آزمایش هورمون رشد | GH
نوشته شده توسط مدیر سایت
17 / 06 / 1399
هورمون رشد (GH) یکی از چندین هورمون تولید شده توسط غده هیپوفیز در مغز شما است. این هورمون به عنوان هورمون رشد انسانی (HGH) یا سوماتوتروپین نیز شناخته می‌شود. GH نقش اساسی در رشد و نمو طبیعی انسان، به ویژه در کودکان و نوجوانان دارد. اگر سطح GH بالاتر یا کمتر از حد مجاز و طبیعی باشد، می‌تواند منجر به بروز مشکلات سلامتی در کودکان و بزرگسالان شود. اگر پزشک شک کند که بدن شما ممکن است بیش از حد یا کم تر از حد معمول GH تولید می‌کند، آزمایشاتی را برای اندازه گیری سطح GH در خون شما تجویز می‌کند. شناسایی موارد مرتبط با GH به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد و بهترین روش درمانی را برای شما تعیین کند.
پروتکل و انواع آزمایش هورمون رشد
انواع مختلفی از آزمایشات GH وجود دارد و پروتکل هر یک از این آزمایش‌ها بسته به نوع آزمایش و شرایط مد نظر پزشک متفاوت است. مانند همه آزمایشات پزشکی، پیروی از تمام دستورالعمل‌های آماده سازی که تیم مراقبت‌های بهداشتی به شما ارائه می‌دهند، مهم است. به طور کلی، برای آزمایشات GH پزشک از شما می‌خواهد:
- قبل از آزمایش برای مدت زمان مشخصی معده خود را خالی نگه دارید.
- مصرف ویتامین بیوتین یا B7 را حداقل 12 ساعت قبل از آزمایش متوقف کنید
- به منظور جلوگیری از تداخل در نتایج آزمایش، چند روز قبل از آزمایش مصرف برخی از داروهای تجویز شده را متوقف کنید
- برای برخی آزمایشات، پزشک ممکن است دستورالعمل‌های آماده سازی دیگری را نیز به این موارد اضافه کند و به شما ارائه دهد.
اغلب در موارد نادر میزان تولید هورمون رشد (GH) از حد معمول خارج می‌شود، بنابراین آزمایش هورمون رشد جزو آزمایشات رایج تجویزی نیست و به طور معمول انجام نمی‌شود. اگر پزشک احساس کند، ممکن است سطح GH در بدن شما غیرطبیعی باشد، به احتمال زیاد یک یا چند آزمایش زیر را تجویز می‌کند.
آزمایش سرمی GH
برای اندازه گیری میزان GH در خون هنگام گرفتن خون، از آزمایش سرم GH استفاده می‌شود. برای آزمایش، یک متخصص بهداشت از سوزن برای جمع آوری نمونه‌ای از خون شما استفاده می‌کند. این تست نسبتاً روتین است و ناراحتی و خطر کمی دارد. نمونه خون برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می‌شود. نتایج یک آزمایش سرمی GH به شما نشان می‌دهد که سطح GH در خون شما در یک زمان مشخص (زمان خونگیری) به چه صورت است. با این حال، این ممکن است اطلاعات کافی برای کمک به پزشک در تشخیص شما نباشد، زیرا سطح GH در بدن شما به طور طبیعی در طول روز افزایش و کاهش می‌یابد.
آزمایش فاکتور شبه انسولین-1
یک آزمایش فاکتور شبه انسولین-1 (آزمایش IGF-1) اغلب همزمان با آزمایش سرم GH تجویز می‌شود. اگر بیش از حد یا کمبود GH داشته باشید، سطح IGF-1 بالاتر یا پایین‌تر از حد نرمال نیز خواهید داشت. مزیت اصلی بررسی IGF این است که، برخلاف GH، سطح آن ثابت است. برای هر دو آزمایش فقط یک نمونه خون لازم است.
آزمایش‌های GH serum و IGF-1 معمولاً اطلاعات کافی برای تشخیص را در اختیار پزشک شما قرار نمی‌دهند. این آزمایشات معمولاً برای غربالگری استفاده می‌شود، بنابراین پزشک می‌تواند در مورد نیاز به آزمایش‌های بعدی تصمیم بگیرد. اگر پزشک شما شک کند که بدن شما بیش از حد یا خیلی کم هورمون GH تولید می‌کند، احتمالاً آزمایش سرکوب GH یا آزمایش تحریک GH را تجویز می‌کند.
