خون حاوی چندین نوع سلول مختلف ازجمله گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌هاست. در برخی شرایط، پزشکان برای تشخیص نشانه‌های بیماری، این سلول‌ها را موردبررسی قرار می‌دهند. یکی از این آزمایش‌ها، بررسی حجم متوسط پلاکت ها در خون | MPV است که مقدار کم یا مقدار زیاد آن می‌تواند مشکلات متعددی را برای سلامتی ایجاد کند. در ادامه با این آزمایش و تفسیر نتایج آن بیشتر آشنا می‌شوید.
قبل از پرداختن به موضوع بررسی حجم متوسط پلاکت ها در خون (MPV) لازم است با یکی از رایج‌ترین آزمایش‌های خون به نام آزمایش خون CBC آشنا شوید. CBC یکی از اصطلاحات آزمایش خون و یک اصطلاح مادر برای مجموعه‌ای از آزمایش‌هاست که هر یک از آن‌ها انواع خاصی از سلول‌های خون شما را بررسی می‌کنند. برای مثال می‌توان به آزمایش خون MCV، آزمایش خون WBC و آزمایش MCH اشاره کرد. یکی دیگر از آزمایش‌های زیرمجموعه CBC، آزمایش حجم متوسط پلاکت ها در خون | MPV است که در آن، اندازه متوسط پلاکت‌های شما اندازه‌گیری می‌شود. این آزمایش ارتباط نزدیکی با آزمایش شمارش پلاکت‌ها (PLT) دارد که در آن تعداد پلاکت‌های خون شما اندازه‌گیری می‌شوند.
پلاکت‌ها سلول‌های کوچکی در خون هستند که نقشی اساسی در لخته شدن خون دارند. به‌عنوان‌مثال، وقتی دستتان می‌برد پلاکت‌ها به هم می‌چسبند تا خونریزی متوقف شود. در برخی موارد، ناهنجاری‌های پلاکت می‌تواند نشانه‌ای از اختلال خونریزی‌دهنده یا سایر بیماری‌ها باشد. MPV بالا یا پایین به‌خودی‌خود معنایی ندارد و برای تفسیر آن لازم است سایر شاخص‌های موجود در آزمایش CBC مانند شمارش پلاکت‌ها نیز در نظر گرفته شود.
در برخی موارد، پزشک از نتیجه آزمایش MPV برای تصمیم‌گیری در مورد انجام یا عدم انجام سایر آزمایش‌ها مانند بیوپسی مغز استخوان استفاده می‌کند. از سوی دیگر، لازم است بدانید چندین عامل می‌توانند بر حجم متوسط پلاکت ها در خون (MPV) تاثیر بگذارند که ازجمله آن‌ها می‌توان به ارتفاع زیاد یا دنبال کردن یک برنامه ورزشی شدید اشاره کرد. به همین دلیل مهم است که نتایج این آزمایش با مشورت با پزشک تفسیر شود.
یکی از نکاتی که قبل از دادن آزمایش خون باید بدانید این است که آزمایش MPV فرایندی بسیار آسان دارد. این آزمایش معمولا به‌عنوان بخشی از معاینه معمول سالیانه انجام می‌شود. برای انجام آن، تکنسین آزمایشگاه یک شریان‌بند یا تورنیکت را به دور بازوی شما می‌بندد تا رگ‌های شما بزرگ شوند. سپس او یک سوزن باریک را وارد رگ شما می‌کند و خون را به داخل لوله آزمایش می‌کشد. درد انجام این کار بسیار کم است اما ممکن است تا چند روز پس از انجام آزمایش، کبودی یا التهاب را تجربه کنید.
از سوی دیگر، شما می‌توانید با استفاده از خدمات نمونه گیری در منزل توسط آزمایش آنلاین در محیط آشنا و راحت خانه خود آزمایش خون بدهید و به‌این‌ترتیب نه‌تنها فرایند نمونه‌گیری آسان‌تری داشته باشید، بلکه در وقت و هزینه‌های خود نیز صرفه‌جویی کنید.
