بیماری‌های قلبی و علائم آن

نوشته شده توسط فاطمه مهربان
18 / 08 / 1400

انواع مختلفی از بیماری‌های قلبی وجود دارد که هر کدام علائم و درمان خاص خود را دارند. برای برخی، تغییر در شیوه زندگی و دارو می‌تواند تفاوت زیادی در بهبود سلامتی آنها ایجاد کند. برای برخی دیگر، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشند تا دوباره قلب آنها همچون ساعت به خوبی کار کند.

به گفته منبع مورد اعتماد مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، بیماری‌های قلبی عامل اصلی مرگ در ایالات متحده است. در ایالات متحده، از هر 4 مورد مرگ 1 نفر ناشی از بیماری‌های قلبی است. یعنی سالانه حدود 610 هزار نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.

بیماری قلبی تبعیض قائل نمی‌شود این عامل اصلی مرگ برای چندین جمعیت، از جمله سفیدپوستان، اسپانیایی تباران و سیاه پوستان است. تقریبا نیمی از آمریکایی‌ها در معرض بیماری‌های قلبی هستند و تعداد آنها رو به افزایش است. در حالی که بیماری قلبی می‌تواند کشنده باشد، در اکثر افراد نیز قابل پیشگیری است. با اتخاذ عادات سبک زندگی سالم به موقع، می‌توانید با قلبی سالمتر به طور بالقوه بیشتر عمر کنید.

فهرست مطالب

انواع مختلف بیماری‌های قلبی چیست؟

بیماری‌های قلبی طیف وسیعی از مشکلات قلبی عروقی را در بر می‌گیرد. چندین بیماری و شرایط زیر مجموعه بیماری‌های قلبی قرار می‌گیرند. انواع بیماری‌های قلبی عبارتند از:

آریتمی: آریتمی یک اختلال در ضربان قلب است.
تصلب شرایین: به معنی تنگی عروق است
کاردیومیوپاتی: این وضعیت باعث سفت شدن یا ضعیف شدن ماهیچه‌های قلب می‌شود.
نقایص مادرزادی قلب: نقایص مادرزادی قلب بی‌نظمی‌های قلبی هستند که در هنگام تولد وجود دارند.
بیماری عروق کرونر (CAD): در اثر تجمع پلاک در عروق قلب ایجاد می‌شود. گاهی اوقات بیماری ایسکمیک قلبی نیز نامیده می‌شود.
عفونت‌های قلبی: عفونت‌های قلبی ممکن است توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها یا انگل‌ها ایجاد شود.

اصطلاح بیماری قلبی عروقی ممکن است برای اشاره به بیماری‌های قلبی که به طور خاص بر عروق خونی تأثیر می‌گذارد، استفاده شود.

علائم بیماری‌های قلبی چیست؟

انواع مختلف بیماری‌های قلبی ممکن است علائم مختلفی را در پی داشته باشد که در ادامه توضیح داده شده‌اند.

آریتمی‌ها

آریتمی‌ها ریتم غیرطبیعی قلب هستند. علائمی که تجربه می‌کنید ممکن است به نوع آریتمی (ضربان قلب بسیار سریع یا خیلی کند) شما بستگی داشته باشد. علائم آریتمی شامل موارد زیر است:

سبکی سر
تپش قلب یا ضربان قلب تند
نبض کند
غش کردن
سرگیجه
درد قفسه سینه

تصلب شرایین

تصلب شرایین، خون رسانی به اندام‌های شما را کاهش می‌دهد. علائم آترواسکلروز علاوه بر درد قفسه سینه و تنگی نفس، شامل موارد زیر است:

سردی، به ویژه در اندام‌ها
بی حسی، به ویژه در اندام‌ها
درد غیرمعمول یا غیرقابل توضیح
ضعف در پاها و بازوها

نقایص مادرزادی قلب

نقایص مادرزادی قلب، مشکلات قلبی هستند که در هنگام رشد جنین ایجاد می‌شوند. برخی از نقایص قلبی هرگز تشخیص داده نمی‌شوند. موارد دیگر ممکن است هنگام ایجاد علائم مشاهده شوند، مانند:

پوست آبی رنگ
تورم اندام‌ها
تنگی نفس یا مشکل در تنفس
خستگی و انرژی کم
ریتم نامنظم قلب

بیماری عروق کرونر (CAD)

CAD تجمع پلاک در شریان‌هایی است که خون غنی از اکسیژن را در قلب و ریه‌ها حرکت می‌دهد. علائم CAD عبارتند از:

