کلسترول یک ماده چرب و مومی شکل است که کبد آن را تولید میکند. این ماده برای تشکیل غشای سلولی، ویتامین D و برخی از هورمونها ضروری است. کلسترول در آب حل نمیشود و به همین دلیل، نمیتواند بهخودیخود در آب حرکت کند. ذراتی به نام لیپوپروتئین به انتقال کلسترول از طریق جریان خون کمک میکنند. آنها دو شکل عمده دارند. لیپوپروتئینهای با چگالی کم (LDL) که بهعنوان «کلسترول بد» نیز شناخته میشوند، میتوانند در رگها تجمع پیدا کنند و برای سلامتی مشکلاتی جدی مانند حمله قلبی یا سکته را به دنبال داشته باشند.
لیپوپروتئینهای با چگالی بالا (LDL) که گاهی اوقات به آنها «کلسترول خوب» گفته میشود، به بازگرداندن کلسترول LDL به کبد برای دفع کمک میکند. مصرف غذاهای بهشدت چرب میتواند منجر به افزایش کلسترول بد در بدن شود. به این مسئله چربی خون یا کلسترول خون بالا گفته میشود. اگر سطح کلسترول LDL خیلی بالا باشد یا سطح کلسترول HDL خیلی پایین باشد، رسوبات چربی در رگها جمع میشود. این رسوبات جریان خون کافی را در رگها دشوار میکند و میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در بدن، بهویژه در قلب و مغز شود و حتی میتواند کشنده باشد. در ادامه با علائم کلسترول خون بالا آشنا میشوید.
فهرست مطالب
کلسترول خون بالا معمولا هیچ علائمی را ایجاد نمیکند. این مسئله در بیشتر موارد، تنها باعث بروز اتفاقات اورژانسی میشود. برای مثال، حمله قلبی یا سکته مغزی میتواند درنتیجه کلسترول بالا رخ دهد. این اتفاقات تا زمانی که کلسترول بالا منجر به تشکیل پلاک در شریانها نشود رخ نمیدهد. پلاکها میتوانند شریانها را تنگ کنند و باعث شوند که خون کمتری از شریانها عبور کند. تشکیل پلاک باعث تغییر ساختار دیواره شریان و ایجاد عوارض جدی میشود.
تنها راه تشخیص بالا بودن کلسترول خون، آزمایش خون است. کلسترول بالا به معنی سطح کلسترول بالاتر از 240 میلیگرم در دسیلیتر است. مهم است از 20 سالگی هر چهار تا شش سال یک بار آزمایش چربی خون بدهید. همچنین، درصورتیکه سابقه خانوادگی کلسترول بالا را دارید مهم است با فاصله کمتری آزمایش چربی خون بدهید. از سوی دیگر، اگر شرایط زیر را دارید دادن آزمایش کلسترول در فاصلههای کوتاهتر برای شما ضروری است:
خوردن بیشازحد غذاهای حاوی کلسترول، چربیهای اشباعشده و چربیهای ترانس میتواند خطر ابتلا به کلسترول خون بالا را افزایش میدهد. ابتلا به چاقی نیز میتواند خطر کلسترول بالا را افزایش دهد. سایر عواملی که میتوانند منجر به چربی بالای خون شوند شامل بیتحرکی و سیگار کشیدن میشوند.
ژنتیک نیز در احتمال ابتلا به کلسترول بالا نقش دارد. ژنها از والدین به فرزندان منتقل میشود. برخی ژنهای خاص به بدن شما میآموزند که چگونه کلسترولها و چربیها را پردازش کند. اگر والدین شما به کلسترول بالا دچار هستند ممکن است خطر ابتلای شما به این مسئله نیز افزایش پیدا کند.
در موارد نادر، کلسترول بالا ناشی از هیپرکلسترولمی فامیلی است. این اختلال ژنتیکی از حذف LDL توسط بدن جلوگیری میکند. بیشتر بزرگسالان مبتلا به این بیماری دارای سطح کلسترول تام بالای 300 میلیگرم در دسیلیتر و سطح LDL بالای 200 میلیگرم در دسیلیتر هستند. سایر بیماریها مانند دیابت و کمکاری تیروئید نیز میتوانند خطر ابتلا به کلسترول بالا و عوارض آن را افزایش دهند.
