سونداژ در منزل

کاتتر یا سوند ادراری یک لوله توخالی و نیمه انعطاف پذیر است که ادرار را از مثانه جمع می کند و در نهایت به یک کیسه تخلیه منتهی می شود و معمولا از جانب پزشکان برای موارد مختلفی توصیه می‌شود:  شایع‌ترین دلایل مربوط به زمانی است که فرد نمی تواند ادرار کند و بی‌اختیاری یا احتباس ادرار دارد. اما دلایلی وجود دارند که فرد دیگر نمی‌تواند به خودی خود ادرار کند:

مسدود شدن جریان ادرار به دلیل سنگ مثانه یا کلیه، لخته شدن خون در ادرار یا بزرگ شدن شدید غده پروستات، جراحی غده پروستات، جراحی در ناحیه تناسلی مانند ترمیم شکستگی لگن یا برداشتن رحم، آسیب به اعصاب مثانه، آسیب نخاعی، شرایطی مانند زوال عقل که عملکرد ذهنی شما را مختل می‌کند، داروهایی که توانایی فشار دادن عضلات مثانه را مختل می‌کنند که باعث می‌شود ادرار در مثانه محبوس شود، آسیب‌های ستون فقرات یا ضربه، فلج پایین تنه، مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)، بیماری پارکینسون، سرطان مثانه و عمل سزارین.

سوندهای فولی (کاتترهای مجاری ادرار یا فوق لوله): سوند فولی یکی از سه نوع سوندهای ادراری است که نوعی لوله باریک ادارای است که در مثانه قرار داده می‌شود و برای مدت زمان کوتاه و طولانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پرستار معمولاً کاتتر فولی را از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می کند. گاهی اوقات، ارائه دهنده خدمات بهداشتی کاتتر را از طریق سوراخ کوچکی در شکم وارد مثانه می‌کند که به آن کاتتر سوپراپوبیک می‌گویند.

کاتترهای خارجی: همانطور که از نام این نوع سوند پیداست، این کاتترها در خارج از بدن قرار می‌گیرند و با نام کاتترهای کاندوم هم شناخته می‌شوند و معمولاً برای مردانی که مشکلی در احتباس ادرار ندارند، اما از مشکلات عملکردی یا ذهنی مانند زوال عقل رنج می‌برند، استفاده می‌شود. کاتتری که شبیه کاندوم است و سر آلت تناسلی را می‌پوشاند و یک لوله از کاتتر کاندوم  برای جمع آوری ادرار به یک کیسه زهکشی منتهی می‌شود. به طور کل این نوع سوندها از سوند فولی راحت‌تر هستند و احتمال عفونت کمتری دارند و باعث تحریک پوستی نیز نمی‌شوند.

کاتترهای متناوب ( کوتاه مدت): کاتترهای کوتاه مدت یا متناوب  یکبار مصرف هستند و اغلب بعد از عمل جراحی به طور موقت در مثانه قرار می‌گیرند و پس از خالی شدن مثانه خارج می‌شوند.

کاتتر سوپراپوبیک: برای جایگذاری این سوند، پزشک یک برش چند اینچی زیر ناف، دقیقاً بالای استخوان شرمگاهی  ایجاد کرده و سوند را مستقیما در مثانه قرار می‌دهد تا ادرار بدون عبور لوله از ناحیه تناسلی تخلیه شود. این سوند با وجود اینکه بی شباهت به جراحی نیست، اما خیلی راحت‌تر از سوندهای معمولی است که از طریق مجرای ادراری که پر از بافت حساس است، عبور می کنند.

کاتترهای مسکن: کاتترهای مسکن، ادرار را از مثانه به داخل کیسه‌ای که به پای بیمار وصل شده است، تخلیه می‌کنند. شیر کوچکی در قسمت پایینی کاتتر مسکن تعبیه شده که در صورت پر شدن کیسه می‌توان از این طریق، آن را خالی کرد.

عوارض احتمالی سوندهای ادراری: سوندهای ادراری فولی علت اصلی عفونت‌های ادراری مرتبط با مراقبت‌های بهداشتی UTI هستند که اغلب با مصرف آنتی بیوتیک قابل درمان‌ است، بنابراین تمیز کردن کاتترها به طور معمول برای پیشگیری از عفونت مهم است. همچنین هر چه مدت زمان استفاده از سوند طولانی‌تر باشد، امکان عفونت ادراری هم بیشتر است، به همین دلیل مدت زمان، نحوه وصل و نگهداری سوند از اهمیت بالایی برخوردار است.

علائمی که ممکن است به دلیل عفونت‌های ادراری ایجاد شود، تب بالا، لرز، سردرد، ادرار کدر، سوزش مجرای ادرار یا ناحیه تناسلی، نشت ادرار از کاتتر، خون در ادرار، ادرار بدبو، کمردرد، درد در ناحیه شکم و اطراف کشاله ران و اسپاسم مثانه است که در زمان برداشتن سوند رخ می‌دهد.