خارش چشم بسیاری از افراد را تحت تاثیر قرار میدهد و یکی از دلایل رایج مراجعه به چشم پزشک است. این عارضه میتواند ناشی از شرایط مختلفی از جمله آلرژی و عفونت بروز دهد. در این مقاله به برخی از دلایل خارش چشم میپردازیم. همچنین بررسی میکنیم که چه زمانی افراد باید برای تشخیص به ویزیت پزشک در منزل مراجعه کنند و چه گزینههای درمانی در دسترس است.
وقتی چشمان شما خارش دارند و قرمز میشود، تقریباً هر کاری برای تسکین این دو عامل انجام میدهید. اما دانستن علت خارش چشم و اینکه خارش چشم نشانه چیست، میتواند به شما کمک کند درمان مناسب را پیدا کرده و اقدامات لازم ب منظور تسکین و درمان انجام دهید.
فهرست مطالب
اگر خارش چشم دارید، تنها نیستید. همانطور ک گفته شد، خارش چشم یک مشکل رایج است و بهترین راه برای درمان خارش چشم این است که بدانید چه چیزی باعث ایجاد احساس خارش در آنها میشود. در اینجا نگاهی دقیق تر به علل خارش چشم میپردازیم.
اگر هر سال تقریباً در یک زمان مشخص دچار خارش چشم میشوید، ممکن است حساسیت فصلی به گیاهان یا هر چیز دیگری که در زمانهای خاصی از سال گل میدهد و گردهها را آزاد میکند، داشته باشید. یکی از راههای تشخیص اینکه آیا با آلرژی (به جای عفونت چشم) روبرو هستید یا نه، این است که سایر واکنشهای آلرژیک مانند عطسه و احتقان بینی داشته باشید.
علائم آلرژیک توسط هیستامین، ترکیبی که توسط سلولها برای دفاع در برابر آلرژنها آزاد میشود، ایجاد خواهد شد. هیستامین باعث واکنش التهابی میشود و خارش چشم از جمله علائم رایج هیستامین است. یکی از راههای کاهش علائم، اجتناب از تماس با آلرژنهای فصلی است. بهترین راههای کنترل علائم ناشی از آلرژی فصلی مانند خارش چشم عبارتند از:
به گزارشهای آب و هوایی توجه کنید و زمانی که تعداد گردهها زیاد است در خانه بمانید.
اگر علائم شما هر سال جدی هستند، ممکن است لازم باشد از داروهای تجویزی آلرژی بهره مند شوید. از آنجایی که اثربخشی این داروها ممکن است مدتی طول بکشد، مشاوره پزشکی ممکن است توصیه کند چند هفته قبل از شروع فصل آلرژی مصرف آنها را شروع کنید.
برخلاف آلرژیهای فصلی، آلرژیهای دائمی همان آلرژیهایی هستند که ممکن است در تمام طول سال داشته باشید. مواردی مانند کپک، گرد و غبار و شوره حیوانات خانگی از شایعترین آلرژیهای چشمی دائمی هستند. همچنین ممکن است به محصولات خاصی در خانه خود حساسیت داشته باشید. محلول لنز تماسی که استفاده میکنید نیز ممکن است چشم شما را تحریک کند یا صابون و شامپویی که استفاده میکنید امکان دارد مشکل ساز باشد.
اگر آلرژنهای محیطی به عنوان دلیل خارش چشم شما از بین رفته است، سعی کنید از محصولی که با چشمان شما تماس دارد، فاصله بگیرید. ممکن است یک فرآیند حذفی برای آگاهی از عاملی که منجر به خارش چشم میشود، لازم باشد که به یک راه حل منجر شود. در هر صورت مطمئن باشید ارزش وقت شما را دارد.
یک متخصص آلرژی و یا مشاوره تلفنی پزشکی برای اینکه متوجه شود آیا آلرژی دارید یا خیر، میتواند آزمایش پوستی برای آلرژنهای خاص انجام دهد. مقادیر کمی از آلرژنها، مانند ابروسیا یا شوره حیوانات خانگی، دقیقاً زیر پوست تزریق میشوند تا ببینند آیا پوست اطراف محل تزریق واکنشی را نشان میدهد یا خیر. این آزمایشات برای اکثر کودکان و بزرگسالان بی خطر است.
علاوه بر تلاش برای کاهش قرار گرفتن در معرض یک آلرژن، میتوانید از داروهایی مانند آنتی هیستامینها یا کورتیکواستروئیدها برای کمک به کاهش التهاب استفاده کنید.
برخی افراد به دود اگزوز، گازوئیل یا حتی برخی عطرها حساس هستند. اجتناب از قرار گرفتن در معرض این عوامل تحریک کننده سادهترین راه حل برای رهایی از خارش چشم است. قطرههای چشمی تسکین دهنده یا بستن یک پارچه خنک و مرطوب روی چشمان ممکن است به شما کمک کند تا سریعتر احساس بهتری داشته باشید.
