اسهال در کودکان ؛ درمان ، علت و عوارض
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
09 / 11 / 1400
Notice: Undefined index: color_titel in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2447
Notice: Undefined index: color_bt_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2450
Notice: Undefined index: color_bg_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2453
Notice: Undefined variable: class_align in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined variable: class_align_m in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined index: title in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined variable: class_align in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined variable: class_align_m in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined index: btname in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined index: color_titel in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2506
Notice: Undefined index: color_bg_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2512
Notice: Undefined index: color_bt_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2513
Notice: Undefined index: color_titel in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2447
Notice: Undefined index: color_bt_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2450
Notice: Undefined index: color_bg_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2453
Notice: Undefined variable: class_align in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined variable: class_align_m in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined index: title in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2484
Notice: Undefined variable: class_align in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined variable: class_align_m in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined index: btname in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2487
Notice: Undefined index: color_titel in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2506
Notice: Undefined index: color_bg_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2512
Notice: Undefined index: color_bt_text in /home/azmayes2/public_html/wp-content/themes/azma/functions.php on line 2513
اسهال در کودکان ممکن است شروع ناگهانی داشته باشد و کمتر از دو هفته (حاد) یا مداوم (مزمن) طول بکشد. این مطلب به اسهال در کودکان که شایع است میپردازد. در بیشتر موارد، به گفته پزشک اسهال کاهش مییابد و در عرض چند روز برطرف میشود، اما گاهی اوقات این امکان نیز وجود دارد که بیشتر طول بکشد. خطر اصلی که اسهال در کودکان به دنبال دارد، کمبود مایعات در بدن (کم آبی) است.
درمان اصلی برای این عارضه این است که به کودک خود مقدار زیادی نوشیدنی بدهید. این ممکن است با دادن نوشیدنیهای مخصوص آبرسانی باشد. همچنین، هنگامی که کم آبی با نوشیدنی درمان شد، کودک خود را تشویق کنید که تا حد امکان به طور معمول غذا بخورد. اگر مشکوک هستید که کودکتان دچار کم آبی است یا علائم نگران کنندهای مانند مواردی که در ادامه اشاره شده است را تجربه میکند، به پزشک مراجعه کنید.
فهرست مطالب
علت اسهال در کودکان چیست؟
بیماریها و اختلالات رایجی وجود دارند که باعث اسهال در کودکان میشوند. علاوه بر این، بیشتر علل مرتبط با اسهال در کودکان ناشی از ویروسها هستند. اسهال همچنین میتواند ناشی از باکتریها، انگلها، تغییر در رژیم غذایی (مانند نوشیدن بیش از حد آب میوه)، مشکلات روده (مانند حساسیت به غذاها) و استفاده از برخی داروها باشد. در ادامه چند مورد از شایع ترین علل اسهال در کودکان آورده شده است:
عفونت روده (گاستروانتریت)
مشاوره پزشکی بیان میکند، ویروس عامل شایع اسهال عفونی در برخی از کشورها مانند بریتانیا است. گاهی اوقات این فقط، یکی از آن میکروبهایی است که در ایجاد اسهال مقصر هستند. ویروسهای مختلف به راحتی از طریق تماس نزدیک یا زمانی که فرد مبتلا برای دیگران غذا تهیه میکند، از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. به عنوان مثال، عفونت با ویروسی به نام روتاویروس شایع ترین علت اسهال در کودکان است. تقریباً همه کودکان قبل از 5 سالگی به عفونت روتاویروس مبتلا هستند. آدنوویروس یکی دیگر از علل شایع است.
