگباری را در ارتباط با جنین به جای بگذارد، جامعه پزشکی به تمامی زنان باردار توصیه میکند تا غربالگری ابتلا به سفلیس را انجام دهند.
چه کسانی به بیماری سفلیس مبتلا میشوند؟
افرادی که از نظر جنسی فعال هستند و با بیش از یک شریک جنسی، رابطه برقرار میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
نوروسیفیلیس (سفلیس عصبی)
در بالا خواندیم که عدم درمان مراحل اولیه سفلیس باعث میشود، فرد با مشکلات جدیتری از جمله سفلیس عصبی مواجه شود. به عفونتی که در سیستم عصبی بخصوص مغز و نخاع وارد میشود، سفلیس عصبی گفته میشود. فرد در اثر ابتلا به سفلیس، با این مشکل جدی برخورد خواهد کرد. این بیماری بسیار خطرناک و متاسفانه کشنده است. لازم است بدانید، سفلیس عصبی اغلب 10 الی 20 سال بعد از اینکه فرد به عفونت اولیه مبتلا شد، ایجاد میشود. از جمله مواردی که ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند، بیماری ایدز و سفلیس درمان نشده است.
قابل ذکر است، این بیماری سالها در بدن فرد بدون علامت باقی خواهد ماند و سپس خود را نشان میدهد. به همین خاطر، مدتها پس از ابتلا که زخمها به وجود میآیند، متوجه بیماری خود خواهند شد. زخمهای ایجاد شده نیز به خودی خود از بین میروند. اما این بدان معنی نیست که فرد درمان شده است. چرا که بعدها بثورات بدون هیچگونه درد و خارشی به همراه لکههای قهوهای مایل به قرمز در نواحی مختلف بدن ظاهر میشود.
علائم بیماری سفلیس
برخی از علائم سفلیس در بخش های قبلی اشاره شد، اما موارد زیر نیز میتواند بسته به شدت بیماری در افراد مشاهده شود:
- تورم غدد لنفاوی
- سردرد
- ریزش مو
- کاهش وزن
- خستگی
- دردهای عضلانی
آزمایش های مقاربتی در منزل
در حال حاضر، می توانید تست های مربوط به سلامت جنسی و بیماری های مقاربتی، مانند انواع بیماری هایی که از راه جنسی منتقل می شوند، از طریق فرم آزمایش های مقاربتی پر کنید تا پزشک متخصص برای انجام این کار در محل حاضر شود. این آزمایش ها کاملا محرمانه هستند و جواب آنها هم برای شما ارسال می شود.