تست سرکوب (مهار) هورمون رشد (GH suppression tests)
آزمایش سرکوب GH به پزشک کمک می‌کند تا تأیید کند که بدن بیش از حد هورمون GH تولید می‌کند. برای انجام این آزمایش، یک متخصص بهداشت از سوزن یا IV برای گرفتن نمونه خون استفاده می‌کند. سپس از شما خواسته می‌شود که یک محلول استاندارد حاوی گلوکز که نوعی قند است، بنوشید. این طعم کمی شیرین خواهد بود و ممکن است طعم‌های مختلفی داشته باشد. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی طی دو ساعت پس از نوشیدن محلول، در فواصل زمانی مشخص، چندین نمونه خون دیگر از شما می‌گیرد. این نمونه‌ها برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می‌شود. در بیشتر افراد، گلوکز تولید GH را کاهش می‌دهد. آزمایشگاه در تمامی فواصل زمانی که آزمایش انجام شده است، میزان هورمون شما را از نظر میزان مورد انتظار هورمون بررسی می‌کند.
هزینه آزمایش هورمون رشد
هزینه آزمایشات GH براساس پوشش بیمه شما، تسهیلاتی که در آن آزمایشات انجام داده‌اید و آزمایشگاهی که برای انجام تجزیه و تحلیل نتیجه آزمایش استفاده می‌شود، متفاوت است. ساده‌ترین آزمایش هورمون رشد، آزمایشات GH serum و IGF-1 است که فقط به خونگیری نیاز دارد. هزینه انجام این آزمایشات ممکن است بسته به مبلغی که تیم مراقبت‌های بهداشتی شما برای خدمات، از جمله گرفتن خون و ارسال آن به آزمایشگاه، متغیر است، متفاوت باشد.
چرا و چه موقع آزمایش هورمون رشد انجام می‌شود؟
- تشخیص بیماری‌های ناشی از کمبود یا افزایش هورمون رشد (GH)
- ارزیابی عملکرد غده هیپوفیز
- مانیتور کردن میزان اثربخشی درمان در بیماران تحت درمان
- وجود علایم مشکوک به کاهش هورمون رشد (تاخیر در رشد و تکامل در کودکان، رشد آهسته و ناکافی در کودکان و نوجوانان، پایین بودن دانسیته استخوان‌ها و حجم ماهیچه‌ها، بالا بودن سطح چربی‌ها در بزرگسالان)
- وجود علایم مشکوک به افزایش هورمون رشد (ژیگانتیسم در کودکان و آکرومگالی در بزرگسالان)
نمونه مناسب :
خون سیاهرگی (سرم) معمولا چندین نمونه به طور متناوب، یا یک نمونه واحد در حالت ناشتا و استراحت یا پس از تحرک شدید از بیمار گرفته می‌شود.
آمادگی برای آزمایش هورمون رشد
برخی از متخصصان پزشکی قبل از انجام آزمایش هورمون رشد توصیه می‌کند حداکثر 12 ساعت معده خود را خالی نگه دارید. پیش از انجام آزمایش به طور کلی با پزشک خود صحبت کنید تا بدانید در این مورد چه کاری باید انجام دهید.
- از مصرف برخی داروها خودداری کنید: این داروها شامل انسولین، قرص‌های جلوگیری از بارداری و گیاهان خار مریم است. اگر این دارو یا هر داروی دیگری را مصرف می‌کنید، با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید چه کاری باید انجام دهید.
- ورزش نکنید: ورزش کردن و انجام تمرینات مشابه حدودا 10 ساعت قبل از آزمایش می‌تواند سطح هورمون‌های ساکن را از بین ببرد.
- انجام آزمایش به طور معمول 3 ساعت طول می‌کشد، بنابراین باید لباس راحتی بپوشید و یک کتاب یا وسیله سرگرم کننده‌ای را به همراه داشته باشید.
- پایین بودن قند خون و چاقی ممکن است منجر به ایجاد اختلال در آزمایش شود، بنابراین اگر این شرایط را دارید با پزشک خود صحبت کنید.
تفسیر نتایج آزمایش هورمون رشد
پزشک نتایج آزمایشگاهی شما را دریافت کرده و آنها را تفسیر می‌کند. اگر نتایج آزمایش نشان دهد که شما ممکن است به یک بیماری مرتبط با GH مبتلا باشید یا اگر نیاز به انجام آزمایش بیشتری باشد، منشی مطب پزشک معمولا قرار ملاقاتی را ثبت کرده و به شما اطلاع می‌دهد.
به طور کلی، نتایج آزمایش سرم GH و آزمایش IGF-1 اطلاعات کافی برای تشخیص اختلال مربوط به GH را فراهم نمی‌کند و همانطور که در بالا اشاره شد، اگر نتایج غیرمعمول باشد، پزشک شما احتمالاً آزمایش‌های سرکوب یا تحریک GH را تجویز می‌کند.
