آیا اختلال واژینیسموس در زنان قابل درمان است؟
نوشته شده توسط سمانه نصیری
21 / 01 / 1400
واژینیسموس (vaginismus) مشکلی بسیار رایج در زنان است که به‌ندرت در مورد آن صحبت میشود. افراد ممکن است این شرایط را برای مدت طولانی و در حین برقراری رابطه جنسی تجربه کنند، اما به دلیل تابوهایی که در این زمینه وجود دارد از صحبت درباره آن، حتی با خانواده و دوستان نزدیک خود و یا مراجعه به پزشک متخصص، خودداری کنند. اما سکوت پیرامون این مسئله و حتی احساس شرم در مورد آن می‌تواند غلبه بر این شرایط را دشوارتر کند و موجب افزایش قابل‌توجه اضطراب شود. با این حال، لازم است بدانید راه‌های زیادی برای درمان واژینیسموس وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت، اما لازم است قبل از آن بدانید واژینیسموس چیست و اصلا چرا ایجاد میشود?
فهرست مطالب
واژینیسموس چیست؟
هنگامی‌که فردی به واژینیموس مبتلا است، در هنگام رابطه جنسی و دخول، عضلات واژن به شکل غیرعادی و مداوم منقبض می‌شوند و همین موضوع مانع از برقراری رابطه دخول در فعالیت جنسی می‌شوند و یا اگر دخول اتفاق بیفتد، وضعیت درناکی را برای فرد ایجاد می‌کند.
زمان رخداد واژینیموس
احتمالا حالا که با مفهوم واژینیموس آشنا شده‌اید، این سوال را از خود می‌پرسید: واژینیسموس چه زمانی رخ می‌دهد:
- هنگامی‌که شریک زندگی فرد برای دخول تلاش می‌کند.
- هنگامی‌که خانم قصد استفاده از تامپون و یا کاپ قاعدگی دارد.
- هنگامی‌که ناحیه واژنی لمس میشود.
تشخیص واژینیموس
به‌طورمعمول، معاینه لگن علت انقباضات را در زمان وقوع واژینیموس نشان نمی‌دهد و مشخص شده هیچ نابهنجاری جسمی باعث این مسئله نمی‌شود. پزشکان متخصص اعتقاد دارند واژینیسموس نوعی اختلال در عملکرد جنسی است و فرد مقصر ایجاد این شرایط نیست و نباید برای چنین وضعیتی سرزنش شود. اما در هر حال، اختلالات عملکرد جنسی می‌تواند در روابط و کیفیت زندگی مشکل ایجاد کند و به همین دلیل، درمان آن ضروری است.
انواع واژینیسموس
واژینیسموس به دو نوع تقسیم میشود:
- واژینیسموس اولیه: وقتی فرد هرگز دخول را تجربه نکرده باشد.
- واژینیسموس ثانویه: هنگامی‌که فرد دخول را پیش از این تجربه کرده، اما در حال حاضر به دلایلی مثل جراحی، آسیب به واژن یا پرتودرمانی دچار واژینیسموس شده است.
همچنین در شرایطی دیگر، برخی از زنان پس از یائسگی دچار واژینیسموس می‌شوند؛ به عبارتی دیگر، وقتی سطح استروژن کاهش یافت، میزان روان بودن و قابلیت ارتجاعی واژن هم کم شده و برقراری رابطه جنسی را دردناک، استرس‌زا یا غیرممکن می‌کند. این مسئله می‌تواند منجر به واژینیسموس در برخی از زنان شود.
