عوارض کرونا در اندام‌های مختلف بدن
نوشته شده توسط سمانه نصیری
21 / 01 / 1400
متخصصان سراسر جهان، اکنون در حال انجام اقدامات بالینی و تحقیقات برای درک این موضوع هستند که چرا برخی از بیمارانی که از کووید-19 بهبود می‌یابند دچار عوارض طولانی‌مدت می‌شوند. ویروس کرونا در درجه اول، سیستم تنفسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند باعث ذات‌الریه و به خطر انداختن جان انسان‌ها شود.
تحقیقات دیگر نشان می‌دهند این بیماری می‌تواند باعث لخته خون و التهاب در بسیاری از اعضای بدن شود و این عوارض حتی در موارد خفیف کووید-19 نیز قابل‌مشاهده‌اند. این امر نشان‌دهنده ضرورت بسیار زیاد مراقبت از خودتان در برابر ابتلا به بیماری است. در ادامه با عوارض کرونا بیشتر آشنا می‌شوید.
فهرست مطالب
عوارض کرونا چیست؟
در ارتباط با این موضوع که عوارض کرونا بعد از بهبودی چیست، مشاهده شده است که برخی از بیماران بهبودیافته کووید-19 بعد از مدتی با شرایطی ازجمله نفس نفس زدن و عوارض مربوط به قلب، ریه و سایر عوارض، دوباره به پزشک مراجعه می‌کنند.
بسیاری از بیمارانی که شکل خفیف این بیماری را تجربه کرده‌اند ممکن است کووید-19 طولانی‌مدت را تجربه کنند و علائم مداوم خستگی و مشکلات تنفسی را همچنان تا 60 روز بعد از بیماری داشته باشند و در برخی موارد علائم کرونا تا دو ماه به طول می‌انجامد. بااین‌حال، عوارض کرونا به این موارد محدود نمی‌شود و گسترده‌تر است که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.
کووید-19 طولانی‌مدت
مدت‌زمان بهبودی از بیماری کووید-19 در هر فردی متفاوت است. بسیاری از افراد در طی چند روز یا چند هفته احساس بهتری دارند و بیشتر آن‌ها در عرض 12 هفته بهبود می‌یابند اما در برخی از افراد، علائم می‌توانند طولانی‌تر باقی بمانند. به نظر نمی‌رسد احتمال بروز علائم طولانی‌مدت با چگونگی بیماری در هنگام اولین ابتلای شما به ویروس کرونا ارتباط داشته باشد و افرادی که کووید-19 خفیف را تجربه کرده‌اند نیز ممکن است دچار علائم طولانی‌مدت شوند. علائم شایع کووید-19 طولانی‌مدت عبارت‌اند از:
- خستگی شدید
- تنگی نفس
- درد یا گرفتگی در قفسه سینه
- مشکلات در حافظه و تمرکز (مه مغزی)
- مشکل در خوابیدن (بی‌خوابی)
- تپش قلب
- سرگیجه
- سوزن سوزن شدن بدن
- درد مفاصل
- افسردگی و اضطراب
- وزوز گوش و گوش‌درد
- اسهال، معده درد، از دست دادن اشتها
- دمای بالای بدن، سرفه، سردرد، گلودرد، تغییر در حس بویایی یا چشایی
- بثورات
در این شرایط، لازم است به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش‌های لازم و همچنین درمان برای شما انجام شود. ریزش مو از عوارض کرونا نیز هست که علت آن ابتلا به تلوژن افلوویوم (telogen effluvium) است و لازم است بدانید ریزش مو عوارض کرونا قابل‌درمان محسوب می‌شود. اگرچه ریزش مو بیشتر در موارد شدید کووید-19 مشاهده می‌شود اما از عوارض کرونای خفیف نیز می‌تواند باشد.
زخم ریه
گزارش‌ها حاکی از آن است که یکی از عوارض کرونا پس از بهبودی، می‌تواند زخم ریه باشد. پس از بهبودی از کووید-19 شدید، برخی از بیماران ممکن است آسیب ریه ازجمله زخم جزئی یا کامل ریه (فیبروز ریه) را تجربه کنند که منجر به محدودیت‌های شدید عملکردی می‌شود. به‌تدریج بافت جوشگاه می‌تواند ریه را از بین ببرد و ورود اکسیژن به خون را دشوار می‌کند. سطح اکسیژن پایین می‌تواند به‌ویژه در هنگام انجام فعالیت‌های بدنی باعث تنگی نفس شود.
