جلوگیری و درمان آفتاب سوختگی
نوشته شده توسط فاطمه مهربان
16 / 12 / 1400
آفتاب‌سوختگی می‌تواند موجب درد و سوزش شود و بر اساس مطالعات، خطر سرطان پوست، چین و چروک، لکه‌های قهوه‌ای و کک و مک را افزایش دهد. درنتیجه آفتاب‌سوختگی، پوست ممکن است متورم به نظر برسد و در برخی مواقع، تاول‌هایی نیز ایجاد شوند. آفتاب‌سوختگی باعث می‌شود پوست روشن یا تقریبا روشن، صورتی یا قرمز شود اما پوست‌های تیره‌تر ممکن است تیره‌تر شوند.
وسعت و شدت آفتاب سوختگی بستگی به نوع پوست شما و سطح مواجهه آن با نور خورشید دارد. در این مقاله با این موضوع آشنا می‌شوید که نور خورشید چگونه شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، چگونه می‌توان آفتاب‌سوختگی را درمان کرد و چگونه می‌توان از آن پیشگیری کرد.
فهرست مطالب
آفتاب سوختگی چه علائمی دارد؟
آفتاب سوختگی شامل التهابی است که منجر به بثورات پوستی و تورم می‌شود. این مسئله شامل ایجاد تغییراتی در پوست نیز می‌شود. درنتیجه آفتاب‌سوختگی ممکن است سلول‌های آفتاب‌سوختگی ایجاد شوند که این مسئله می‌تواند سرطان‌زا باشد و از سوی دیگر، ماست‌سل‌ها که در سیستم ایمنی نقش مهمی دارند را کاهش دهد.
علائم آفتاب‌سوختگی میان افراد متفاوت است. این مسئله می‌تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد اما خطر آن در افرادی که پوست روشن‌تری دارند بیشتر است. درنتیجه قرار گرفتن در معرض نور خورشید ممکن است پوست موارد زیر را تجربه کند:
- داغی
- حساسیت به لمس
- درد
- تحریک
- خارش
- تاول
پوست روشن می‌تواند قرمز شود. پوست‌های تیره‌تر ممکن است تیره‌تر شوند. نشانه‌های آفتاب‌سوختگی شدید می‌تواند بر سراسر بدن تاثیر بگذارد. آن‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- تب
- لرز
- سردرد
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس کلی ناخوشی
اگر آفتاب‌سوختگی شدیدی را تجربه کرده‌اید ممکن است نیاز به توجه پزشکی داشته باشید. در موارد شدید ممکن است گرمازدگی نیز اتفاق بیفتد. اگر موارد زیر را تجربه کردید مهم است هرچه سریع‌تر به دنبال دریافت مشاوره پزشکی باشید:
- فشارخون پایین
- غش و سرگیجه
- نبض سریع
- درد عمومی در سراسر بدن
- ضعف شدید
- تنفس کم‌عمق
- تغییر در رفتار ازجمله تحریک‌پذیری، گیجی، مشکل در فکر کردن یا توهم
وقتی دمای مرکزی بدن شما پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، بالاتر از حد طبیعی باشد پزشک گرمازدگی را تشخیص می‌دهد. گرمازدگی شدید می‌تواند جان شما را به خطر بیندازد. بنابراین، در این شرایط، تماس با اورژانس اهمیت زیادی دارد.
مراحل زمانی آفتاب‌سوختگی
اگر دچار آفتاب‌سوختگی شوید، احتمالا مراحل زیر را تجربه می‌کنید:
- ظاهر شدن بثورات، دو تا شش ساعت پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- اوج گرفتن نشانه‌ها، 12 تا 24 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- کنده و پوسته‌پوسته شدن پوست، حدود چهار تا هفت روز بعد
آفتاب‌سوختگی چگونه درمان می‌شود؟
اگر آفتاب‌سوختگی را تجربه کردید لازم است از راهکارهای زیر برای درمان آن استفاده کنید:
- از نور خورشید اجتناب کنید و ترجیحا به داخل خانه بروید.