مسمومیت غذایی
مسمومیت غذایی به معنی خوردن غذای آلوده به میکروبهایی است که در برخی از موارد منجر به بروز اسهال در کودکان میشود. عفونت مسمومیت غذایی معمولاً توسط میکروبی به نام باکتری ایجاد میشود. نمونههای رایج گونههایی از باکتری به نام کمپیلوباکتر، سالمونلا و اشریشیا کلی (معمولاً به E. coli کوتاه میشوند) هستند. سموم تولید شده توسط باکتریها نیز میتوانند باعث مسمومیت غذایی شوند. گروه دیگری از میکروبها به نام انگل نیز میتوانند عامل مسمومیت غذایی باشند. آب آلوده به باکتری یا سایر میکروبها یکی دیگر از علل شایع اسهال در کودکان است، به ویژه در کشورهایی که بهداشت ضعیفی دارند.
علل غیر عفونی اسهال در کودکان
با شروع ناگهانی (حاد) در کودکان غیر معمول است. به عنوان مثال، التهاب روده (کولیت)، عدم تحمل غذایی و انواع اختلالات نادر روده از جمله علل غیر عفونی اسهال در کودکان است.
علائم اسهال در کودکان چیست؟
مشاوره تلفنی پزشکی در این خصوص توضیح میدهد، علائم میتواند از ناراحتی خفیف معده برای یک یا دو روز همراه با اسهال خفیف تا اسهال شدید آبکی به مدت چند روز یا بیشتر متغیر باشد. اسهال به معنای مدفوع شل یا آبکی است که معمولاً حداقل سه بار در 24 ساعت فرد یا کودک را تحت تاثیر قرار میدهد. وجود خون یا مخاط در مدفوع نیز میتواند با برخی عفونتها ظاهر شود.
دردهای کرامپی در شکم (دردهایی که مربوط به گرفتگیهای عضلانی هستند) شایع هستند. هر بار که مقداری اسهال از بین میرود، درد ممکن است کاهش یابد. بیمار بودن (استفراغ)، درجه حرارت بالا (تب در کودکان)، درد اندامها و سردرد نیز ممکن است ایجاد شود.
اسهال اغلب 3-5 روز طول میکشد، البته گاهی اوقات ممکن است طولانی تر باشد. اغلب تا چند روز پس از قطع هر گونه استفراغ ادامه مییابد. مدفوع کمی شل ممکن است برای یک هفته یا بیشتر، قبل از بازگشت الگوی طبیعی ادامه یابد. گاهی اوقات علائم بیشتر طول میکشد. کم آبی یکی دیگر از شایع ترین علائم و عوارض اسهال در کودکان است.
علائم کمبود مایعات در بدن (کم آبی)
به گفته مشاوره پزشکی تلفنی؛ اسهال و استفراغ ممکن است باعث کم آبی بدن شود. اگر مشکوک به کم آب شدن فرزندتان هستید سریعاً به دنبال مشاوره پزشکی باشید. کم آبی خفیف شایع است و معمولاً به راحتی و به سرعت با نوشیدن مایعات زیاد برطرف میشود. کم آبی شدید میتواند کشنده باشد مگر اینکه به سرعت درمان شود زیرا اندامهای بدن برای عملکرد طبیعی به مقدار مشخصی مایعات نیاز دارند. علائم کم آبی در کودکان عبارتند از:
- دفع کم ادرار
- خشک بودن دهان
- زبان و لبهای خشک
- اشک کمتر هنگام گریه کردن
- چشمهای گود رفته
- ضعف
- تحریک پذیر بودن یا کمبود انرژی (بی حالی)
علائم کم آبی شدید در کودکان عبارتند از:
- خواب آلودگی
- پوست رنگ پریده یا خالدار
- دست یا پاهای سرد
- پوشکی که به ندرت خیس میشود
- تنفس سریع (اما اغلب کم عمق)
کم آبی در کودکان مبتلا به اسهال ناگهانی (حاد) بیشتر در موارد زیر رخ میدهد:
- نوزادان زیر 1 سال (به ویژه آنهایی که زیر 6 ماه هستند): این بدین دلیل است که نوزادان برای از دست دادن بخش قابل توجهی از کل مایع بدن خود نیازی به از دست دادن مایعات زیادی ندارند.
- نوزادان زیر 1 سال که هنگام تولد وزن کمی داشتند و به وزن طبیعی خود نرسیدهاند.