مطالعات نشان می‌دهند برخی از افرادی که بیماری کووید آن‌ها بهبود می‌یابد عوارض طولانی‌مدت ریوی را تجربه می‌کنند. آن‌ها ممکن است دائما دچار نقص عملکرد ریه شوند و مشکلات تنفس و تنگی نفس را تجربه کنند. عملکرد ضعیف ریه در اثر عفونت ناشی از ویروس کرونا می‌تواند بر سایر اعضای بدن مانند قلب، کلیه‌ها و مغز نیز تاثیر منفی بگذارد و درنتیجه به‌شدت سلامتی افراد را به خطر بیندازد.
عوارض قلبی
یکی دیگر از عوارض کرونا بعد از بهبودی، مشکلات قلبی است. بر طبق مطالعات، برخی از افرادی که از کووید-19 بهبود می‌یابند ممکن است ماه‌ها پس از ابتلا به بیماری، دچار آسیب طولانی‌مدت به قلب و التهاب عضله قلب شوند. التهاب شدید در کل بدن در طی ابتلا به کووید-19 ممکن است ضربان قلب نامنظم را در برخی افراد تشدید کند و التهاب حاد ناشی از عفونت ویروس می‌تواند عملکرد قلب و کلیه را بدتر کند.
عوارض روانشناختی
افرادی که نیاز به مراقبت‌های ویژه پیدا می‌کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مشکلات روانشناختی مانند اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، اضطراب و افسردگی قرار می‌گیرند. گزارش‌های اولیه از چین و اروپا نشان داد که برخی از بیماران مبتلا به کووید-19 دچار اضطراب و افسردگی شده‌اند.
علاوه بر اختلالات خلقی، افراد بهبودیافته از بیماری کووید-19 ممکن است دچار علائم عصب‌شناختی ازجمله سرگیجه، بی‌حس شدن اندام، از دست دادن طولانی‌مدت بویایی و چشایی، تغییرات شناختی، مانند مشکلات در توجه و حافظه و مه گرفتگی عوارض کرونا شوند.
حتما می‌دانید که تاکنون موارد جهش‌یافته‌ای از کرونا نیز در سراسر جهان مشاهده شده است که یکی از آن‌ها کرونا انگلیسی است. اگر سوال شما این است که عوارض کرونا انگلیسی چیست لازم است بگوییم، این ویروس نسبت به دیگر ویروس‌های کرونا راحت‌تر انتقال می‌یابد و بیشتر منجر به مرگ می‌شود؛ بنابراین، عوارض کرونا انگلیسی می‌تواند شدید و جدی باشد. عوارض واکسن کرونا نیز تا حدودی شبیه علائم خفیف آنفولانزاست.
عوارض کرونا در کودکان چیست؟
بسیاری از کودکانی که به کرونا مبتلا می‌شوند، ممکن است علامت خاصی نشان ندهند، به طوری که حتی نیازی به تست کرونا در کودکان نباشد، اما اگر علائم کرونا در کودک به صورت جدی مشاهده شود، علاوه بر انجام تست، باید مراقبت‌های جدی از کودک انجام شود. در غیر اینصورت، عوارض کرونا در کودکان، همانند برزرگسالان، جدی خواهد بود. یکی از این عوارض، سندرم التهابی چندسیستمی در کودکان است که در این بیماری، قسمت‌های مختلف بدن ازجمله قلب، ریه‌ها، کلیه‌ها، مغز، پوست، چشم‌ها یا اندام گوارشی دچار التهاب می‌شوند. این بیماری می‌تواند بسیار جدی و کشنده باشد اما اگر کودک مبتلا به آن به‌موقع تحت درمان قرار بگیرد، بهبود می‌یابد. مهم است که مراقب علائم زیر در فرزندتان باشید و اگر آن‌ها را مشاهده کردید با پزشک تماس بگیرید.
