آزمایش اسپرم که به عنوان تجزیه و تحلیل مایع منی (آنالیز مایع منی) نیز شناخته میشود، یک آزمایش است که به منظور تائید یا رد نابارور بودن مرد انجام میشود. این آزمایش همچنین به عنوان آزمایش شمارش اسپرم یا باروری مردان شناخته میشود. نتیجه آزمایش اسپرم نشان میدهد که چقدر اسپرم آزاد میشود و نحوه شکلگیری آنها و نحوه حرکت آنها را نیز مشخص میکند.
مایع منی، مایع غلیظی است که از آلت تناسلی مردان هنگام انجام عمل جنسی در انزال ایجاد میشود. این مایع، اسپرم را از بدن مرد خارج میکند تا بتواند تخمک را بارور کرده و جنین ایجاد کند (اولین مرحله بارداری).
پزشک بعد از به دست آمدن جواب آزمایش اسپرم، تنایج را برای شما توضیح میدهد. به یاد داشته باشید که محدوده طبیعی جواب آزمایش اسپرم از نظر آزمایشگاهها و پزشکان مختلف متفاوت است و آنها برای بررسی و محاسبه مقادیر به دست آمده ناشی از آزمایش، از پارامترها و فاکتورهای مختلفی استفاده میکنند. بنابراین، آنچه پزشک شما طبیعی یا غیرطبیعی میداند ممکن است با مقادیر اشاره شده در اینجا متفاوت باشد. جواب آزمایش اسپرم نرمال به شرح زیر است:
این پارامترهای مایع منی تنها فاکتورهایی هستند که هنگام بررسی جواب آزمایش اسپرم و آنچه ممکن است باعث ناباروری شما شود، باید در نظر گرفته شوند. داشتن اعداد بهتر یا بدتر از موارد ذکر شده در اینجا لزوماً به این معنا نیست که شما بارور نیستید.
همانطور که گفته شد، با انجام این آزمایش موارد خاص موجود در مایع منی مورد آزمایش قرار میگیرند. در ادامه به توضیح مواردی پرداختهایم که در جواب آزمایش اسپرم نمایان خواهند بد.
مایع منی بیش از یک اسپرم تشکیل شده است. در حقیقت کمتر از 5 درصد مایع منی از اسپرم تشکیل شده است. مایع منی سالم شامل مایعات زیر است:
آنچه جواب آزمایش اسپرم را طبیعی تلقی میکند: انزال منی طبیعی بین 1.5 میلی لیتر تا 6 میلی لیتر مایع است. اگر جواب آزمایش اسپرم غیرطبیعی باشد، ممکن است حجم مایع منی پایین بوده که اغلب به دلیل انسداد مجرای دفران (مجاری که اسپرم را از بیضهها به مجرای ادرار منتقل میکند)، عدم وجود یا انسداد وزیکول منی، انزال نسبی واپسگرا، یا عدم تعادل هورمونی باشد.
حجم کم مایع منی نیز میتواند ناشی از استرس بیش از حد در هنگام انجام آزمایش باشد. اگر نگران آزمایش هستید، در مورد راههای کاهش اضطراب با پزشک خود مشورت کنید.
در صورتی که غدد تولید مثل التهاب داشته باشند، حجم مایع منی ممکن است به صورت غیرطبیی زیاد باشد.
در این مورد، تعداد کل اسپرمهای موجود در نمونه منی ارائه میشود.
جواب آزمایش اسپرم نرمال شامل حدود 39،000،000 (یا 39 10 10^6) اسپرم در هر انزال در نظر گرفته میشود. داشتن تعداد اسپرم کمتر از حد معمول گاهی اولیگواسپرمی نامیده میشود. آزواسپرمی زمانی اتفاق میافتد که هیچ سلول اسپرمی در مایع منی یافت نشود.