- نوزادی که از شیر مادر تغذیه میکند و در طول بیماری شیردهی خود را قطع کرده است.
- هر نوزاد یا کودکی که در هنگام ابتلا به عفونت روده (گاستروانتریت) زیاد مایعات نمینوشد.
- هر نوزاد یا کودکی که دچار اسهال شدید و استفراغ باشد. (به ویژه، اگر در 24 ساعت گذشته 6 بار یا بیشتر مدفوع اسهالی داشته باشند و یا سه بار یا بیشتر استفراغ کرده باشند.)
آیا کودکان مبتلا به اسهال باید مورد آزمایش قرار بگیرند؟
به بیان ویزیت پزشک در منزل، برای اکثر کودکان، اسهال معمولاً خفیف خواهد بود و در عرض چند روز بدون هیچ درمانی غیر از نوشیدن مایعات زیاد بهبود مییابد. بنابراین، اغلب نیازی نیست که فرزندتان را نزد پزشک ببرید یا به دنبال مشاوره پزشکی باشید. با این حال، در برخی شرایط، ممکن است لازم باشد برای کودک خود به دنبال کمکهای پزشکی باشید. اگر چنین باشد، پزشک ممکن است از شما سوالاتی در مورد موارد زیر بپرسد:
- سفرهای اخیر به خارج از کشور
- این که آیا کودک شما با فردی با علائم مشابه در تماس بوده است.
- اینکه آیا فرزند شما اخیراً داروهای آنتی بیوتیک مصرف کرده است یا خیر.
- اینکه آیا فرزند شما اخیراً در بیمارستان بستری شده است یا خیر.
این سوالات برای جستجوی علت احتمالی اسهال در کودکان است. آنها معمولاً کودک شما را از نظر علائم کمبود مایع در بدن (کم آبی) معاینه میکنند. همچنین ممکن است درجه حرارت و ضربان قلب کودک را بررسی کنند. شکم کودک نیز مورد بررسی قرار میگیرد تا در صورت وجود هرگونه حساسیتی، آن را پیدا کنند.
مشاوره تلفنی پزشکی بیان میکند، معمولاً نیازی به آزمایش نیست. با این حال، در موارد خاصی، پزشک ممکن است از شما بخواهد که نمونه مدفوع را از کودک خود جمع آوری کنید. این مورد در شرایط خاصی که در زیر اشاره شدهاند انجام میشود:
- اگر کودک شما بسیار ناخوش احوال است.
- اگر کودک شما مدفوع خونی دارد.
- اگر فرزند شما در بیمارستان بستری شود.
- اگر مشکوک به مسمومیت غذایی باشد.
- اگر فرزند شما اخیراً به خارج از کشور سفر کرده است.
- اگر علائم کودک شما با گذشت چند روز بهتر نشود.
در نهایت نمونه مدفوع را میتوان در آزمایشگاه برای یافتن علت عفونت بررسی کرد.
چه زمانی باید به دنبال مشاوره پزشکی باشیم؟
همانطور که قبلا بیان شد، اکثر کودکان مبتلا به اسهال علائم خفیفی دارند که در عرض چند روز بهبود مییابند. نکته مهم به گفته مشاوره تلفنی پزشکی این است که اطمینان حاصل شود که آنها مقدار زیادی مایعات در بدن دارند. در بسیاری از موارد، شما نیازی به مشاوره پزشکی ندارید. با این حال، در شرایط زیر (یا اگر علائم دیگری وجود دارد که نگران آن هستید) باید به دنبال کمک و مراقبت پزشکی باشید:
- اگر کودک شما زیر 6 ماه سن دارد.
- اگر فرزند شما یک بیماری زمینهای (مثلاً مشکلات قلبی یا کلیوی، دیابت، سابقه زایمان زودرس) دارد.
- اگر کودک شما دارای درجه حرارت بالا (تب) است.
- اگر مشکوک به کمبود مایعات در بدن (کم آبی) است.