واژینیسموس چه تفاوتی با دردآمیزش دارد؟
درد آمیزش یا دیسپارونیا (dyspareunia) اصطلاح پزشکی برای رابطه جنسی دردناک است. این مسئله اغلب با واژینیسموس اشتباه گرفته میشود. با این حال، درد آمیزش به دلایل فیزیولوژیکی متفاوتی رخ می‌دهد:
- کیست تخمدانی
- بیماری التهابی لگن
- آتروفی واژن
نشانه های واژینیسموس
سفت شدن غیرارادی عضلات واژن از علائم اصلی واژینیسموس است، اما شدت این مسئله در هر فردی متفاوت است. با این حال، در همه موارد واژینیسموس می‌تواند دخول را دشوار یا غیرممکن کند. اگر فرد به واژینیسموس مبتلا باشد، نمی‌تواند انقباضات عضلات واژن خود را کنترل یا متوقف کند. واژینیسموس می‌تواند نشانه‌های دیگری هم داشته باشد، ازجمله ترس از دخول و کاهش میل جنسی مرتبط با دخول.
همچنین فردی که به واژینیسموس مبتلا باشد، معمولا هنگام وارد شدن چیزی به واژن خود، احساس سوزش را تجربه می‌کند. با این حال، این بدین معنی نیست که از هیچ‌گونه رابطه جنسی لذت نمی‌برید. برای مثال، رابطه جنسی دهانی و ماساژ می‌تواند برای این افراد لذت‌بخش باشد.
چه عواملی باعث واژینیسموس می‌شوند؟
واژینیسموس همیشه علت دقیقی ندارد. با این حال، این مسئله گاهی اوقات ناشی از موارد زیر است:
- تجربه سوءاستفاده جنسی یا ضربه روحی در گذشته
- تجربه رابطه دردناک در گذشته
- مسائل عاطفی
- اختلالات اضطرابی
- آسیب‌های ناشی از زایمان مانند پارگی واژن
- جراحی در گذشته
- ترس از باردار شدن
واژینیسموس چه عوارضی دارد؟
واژینیسموس می‌تواند منجر به مشکلات زناشویی یا رابطه‌ای شود و بر کیفیت زندگی فرد تاثیر منفی بگذارد. همچنین، ممکن است این مسئله باعث کاهش عزت‌نفس و افزایش افسردگی و اضطراب شود. از سوی دیگر، یکی دیگر از عوارض واژینیسموس، ناباروری است. فرد ممکن است نتواند در غربالگری‌های دهانه رحم شرکت کند. این در حالی است که حتی اگر فرد هیچ‌وقت دخول را تجربه نکرده باشد، به هر حال هنوز هم در گروه افراد در معرض خطر سرطان دهانه رحم قرار دارد، اگرچه خطرش کم باشد.
واژینیسموس چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص واژینیسموس معمولا با بررسی علائم شروع میشود. پزشک احتمالا سوالات زیر را از فرد خواهد پرسید:
- چه زمانی برای اولین بار متوجه این مسئله شدید؟
- این اتفاق چه مواقعی رخ می‌دهد؟
- به نظر می‌رسد چه عاملی موجب آن میشود؟
معمولا پزشک در مورد سوابق جنسی فرد هم سوالاتی خواهد پرسید. برای مثال ممکن است بپرسد که آیا تابه‌حال، سوءاستفاده جنسی را تجربه کرده‌اید یا نه. به‌طورکلی، تشخیص و درمان واژینیسموس نیاز به معاینه لگن دارد. اضطراب یا ترس از معاینه لگن برای خانم‌های مبتلا به واژینیسموس معمول است. اگر پزشک معاینه لگن را به شما توصیه کرد، می‌توانید در این مورد با او صحبت کنید که چگونه می‌توانید معاینه لگن راحت‌تری داشته باشید.
اگر بتوانید از آینه استفاده کنید و ببینید پزشک شما چه کاری انجام می‌دهد، ممکن است احساس راحتی بیشتری داشته باشید. وقتی پزشک به واژینیسموس مشکوک میشود، به‌طورکلی معاینه را تا آنجا که می‌تواند با ملایمت انجام می‌دهد. همچنین می‌توانید از پزشک بخواهید هر مرحله از انجام معاینه را برای شما توضیح دهد.
