علائم کم خونی در کودکان و راه های درمان آن
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
18 / 08 / 1400
فهرست مطالب
کم خونی در کودکان چیست؟
کم خونی یک مشکل شایع در کودکان است. حدود 20 درصد از کودکان در ایالات متحده در برخی موارد به کم خونی مبتلا می‌شوند. کودک مبتلا به کم خونی گلبول قرمز یا هموگلوبین کافی ندارد. هموگلوبین نوعی پروتئین است که به گلبول‌های قرمز اجازه می‌دهد اکسیژن را به سایر سلول‌های بدن منتقل کنند. انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد. فرزند شما ممکن است 1 مورد از این موارد را داشته باشد:
- کم خونی ناشی از فقر آهن: در این نوع از کم خونی، آهن کافی در خون وجود ندارد. آهن برای تشکیل هموگلوبین مورد نیاز است. این شایع ترین علت کم خونی است.
- کم خونی مگالوبلاستیک: این زمانی است که گلبول‌های قرمز به دلیل کمبود اسید فولیک یا ویتامین B-12 بیش از حد بزرگ هستند. کم خونی مگالوبلاستیک، یکی از انواع خطرناک کم خونی است. در این نوع، مشکل جذب ویتامین B-12 وجود دارد که برای ساخت گلبول‌های قرمز مهم است.
- کم خونی همولیتیک: این زمانی است که گلبول‌های قرمز از بین می‌روند. علل مختلفی برای از بین رفتن گلبول قرمز وجود دارد، مانند عفونت‌های جدی یا داروهای خاص.
- کم خونی داسی شکل: این یک نوع هموگلوبینوپاتی است، نوعی کم خونی ارثی است که گلبول‌های قرمز شکلی غیر طبیعی دارند.
- کم خونی کولی (تالاسمی): این نوع دیگر کم خونی ارثی با گلبول‌های قرمز غیرطبیعی است.
- کم خونی آپلاستیک: این نوع از کم خونی به معنی شکست مغز استخوان در ساختن سلول‌های خونی است.
علت کم خونی در کودک چیست؟
کم خونی در کودکان 3 علت اصلی دارد:
- از بین رفتن گلبول‌های قرمز خون
- ناتوانی در تولید گلبول‌های قرمز به اندازه کافی
- تخریب گلبول‌های قرمز خون
کاهش گلبول‌های قرمز خون یا سطح هموگلوبین ممکن است به دلایل زیر باشد:
- نقایص ارثی گلبول قرمز خون
- عفونت‌ها
- برخی بیماری‌ها
- داروهای خاص
- کمبود برخی ویتامین‌ها یا مواد معدنی در رژیم غذایی
کدام کودکان بیشتر در معرض ابتلا به کم خونی هستند؟
عوامل خطر کم خونی عبارتند از:
- کم وزن هنگام تولد
- تولد زودرس (نارس بودن کودک در هنگام تولد)
- زندگی در فقر یا مهاجرت از کشورهای در حال توسعه
- استفاده اولیه از شیر گاو
- رژیم غذایی کم آهن یا کمبود برخی ویتامین‌ها یا مواد معدنی
- جراحی یا تصادف همراه با از دست دادن خون
- بیماری‌های طولانی مدت، مانند عفونت‌ها یا بیماری‌های کلیوی یا کبدی
- سابقه خانوادگی در یک نوع کم خونی ارثی، مانند کم خونی داسی شکل
علائم کم خونی در کودک کدامند؟
بیشتر علائم کم خونی به دلیل کمبود اکسیژن در سلول‌ها است. بسیاری از علائم با کم خونی خفیف ظاهر نمی‌شوند. به همین دلیل بهتر است چکاب‌های اولیه در دوره نوزادی و کودکی فرزندان خود را جدی بگیرید و برای دریافت نتیجه بهتر از مشاوره تلفنی پزشکی استفاده نمایید. شایع‌ترین علائم کم خونی در کودکان عبارتند از:
- افزایش ضربان قلب
- تنگی نفس یا مشکل در نفس کشیدن
- کمبود انرژی یا به سرعت خسته شدن
- سرگیجه یا سبکی سر به ویژه هنگام ایستادن
- سردرد
- تحریک پذیری
- زخم یا متورم شدن زبان
- زردی پوست، سفیدی چشم و دهان
- بزرگ شدن طحال یا کبد
- رشد آهسته
- بهبود ضعیف زخم و بافت
علائم کم خونی ممکن است شبیه سایر مشکلات خونی یا شرایط سلامتی باشد. کم خونی اغلب نشانه بیماری دیگری است. حتماً هرگونه علامتی را به پزشک کودک خود یا مشاوره پزشکی تلفنی ما گزارش دهید. برای تشخیص بهتر لازم است در هنگام تماس با مشاوره پزشکی تیم آزمایش آنلاین، تمامی علائم و مسائل مربوط به کم خونی کودک خود را به پزشک ارائه دهید. برای آزمایش کم خونی و جواب آزمایش کم خونی همراه ما باشید .