درد یا ناراحتی در قفسه سینه
احساس فشار در قفسه سینه
تنگی نفس
حالت تهوع
احساس سوء هاضمه یا نفخ

کاردیومیوپاتی

کاردیومیوپاتی بیماری است که باعث می‌شود ماهیچه‌های قلب بزرگتر شده و سفت، ضخیم یا ضعیف شوند. علائم این بیماری عبارتند از:

خستگی
نفخ
تورم پاها، به ویژه مچ پا و پاها
تنگی نفس
ضربان قلب یا تپش سریع

عفونت‌های قلبی

اصطلاح عفونت قلب ممکن است برای توصیف شرایطی مانند اندوکاردیت یا میوکاردیت استفاده شود. علائم عفونت قلبی عبارتند از:

درد قفسه سینه
احتقان قفسه سینه یا سرفه
تب
لرز
بثورات پوستی

علائم سکته قلبی را در مقاله لینک شده مشاهده نمایید.

علائم بیماری قلبی در زنان چیست؟

زنان اغلب علائم و نشانه‌های متفاوتی از بیماری قلبی را نسبت به مردان تجربه می‌کنند، به ویژه در مورد CAD و سایر بیماری‌های قلبی عروقی.

یک مطالعه در سال 2003 علائم را بیشتر در زنانی که دچار حمله قلبی شده بودند، بررسی کرد. علائم اصلی شامل علائم “کلاسیک” حمله قلبی مانند درد قفسه سینه و سوزن سوزن شدن نبود. در عوض، این مطالعه گزارش داد که زنان به احتمال زیاد علائم و مشکلات قلبی خود را بدین صورت ابراز می‌کنند که دچار اضطراب، اختلالات خواب و خستگی غیرمعمول یا غیرقابل توضیح هستند.

علاوه بر این، 80 درصد از زنان در این مطالعه گزارش کردند که این علائم را حداقل یک ماه قبل از وقوع حمله قلبی تجربه کرده‌اند. علائم بیماری قلبی در زنان را می‌توان با سایر بیماری‌ها مانند افسردگی، یائسگی و اضطراب اشتباه گرفت. علائم شایع بیماری قلبی در زنان عبارتند از:

سرگیجه
رنگ پریدگی
تنگی نفس یا تنفس سطحی
سبکی سر
غش کردن یا از حال رفتن
اضطراب
حالت تهوع
استفراغ
درد فک
گردن درد
کمردرد
سوء هاضمه یا درد شبیه گاز در قفسه سینه و معده
عرق سرد

علت ایجاد بیماری‌های قلبی چیست؟

بیماری قلبی مجموعه‌ای از بیماری‌ها و شرایط است که باعث مشکلات قلبی عروقی می‌شود. هر نوع بیماری قلبی ناشی از چیزی است که کاملاً مختص آن بیماری است. آترواسکلروز و CAD ناشی از تجمع پلاک در شریان‌ها است. سایر علل بیماری قلبی در زیر شرح داده شده است.

علل ریتم غیرطبیعی قلب (آریتمی) عبارتند از:

دیابت
CAD
نقایص قلبی، از جمله نقایص مادرزادی قلبی
داروها، مکمل‌ها و داروهای گیاهی
فشار خون بالا
مصرف زیاد الکل یا کافئین
اختلالات مصرف مواد
استرس و اضطراب
آسیب یا بیماری قلبی موجود

علل نقص مادرزادی قلب

این بیماری قلبی در حالی رخ می‌دهد که نوزاد هنوز در رحم در حال رشد است. برخی از نقایص قلبی ممکن است جدی باشند و به موقع تشخیص داده و درمان شوند. برخی نیز ممکن است سال‌ها تشخیص داده نشوند. ساختار قلب شما نیز می‌تواند با افزایش سن تغییر کند. این می‌تواند یک نقص قلبی ایجاد کند که ممکن است منجر به عوارض و مشکلات شود.

علل کاردیومیوپاتی

انواع مختلفی از کاردیومیوپاتی وجود دارد. هر نوع نتیجه یک شرایط جداگانه است.