- اگر کودک شما خواب آلود یا گیج به نظر میرسد.
- اگر کودک شما استفراغ دارد و قادر به نگه داشتن مایعات در معده و بدن خود نیست.
- اگر در اسهال یا استفراغ آنها خون وجود داشته باشد.
- اگر کودک شما درد شدید شکم دارد.
- مبتلا به عفونتهای خارج از کشور (در صورت سفر به کشورهای خارجی)
- اگر کودک شما علائم شدید دارد یا احساس میکنید که وضعیت او بدتر میشود.
- اگر علائم کودکتان برطرف نشد (به عنوان مثال، استفراغ بیش از 1-2 روز، یا اسهالی که بعد از 3-4 روز بر طرف نمیشود).
درمان اسهال در کودکان به چه صورت است؟
اسهال اغلب در عرض چند روز برطرف میشود زیرا سیستم ایمنی کودک معمولاً قادر به پاکسازی عفونت است. ویزیت پزشک در منزل بیان میکند، معمولاً کودکان را میتوان در خانه درمان کرد. اما گه گاه در صورت شدید بودن علائم یا بروز عوارض، بستری شدن در بیمارستان مورد نیاز است. راههای درمانی که به برطرف شدن اسهال در کودکان کمک میکند، عبارتند از:
مصرف بیشتر مایعات برای جلوگیری از کم آبی
شما باید کودک خود را تشویق کنید که مایعات زیادی مصرف کند. هدف جلوگیری از کم آبی بدن است. مایع از دست رفته در صورت استفراغ و یا اسهال باید جایگزین شود. کودک شما باید به رژیم غذایی عادی و نوشیدنیهای معمول خود ادامه دهد. علاوه بر این، آنها باید به نوشیدن مایعات اضافی نیز تشویق شوند. با این حال، از مصرف آب میوه یا نوشابههای گازدار خودداری کنید، زیرا میتوانند اسهال را بدتر کنند.
نوزادان زیر 6 ماه بیشتر در معرض خطر کم آبی هستند. در صورت بروز اسهال ناگهانی (حاد) باید به دنبال مشاوره پزشکی باشید. شیر دادن با شیر مادر یا شیردهی باید به طور معمول صورت گیرد. ممکن است متوجه شوید که تقاضای کودک شما برای شیر افزایش مییابد. همچنین این امکان وجود دارد که به شما توصیه شود تا مایعات اضافی (اعم از آب یا نوشیدنیهای آبرسانی) را در بین غذاها به کودک خود بدهید.
نوشیدنیهای آبرسانی ممکن است توسط مشاوره پزشکی تلفنی برای کودکانی که در معرض خطر کمآبی بدن هستند توصیه شود. آنها از ساشههای موجود در داروخانهها و با نسخه تهیه میشوند. باید به شما دستورالعملهایی در مورد میزان مصرف آنها به کودک داده شود. نوشیدنیهای آبرسانی تعادل کاملی از آب، نمک و قند را فراهم میکنند. مقدار کمی شکر و نمک کمک میکند تا آب بهتر از روده به بدن وارد و جذب شود. در کشورهای در حال توسعه، اگر نوشیدنیهای آبرسانی در دسترس نباشد، از مخلوطهای نمک و شکر خانگی استفاده میشود، اما باید با احتیاط ساخته شوند، زیرا نمک بیش از حد میتواند برای کودک خطرناک باشد. نوشیدنیهای آبرسانی ارزان هستند و به راحتی در اغلب کشورها در دسترس هستند و بهترین درمان برای کودک شما تلقی میشوند.
اگر کودک شما استفراغ کرد، 5 تا 10 دقیقه صبر کنید و سپس دوباره شروع به دادن مایعات به وی کنید، اما آهسته تر (مثلاً هر 2 تا 3 دقیقه یک بار). استفاده از سرنگ میتواند در کودکان کوچکتر که ممکن است نتوانند جرعه جرعه بنوشند کمک کند.