کم خونی در کودکان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
از آنجا که کم خونی در کودکان شایع است، پزشکان غربالگری معمول را برای تشخیص آن انجام می‌دهند. علاوه بر این، اغلب هیچ علامتی ندارد. بیشتر کم خونی‌ها در کودکان با آزمایشات خون که در ادامه اشاره شده‌اند، تشخیص داده می‌شود:
- هموگلوبین و هماتوکریت: این اغلب اولین آزمایش غربالگری کم خونی در کودکان است. میزان هموگلوبین و گلبول‌های قرمز خون را اندازه گیری می‌کند.
- شمارش کامل خون (CBC): آزمایش شمارش کامل خون گلبول‌های قرمز و سفید خون، سلول‌های لخته شدن خون (پلاکت‌ها) و گاهی اوقات گلبول‌های قرمز جوان (رتیکولوسیت‌ها) را بررسی می‌کند. این شامل هموگلوبین و هماتوکریت و جزئیات بیشتر در مورد گلبول‌های قرمز خون است.
- اسمیر محیطی: یک نمونه کوچک از خون در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد تا پزشک متوجه شود آیا طبیعی به نظر می‌رسد یا خیر.
برای دریافت نمونه خون، یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی یک سوزن را در ورید (معمولاً در بازو یا دست کودک) قرار می‌دهد. ممکن است یک تورنیکت دور بازوی کودک پیچیده شود تا به پزشک کمک کند رگ را راحت‌تر پیدا کند. خون به داخل سرنگ یا لوله آزمایش کشیده می‌شود.
آزمایش خون ممکن است هنگام نمونه گیری و استفاده از سوزن کمی ناراحتی ایجاد کند. ممکن است باعث کمی کبودی یا تورم نیز شود. پس از خارج شدن خون، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی تورنیکت را برداشته، به آن منطقه فشار وارد کرده و بانداژ می‌کنند.
بسته به نتایج آزمایش خون، فرزند شما ممکن است آسپیراسیون مغز استخوان، بیوپسی یا هر دو را انجام دهد. این کار با گرفتن مقدار کمی مایع مغز استخوان (آسپیراسیون) یا بافت جامد مغز استخوان (بیوپسی هسته) انجام می‌شود. مایع یا بافت از نظر تعداد، اندازه و بلوغ سلول‌های خونی یا سلول‌های غیر طبیعی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
کم خونی در کودکان چگونه درمان می‌شود؟
درمان بستگی به علائم، سن و سلامت عمومی فرزند شما دارد. همچنین شدت بیماری در درمان موثر است. درمان کم خونی بستگی به علت آن نیز دارد. برخی از انواع کم خونی‌ها نیازی به درمان ندارند. از سوی دیگر، برخی از انواع آنها ممکن است به دارو، تزریق خون، جراحی یا پیوند سلول‌های بنیادی نیاز داشته باشند. ممکن است ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی کودک شما را به یک متخصص خون ارجاع دهد. این فرد متخصص در درمان اختلالات خونی است. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قطره یا قرص ویتامین و مواد معدنی
- تغییر رژیم غذایی کودک
- قطع دارویی که باعث کم خونی می‌شود
- دارو
- جراحی برای برداشتن طحال
- انتقال خون
- پیوند سلول‌های بنیادی
عوارض احتمالی کم خونی در کودکان چیست؟
عوارض کم خونی بستگی به علت ایجاد کننده آن دارد. برخی از انواع کم خونی دارای عوارض کمی هستند، اما برخی دیگر عوارض مکرر و جدی را به دنبال خواهند داشت. برخی از کم خونی‌ها ممکن است باعث بروز موارد زیر شوند:
- مشکلات رشد و نمو
- درد و تورم مفاصل
- نارسایی مغز استخوان
- سرطان خون یا سایر سرطان‌ها
برای پیشگیری از کم خونی در فرزندم چه باید کرد؟
برخی از انواع کم خونی‌ها ارثی هستند و نمی‌توان از بروز آنها جلوگیری کرد. با اطمینان از کمبود آهن در رژیم غذایی خود، می‌توانید از ایجاد کم خونی ناشی از فقر آهن، که نوعی رایج از کم خونی است، جلوگیری کنید. برای انجام این به موارد زیر توجه داشته باشید:
- در صورت امکان به نوزاد خود شیر مادر دهید. او به اندازه کافی آهن را از شیر مادر دریافت می‌کند.