چشمهای شما در برابر عفونتهای ویروسی، باکتریایی و قارچی آسیبپذیر هستند که همگی میتوانند باعث خارش چشم شوند. یکی از شایعترین عفونتهای چشم، ورم ملتحمه است که به آن چشم صورتی نیز میگویند زیرا قسمت سفید چشم آلوده به رنگ صورتی میشود. این بسیار مسری است و اغلب با ترشح از چشم آسیب دیده همراه است.
یکی دیگر از عفونتهای احتمالی چشم، یووئیت نامیده میشود و به معنی التهاب لایه میان یچشم است. یووئیت میتواند باعث درد چشم و حساسیت شدید به نور شود. هر دو نوع عفونت باید توسط مشاوره پزشکی ارزیابی و درمان شوند. ممکن است از آنتی بیوتیکها برای درمان ورم ملتحمه استفاده شود. استروئیدها (Steroids) نیز ممکن است لازم باشد. قطرههای چشمی ضد التهاب ممکن است برای درمان یووئیت کافی باشد. علائم یووئیت، علاوه بر خارش چشم، عبارتند از:
در موارد شدیدتر، ممکن است به داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی نیاز باشد. یووئیت، اگر به طور موثر درمان نشود، میتواند منجر به از دست دادن شدید بینایی و عوارضی مانند آب سیاه و آب مروارید شود.
اشک که ترکیبی از آب، روغن و مخاط است، چشمان شما را مرطوب و شاداب نگه میدارد. به دلایل مختلفی چشمان شما ممکن است از تولید اشک کافی برای جلوگیری از خشکی و خارش چشم جلوگیری کنند. یکی از دلایل رایج، افزایش سن است. با افزایش سن، تولید اشک کاهش مییابد. به همین ترتیب، شرایطی مانند دیابت و آرتریت روماتوئید نیز میتواند منجر به پارگی کمتر شود. برخی از داروها خشکی چشم را به عنوان یک عارضه جانبی احتمالی ذکر میکنند. آنها عبارتند از:
چشمان شما همچنین میتوانند خشک شوند زیرا اشکها خیلی سریع تبخیر میشوند. اگر تا به حال برای مدت طولانی بیرون در هوا یا در محیطی با رطوبت بسیار کم بودهاید، ممکن است متوجه خشک شدن و خارش چشمان خود شده باشید. گاهی اوقات، انسداد مجرای اشک یا غده اشکی منجر به خشکی و خارش چشم میشود.
درمان خشکی چشم ممکن است به سادگی استفاده از اشک مصنوعی بدون نسخه باشد که به صورت قطره در دسترس است. دستورالعمل ها را به دقت دنبال کنید. اگر خشکی چشم مزمن را تجربه کردید، به چشم پزشک مراجعه کنید. ممکن است به قطره های دارویی نیاز داشته باشید.
طولانی نگه داشتن لنزها در چشم یا عدم تعویض منظم لنزها میتواند چشمان شما را تحریک کند و باعث خارش و قرمزی آنها شود. اگر از لنزهای تماسی استفاده میکنید، به یاد داشته باشید که آنها را در شب بیرون بیاورید و سایر مراحل اولیه مراقبت از لنز را دنبال کنید. توصیههای ویزیت پزشک در منزل خود را در مورد نحوه مراقبت از لنزهای خود و اینکه چند وقت یکبار باید آنها را تعویض کنید، دنبال کنید.
قرمزی و خارش چشم ممکن است ناشی از التهاب پلکها به نام بلفاریت باشد. زمانی اتفاق میافتد که غدد چربی کوچک در پایه مژههای شما مسدود میشوند. گاهی اوقات فقط تمیز نگه داشتن پلکها برای رفع علائم بلفاریت، که ممکن است شامل آبریزش چشم و تورم نیز باشد، کافی است. بلفاریت معمولاً باعث از دست دادن بینایی نمیشود، اما امکان دارد یک مشکل مزمن باشد که منجر به ورم ملتحمه و سایر عوارض شود. ممکن است برای تسکین و جلوگیری از مشکلات بیشتر، آنتی بیوتیکها و داروهای ضد التهابی لازم باشد.
چند دلیل غیر معمول برای خارش چشم وجود دارد.
رگ خونی شکسته در چشم ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما معمولا مشکل جدی نیست. رگ شکسته در چشم باعث جمع شدن خون در زیر ناحیه شفافی میشود که قسمت سفید چشم شما را میپوشاند. این خونریزی را خونریزی زیر ملتحمه مینامند.