- تب
- درد شکم
- استفراغ
- اسهال
- گردن درد
- بثورات پوستی
- چشم‌های پرخون
- احساس خستگی مفرط
لازم به ذکر است که کودک ممکن است همه این علائم را تجربه نکند. همچنین اگر علائم زیر را در فرزندتان مشاهده کردید باید فورا به دنبال مراقبت پزشکی اورژانسی باشید.
- مشکل در تنفس
- درد یا فشار در قفسه سینه که از بین نمی‌رود
- سردرگمی
- ناتوانی در بیدار شدن یا بیدار ماندن
- خاکستری یا آبی شدن پوست و لب‌ها
- درد شدید شکم
چه عواملی باعث عوارض کرونا می‌شوند؟
مشخص نیست که چرا در برخی افراد که بیماری کووید-19 آن‌ها بهبود یافته است عوارض کرونا بروز پیدا می‌کند. بااین‌حال، اکثر متخصصان موافق‌اند که اثرات طولانی‌مدت کووید-19 با توانایی ویروس در ایجاد واکنش التهابی گسترده در بدن ارتباط دارد. این التهاب که منجر به لخته شدن خون در رگ‌های خونی ریه‌ها، قلب، مغز، کلیه‌ها و حتی پاها می‌شود می‌تواند به عروق خونی آسیب برساند و منجر به زخم شدن این عروق و طیف وسیعی از عوارض طولانی‌مدت شود.
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که عوارض کرونا معمولا در افرادی مشاهده می‌شود که شکل متوسط تا شدید کووید-19 را تجربه کرده‌اند و افرادی که بیماری آن‌ها خفیف بوده چنین عوارض را تجربه نمی‌کنند. بااین‌حال، برخی تحقیقات، نتایجی برعکس این نتایج را گزارش کرده‌اند. درهرصورت، تحقیقات در این مورد همچنان ادامه دارد.
چگونه می‌توان از عوارض کرونا پیشگیری کرد؟
اگرچه سازمان غذا و داروی ایالات‌متحده (FDA) داروی ضدویروس رمدسیویر (Remdesivir) را برای درمان کووید-19 تایید کرده است، اما هنوز هیچ درمان مستقیمی وجود ندارد که بتواند علائم طولانی‌مدت کووید-19 را درمان کند. در حال حاضر، از داروی ضدانعقادی برای جلوگیری از ترومبوز و درنتیجه پیشگیری از التهاب در اعضای دیگر بدن استفاده می‌شود. برخی متخصصان نیز توصیه می‌کنند که برای جلوگیری از عفونت مجدد ریه‌ها، واکسن آنفولانزا بزنید.
درهرصورت، بهترین راه برای پیشگیری از عوارض کرونا، پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید-19 است؛ بنابراین، مهم است فاصله اجتماعی را رعایت کنید، ماسک بزنید و شکستن مکرر دست‌ها را انجام دهید. همچنین، تغذیه در زمان کرونا ضروری است: غذاهای سرشار از ویتامین C مصرف کنید و مرتب ورزش کنید تا بتوانید بدنی سالم و قوی داشته باشید و درنتیجه آسیب‌پذیری خود را در برابر ویروس کاهش دهید.
درنهایت، تحقیقات نشان می‌دهد ابتلا به کرونا علاوه بر اینکه می‌تواند منجر به تجربه طولانی‌مدت علائم بیماری شود می‌تواند به ریه، قلب و سلامت روان به‌صورت بلندمدت آسیب برساند. بااین‌حال، در این مورد که عوارض کرونا در چه افرادی بیشتر اتفاق می‌افتد هنوز اختلاف‌نظر وجود دارد و تحقیقات در مورد آن همچنان در حال انجام است. بهترین راه برای پیشگیری از این عوارض، جلوگیری از ابتلا به ویروس است.
اگر مایلید خود و یا اطرافیان‌تان، درخواست تست کرونا دهید، پیشنهاد می‌کنیم از امکان تست کرونا در منزل استفاده کنید، به این ترتیب، فرد متخصص در محل حاضر شده و بعد از نمونه‌گیری و بررسی آزمایش، جواب تست کرونا برای شما ارسال شود. همچنین در این روزها که کرونا به میزان زیادی شایع شده، می‌توانید از حضور پزشک در منزل هم بهره ببرید و یا از مشاوره تلفنی رایگان استفاده کنید.
