بیماری پیسی، برص یا ویتیلیگو (vitiligo) یک بیماری پوستی است و زمانی اتفاق میافتد که سلولهای مسئول رنگ پوست از بین میروند. این سلولها که به آنها ملانوسیت گفته میشود، دیگر نمیتوانند رنگدانه یا ملانین پوست را تولید کنند و درنتیجه بخشیهایی از پوست شما رنگ خود را از دست میدهند یا سفید میشوند. نواحیای که بیرنگ میشوند میتوانند در هر ناحیهای از بدن ایجاد شوند که از میان آنها میتوان به دستها، پاها، بازوها و صورت، داخل دهان، سوراخهای بینی، اندام تناسلی، پشت چشم و داخل سیستم شنوایی گوش اشاره کرد.
از سوی دیگر، اگر نواحی دارای مو درگیر این بیماری شوند، ممکن است موها خاکستری یا سفید شوند. اگرچه بیماری پیسی میتواند بخشهای مختلفی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد اما بیماری واگیرداری نیست و فردی که به آن مبتلاست نمیتواند این بیماری را به دیگران منتقل کند. در ادامه با این بیماری بیشتر آشنا میشوید.
فهرست مطالب
بیماری پیسی میتواند علائم مختلفی را ایجاد کند که از میان آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مطالعات نشان میدهند که 75 درصد از افراد مبتلا به بیماری برص، رنگدانههای صورت و دستهای خود را از دست میدهند. سایر نواحی رایج شامل چینهای بدن مانند پوست زیر بازوها و دور کشاله ران هستند. بااینحال، نواحی خاصی که تحت تاثیر بیماری پیسی قرار میگیرند به نوع آن بستگی دارند. انواع بیماری پیسی عبارتاند از:
علت بیماری پیسی دقیقا مشخص نیست. به نظر نمیرسد که این بیماری ارثی باشد و از سوی دیگر، بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری، سابقه خانوادگی این اختلال را ندارند. بااینحال، مطالعات نشان میدهند که داشتن سابقه خانوادگی بیماری پیسی میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. بر اساس مطالعات دیگر، یکی دیگر از عوامل خطر، داشتن ژن مرتبط با بیماری پیسی ازجمله NLRP1 و PTPN22 است.
بیشتر پژوهشگران بر این باورند که بیماری برص یک اختلال خودایمنی است زیرا در این بیماری، بدن به سلولهای خودش حمله میکند. از سوی دیگر، مطالعات نشان میدهند حدود 20 درصد از افراد مبتلا به بیماری پیسی به یک اختلال خودایمنی دیگر مبتلا هستند. برخی از بیماریهای خودایمنی که میتوانند با بیماری پیسی ارتباط داشته باشند عبارتاند از:
برخی از کارشناسان همچنین مطرح میکنند که بیماری پیسی پس از حوادثی مثل موارد زیر ایجاد میشود:
در بسیاری از موارد، بیماری پیسی عوارض کمی برای بدن دارد. جدیترین عوارض این بیماری برای بدن در چشمها و گوشها رخ میدهند که این موارد شیوع کمی دارند. تاثیر اولیه بیماری این است که به دلیل از دست دادن رنگدانه، خطر آفتابسوختگی شما افزایش پیدا میکند که در این شرایط، استفاده از ضد آفتاب SPF 30 یا بالاتر و پوشیدن لباسهای محافظتکننده در برابر نور خورشید میتواند کمککننده باشد.
مطالعات نشان میدهند که بیماری پیسی میتواند تاثیرات روانشناختی قابلتوجهی را ایجاد کند. برخی از این مطالعات نشان میدهند که بیش از 50 درصد از افراد مبتلا به بیماری پیسی گزارش کردهاند که این بیماری بر روابط آنها تاثیر منفی گذاشته است. از سوی دیگر، برخی افراد گزارش میدهند که در تمام روز در حال فکر کردن به بیماری خود هستند و این مسئله بهخصوص به دلیل غیرقابلپیشبینی بودن بیماری رخ میدهد. این افراد همچنین موارد زیر را گزارش میدهند:
اگر به بیماری پیسی مبتلا هستید و هر یک از این تاثیرات منفی را تجربه میکنید مهم است در این مورد با پزشک یا هر فردی که به شما اهمیت میدهد صحبت کنید. همچنین، مهم است تا جایی که میتوانید در مورد بیماری پیسی یاد بگیرید. این امر باعث میشود که استرس شما در مورد بیماری یا گزینههای درمانی کاهش پیدا کند.
درصورتیکه هر یک از علائم زیر را تجربه میکنید مهم است در مورد آن با پزشک صحبت کنید:
بیماری پیسی درمان ندارد اما درمان بهموقع میتواند به کاهش تغییر رنگ پوست و همچنین بازگرداندن رنگدانهها به نواحی سفیدشده پوست کمک کند. از سوی دیگر، ازآنجاییکه بیماری پیسی معمولا با بیماریهای دیگری همراه است، تشخیص بهموقع آن به تشخیص و درمان بیماریهای اساسیتر کمک کند. بنابراین، اگر علائم این بیماری را دارید هر چه سریعتر در این مورد با پزشک صحبت کنید. شما میتوانید در این شرایط از خدمات ویزیت پزشک در منزل یا مشاوره پزشکی تلفنی آزمایش آنلاین استفاده کنید.