کاردیومیوپاتی اتساعی: مشخص نیست علت رایج ترین نوع کاردیومیوپاتی که منجر به ضعف قلب می‌شود، چیست. این ممکن است در نتیجه آسیب قبلی باشد، مانند نوع ناشی از داروها، عفونت‌ها و حمله قلبی. همچنین ممکن است یک بیماری ارثی یا نتیجه فشار خون کنترل نشده باشد.
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک: این نوع بیماری قلبی منجر به ضخیم شدن ماهیچه قلب می‌شود و معمولاً ارثی است.
کاردیومیوپاتی محدود کننده: اغلب مشخص نیست چه چیزی منجر به این نوع کاردیومیوپاتی می‌شود که منجر به سفت شدن دیواره‌های قلب می‌شود. علل احتمالی ممکن است شامل تجمع بافت اسکار و نوعی تجمع غیر طبیعی پروتئین معروف به آمیلوئیدوز باشد.

علل عفونت قلبی

باکتری‌ها، انگل‌ها و ویروس‌ها شایع ترین علل عفونت‌های قلبی هستند. عفونت‌های کنترل نشده در بدن نیز اگر به درستی درمان نشوند می‌توانند به قلب آسیب برسانند.

برخی از عوامل خطر بیماری‌های قلبی کدامند؟

عوامل خطر زیادی برای بیماری‌های قلبی وجود دارد. برخی از آنها قابل کنترل هستند و برخی دیگر قابل کنترل نیستند. منبع معتبر CDC می‌گوید که حدود 47 درصد آمریکایی‌ها حداقل یک عامل خطر برای بیماری‌های قلبی دارند. برخی از این عوامل خطر عبارتند از:

فشار خون بالا
کلسترول بالا و سطح پایین لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)
سیگار کشیدن
چاقی
عدم فعالیت بدنی

به عنوان مثال، سیگار کشیدن یک عامل خطر قابل کنترل است. به گفته منبع معتبر موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی (NIDDK) افرادی که سیگار می‌کشند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را دو برابر می‌کنند.

افراد دیابتی همچنین ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی باشند زیرا سطوح بالای گلوکز خون خطر موارد زیر را افزایش می‌دهد:

آنژین
حمله قلبی
سکته
CAD

اگر دیابت دارید، کنترل قند خون ضروری است تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را محدود کنید. منبع معتبر انجمن قلب آمریکا (AHA) گزارش می‌دهد افرادی که هم فشار خون دارند و هم دیابت، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را نیز دو برابر می‌کنند.

عوامل خطری که غیرقابل کنترل هستند و از جمله سایر عوامل خطر بیماری‌های قلبی محسوب می‌شوند، عبارتند از:

سابقه خانوادگی
قومیت
جنسیت
سن

اگرچه این عوامل خطر قابل کنترل نیستند، اما ممکن است بتوانید اثرات آنها را زیر نظر داشته باشید. تحقیقات نشان داده است که سابقه خانوادگی در CAD به خصوص اگر شامل موارد زیر باشد، عامل خطر بیشتر است:

خویشاوند مرد زیر 55 سال، مانند پدر یا برادر
خویشاوند زن زیر 65 سال، مانند مادر یا خواهر

سیاهپوستان غیر اسپانیایی تبار، سفیدپوستان غیر اسپانیایی و افرادی از میراث آسیایی یا جزیره اقیانوس آرام در معرض خطر بیشتری نسبت به بومیان آلاسکا یا بومیان آمریکا هستند. همچنین مردان بیشتر از زنان در معرض بیماری‌های قلبی هستند.

در نهایت، سن شما می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. از 20 تا 59 سالگی، مردان و زنان در معرض خطر مشابه CAD هستند. با این حال، پس از 60 سالگی، درصد مردان مبتلا به این بیماری بین 19.9 تا 32.2 درصد افزایش می‌یابد. فقط 9.7 تا 18.8 درصد از زنان در این سن مبتلا هستند.

بیماری قلبی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک شما ممکن است چندین نوع آزمایش و ارزیابی را برای تشخیص بیماری قلبی دستور دهد. برخی از این آزمایشات را می‌توان قبل از نشان دادن علائم بیماری قلبی انجام داد. ممکن است از دیگران برای جستجوی علل احتمالی علائم در هنگام بروز آنها استفاده شود. برای انجام مشاوره تلفنی پزشکی با آزمایش آنلاین تماس برقرار نمایید.

معاینات فیزیکی و آزمایش خون

اولین کاری که پزشک شما انجام می‌دهد این است که یک معاینه فیزیکی انجام دهد و علایمی را که تجربه کرده‌اید، بررسی می‌کند. سپس آنها در خصوص سابقه پزشکی خانوادگی و شخصی شما نیز سوالاتی را می‌پرسند. ژنتیک می‌تواند در برخی بیماری‌های قلبی نقش داشته باشد. اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده شما مبتلا به بیماری قلبی است، این اطلاعات را با پزشک خود به اشتراک بگذارید.

