آزمایش کراتینین | Creatinine

  • نوشته شده توسط مدیر سایت
  • 01 / 06 / 1399

چرا و چه موقع آزمایش انجام می شود؟

  • ارزیابی وضعیت عملکرد کلیه ها، همراه با آزمایش اوره خون (BUN)
  • به عنوان بخشی از آزمایشات روتین و چکاپ دورهای
  • در صورت وجود علایم مشکوک به بیماریهای کلیوی – بیماریهای حاد یا مزمن
  • در بازه های زمانی معین به منظور نظارت بر روند درمان و ارزیابی اثربخشی درمان در بیماران کلیوی
  • قبل و بعد از دیالیز به منظور ارزیابی میزان اثربخشی آن
  • پیش از انجام بعضی پروسه ها نظیر سی تی اسکن (CT-scan) که انجام آنها مستلزم استفاده از داروهایی باشد که برای کلیه ها بالقوه سمی هستند.

 

نمونه مناسب

خون سیاهرگی (سرم) یا نمونه ادرار ۲۴ ساعته

 

آمادگی برای انجام آزمایش

رعایت شرایط خاصی لازم نیست.

 

هدف از انجام آزمایش

هدف از انجام این تست، اندازه گیری مقدار کراتینین در خون یا ادرار است. کراتینین ماده زائد حاصل از شکستن کراتین (creatine) است که در ماهیچه ها تولید میشود. هم «کرآتین» و هم «کراتینین» با سرعت نسبتا ثابتی در بدن تولید می شوند. تقریبا تمام کراتینین تولید شده در بدن توسط کلیه ها تصفیه و از طریق ادرار از بدن دفع می شود. بنابراین سطح کراتینین خون میتواند شاخص خوبی برای ارزیابی عملکرد کلیه ها باشد.

میزان کراتینین تولید شده در بدن به حجم عضلات و اندازه بدن بستگی دارد. به همین دلیل غلظت کراتینین در مردان کمی بالاتر از زنان و کودکان است. از نتایج آزمایشات کراتینین خون و کراتینین ادرار ۲۴ ساعته، می توان برای محاسبه ی سرعت کلیرانس کراتینین (creatinine clearance) استفاده کرد. کلیرانس کراتینین شاخص خوبی برای ارزیابی توانایی کلیه ها در فیلتر کردن و تصفیه مولکولهای کوچک (از جمله کراتینین) از خون است. برای به دست آوردن میزان کلیرانس کراتینین، نمونه ادرار ۲۴ ساعته و یک نمونه خون برای اندازه گیری سطح کراتینین در آنها لازم است.

از آن جا که میزان تولید کراتینین در بدن هر شخص نسبتا ثابت است، بنابراین مقدار کراتینین ادرار می تواند با مقدار سایر ترکیبات موجود در ادرار مقایسه شود. به عنوان مثال اندازه گیری کراتینین و پروتئین برای محاسبه نسبت پروتئین کراتینین ادرار یا اندازه گیری کراتینین و میکرو آلبومین برای محاسبه نسبت میکرو آلبومین/کراتینین ادرار.

این تستها برای ارزیابی فعالیت کلیه ها و شناسایی و تشخیص بیماریهای کلیه انجام می شوند. به علت کاهش میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) با افزایش سن، مقدار کلیرانس کراتینین بعد از ۲۰ سالگی به تدریج کاهش می یابد. بعضی از علایم مربوط به نارسایی کلیوی عبارتند از:

  • ورم به خصوص در اطراف چشم ها و صورت، مچ دستها، شکم، رانها یا ساق پاها
  • وجود کف در ادرار، خون در ادرار، ادرار قهوه‌ای رنگ
  • کاهش حجم ادرار
  • مشکل در دفع ادرار، سوزش ادرار، تغییر در دفعات دفع ادرار به خصوص در هنگام شب
  • درد در محل قرار گرفتن کلیه ها
  • افزایش فشار خون
  • عدم توانایی در تمرکز فکری
  • کاهش اشتها
  • اختلالات خواب

 

تفسیر نتیجه آزمایش

علل عمده افزایش کراتینین عبارتند از:

 

افزایش کراتینین خون نشان دهنده وجود بیماری هایی است که موجب کاهش فعالیت کلیه ها می شود.