اگر جواب آزمایش اسپرم غیر طبیعی (تعداد پایین اسپرم) باشد، ممکن است نشان دهنده مشکلات متعددی از جمله موارد زیر باشد:
تعداد غیرطبیعی (پایین) اسپرم نیز میتواند ناشی از مصرف برخی داروها، بیماری اخیر همراه با تب بالا و قرار گرفتن بیضه در معرض حرارت (مانند وان آب گرم) باشد. سیگار کشیدن، چاقی و مصرف زیاد الکل با تعداد کم اسپرم ارتباط دارد. اغلب، علت کم بودن تعداد اسپرم هرگز پیدا نمیشود. آزواسپرمی نیز ممکن است به دلیل مشکل مجاری، عدم تعادل هورمونی یا مشکل بیضهها ایجاد شود.
غلظت اسپرم تعداد اسپرم موجود در یک میلی لیتر مایع منی است. جواب آزمایش اسپرم طبیعی باید حداقل شامل 15،000،000 (یا 15 * 10^6) اسپرم در میلی متر مایع منی باشد.
غیر طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم ممکن است به علت ارتباط میان غلظت پایین اسپرم و تعداد کلی آن باشد. همچنین میتواند مربوط به حجم غیر طبیعی مایع منی در هنگام انزال باشد.
تحرک درصد اسپرمهایی است که حرکت میکنند. برای وقوع لقاح، اسپرم باید از طریق دستگاه تناسلی زن حرکت کند تا به تخمک متصل شود. در این مرحله، توانایی حرکت کردن به مقصد مورد نیاز است. تحرک کلی به هر حرکتی اشاره دارد، در حالی که تحرک پیشرونده به حرکت رو به جلو در یک خط یا در یک دایره بزرگ اشاره دارد.
جواب آزمایش اسپرم طبیعی شامل حداقل 40 درصد است که اسپرم باید در حال حرکت باشد و حداقل 32 درصد باید در حرکت رو به جلو یا به صورت دورانی باش.
غیر طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم به چه معناست: آﺳﺘﻨﻮاﺳﭙﺮﻣﻲ اصطلاحی است که برای تحرک ضعیف اسپرم استفاده میشود. تحرک ضعیف اسپرم ممکن است به دلیل بیماری، برخی داروها، کمبودهای تغذیهای یا عادات بهداشتی ضعیف مانند سیگار کشیدن ایجاد شود. عللی که منجر به کم بودن تعداد اسپرم میشوند نیز ممکن است تحرک ضعیف اسپرم را نیز به همراه داشته باشند. اما اغلب علت این مورد هرگز پیدا نمیشود.
زنده ماندن اسپرم به درصد اسپرم زنده در نمونه منی اشاره دارد. این امر برای اندازهگیری تحرک کم اسپرم، تمایز بین اسپرم غیر متحرک زنده و اسپرم مرده نیز بسیار مهم است.
برای طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم، حداقل 58 درصد از سلولهای اسپرم باید زنده باشند.
غیر طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم به چه معناست: نکروزوسپرمی اصطلاحی است که در آن تمام اسپرمهای موجود در نمونه منی مردهاند. علل مختلفی برای نکروزواسپرمی وجود دارد، از جمله بسیاری از موارد مشابه که میتواند باعث کاهش تعداد اسپرم شود.
استفاده از روان کننده ایمن برای جلوگیری از بارداری یا کاندوم معمولی به طور منظم میتواند اسپرم را از بین ببرد. حتی اگر این دو مورد حاوی اسپرم کش نباشد. در صورت استفاده از روان کننده یا کاندوم معمولی، برای تولید نمونه مایع منی،حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین، در مورد روان کنندههای مورد تایید باروری و کاندومهای مخصوصی که برای جمع آوری نمونههای مایع منی موجود است، از پزشک خود بپرسید.
مورفولوژی اسپرم به شکل سلولهای اسپرم اشاره دارد. تکنسین آزمایشگاه نمونه اسپرم را از نزدیک بررسی میکند و تشخیص میدهد که تقریباً چند درصد از اسپرمها شکلی طبیعی دارد. سر، قسمت میانی و دم، اندازه گیریها و نسبتهای هر یک از اسپرمها مورد ارزیابی قرار میگیرد.
برای طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم، حداقل 4 درصد باید دارای شکل طبیعی باشند.
