مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) برای تشخیص عفونت با EBV انجام این آزمایشات را توصیه می کند:
برای تشخیص عفونت اخير با ویروس EBV:
برای تشخیص عفونت قبلی با ویروس EBV
خون سیاهرگی (سرم)
رعایت شرایط خاصی لازم نیست.
هدف از انجام این تست، اندازه گیری آنتی بادی های تولید شده علیه ویروس ابشتاین بار (EBV) به منظور تشخیص عفونت اخیر یا سابق با این ویروس است. ویروس ابشتاین بار (EBV) به خانواده هرپس تعلق دارد و از طریق بزاق دهان از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. بر اساس بیانیه های CDC، در کشور آمریکا نزدیک به ۹۵ درصد از افراد تا سن ۴۰ سالگی در معرض عفونت با این ویروس قرار دارند. پس از آلودگی اولیه با ویروس EBV دورهی کمون بیماری آغاز می شود که چندین هفته طول می کشد. پس از آن عفونت حاد اولیه ایجاد می شود. پس از بهبودی عفونت اولیه، ویروس EBV برای بقیه ی عمر به صورت نهفته در بدن باقی خواهد ماند. در دوره نهفته، ویروس به طور متناوب فعال میشود؛ اما فقط در صورتی علایم جدی ایجاد خواهد کرد که سیستم ایمنی بدن شخص ضعیف شده باشد.
علایم عفونت اولیه با ویروس EBV در کودکان معمولا خفیف بوده و گاهی نیز کاملا بدون علامت است؛ اما زمانی که «عفونت اولیه» تا دوره بزرگسالی به تعویق بیفتد، در ۵۰-۳۵ درصد از افرادی که در بزرگسالی برای اولین بار با ویروس آلوده می شوند، علایم بیماری «مونونوکلئوز عفونی» ظاهر خواهد شد. مبتلایان معمولا برای مدت یک تا دو ماه پیش از رفع عفونت اولیه، دارای علایم خواهند بود.
بیماری با توجه به علایم بالینی و یافته های آزمایشگاهی شامل CBC (آزمایش کامل خون) و تست مونو (Mono test) یا آنتی بادی هتروفیل تشخیص داده میشود. در بعضی از افراد آلوده به این ویروس، نتیجه تست مونو، منفی خواهد بود که این حالت بیشتر در کودکان مشاهده میشود.
تشخیص و افتراق EBV از سایر بیماریها اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال طحال بزرگ اگر که به علت ابتلا به بیماری مونونوکلئوز عفونی باشد، بیشتر در معرض خطر پارگی (Rupture) قرار دارد. فرد مبتلا به مونونوکلئوز عفونی باید به مدت چندین ماه پس از بهبودی از انجام ورزش هایی که خطر وارد شدن ضربه به بدن وجود دارد، اجتناب نماید.
زنان بارداری که علایم بیماریهای عفونی را نشان میدهند، حتما باید تحت بررسی قرار گیرند و عامل ایجاد علایم و بیماری زمینهای در آنان مشخص شود؛ زیرا بعضی از عفونت ها روی جنین تأثیر گذاشته و سلامت جنین را تهدید می کنند. ویروس سیتومگالوویروس (CMV)، هرپس (herpes simplex) و توکسوپلاسما (toxoplasmosis) از جمله عفونت هایی هستند که برای سلامت جنین تهدید جدی به حساب می آیند، اما آلوده شدن به ویروس EBV در دوره ی بارداری بر روی جنین تأثير جدی نمی گذارد.
افتراق مونونوکلئوز عفونی از گلودرد باکتریایی (Strep throat) نیز مهم است، زیرا هر دوی آنها می توانند با علایم مشابهی ظاهر شوند، اما بیماران مبتلا به گلودرد میکروبی باید آنتی بیوتیک دریافت کنند. علایم بیماری مونونوکلئوز عفونی عبارتند از:
سیستم ایمنی بدن در واکنش به آنتی ژنهای EBV، آنتی بادی تولید می کند؛ که شامل آنتی بادیهای IgM و IgG علیه کپسید ویروس (VCA)، آنتی بادی های IgG عليه (EA-D) و آنتی بادی علیه آنتی ژن هسته (EBNA) میباشند. در طول مدت عفونت اولیه با EBV، هر یک از این آنتی بادی ها به طور مجزا و با الگوی زمانی خاصی در بیمار ظاهر می شوند.