  • آسیب عروق خونی کلیه‌ها
  • گلومرولونفریت یا التهاب گلومرولهای کلیه که در اثر بیماریهای عفونی یا بیماریهای اتوایمیون ایجاد می‌شود.
  • پیلونفریت (Pyelonephritis) یا عفونتهای میکروبی کلیه‌ها
  • نکروز توبولی حاد کلیه (Acute Tubular Necrosis)، در اثر مصرف بعضی از داروها یا سموم
  • بیماری پروستات، سنگ کلیه و سایر عواملی که ممکن است باعث انسداد مجاری ادرار شوند.
  • کاهش جریان خون به کلیه ها بر اثر شوک، دهیدراسیون، نارسایی احتقانی قلب، آترواسکلروز و عوارض ناشی از بیماری دیابت.
  • رابدوميوليزیا (Rhabdomyolysis) یا آسیب دیدگی عضلات اسکلتی که باعث آزاد شدن میوگلوبین از سلول‌های عضله در جریان خون می شود. مقادیر بالای میوگلوبین برای کلیه ها سمیت دارد و باعث بالا رفتن سطح کراتینین خون می شود. این افزایش موقتی است.
  • آکرومگالی و ژیگانتیسم که در افراد مبتلا به آن توده عضلانی بیشتر از حد طبیعی است؛ که باعث میشود سطح کراتینین خون در این بیماران بالاتر از افراد طبیعی باشد.
  • مصرف بعضی از داروها که ممکن است باعث آسیب کلیه شوند، مانند: آمینوگلیکوزیدها، وانکومایسین، جنتامایسین. مصرف بعضی از داروها هم ممکن است بدون ایجاد آسیب کلیوی، باعث افزایش کراتینین شود، مانند سفالوسپورین و سفوکسیتین.
  • رژیم غذایی غنی از گوشت می‌تواند باعث افزایش سطح کراتینین در خون شود. این افزایش معمولا موقتی و گذرا است.

علل عمده کاهش کراتینین عبارتند از:

  • پایین بودن کراتینین خون به ندرت از نظر بالینی حائز اهمیت است.
  • کاهش کراتینین خون در شرایطی که با «کاهش حجم عضلانی» همراه هستند، مشاهده می شود. بیماری هایی مانند دیستروفی عضلانی و میاستنی گراویس با کاهش تودهی عضلانی همراه هستند؛ در نتیجه سطح کراتینین در این بیماران کاهش می یابد.

 

  • به دلیل کاهش حجم عضلات در افراد مسن، سطح کراتینین سرم در آنها معمولا پایین تر است. به همین دلیل ممکن است بیماری کلیوی در این افراد مخفی مانده و تشخیص داده نشود.
  • در دوران بارداری، سطح کراتینین خون معمولا مختصری کاهش نشان می‌دهد.

مجموعه آزمایش آنلاین پیشرو در خدمات رسانی در منزل ، شما عزیزان میتوانید خدمات آزمایش ژنتیک ، آزمایش hpv ، فیزیوتراپی در منزل ، تست اعتیاد در منزل ، ویزیت پزشک در منزل با آزمایش آنلاین تجربه کنید


Fatal error: Uncaught Error: Call to undefined function is_cat_in_post() in /home/azonline/domains/azmayeshonline.com/public_html/wp-content/themes/azma/single.php:93 Stack trace: #0 /home/azonline/domains/azmayeshonline.com/public_html/wp-includes/template-loader.php(106): include() #1 /home/azonline/domains/azmayeshonline.com/public_html/wp-blog-header.php(19): require_once('/home/azonline/...') #2 /home/azonline/domains/azmayeshonline.com/public_html/index.php(17): require('/home/azonline/...') #3 {main} thrown in /home/azonline/domains/azmayeshonline.com/public_html/wp-content/themes/azma/single.php on line 93
وردپرس › خطا

یک خطای مهم در این وب سایت رخ داده است.

دربارهٔ اشکال‌زدایی در وردپرس بیشتر بدانید.