واژینیسموس چگونه درمان میشود؟
واژینیسموس، اختلالی قابل‌درمان است و درمان آن شامل آموزش، مشاوره و تمرین است. گزینه‌های درمانی واژینیسموس عبارت‌اند از:
- سکس‌تراپی و مشاوره: این درمان معمولا شامل یادگیری آناتومی بدن و چگونگی تحریک جنسی و رابطه جنسی است. همچنین در این جلسات، در مورد عضلات درگیر در واژینیسموس اطلاعات داده میشود. این آموزش‌ها کمک می‌کنند تا نحوه عملکرد اعضای بدن و واکنش‌های بدن بهتر درک شود.
همچنین ممکن است حضور تکی و یا همراه با شریک جنسی فرد در جلسات مشاوره لازم باشد. دریافت مشاوره از یک روانشناس متخصص در زمینه اختلالات جنسی یا سکس‌تراپیست ممکن است مفید باشد. همچنین با یادگیری و انجام روش‌های آرام‌سازی و ریلکسیشن نیز می‌توانید اضطراب خود را کاهش دهید و در هنگام رابطه جنسی راحت‌تر باشید.
2. واژینال دیلاتورها (vaginal dilators): پزشک یا مشاور ممکن است به شما توصیه کند که از واژینال دیلاتورها تحت نظارت یک متخصص استفاده کنید. استفاده از این ابزار به این صورت است که شما واژینال دیلاتور که مخروطی شکل است را در واژن خود قرار می‌دهید. سپس این واژینال دیلاتور به تدریج بزرگ میشود و به کشش و انعطاف‌پذیری واژن کمک می‌کند.
برای افزایش صمیمیت می‌توانید از همسرتان بخواهید که برای قرار دادن واژینال دیلاتور در واژنتان به شما کمک کند. بعد از اتمام درمان و چند بار استفاده از واژینال دیلاتور شما می‌توانید رابطه جنسی عادی با همسرتان داشته باشید.
3. فیزیوتراپی: اگر استفاده از واژینال دیلاتور برای شما دشوار باشد توصیه میشود که به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید. او می‌تواند به شما در استفاده از واژینال دیلاتور کمک کند و همچنین تکنیک‌های آرام‌سازی را به شما بیاموزد.
درنهایت، اختلالات عملکرد جنسی می‌توانند روابط را تحت تاثیر قرار دهند. فعال بودن و تحت درمان قرار گرفتن می‌تواند رابطه زناشویی شما را نجات دهد. مهم است که به یاد داشته باشید واژینیسموس مسئله‌ای نیست که بخواهید در مورد آن شرمنده باشید. صحبت با همسرتان در مورد ترس‌ها و اضطراب‌ها نیز می‌تواند به افزایش آرامش شما کمک کند.
از سوی دیگر، پزشک یا درمانگر می‌تواند به شما راه‌های غلبه بر واژینیسموس را بیاموزد. بسیاری از افراد بعد از تحت درمان قرار گرفتن بهبود پیدا می‌کنند و می‌توانند زندگی جنسی رضایت‌بخشی داشته باشند. مشاوره گرفتن از یک سکس‌تراپیست نیز می‌تواند بسیار مفید باشد. همچنین وقتی در رابطه جنسی از روان‌کننده‌ها استفاده می‌کنید راحتی بیشتری در هنگام دخول خواهید داشت. راهکارهای مختلف را تست کنید و ببینید کدام‌یک از این راهکارها برای شما مفید هستند.
انجام تست پاپ اسمیر در محل
تست پاپ اسمیر برای همه زنانی که دو سال از فعالیت جنسی آنها می‌گذرد به صورت دوره‌ای ضروری است. برای اینکار می‌توانید از طریق انجام آزمایش در محل آزمایش آنلاین، انجام تست پاپ اسمیر را درخواست دهید تا متخصصین در محل حاضر شوند و نمونه‌گیری را انجام و جواب آن را در اسرع وقت برای شما ارسال کنند. همچنین شما می‌توانید برای دریافت مشاوره و ویزیت با