- با آهن در رژیم غذایی فرزند خود استفاده کنید. اگر فرزند شما از شیر خشک استفاده می‌کند، از شیر خشک با آهن اضافی استفاده کنید. اما قبل از ایجاد هرگونه تغییر باید با مشاوره پزشکی تلفنی هماهنگ گنید.
- تا پس از سن 1 سالگی به کودک خود شیر گاو ندهید. شیر گاو آهن کافی ندارد و نباید به نوزادان داده شود تا بعد از 1 سالگی. هنگامی که او به اندازه کافی غذاهای دیگری را نیز می‌خورد.
- به کودک خود غذاهای سرشار از آهن بدهید. وقتی کودک شما غذاهای جامد می‌خورد، غذاهایی را انتخاب کنید که منابع خوبی از آهن هستند. اینها شامل غلات غنی از آهن، زرده تخم مرغ، گوشت قرمز، سیب زمینی، گوجه فرنگی و کشمش است.
چه موقع باید با مشاوره پزشکی رایگان فرزندم تماس بگیرم؟
اگر متوجه شدید که کودک شما دارای علائم کم خونی است، با ارائه دهنده خدمات درمانی تیم آزمایش آنلاین تماس بگیرید و اگر فرزند شما از نظر کم خونی بررسی نشده است، با پزشک خود در مورد خطر ابتلا به آن صحبت کنید. نکات کلیدی که باید در مورد کم خونی در کودکان بدانید و مشاوره پزشکی تلفنی به شما آنها را نیز ارجاع می‌کند، عبارتند از:
- کم خونی عبارت است از کم بودن تعداد گلبول‌های قرمز خون یا سطح پایین هموگلوبین.
- علل مختلفی منجر به ایجاد کم خونی می‌شود.
- کودکان معمولاً از نظر کم خونی غربالگری می‌شوند زیرا اغلب هیچ علامتی در آنها وجود ندارد.
- درمان کم خونی بستگی به علت ایجاد آن دارد.
چرا آزمایش آنلاین را برای بررسی علائم کم خونی در کودکان انتخاب کنیم؟
تیم پزشکی آزمایش آنلاین موارد بسیار زیادی را به شما ارائه می‌دهند. نکاتی که به شما کمک می‌کند حداکثر استفاده را از مراجعه به ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی آزمایش آنلاین ببرید، به شرح زیر هستند:
- دلیل بازدید و از آنچه می‌خواهد اتفاق بیفتد به صورت شفاف آگاه هستید.
- قبل از برقراری تماس تلفنی، می‌توانید سوالاتی را که ذهن شما را درگیر کرده است، یادداشت کرده و پاسخ تمامی آنها را از مشاوره تلفنی پزشکی دریافت کنید.
- در صورت تجویز دارو، تشخیص جدید، روش‌های درمانی یا آزمایش، مشاوره پزشکی به صورت کامل اطلاعات لازم را به شما ارائه می‌دهد.
- برای شما توضیح داده می‌شود که چرا یک دارو یا درمان جدید تجویز شدهه است و چگونه به فرزند شما کمک می‌کند. همچنین آگاهی لازم درمورد عوارض جانبی را به دست می‌آورید.
- می‌توانید از مشاوره پزشکی بپرسید آیا می‌توان وضعیت فرزند شما را به روش‌های دیگری درمان کرد؟
- برای شما توضیح داده می‌شود چرا آزمایش یا روش انتخابی توصیه می‌شود و نتایج آن چه معنایی دارد.
- توضیح داده می‌شود در صورت عدم مصرف دارو توسط کودک یا انجام آزمایش یا روش درمان، چه انتظاری باید داشته باشید.
زمان را غنیمت شمرده و هرچه سریعتر با ما برای بررسی علائم کم خونی در کودک خود با مشاوره تلفنی پزشکی آزمایش آنلاین ارتباط برقرار نمایید.