اگر سطح GH شما در طی یک آزمایش سرکوب زیاد باشد، به این معنی است که گلوکز مصرف شده، تولید GH شما را همانطور که انتظار می‌رفت، کاهش نداده است. اگر میزان IGF-1 شما نیز بالا باشد، ممکن است پزشک تولید بیش از حد GH را تشخیص دهد. از آنجا که شرایط مربوط به هورمون رشد نادر است و تشخیص آن می‌تواند چالش برانگیز باشد، ممکن است پزشک آزمایشات دیگری را به شما پیشنهاد دهد.
اگر سطح هورمون شما در طول آزمایش تحریک GH کم باشد، بدن شما به اندازه کافی هورمون GH آزاد و تولید نمی‌کند. اگر سطح IGF-1 شما نیز پایین باشد، ممکن است کمبود GH را نشان دهد. احتمالاً پزشک آزمایش قطعی را برای اطمینان بیشتر توصیه می‌کند.
میزان طبیعی برای نتایج آزمایش هورمون رشد
طبق گزارشات به دست امده، نتایج آزمایش سرکوب یا مهار هورمون رشد که زیر 0.3 نانوگرم در میلی لیتر (ng / mL) باشد، میزان طبیعی محسوب می‌شود. هر چه این میزان بالاتر باشد، بدین معناست که بدن شما ممکن است بیش از حد هورمون رشد تولید کند.
برای آزمایش‌های تحریک، میزان طبیعی و اوج غلظت این هورمون بالای 5 نانوگرم در میلی لیتر در کودکان و بالاتر از 4 نانوگرم در میلی لیتر در بزرگسالان است.
با این حال، دامنه نتایج طبیعی ممکن است بسته به آزمایشگاه و ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما متفاوت باشد. به عنوان مثال، برخی از دستورالعمل‌ها حداکثر غلظت بالای 10 نانوگرم در میلی لیتر در کودکان را در نظر می‌گیرند تا کمبود GH را با استفاده از آزمایش‌های تحریک هورمون رشد کاملاً رد کنند.
آزمایش هورمون رشد در کودکان
یک پزشک ممکن است آزمایش هورمون رشد را برای کودکانی که علائم کمبود GH را نشان می‌دهند، تجویز کند. این علائم عبارت‌اند از:
- تأخیر در رشد و استخوان
- تأخیر در بلوغ
- کوتاه ماندن قد نسبت به اندازه معمول و طبیعی
GHD نادر است و معمولاً دلیل کوتاهی قد یا رشد آهسته کودک نیست. به دلایل زیادی از جمله ژنتیک، ممکن است قد کودک از حد متوسط کمتر باشد. زمان رشد آهسته نیز به ویژه درست قبل از بلوغ برای کودکان معمول است. کودکان با کمبود GH اغلب زیر 2 اینچ در سال رشد می‌کنند.
اگر علائمی وجود دارد که بدن کودک بیش از حد GH تولید می‌کند، آزمایش GH نیز ممکن است مفید باشد. به عنوان مثال، این می‌تواند با یک بیماری نادر اتفاق بیفتد، که باعث رشد بیش از حد استخوان‌ها، عضلات و اندام‌ها در دوران کودکی می‌شود.
آزمایش هورمون رشد در بزرگسالان
بدن بزرگسالان برای حفظ توده عضلانی و تراکم استخوان و تنظیم متابولیسم به GH نیاز دارند. اگر GH بسیار کمی تولید کنید، ممکن است تراکم استخوان و توده عضلانی کاهش یابد. یک آزمایش خون معمول به نام پروفایل لیپیدی ممکن است تغییراتی در میزان چربی در خون شما نشان دهد. با این حال، کمبود GH نادر است.
GH اضافی در بزرگسالان می‌تواند یک بیماری نادر به نام آکرومگالی ایجاد کند که باعث ضخیم شدن استخوان‌ها می‌شود. اگر آکرومگالی درمان نشود، می‌تواند عوارض زیادی از جمله افزایش خطر ابتلا آرتروز و مشکلات قلبی را ایجاد کند.
مجموعه آزمایش آنلاین پیشرو در خدمات رسانی در منزل ، شما عزیزان میتوانید خدمات آزمایش ژنتیک ، آزمایش hpv ، فیزیوتراپی در منزل ، تست اعتیاد در منزل ، ویزیت پزشک در منزل با آزمایش آنلاین تجربه کنید.