تشخیص کلسترول بالا با آزمایش چربی خون بسیار آسان است. از شما نمونه خونی گرفته میشود و سپس نمونه خون در آزمایشگاه مورد تجزیهوتحلیل قرار میگیرد. لازم است حداقل 12 ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید یا ننوشید. در آزمایش چربی خون، کلسترول LDL، کلسترول HDL و تریگلیسرید اندازهگیری میشود. حد نرمال کلسترول خون عبارت است از:
کلسترول تام اگر بین 200 تا 239 میلیگرم در دسیلیتر باشد، سطح «مرزی بالا» در نظر گرفته میشود اما اگر بالاتر از 240 میلیگرم در دسیلیتر باشد «بالا» در نظر گرفته میشود. اگر کلسترول LDL بین 130 تا 159 میلیگرم در دسیلیتر باشد بهطورکلی، سطح «مرزی بالا» در نظر گرفته میشود اما اگر بالای 160 میلیگرم در دسیلیتر باشد «بالا» در نظر گرفته میشود. اگر کلسترول HDL کمتر از 40 میلیگرم در دسیلیتر باشد، بهطورکلی «کم» در نظر گرفته میشود.
اگر میخواهید آزمایش چربی خون بدهید میتوانید با استفاده از خدمات آزمایش در محل آزمایش آنلاین بهراحتی و بهسرعت در خانه خود آزمایش دهید و بهاینترتیب از شرایط خود هر چه سریعتر آگاه شوید.
اگر کلسترول بالا درمان نشود میتواند باعث ایجاد پلاکها در جریان خون شود. با گذشت زمان این پلاکها میتوانند رگها را باریک کنند. به این وضعیت آترواسکلروز یا تصلب شرایین گفته میشود. تصلب شرایین یک بیماری جدی است که میتواند جریان خون رگها را محدود کند و خطر ایجاد لختههای خونی را نیز افزایش دهد. این مسئله با خطر عوارضی تهدیدکننده زندگی همراه است که این عوارض عبارتاند از:
کلسترول بالا میتواند موجب عدم تعادل میان مواد شیمیایی سازنده صفرا نیز بشود و خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش دهد.
اگرچه نمیتوانید عوامل ژنتیکی کلسترول بالا را کنترل کنید اما میتوانید با استفاده از چند راهکار، عوامل مرتبط با سبک زندگی این مسئله را مدیریت کنید. برای کاهش خطر ابتلا به کلسترول خون بالا:
رژیم غذایی مغذیای داشته باشید که کلسترول و چربی حیوانی پایین و فیبر بالایی داشته باشد.
اگر به چربی خون دچار باشید پزشک به شما در مورد راههای کاهش کلسترول خون بالا کمک میکند. همچنین، اگر عوامل خطر ابتلا به این مسئله را داشته باشید به شما توصیه میکند که بهطور منظم آزمایش چربی خون بدهید.
درنهایت، در اغلب اوقات، کلسترول بالا علائمی به همراه ندارد اما اگر این مسئله درمان نشود میتواند منجر به مشکلات جدی برای سلامتی شود. خبر خوب این است که پزشک میتواند به شما در مدیریت این شرایط کمک کند و در بسیاری از موارد از بروز عوارض جلوگیری کند. اگر میخواهید بدانید به کلسترول بالا دچار هستید یا خیر لازم است که آزمایش چربی خون انجام دهید. دریافت خدمات ویزیت پزشک در منزل یا مشاوره تلفنی پزشکی آزمایش آنلاین از لزوم انجام آزمایش آگاه شوید و در صورت نیاز با استفاده از خدمات آزمایش در محل آزمایش آنلاین، آزمایش چربی خون را در خانه یا در محل کار خود بدهید.