مایعات برای درمان کم آبی بدن
همانطور که در بالا توضیح داده شد، اگر کودک شما کم آبی خفیف دارد، ممکن است با دادن نوشیدنیهای آبرسانی به او این مشکل را درمان کنید. دستورالعملها را به دقت بخوانید تا در مورد نحوه درست کردن نوشیدنیها و مقدار مصرف استاندارد آن راهنمایی بگیرید. مقدار آن میتواند به سن و وزن کودک شما بستگی داشته باشد. اگر نوشیدنیهای آبرسانی به هر دلیلی در دسترس نیستند، مطمئن شوید که به کودک خود آب، آب میوه رقیق شده یا مایع مناسب دیگری بدهید. اگر در حال شیردهی هستید، باید در این مدت به این کار ادامه دهید. مهم است که کودک شما قبل از اینکه غذای جامد بخورد، دوباره آب بدنش را تامین کند.
به توضیح مشاوره تلفنی پزشکی؛ گاهی اوقات در صورت کم آبی کودک ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای درمان داشته باشد. درمان در بیمارستان معمولاً شامل دادن محلول آبرسانی مجدد از طریق یک لوله مخصوص به نام لوله بینی معده است. این لوله از بینی و از گلوی کودک شما عبور میکند و مستقیماً وارد معده او میشود. این روش یک درمان جایگزین با مایعاتی است که مستقیماً به داخل ورید داده میشود (مایعات داخل وریدی).
پس از درمان کم آبی تا حد امکان به طور معمول غذا بخورید
اصلاح هرگونه کم آبی برای کودک اولین اولویت است. با این حال، اگر کودک شما کم آب نیست یا در صورتی که کم آب است و این مورد اصلاح شد، کودک خود را تشویق کنید که رژیم غذایی عادی خود را داشته باشد. اجازه ندهید کودک مبتلا به اسهال گرسنگی بکشد. ویزیت پزشک در منزل بیان میکند، قبلاً توصیه میشد اما اکنون اشتباه است. بنابراین:
- نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میشوند، در صورت تمایل باید به تغذیه با شیر مادر ادامه دهند. این معمولاً علاوه بر نوشیدنیهای آبرسانی اضافی (که در بالا توضیح داده شد) خواهد بود.
- نوزادانی که با بطری تغذیه میشوند، در صورت تمایل، باید با غذای طبیعی خود تغذیه شوند. باز هم، این معمولاً علاوه بر نوشیدنیهای آبرسانی اضافی (که در بالا توضیح داده شد) خواهد بود.
- بچههای بزرگتر نیز باید هر از چند گاهی غذا مصرف کنند. با این حال، اگر فرزند شما نمیخواهد غذا بخورد، موردی ندارد اما اجازه ندهید که در تمام طول روز معده خود را خالی نگه دارد. نوشیدنیها مهمترین چیز هستند و غذا میتواند تا بازگشت اشتهای آنها صبر کند.
معمولاً نیازی به دارو نیست
مشاوره پزشکی میگوید، به طور معمول داروهایی برای جلوگیری از اسهال به کودکان زیر 12 سال داده نمیشود. استفاده از دارو، درمانهای آسان و جذابی به نظر میرسند، اما به دلیل عوارض جدی احتمالی، دادن آنها به کودکان توصیه نمیشود. با این حال، میتوانید با مشورت پزشک از پاراستامول یا ایبوپروفن برای کاهش دمای بالا (تب) یا سردرد به فرزند خود بدهید.
اگر علائم شدید باشند یا برای چند روز یا بیشتر ادامه داشته باشند، پزشک ممکن است نمونهای از اسهال را درخواست کند. این به آزمایشگاه فرستاده میشود تا میکروبهای آلوده کننده (باکتریها، انگلها و غیره) را جستجو کند. گاهی اوقات بسته به علت عفونت به آنتی بیوتیک یا درمانهای دیگری نیاز است.