شما در هنگام بروز این حالت قادر هستید خون را ببینید و گاهی اوقات در اطراف چشم پخش میشود. ممکن است به غیر از خونی که ظاهر میشود و معمولاً ظرف دو هفته از بین میرود، هیچ علامت دیگری از رگ خونی شکسته در چشم نداشته باشید. مواقع دیگر، ممکن است احساس خارش داشته باشید یا احساس کنید چیزی پلک شما را آزار میدهد.
وقتی اشک از چشمان شما خارج میشود، از ناحیهای به نام کیسه اشکی که در گوشه داخلی چشم شما نزدیک به بینی قرار دارد، خارج میشود. داکریوسیستیت به عفونت در کیسه اشکی اشاره دارد. علائم داکریوسیستیت علاوه بر خارش عبارتند از:
داکریوسیستیت میتواند به سرعت ایجاد شود یا امکان دارد یک مشکل مزمن باشد.
خارش گاه به گاه چشم طبیعی است. اگر خارش چشمها دردناک است و یا با ترشح همراه است و چشم به رنگ قرمز درآمده است، به چشم پزشک خود مراجعه کنید. اگر عفونت باکتریایی دارید، مشاوره پزشکی تلفنی استفاده از قطرههای چشمی آنتی بیوتیکی را توصیه میکند. اگر خارش چشم شما به دلیل خشکی چشم، آلرژی یا یک مشکل مزمن تر باشد، چشم پزشک میتواند به شناسایی علت و توضیح درمانهای مختلف کمک کند.
افرادی که در شب دچار خارش مداوم چشم هستند باید برای تشخیص علت به ویزیت پزشک در منزل مراجعه کنند. پزشک احتمالاً با بررسی سابقه پزشکی و علائم فرد شروع میکند. سپس وی احتمالاً یک معاینه فیزیکی انجام میدهد که شامل بررسی چشمها و پلکهای فرد میشود. اگر ترشحی روی پلکهای فرد وجود داشته باشد، پزشک ممکن است نمونهای از ترشحات را با سواب گرفته و برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستد. اگر مشاوره پزشکی مشکوک باشد که آلرژی باعث خارش چشم شده است، ممکن است آزمایش پچ انجام شود. آنها همچنین ممکن است برای ویزیت بعدی توصیه کنند به چشم پزشک مراجعه کنید.
برخی از درمانهای خانگی میتوانند به درمان و پیشگیری از خارش چشم در شب کمک کنند، از جمله:
گذراندن زمان طولانی برای اسفاده از رایانه یا انجام فعالیتهای دیگری که ممکن است باعث خستگی چشم شود، میتواند خارش چشم فرد در شب را به دنبال داشته باشد. افراد مبتلا به خارش چشم میتوانند از قانون 20-20-20 پیروی کنند تا خستگی چشم را کاهش دهند. این قانون بدین معناست که به ازای هر 20 دقیقه کار با کامپیوتر، افراد باید از صفحه نمایش نگاه خود را بگیرند و به مدت 20 ثانیه به یک جسم در فاصله 20 سانتی نگاه کنند که باعث میشود چشمها آرام شده و استراحت کنند.
افراد میتوانند برای تسکین فوری خارش چشم از کمپرس استفاده کنند. کمپرس گرم روی چشم ممکن است به تسکین خارش ناشی از آلرژی کمک کند. اگر در هنگام استفاده از کمپرس گرم، چشمها متورم شد، کمپرس سرد را روی چشمها قرار دهید زیرا ممکن است به کاهش خارش کمک کند.
آلودگی، مواد شیمیایی و آرایش همگی میتوانند باعث خارش چشم شوند. تمیز نگه داشتن چشمها در شب میتواند به تسکین خارش کمک کند. در ابتدا، ممکن است لازم باشد که فرد برای تمیز کردن ناحیه چشم، محرک را با آب خنک از چشم بشویید.
گاهی اوقات، شستشوی ملایم چشمها با آب گرم و دستمال ممکن است کافی باشد. افرادی که آرایش میکنند باید قبل از تمیز کردن چشم، تمام آرایش خود را پاک کنند. اگر بعد از انجام این مورد همچنان خارش چشم داشتید با مشاوره تلفنی پزشکی تماس بگیرید.
هوای خشک میتواند باعث خارش چشم شود زیرا باعث خشکی چشم میشود. افراد مبتلا به خارش چشم ممکن است بخواهند از یک مرطوب کننده در اتاق خواب خود استفاده کنند، به خصوص در فصل زمستان یا در آب و هوای خشک.
استفاده از لنزهای تماسی میتواند باعث خارش چشم حتی در شب شود. برخی از افراد ممکن است لنزهای تماسی خود را در طول شب استفاده کنند، که در این حالت این امکان وجود دارد که منجر به خارش بیشتر شود.