- تا زمانی که آفتاب‌سوختگی بهبود پیدا کند، از قرار گرفتن در معرض نور خورشید اجتناب کنید.
- با یک پارچه یا حوله مرطوب و خنک یا دوش گرفتن با آب خنک، پوست خود را خنک کنید.
- از کرم مرطوب‌کننده یا کرم پس از آفتاب آلوئه‌ورا استفاده کنید.
- برای کاهش درد و تورم، داروهای بدون نسخه مثل ایبوپروفن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) را مصرف کنید.
- برای کاهش التهاب و خارش از پماد هیدروکورتیزون استفاده کنید.
- برای پیشگیری از کم‌آبی بدن، مقدار زیادی آب بنوشید.
- برای پیشگیری از عفونت، از دست زدن به تاول‌های کوچک یا ترکاندن آن‌ها خودداری کنید. تاول‌ها از پوست محافظت می‌کنند.
- از خاراندن یا کندن پوست خود اجتناب کنید.
- تا زمانی که پوست بهبود پیدا کند، لباس‌های گشاد و آزاد بپوشید.
اگر آفتاب‌سوختگی شما شدید است می‌توانید برای آگاهی از روش‌های درمان پزشکی از خدمات ویزیت پزشک در منزل یا مشاوره پزشکی تلفنی آزمایش آنلاین استفاده کنید. پزشک ممکن است برای کاهش التهاب، استروئیدهای خوراکی را تجویز کند. همچنین، پزشک ممکن است برای کم‌آبی شدید بدن یا استرس گرمایی، تزریق سرم را توصیه کند. از سوی دیگر، لازم است بدانید استفاده از برخی روش‌ها می‌تواند علائم آفتاب‌سوختگی را تشدید کند یا آسیب به پوست را بدتر کند. بنابراین:
- بر روی پوست آفتاب‌سوخته، کره نمالید.
- از وازلین استفاده نکنید.
- بر روی پوست آفتاب‌سوخته، یخ یا کمپرس یخ قرار ندهید.
چگونه می‌توان از آفتاب‌سوختگی پیشگیری کرد؟
بهترین راه پیشگیری از آفتاب‌سوختگی این است که نحوه مواجهه خود با نور خورشید را مدیریت کنید. این امر شامل موارد زیر می‌شود:
- در مکان‌هایی بنشینید که سایه دارند.
- لباسی بپوشید که تمام بدن را بپوشاند.
- با استفاده از عینک آفتابی از چشم‌های خود محافظت کنید.
- کلاهی بر سر خود بگذارید که لبه‌های پهن دارد.
- در گرم‌ترین بخش روز بیرون نروید.
- همیشه از کرم ضدآفتاب با SPF 30+ استفاده کنید و به‌طور منظم ضدآفتاب بزنید.
- از صورت، گردن، تنه و قسمت‌هایی از بدنتان که معمولا در معرض نور خورشید نیستند بیشتر محافظت کنید.
اگرچه قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مدت کم برای تولید ویتامین D در بدن ضروری است اما متخصصان قرار گرفتن در معرض نور خورشید بدون محافظت را توصیه نمی‌کنند زیرا این کار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. در عوض، پزشکان مصرف ماهی‌های چرب و غذاهای سرشار از ویتامین D را توصیه می‌کنند. همچنین، اگر در این مورد نیاز به صحبت با پزشک دارید می‌توانید از خدمات ویزیت پزشک در منزل یا مشاوره تلفنی پزشکی آزمایش آنلاین استفاده کنید.