آیا اسهال در کودکان عوارضی را به دنبال دارد؟
عوارض اسهال عفونی در کودکان غیر معمول است. احتمال بروز آنها در کودکان بسیار کم سن بیشتر است. همچنین اگر فرزند شما یک بیماری مداوم (مزمن) مانند دیابت داشته باشد، یا اگر سیستم ایمنی بدنش به نوعی ضعیف شده باشد، احتمال ابتلا به آنها بیشتر است. به عنوان مثال، اگر آنها داروهای استروئیدی طولانی مدت مصرف میکنند یا در حال انجام شیمی درمانی برای سرطان هستند. عوارض احتمالی شامل موارد زیر است:
- عدم تعادل مایعات (کم آبی) و نمک (الکترولیت) در بدن. این شایع ترین عارضه است. اگر آب و املاحی که در مدفوع یا در هنگام استفراغ کودک شما از دست میرود، با نوشیدن مایعات کافی جایگزین نشود، این اتفاق میافتد. اگر کودک شما خوب مینوشد، بعید است که اتفاق بیفتد یا فقط خفیف است و به زودی با نوشیدن مایعات بهبود مییابد.
- عوارض واکنشیغیر معمول. سایر قسمتهای بدن میتوانند به عفونتی که در روده رخ میدهد واکنش نشان دهند. این میتواند علائمی مانند التهاب پوست، التهاب چشم (یا ملتحمه یا یووئیت) یا التهاب مفاصل (آرتریت) ایجاد کند. اگر یک ویروس عامل اسهال باشد، عوارض واکنشی غیرمعمول است.
- گسترش عفونت. عفونت ممکن است به سایر قسمتهای بدن فرزندتان مانند استخوانها، مفاصل یا مننژهایی که مغز و نخاع او را احاطه کردهاند، گسترش یابد. البته این امر نادر است اما اگر اتفاق بیفتد، احتمال اینکه اسهال ناشی از گونههای سالمونلا باشد بیشتر است.
- ممکن است (به ندرت) سندرمهای اسهال مداوم ایجاد شود. سندرم روده تحریک پذیر گاهی اوقات با یک دوره اسهال عفونی ایجاد میشود.
- عدم تحمل لاکتوز. گاهی اوقات ممکن است برای مدتی بعد از اسهال عفونی این عارضه رخ دهد که به عنوان عدم تحمل لاکتوز ثانویه یا اکتسابی شناخته میشود. دیواره روده کودک شما ممکن است در اثر اسهال آسیب ببیند. این منجر به کمبود یک ماده شیمیایی (آنزیمی) به نام لاکتاز میشود که برای کمک به بدن در هضم قندی به نام لاکتوز موجود در شیر مورد نیاز است. عدم تحمل لاکتوز منجر به نفخ، درد شکم، باد و مدفوع آبکی پس از نوشیدن شیر میشود. زمانی که عفونت به پایان میرسد و پوشش روده بهبود مییابد، وضعیت بهتر میشود.
- سندرم همولیتیک اورمیک یک عارضه نادر است. معمولاً با اسهال ناشی از نوع خاصی از عفونت coli – E. coli O157 همراه است. این یک بیماری جدی است که در آن کم خونی، تعداد پلاکت پایین در خون و نارسایی کلیه وجود دارد. در صورت شناسایی و درمان، اکثر کودکان به خوبی بهبود مییابند.
- سوءتغذیه. ممکن است به دنبال برخی عفونتهای روده، سو تغذیه ایجاد شود. این به طور عمده برای کودکان کشورهای در حال توسعه یک خطر است.