افرادی که در شب نیز از لنزهای خود استفاده میکنند و دچار خارش چشم میشوند، لازم است به فکر خارج کردن لنزهای تماسی خود باشند و به چشمان خود استراحت دهند تا زمانی که خارش متوقف شود. همچنین، تغییر نوع لنزی که فرد استفاده میکند ممکن است کمک کننده باشد. یک لنز یکبار مصرف ممکن است به جلوگیری از تحریک چشم در آینده که میتواند منجر به خارش چشم در شب شود، کمک کند. اگر در اثر استفاده از لنز علائمی به غیر از خارش چشم تجربه کردید، بلافاصله آنها را از چشمان خود خارج کرده و با مشاوره تلفنی پزشکی تماس بگیرید.
افراد مبتلا به آلرژی باید اقدامات لازم را انجام دهند تا از هرگونه آلرژنی که باعث خارش چشم آنها میشود، اجتناب کنند. برای مثال، خوابیدن با پنجرههای بسته میتواند به کاهش قرار گرفتن در معرض گرده و سایر آلرژنهای بیرونی که ممکن است باعث خارش چشمها شوند، کمک کند.
دور نگه داشتن حیوانات خانگی از اتاق خواب نیز میتواند به کاهش شورهای که افراد با آنها در تماس هستند کمک کند. گردگیری منظم و تعویض فیلترهای هوا و پنجرهها نیز میتواند به محدود کردن کنه های گرد و غبار کمک کند.
یکی از رایج ترین درمانهای خارش چشم که توسط مشاوره پزشکی تلفنی توصیه میشود، استفاده از داروهای بدون نسخه است. اشک مصنوعی میتواند به تسکین چشمهایی که به دلیل خشکی چشم یا تحریک لنزهای تماسی احساس خارش دارند کمک کند. اشک همچنین ممکن است به حذف آلرژنها از چشم کمک کند.
قطرههای چشمی آلرژیک همراه با آنتی هیستامینهایی مانند کتوتیفن یا آنتی هیستامین، ضداحتقان مانند نافازولین و فنیرامین از دیگر داروهای تجویزی مشاوره پزشکی است که میتواند به تسکین خارش ناشی از آلرژی چشم کمک کند. اطمینان حاصل کنید که از توصیههای سازنده در مورد تعداد دفعات استفاده از این نوع قطرهها پیروی کنید.
اگر چشمان شما قرمز است، ممکن است به قطرههای ضد قرمزی چشم مانند قطرههای حاوی تتراهیدروزولین روی بیاورید که رگهای خونی سطح چشم را کوچکتر میکند و در نتیجه چشمان شما کمتر قرمز به نظر میرسد. این قطرهها ممکن است به خارش شما را به کلی درمان کنند و یا تنها تا حدودی آن را کاهش دهند، اما به قرمزی مرتبط با بسیاری از علل خارش چشم کمک میکنند.
اگر میخواهید از قطرههای ضد قرمزی استفاده کنید، این کار را فقط گاهی انجام دهید. به این دلیل که استفاده زیاد از آنها میتواند باعث شود بیش از حد به قطرهها تکیه کنید و در طولانی مدت چشمان شما قرمزتر شود.
برخی از داروهای تجویزی برای خارش چشم که توسط ویزیت پزشک در منزل تجویز میشوند، عبارتند از:
پیشگیری از خارش چشم اغلب با پی بردن به اینکه چه چیزی ممکن است باعث ایجاد آنها شود، شروع میشود. برخی از افراد ممکن است داشتن دفترچهای از محرکهای بالقوه را برای فهمیدن اینکه از چه چیزی اجتناب کنند مفید باشد. اجتناب از محرکها میتواند به پیشگیری یا حداقل کاهش تعداد مواردی که در آن چشمها خارش پیدا میکند کمک کند. افراد میتوانند اقداماتی را در طول روز انجام دهند تا از خستگی چشم که میتواند باعث خارش چشم شود، جلوگیری کند. برخی از مراحل عبارتند از:
اگر علت آلرژی باشد، افراد ممکن است لازم باشد موارد زیر را امتحان کنند:
پیشگیری از خارش چشم به علت اصلی مشکل بستگی دارد. برای افراد مهم است که با یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی یا مشاوره پزشکی صحبت کنند تا در مورد وضعیتی که باعث مشکلات چشمی میشود مطلع شوند. پزشک یا متخصص چشم همچنین میتواند در مورد اقدامات پیشگیرانهای که میتواند دفعات یا شدت بیماری را کاهش دهد توصیه کند. چندین قدم وجود دارد که افراد میتوانند برای حفظ سلامت چشم انجام دهند. این موارد عبارتند از: