در حال حاضر بیش از چندین نوع واکسن کرونا تولید شده است و همه مردم بسیار امیدوارند در نوبت تزریق واکسن کرونا قرار بگیرند. با پر کردن این فرم، شما تمایل خود برای استفاده از واکسن کرونا را اعلام میدارید.
کواکس (COVAX) اتحادیه بینالمللی برای دسترسی یکسان کشورهای جهان، به ویژه کشورهای فقیر به واکسن کرونا است و ایران نیز در آن عضویت دارد. به این ترتیب، همه کشورها برای خرید واکسن باید عضو این اتحادیه باشند و قرارداد درخواست خود را برای خرید هر نوع واکسن در این اتحادیه ثبت کنند. ایران از ماهها پیش در این اتحادیه عضو شده است، اما اطلاعات دقیقی از خرید واکسنهای عرضه شده در دست نیست.
به نظر میرسد مسئولان کشور ایران، به دنبال خرید واکسن ارزانتر استرازنکا هستند که در بیشترین حالت، 90% مصونیت ایجاد کرده و هزینه آن 4 دلاری است. البته ایران، در حال ساخت واکسن داخلی نیز هست که از دی ماه، مراحل فاز 1 تا 3 تولید آن بررسی خواهد شد و اگر این مراحل، به درستی پیش بروند، از خرداد سال آینده، امکان شروع تولید انبوه واکسن داخلی وجود دارد.
شاید فکر کنیم، واکسن کرونا فایرز و مدرنا، اولین مورد از واکسنهای تولیدی هستند، اما واکسن اسپوتنیک پنج (Sputnik V)، که در روسیه تولید شده، اولین واکسنی است که نتایج اولیه میگوید 92% اثربخشی و مصونیت ایجاد میکند.
ساختار این واکسن برپایه دو بخش آدنوویروسی حامل طراحی شده است. حامل یا وکتور، ویروسی است که با مهندسی ژنتیک ساخته شده و فاقد ژن تولیدمثلی است. زمانی که این واکسن به بدن تزریق میشود، وکتور که دارای ژن کرونا ویروس است، تولید پروتئینهای شاخکی کروناویروس را تحریک میکند، البته در این حالت، آلودگی به وجود آمده واقعی نیست، اما سبستم ایمنی بدن را نسبت به ویروس فعال میکند تا آنتیبادیهای لازم را تولید کند.
اولین دوز واکسن اسپوتنیک پنج، از نسخه آدنوویروس 26 استفاده میکند که پروتئینهای سطحی کروناویروس را فعال میکند، اما دوز دوم واکسن که 21 روز پس از اولین تزریق، باید مصرف شود، از آدنوویروس 5 تشکیل شده است.
این واکسن به صورت رایگان در روسیه تزریق میشود و در سطح بینالمللی، بیشتر از 10 دلار، هزینه نخواهد داشت. این در حالی است که واکسن فایزر-بیونتک، برای دو دوز، هزینه 39 دلاری میخواهد.
واکسن کرونا فایرز و بیوانتک (Pfizer-BioNTech)، تولید دو کشور آلمان و آمریکاست و تزریق آن در آمریکا و بریتانیا آغاز شده است. طبق نتایج منتشر شده، بین 90 تا 91% اثربخشی و مصونیت ایجاد میکند و محتویات آن، از mRNA، نمک، ساکاروز، لیپید و پلیاتیلن گلیکول است. این واکسن هم باید در دو نوبت تزریق شود و در دمای منفی 70 درجه سانتیگراد نگهداری شود.
واکسن کرونا مدرنا (Moderna)، در آمریکا تولید میشود و تاییدیه لازم برای تولید انبوه و شروع تزریق در آمریکا را به دست آورده است. حدود 94 تا 95% ایمنی بخشی ایجاد میکند و ماده اصلی سازنده آن، mRNA-1273 ویروس است. این واکسن برای نگهداری به دمای کمتری نیاز دارد و در دمای یخچالهای معمولی (منفی 20 درجه) قابل نگهداری است. باید در دو نوبت و در فاصله 28 روز از یکدیگر تزریق شود.
واکسن استرازنکا و دانشگاه آکسفورد (AstraZeneca-Oxford University)، محصول کشور بریتانیا و سوئد است و مراحل نهایی آزمایش واکسن را گذرانده و در حدود 65 تا 90% اثربخشی و مصونیت ایجاد میکند. البته سازندگان این واکسن با توجه به عوارض خاصی که برخی از شرکت کنندگان این آزمایش نشان دادهاند، خواستار بررسیهای بیشتر روی این واکسن شدهاند و هنوز به مرحله تولید انبوه و تزریق در میان عموم نرسیده است. اما ماده اصلی این واکسن، آدنوویروس حامل با نام ChAdOx1nCoV-19 اس، که نوعی ویروس ضعیف شده کروناست. دمای نگهداری آن، فقط 4 درجه سانتیگراد است و در دو دوز با فاصله یک ماه باید تزریق شود.
واکسنهای دیگری که در مراحل نهایی آزمایش هستند، واکسنهای جانسون و جانسون (محصول آمریکا)، سینواک بیوتک (تولید چین)، کنسینوبیولوجیکس و سینوفارم (هر دو محصول کشور چین) هستند که برخی از آنها در حال گذراندن فاز دوم تا سوم تولید واکسن هستند و در آیندهای نه چندان دور، اگر میزان اثر بخشی مناسبی داشته باشند، امکان تولید انبوه پیدا خواهند کرد.
یکی از مواردی که ممکن است خرید هر کدام از این واکسنها را محدود کند، هزینه هر کدام از این واکسنهاست؛ به طوری که واکسن مدرنا برای هر دوز، هزینهای حدود 33 دلار، واکسن فایرز برای هر دوز، 39 دلار، واکسن اسپونتیک پنج، 10 دلار و واکسن آکسفورد، 4 دلار است. به این ترتیب، واردکنندگان واکسن باید با توجه به میزان اثربخشی و همینطور هزینهها، یکی از این واکسنها را وارد کنند.
پاسخ به سوالات شما
طبق اظهارات اخیر مسئولین وزارت بهداشت و رئیس انستیتو، قرارداد خرید واکسن از کواکس (COAX)، قطعی شده و در میانه بهمن ماه تا اواخر بهمن ماه سال 1399، واکسن کرونا خارجی وارد ایران میشود و افرادی که در اولویت هستند، میتوانند از آن استفاده کنند.
طبق آزمایشهای انجام شده و نتایج به دست آمده، بسیاری از واکسنهایی که تا به حال تولید شدهاند، مانند واکسن کرونا فایرز-بیوان تک، مدرنا و واکسن روسی اسپونتیک پنج، بین 91 تا 95% ایمنی ایجاد میکنند و بیشترین عوارضی که از تزریق این واکسنها دیده شده است، درد عضلانی، تب و لرز و اسهال بوده است و مواردی که عوارض جانبی شدید ایجاد کرده باشد، بسیار نادر گزارش شده است.
با توجه به شرایطی که در حال حاضر داریم، اولویت استفاده از واکسن کرونا، در مرحله اول مربوط به کادر درمانی است و پس از آن، افراد بالای 65 سال و دارای بیماری زمینهای در اولویت قرار دارند. پس از آن، سایر افراد میتوانند از واکسن تولید داخل و یا احتمالا واکسنهای وارد شده، استفاده کنند.
تمامی متخصصین و پزشکان، توصیه میکنند علاوه بر تزریق دو دوز واکسن، تا اطلاع ثانوی، موارد پیشگیری مانند استفاده از ماسک و ضدعفونی سطوح و دست را رعایت کنند.