جلوگیری از سرایت عفونت اسهالی به دیگران
عفونتهای اسهالی میتوانند به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. بنابراین، شما و فرزندتان باید اقداماتی را برای کاهش این احتمال انجام دهید. اگر کودک شما اسهال دارد، به صورت ویژهای مراقب باشید که دستهای خود را بعد از تعویض پوشک و قبل از تهیه، سرو یا خوردن غذا بشویید. در حالت ایده آل، از صابون مایع در آب جاری گرم استفاده کنید اما استفاده از هر صابونی بهتر از عدم استفاده از هیچ صابونی است. بعد از شستن دستها را به خوبی خشک کنید. برای کودکان بزرگتر، در حالی که اسهال دارند، موارد زیر توصیه میشود:
- توالتهای مورد استفاده را به طور مرتب با مواد ضدعفونی کننده تمیز کنید. همچنین دستگیره، صندلی توالت، شیرهای سینک، سطوح حمام و دستگیره درها را حداقل روزانه با آب داغ و مواد شوینده تمیز کنید. باید از پارچههای تمیز کننده یکبار مصرف استفاده شود (یا یک پارچه فقط برای استفاده در توالت نگه دارید).
- اگر باید از توالتهای سیار برای کودک خود استفاده کنید، هنگام دست زدن به آن دستکش بپوشید، محتویات آن را در توالت بریزید، سپس آن را با آب داغ و مواد شوینده بشویید و بگذارید خشک شود.
- اطمینان حاصل کنید که کودک شما پس از رفتن به توالت دستهای خود را بشوید. در حالت ایده آل، آنها باید از صابون مایع در آب جاری گرم استفاده کنند اما هر صابونی بهتر از هیچ صابونی است. پس از شستشو به خوبی خشک کنید.
- اگر لباس یا ملافه کثیف است، ابتدا مدفوع را داخل آن بردارید. سپس در یک شستشوی جداگانه با حداکثر دمای ممکن را انجام دهید.
- به فرزندتان اجازه ندهید حوله و فلانل مشترک داشته باشد.
- اجازه ندهید آنها در تهیه غذا برای دیگران کمک کنند.
- آنها باید حداقل تا 48 ساعت پس از آخرین قسمت اسهال یا استفراغ از مدرسه، مهد کودک و غیره دوری کنند. گاهی اوقات این زمان ممکن است با برخی عفونتها طولانی تر شود. اگر مطمئن نیستید با ویزیت پزشک در منزل خود مشورت کنید.
- اگر علت اسهال یک میکروب به نام Cryptosporidium spp شناخته شده باشد (یا مشکوک باشد)، کودک شما نباید تا دو هفته پس از آخرین دوره اسهال در استخر شنا کند.
آیا میتوان از بروز اسهال در کودکان پیشگیری کرد؟
توصیههای ارائه شده در بخش قبل عمدتاً با هدف جلوگیری از انتشار عفونت به افراد دیگر است. اما، حتی زمانی که با فرد مبتلا به اسهال در تماس نیستیم، نگهداری مناسب، تهیه و پختن غذا و رعایت بهداشت به پیشگیری از ابتلا به عفونت کمک میکند. به ویژه، همیشه دستهای خود را بشویید و به کودکان آموزش دهید که دستهای خود را بشویید:
- بعد از رفتن به توالت و پس از تعویض پوشک
- قبل از دست زدن به غذا و همچنین، بین دست زدن به گوشت خام و غذای آماده برای خوردن. (ممکن است مقداری میکروب (باکتری) روی گوشت خام وجود داشته باشد.)
- بعد از باغبانی
- پس از بازی با حیوانات خانگی (حیوانات سالم میتوانند باکتریهای مضر خاصی را حمل کنند).
معیار ساده شستن مرتب و صحیح دستها، تفاوت زیادی در احتمال ابتلا به عفونتهای روده و اسهال ایجاد میکند. همچنین در کشورهایی که بهداشت ضعیفی دارند، باید اقدامات بیشتری انجام دهید. به عنوان مثال، از آب و سایر نوشیدنیهایی که ممکن است بی خطر نباشند خودداری کنید و از غذاهای شسته شده در آب ناسالم خودداری کنید.
شیردهی نیز محافظت کننده است. احتمال ابتلا به اسهال عفونی در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میشوند در مقایسه با نوزادانی که با شیشه شیر میخورند، بسیار کمتر است.
