آزمایش آهن خون، به دنبال بررسی میزان حضور آهن در گلبول‌های قرمز خون است. آهن (Fe)، عنصری شیمیایی است که جهت تولید گلبول‌های قرمز خون ضروری است. این ماده بخش مهمی از هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز را تشکیل می‌دهد. آهن همچنین برای تولید بعضی از پروتئین‌ها و آنزیم‌ها در بدن ضروری است. تقریباً 70% آهنی که جذب بدن می‌شود، برای ساختن هموگلوبین استفاده می‌شود و باقیمانده آن هم با نام‌های Ferritin و Hemosiderin در بافت‌ها ذخیره می‌شوند.
اگر میزان کافی آهن از طریق رژیم غذایی دریافت نشود، بدن از ذخایر آهنی که در بافت‌ها موجود است، استفاده می‌نماید؛ در صورتی‌که این روند ادامه پیدا کند، سطح آهن خون پایین می‌رود و فرد به کم‌خونی فقر آهن مبتلا می‌شود. در شرایط بر عکس، اگر میزان آهن در خون زیاد باشد، این میزان به صورت متناوب در بافت‌ها ذخیره می‌شود و به مرحله‌ای می‌رسد که بافت‌ها صدمه می‌بینند، مانند صدماتی که به بافت پانکراس و کبد می‌رسد.
به طور معمول، پزشکان برای اینکه تشخیص دهند کم‌خونی ناشی از نقص آهن ایجاد شده یا به دلیل وجود بیماری‌های مزمن است، آزمایش آهن خون را با آزمایش‌های دیگری مانند Ferritin و TIBC درخواست می‌نماید.
مسمومیت با سرب، هموسیدروز یا هموکروماتوز، مسمومیت با آهن، هپاتیت یا نکروز هپاتیک، آنمی همولیتیک و انتقال خون حجیم از موارد افزایش سطح آهن خون هستند. آنمی ناشی از فقر آهن، نئوپلازی، آهن ناکافی در رژیم غذایی، جذب ناکافی آهن از روده و خون ریزی مزمن می‌توانند سبب کاهش سطوح آهن در خون شوند.
داروهایی چون متیل دوپا، داروهای حاوی آهن، استروژن ها، اتانول، دکستران، قرص‌های ضد بارداری و کلرامفنیکل می‌توانند سطوح آهن را افزایش دهند، همچنین انتقال خون اخیر می‌تواند آن را افزایش دهد و داروهایی چون کولشیسین، دفروکسامین، متی سیلین، تستوسترون، کلرامفنیکل، ACTH و کولستیرامین باعث کاهش سطح آن می‌شوند.