وقتی به پزشک مراجعه میکنید، او در ابتدا معاینه فیزیکی انجام میدهد و سس سوابق پزشکی شما را بررسی میکند. همچنین لازم است برخی آزمایشها را انجام دهید. مهم است در مورد هرگونه عاملی که ممکن است در علائم نقش داشته باشند به پزشک خود اطلاع دهید. برای مثال، اگر دچار آفتاب سوختگی شدهاید، سفید شدن زودرس موهای خود را تجربه میکنید یا به بیماری خودایمنی دیگری مبتلا هستید این موارد را با پزشک در میان بگذارید. سایر سوالاتی که پزشک ممکن است از شما بپرسد عبارتاند از:
همچنین، پزشک ممکن است از یک لامپ فرابنفش برای بررسی لکههای پیسی استفاده کند. این لامپ که به اسم لامپ وود شناخته میشود میتواند به تشخیص لکههای پیسی و لکههای ناشی از بیماریهای پوستی دیگر کمک کند. در برخی مواقع، ممکن است پزشک برای بررسی وضعیت شما از پوست نمونه بگیرد یا بیوپسی انجام دهد.
بیوپسی پوست میتواند نشان دهد که آیا در آن ناحیه از بدن شما سلولهای رنگدانه وجود دارند یا خیر. همچنین، آزمایش خون میتواند مشخص کند که آیا به بیماریهای همراه با بیماری پیسی ازجمله دیابت نوع 1، مشکلات تیروئید یا کمخونی مبتلا هستید یا خیر. بنابراین، اگر علائم بیماری پیسی را تجربه میکنید مهم است برای تشخیص و درمان آن از پزشک کمک بگیرید. استفاده از خدمات ویزیت پزشک در منزل یا مشاوره تلفنی پزشکی آزمایش آنلاین میتواند در این زمینه بسیار کمککننده باشد.
هدف از درمان بیماری پیسی، ایجاد تعادل رنگ مجدد در پوست است. بنابراین، برخی از روشهای درمان شامل افزودن رنگدانهها و برخی از روشهای درمان شامل حذف رنگدانهها میشود. گزینههای درمان بر اساس عوامل زیر متفاوت است:
برای درمان بیماری پیسی، ممکن است درمان پزشکی، جراحی یا هر دوی آنها را دریافت کنید. بااینحال، همه روشهای درمان موثر نیستند و برخی از آنها ممکن است عوارض جانبی ناخواستهای را به همراه داشته باشند. درصورتیکه پس از شروع درمان، دچار عوارض جانبی شدید مهم است در این مورد با پزشک صحبت کنید. پزشک ممکن است دوز داروهای شما را تغییر دهد یا آنها را جایگزین کند.
برای اینکه بتوانید تاثیر درمان پزشکی بر بهبود بیماری پیسی را مشاهده کنید، به حداقل سه ماه زمان نیاز دارید. درمانهای پزشکی این بیماری شامل موارد زیر میشوند:
جراحی زمانی برای بیماری پیسی در نظر گرفته میشود که سایر داروها و روشهای درمانی موثر نباشند. درصورتیکه لکههای سفید بدنتان پایدار باشند و در اثر آسیب ناشی از نور خورشید به وجود نیامده باشند پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. انواع روشهای جراحی در این شرایط عبارتاند از:
حتی اگر برای بیماری پیسی تحت درمان قرار گرفتهاید لازم است بدانید رسیدن به نتیجه ممکن است فرایندی کند باشد. بنابراین، ممکن است استفاده از روشهای زیر به شما در مدیریت بیماری کمک کنند.
برخی از مطالعات نشان میدهند که دارودرمانی و رواندرمانی میتوانند به بهبود سلامت روان در افراد مبتلا به بیماری برص کمک کنند. بنابراین، اگر به این بیماری مبتلا هستید و این وضعیت بر سلامت روان شما تاثیر گذاشته است مهم است در این مورد مشاوره پزشکی دریافت کنید. بااینحال، بیماری پیسی، بیماری واگیرداری نیست و معمولا با هیچگونه تاثیر فیزیکیای نیز همراه نیست. به همین دلیل، افراد مبتلا به این بیماری میتوانند زندگی سالم و فعالی داشته باشند. از سوی دیگر، درمان شناختی رفتاری (CBT) میتواند نتایج زیر را برای این افراد به همراه داشته باشد:
درنهایت، بیماری پیسی یا برص، یک بیماری پوستی است که در آن لکههایی از پوست رنگ خود را از دست میدهند. اگرچه در برخی افراد کل سطح پوست میتواند درگیر بیماری شود اما در برخی دیگر، تنها چند ناحیه تحت تاثیر قرار میگیرند. هیچ درمانی برای بیماری برص وجود ندارد و هدف از درمان پزشکی آن، ایجاد یکنواختی در رنگ پوست از طریق بازگرداندن رنگدانهها یا از بین بردن رنگ باقیمانده پوست است. بنابراین، اگر علائم این بیماری را تجربه میکنید مهم است در این مورد با پزشک صحبت کنید. دریافت خدمات ویزیت پزشک در منزل یا مشاوره پزشکی تلفنی آزمایش آنلاین میتواند در این شرایط برای شما کمککننده باشد.