آزمایش توکسوپلاسموز (toxo)
نوشته شده توسط سمانه نصیری
06 / 12 / 1399
آزمایش توکسوپلاسما با نمونه‌گیری خونی انجام می‌شود و در آن آنتی‌بادی سرمی که در برابر انگل Toxoplasma gondii تولید می‌شود، بررسی می‌شود. چرا که بدن فقط پس از آلوده شدن به این انگل، این آنتی‌بادی‌ها را می‌سازد. همچنین تعداد و نوع آنتی‌بادی‌ها نشان می‌دهد که آیا عفونت ایجاد شده در این اواخر ایجاد شده و به زمان‌های قدیمی‌تر باز می‌گردد. برای تشخیص این انگل در بدن، پزشک معمولا بیش از یک آزمایش خون را در طی چند هفته درخواست می‌دهد.
برای بسیاری از بزرگسالان، توکسوپلاسموز بی‌ضرر است و بدون نیاز به درمان از بین می‌رود. اما اگر یک زن باردار آلوده شود، ممکن است عفونت به جنین منتقل‌شده و این می‌تواند باعث آسیب مغزی و نابینایی در کودک در حال رشد شود. بنابراین برای اینکه متوجه شوید کودک آلوده‌شده یا خیر، پزشک می‌تواند نمونه‌ای از مایع آمنیوتیک را آزمایش کند، یعنی مایعی که کودک را در رحم احاطه کرده است.
هنگام خوردن گوشت خام یا نپخته از حیوان آلوده، در معرض خطر عفونت توسط T. gondii هستید. همچنین ممکن است با دست زدن به یک گربه آلوده یا مدفوع آن، هنگام تمیز کردن جعبه بستر آن‌ها این آلودگی منتقل شود، بعد از آلوده شدن تا زمانی که زنده هستید آنتی‌بادی‌های T. gondii خواهید داشت. این به‌طورکلی به این معنی است که شما نمی‌توانید دوباره آلوده شوید.
نام های دیگر این آزمایش
سرولوژی توکسوپلاسما (Toxoplasma serology)، تیتر آنتی‌بادی توکسوپلاسما (Toxoplasma antibody titer)
آمادگی برای این آزمایش
هیچ آماده‌سازی خاصی برای آزمایش لازم نیست. اگر با گربه در تماس بوده‌اید یا جعبه بستر را تمیز کرده‌اید باید به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر در لخته شدن یا خونریزی مشکلی دارید یا رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنید باید به پزشک خود بگویید.
روش انجام آزمایش
برای آزمایش یک بزرگ‌سال یا کودک ازنظر T. gondii، یک تکنسین آزمایشگاه نمونه‌ای از خون را از بازوی شما می‌گیرد. دادن نمونه خون شامل مراحل زیر است:
در ابتدا، یک نمونه‌گیر محل خون‌گیری را با یک سواب الکل مالش دهنده تمیز می‌کند. سپس سوزن را به داخل رگ وارد کرده ولوله‌ای را برای پر شدن از خون متصل می‌کنند. پس از خون‌گیری کافی، آن‌ها سوزن را برداشته و محل را با یک لنت گاز می‌پوشانند. طبق مقررات مرکز معتبر کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) منبع معتمد، یک آزمایشگاه متخصص در تشخیص توکسوپلاسموز باید نمونه خون را تجزیه‌وتحلیل کند.
پزشک شما می‌تواند آمنیوسنتز را پس از 15 هفته اول بارداری انجام دهد. پزشک با استفاده از یک سوزن بسیار ریز مقدار کمی مایعات را از کیسه آمنیوتیک، یعنی کیسه‌ای که کودک شمارا احاطه کرده است، خارج می‌کند. سپس آزمایشگاه مایعات را ازنظر وجود توکسوپلاسموز آزمایش می‌کند.
خطرات آزمایش
مانند هر آزمایش خون، حداقل خطر کبودی جزئی در محل سوزن وجود دارد. در موارد نادر، ورید ممکن است متورم شود و یا پس از خون‌گیری ملتهب شود. استفاده از کمپرس گرم در ناحیه ورم چندین بار در روز می‌تواند این بیماری را که به‌عنوان فلبیت شناخته می‌شود، درمان کند.
نتایج آزمایش
نتایج شما معمولاً ظرف سه روز آماده می‌شود. واحدهایی که هنگام اندازه‌گیری نتایج استفاده می‌شوند به‌عنوان شناخته می‌شوند. تیتر مقدار آب نمکی است که برای رقیق‌سازی خون لازم است تا زمانی که دیگر آنتی‌بادی شناسایی نشود. آنتی‌بادی‌های توکسوپلاسموز طی دو هفته پس از عفونت تشکیل می‌شود. این تیتر یک یا دو ماه پس از آلودگی به بالاترین سطح خواهد رسید. اگر آنالیز آزمایشگاهی عنوان 1:16 تا 1: 256 پیدا کند، این بدان معناست که شما احتمالاً درگذشته به عفونت توکسوپلاسموز مبتلا بوده‌اید. تیتر 1: 1024 یا بیشتر احتمالاً نشانه عفونت فعال است.
روش‌های درمانی
پیریمتامین (داراپریم) درمانی برای مالاریا است که همچنین یک درمان رایج برای توکسوپلاسموز است. پزشک ممکن است از شما بخواهد اسیدفولیک اضافی مصرف کنید زیرا پیریماتامین می‌تواند باعث کمبود اسیدفولیک شود. همچنین می‌تواند سطح ویتامین B-12 شمارا پایین بیاورد.
درمان زنان باردار و نوزادان
اگر به عفونت توکسوپلاسموز مبتلا هستید اما کودک شما به آن مبتلا نیست، پزشک می‌تواند آنتی‌بیوتیک اسپیرامایسین را برای شما تجویز کند. استفاده از این دارو احتمال ابتلای کودک به عفونت توکسوپلاسموز را کاهش می‌دهد اما در رشد و نمو طبیعی اختلال ایجاد نمی‌کند.
اگر کودک شما به عفونت مبتلا باشد، ممکن است پزشک پیریمتامین و سولفادیازین را برای شما تجویز کند، اما تنها در شرایطی که وضعیت شدید باشد ممکن است هردوی این داروها عوارض جانبی مضر برای شما و فرزند متولدشده شما داشته باشند. درمان ممکن است از شدت بیماری بکاهد، اما نمی‌تواند عوارضی را که قبلاً ایجادشده است، از بین ببرد.