عوامل خطر آفتاب‌سوختگی چیست؟
اگر شرایط زیر را دارید بیشتر احتمال دارد که آفتاب‌سوختگی را تجربه کنید:
- برص یا ویتیلیگو
- ریزش مو یا آلوپسی
- زالی یا آلبینیسم
حساسیت به نور ناشی از موارد زیر است:
- لوپوس اریتماتوس سیستمیک یا لوپوس منتشر
- پورفیری
- استفاده از برخی داروها مانند تتراسایکلین
- بیماری‌های ژنتیکی خاص
احتمال آفتاب‌سوختگی در شرایط زیر بیشتر است:
- در نواحی نزدیک به خط استوا
- در ارتفاعات بالا
- وقتی خورشید در آسمان است
- وقتی آسمان صاف است
- وقتی‌که نور فرابنفش برای مثال با آب، یخ یا برف منعکس می‌شود
- در هنگام استفاده از لامپ خورشیدی
در این مواقع باید مراقب خود باشید تا دچار آفتاب‌سوختگی نشوید. بااین‌حال، اگر دچار آفتاب‌سوختگی شدید توصیه می‌کنیم که خدمات ویزیت پزشک در منزل یا مشاوره پزشکی تلفنی آزمایش آنلاین را دریافت کنید و از راه‌های درمان این مسئله آگاه شوید.
چه ضدآفتابی مناسب است؟
محصولات ضدآفتاب، محصولاتی هستند که وقتی آن‌ها را به پوست خود می‌زنید، اشعه ماوراءبنفش را مسدود می‌کنند. ضدآفتاب‌ها بر اساس توانایی‌شان در پیشگیری از آفتاب‌سوختگی دارای رتبه‌های SPF هستند. هرچه رتبه SPF ضدآفتاب بیشتر باشد می‌توانید انتظار داشته باشید که ضدآفتاب از پوست شما در برابر اشعه UVB از بدن شما بیشتر محافظت کند و درنتیجه احتمال آسیب به پوستتان کاهش پیدا کند. دریافت مشاوره پزشکی در مورد انتخاب کرم ضدآفتابی مناسب نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
از سوی دیگر، کرم ضدآفتاب باید از پوست شما در برابر اشعه UVA نیز محافظت کند. اگرچه این اشعه باعث آفتاب‌سوختگی نمی‌شود اما می‌تواند پیری پوست را تسریع کند و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. بسیاری از کرم‌های ضدآفتاب می‌توانند از پوست شما در برابر اشعه UVB و UVA محافظت می‌کنند. متخصصان استفاده از کرم ضدآفتابی را توصیه می‌کنند که ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- SPF بالاتر از 30
- محافظت از اشعه UVB و UVA
- مقاومت در برابر آب
در هنگام استفاده از کرم ضدآفتاب، نکات زیر را رعایت کنید:
- برای پوشاندن کامل پوست خود از مقدار زیادی کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
- به بالای گوش‌ها، پاها، گردن و نواحی‌ای که کمتر به آن‌ها توجه می‌شود ضدآفتاب بزنید.
- 15 دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، از ضدآفتاب استفاده کنید.
- ضدآفتاب را بر روی پوست خشک بمالید.
- هر دو ساعت یا پس از شنا یا تعریق، دوباره از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
- از بالم لب دارای SPF بالاتر از 30 استفاده کنید.
- قبل از استفاده از کرم ضدآفتاب، دستورالعمل روی جعبه را بخوانید.
درنهایت، اگر مدت زیادی در معرض نور خورشید قرار بگیرید ممکن است دچار آفتاب‌سوختگی شوید. این مسئله می‌تواند منجر به سوختن پوست شود. افرادی که پوست روشنی دارند بیشتر در معرض آفتاب‌سوختگی قرار دارند. اگرچه استفاده از برخی روش‌های خانگی می‌تواند علائم آفتاب‌سوختگی را بهبود ببخشد اما اگر علائمی مانند تب، غش یا تغییراتی در هوشیاری را تجربه کردید لازم است به‌سرعت مراقبت پزشکی دریافت کنید. همچنین، اگر در این مورد نیاز به دریافت کمک از پزشک دارید می‌توانید از خدمات ویزیت پزشک در منزل یا مشاوره تلفنی پزشکی آزمایش آنلاین استفاده کنید.