غیر طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم به چه معناست: تراتوزواسپرمی اصطلاحی است که برای مورفولوژی ضعیف اسپرم استفاده میشود. مورفولوژی ضعیف اسپرم ممکن است ناشی از مواردی باشد که منجر به کاهش تعداد اسپرم شده است.
مورفولوژی اسپرم به خوبی درک نشده است و از آنجا که ارزیابی اسپرمها تا حدی ذهنی است، آمار به دست آمده از آنها اغلب در آزمایشگاههای مختلف متفاوت است.
اگر مورفولوژی اسپرم غیرطبیعی باشد، اما همه پارامترهای مایع منی در محدوده طبیعی قرار گیرند، باروری مردان همچنان امکان پذیر و طبیعی است.
pH مایع منی، اندازه گیری میزان اسیدی یا قلیایی مایع منی است. مایع وزیکول منی باید قلیایی باشد، در حالی که مایعات پروستات باید اسیدی باشند. ترکیب آنها در مایع منی یکدیگر را متعادل میکنند.
مایع منی بیش از حد اسیدی ممکن است اسپرم را از بین ببرد یا از لقاح جلوگیری کند.
برای طبیعی بودن جوار آزمایش اسپرم، PH مایع منی باید دارای PH بیشتر از 7.2 باشد. در حال حاضر، هیچ توافق عمومی در مورد تأثیر بیشتر مایع منی قلیایی بر باروری وجود ندارد، بنابراین طبق دستورالعمل WHO هیچ محدودیتی برای PH بالا وجود ندارد.
غیر طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم به چه معناست: معمولاً pH پایین با اندازه گیریهای غیرطبیعی دیگر از جمله حجم کم مایع منی یا تعداد کم اسپرم همراه است. این ممکن است به انسداد یا عدم وجود مجرای دفران اشاره کند.
گلبولهای سفید خون سلولهایی هستند که با عفونت در بدن مبارزه میکنند. تمام مایع منی شامل گلبولهای سفید است.
برای طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم، تعداد گلبولهای سفید موجود در مایع منی باید کمتر از 1،000،000 در میلی لیتر باشد.
غیر طبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم به چه معناست: اگر تعداد گلبولهای سفید خون از حد طبیعی (لکوسیتوسپرمی) بیشتر باشند، ممکن است نشان دهنده عفونت باشد. باکترواسپرمی زمانی رخ میدهد که میزان بیش از حد باکتری در مایع منی یافت شود.
برخی از مردان ممکن است لکوسیتوسپرمی داشته باشند و هیچ گونه عفونت فعال یا اختلال باروری در آنها یافت نشود. نظریهای وجود دارد که میگوید علت احتمالی باکترواسپرمی عفونتهای دندانی درمان نشده است، اگرچه این امر به اثبات نرسیده است.
یک نتیجه تجزیه و تحلیل غیرطبیعی منی لزوماً نشانه اختلال باروری در مردان نیست. از آنجا که عوامل زیادی میتوانند منجر به غیرطبیعی بودن جواب آزمایش اسپرم شوند، از جمله بیماری یا حتی استرس ناشی از انجام آزمایش، پزشک احتمالاً تجزیه و تحلیل مایع منی را در چند هفته تکرار میکند.
با پزشک خود در مورد برنامههای آینده خود از جمله بچه، صحبت کنید. اطمینان حاصل کنید که دلایل احتمالی نتایج غیرطبیعی آزمایش اسپرم (از جمله بیماری، علاقه زیاد به وان آب گرم یا صندلیهای گرمکن ماشین، مشکل در تهیه نمونه برای تجزیه و تحلیل و همه داروهایی که در حال حاضر مصرف میکنید، را برای پزشک خود توضیح میدهید.
مجموعه آزمایش آنلاین پیشرو در خدمات رسانی در منزل ، شما عزیزان میتوانید خدمات نمونه گیری در منزل ، تست کرونا در منزل ، شنوایی سنجی در منزل ، آزمایش تیروئید و تزریق واکسن hpv با مجموعه آزمایش آنلاین تجربه کنید.