MPV بالا در آزمایش حجم متوسط پلاکت ها در خون | MPV به این معناست که پلاکت‌های شما بزرگتر از حد متوسط هستند. گاهی اوقات این مسئله نشان‌دهنده این است که در بدن شما پلاکت‌های زیادی تولید می‌شوند. پلاکت‌ها در مغز استخوان تشکیل می‌شوند و سپس به جریان خون منتقل می‌گردند. پلاکت‌های بزرگتر معمولا پلاکت‌هایی هستند که به‌تازگی تولید شده‌اند و اخیرا به جریان خون منتقل شده‌اند.
پلاکت‌های کوچکتر معمولا پلاکت‌هایی هستند که برای چند روز در جریان خون وجود داشته‌اند. وقتی تعداد پلاکت‌ها پایین است اما MPV بالاست این مسئله نشان می‌دهد که مغز استخوان با سرعت زیادی پلاکت تولید می‌کند. این امر ممکن است بدین دلیل باشد که پلاکت‌های قدیمی از بین می‌روند و مغز استخوان سعی در جبران این مسئله دارد.
افزایش MPV در حجم متوسط پلاکت ها در خون (MPV) با فعال شدن پلاکت‌ها در ارتباط است که این مسئله زمانی رخ می‌دهد که پلاکت‌ها با تبعات تومورها روبرو شده‌اند. اگرچه آزمایش MPV برای آزمایش سرطان خون نیز در نظر گرفته می‌شود اما بالا بودن MPV به این معنا نیست که شما به سرطان مبتلا هستید اما اگر سابقه خانوادگی سرطان یا سایر عوامل خطر مرتبط با این بیماری را دارید پزشک ممکن است برای اطمینان خاطر از وضعیت سلامتی شما، آزمایش‌های دیگری را نیز تجویز کند.
این آزمایش خون چه بیماری هایی را نشان می دهد؟ در صورت ابتلا به سرطان، بسته به نتیجه سایر آزمایش‌های خون، بالا بودن MPV می‌تواند یک نشانه هشداردهنده باشد. پلاکت‌ها ممکن است به گسترش سرطان در سایر قسمت‌های بدن و رشد تومور کمک کنند. MPV بالا افزایش تولید پلاکت‌ها را نشان می‌دهد که این مسئله با کاهش نرخ بقاء در انواع مختلف سرطان همراه است. ازجمله این سرطان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
به یاد داشته باشید که MPV تنها به اندازه پلاکت‌های شما اشاره دارد، نه به تعداد واقعی آن‌ها. MPV به‌تنهایی نمی‌تواند نشان دهد که شما با مشکلی روبرو هستید. اگر نگران ابتلا به سرطان هستید لازم است با اولین علائم هشداردهنده این بیماری آشنا شوید. این علائم عبارت‌اند از:
بسته به سایر نتایج آزمایش CBC، سطح بالای MPV می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌های متعددی باشد که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در این شرایط، ممکن است پزشک، انجام آزمایش خون TSH را برای تشخیص اختلالات تیروئید توصیه کنید.
پایین بودن MPV در حجم متوسط پلاکت ها در خون | MPV بدین معناست که پلاکت‌های خون شما کوچکتر از متوسط هستند. پلاکت‌های کوچکتر معمولا پلاکت‌هایی هستند که سنشان بیشتر است. بنابراین، پایین بودن MPV می‌تواند نشان دهد که مغز استخوان شما به اندازه کافی پلاکت جدید تولید نمی‌کند اما باز هم لازم است این نکته را مطرح کنیم که MPV پایین به‌تنهایی هیچ معنایی ندارد. بسته به سایر نتایج آزمایش CBC، پایین بودن MPV می‌تواند نشان‌دهنده موارد زیر باشد:
به همین دلیل، ممکن است پزشک به دنبال جواب آزمایش کم خونی نیز باشد.
درنهایت، آزمایش حجم متوسط پلاکت ها در خون | MPV اندازه متوسط پلاکت‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. اگرچه شمارش تعداد پلاکت‌ها رابطه تنگاتنگی به این آزمایش دارد اما این دو با یکدیگر متفاوت هستند. شما ممکن است ترکیبی از MPV بالا و تعداد پلاکت کم یا MPV پایین و تعداد پلاکت زیاد داشته باشید. MPV بالا یا پایین در حجم متوسط پلاکت ها در خون (MPV) ممکن است بر اساس سبک زندگی شما طبیعی باشد. بااین‌حال، بر اساس سایر نتایج آزمایش CBC ممکن است پزشک آزمایش‌های دیگری را نیز به شما توصیه کند.