آزمایش خون اغلب در جلسات اولیه ملاقات با پزشک تجویز می‌شود. بدین خاطر که این آزمایش‌ها می‌توانند به پزشک شما در مشاهده میزان کلسترول و یافتن علائم التهاب کمک کنند.

آزمایشات غیر تهاجمی

ممکن است از انواع آزمایشات غیرتهاجمی برای تشخیص بیماری قلبی نیز استفاده شود.

نوار قلب: این آزمایش می‌تواند فعالیت الکتریکی قلب شما را کنترل کرده و به پزشک شما در تشخیص هرگونه بی نظمی کمک کند.
اکوکاردیوگرام: این آزمایش سونوگرافی می‌تواند تصویر دقیقی از ساختار قلب شما را به پزشک شما ارائه دهد.
سنجش استرس: این تست در حالی انجام می‌شود که یک فعالیت سنگین مانند پیاده روی، دویدن یا دوچرخه ثابت را انجام می‌دهید. در طول آزمایش، پزشک شما می‌تواند فعالیت قلب شما را در واکنش به تغییرات در فعالیت بدنی کنترل کند.
سونوگرافی کاروتید: برای دریافت سونوگرافی دقیق شریان‌های کاروتید، پزشک ممکن است این آزمایش سونوگرافی را سفارش دهد.
مانیتور هولتر: ممکن است پزشک از شما بخواهد این مانیتور ضربان قلب را به مدت 24 تا 48 ساعت بپوشید. این به پزشک اجازه می‌دهد تا دید وسیعی از فعالیت قلب شما داشته باشند.
تست میز شیب دار: اگر به تازگی هنگام ایستادن یا نشستن دچار غش یا سبکی سر شده‌اید، پزشک ممکن است این آزمایش را تجویز کند. در طول آن، شما به یک میز به صورت محکم متصل می‌شوید و به آرامی بالا یا پایین می‌آیید در حالی که ضربان قلب، فشار خون و سطح اکسیژن شما را کنترل می‌کنند.
سی تی اسکن: این آزمایش تصویربرداری به پزشک شما یک تصویر اشعه ایکس بسیار دقیق از قلب شما می‌دهد.
MRI قلب: مانند سی تی اسکن ، MRI قلب می‌تواند تصویری بسیار دقیق از قلب و عروق خونی شما ارائه دهد.

آزمایشات تهاجمی

اگر معاینه فیزیکی، آزمایش خون و آزمایشات غیر تهاجمی کارساز و قطعی نباشند، پزشک ممکن است بخواهد بدن شما را بررسی کند تا مشخص شود که چه علائم غیر معمولی ایجاد می‌کند. آزمایشات تهاجمی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

کاتتریزاسیون قلبی و آنژیوگرافی عروق کرونر: پزشک شما ممکن است یک کاتتر را از طریق کشاله ران و عروق به قلب شما وارد کند. کاتتر به آنها کمک می‌کند تا آزمایشات مربوط به قلب و عروق خونی را انجام دهند. هنگامی که این سوند در قلب شما قرار گرفت، پزشک می‌تواند آنژیوگرافی عروق کرونر را انجام دهد. در طی آنژیوگرافی عروق کرونر، رنگی به شریان‌های ظریف و مویرگ‌های اطراف قلب تزریق می‌شود. این رنگ به تولید یک تصویر اشعه ایکس بسیار دقیق کمک می‌کند.
مطالعه الکتروفیزیولوژی در طول این آزمایش: پزشک ممکن است الکترودهایی را از طریق کاتتر به قلب شما وصل کند. هنگامی که الکترودها در جای خود قرار دارند، پزشک می‌تواند پالس‌های الکتریکی را از طریق آن ارسال کرده و نحوه واکنش قلب را ثبت کند.

چه درمان‌هایی برای بیماری‌های قلبی وجود دارد؟

درمان بیماری‌های قلبی تا حد زیادی بستگی به نوع بیماری قلبی شما و همچنین میزان پیشرفت آن دارد. به عنوان مثال، اگر مبتلا به عفونت قلبی هستید، احتمالاً پزشک آنتی بیوتیک تجویز می‌کند.

در صورت ایجاد پلاک، آنها ممکن است رویکرد دو طرفه داشته باشند: دارویی را تجویز کنند که می‌تواند خطر ابتلا به پلاک اضافی را کاهش دهد و به شما در تغییر شیوه زندگی سالم کمک کند. درمان بیماری‌های قلبی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:

تغییر سبک زندگی

انتخاب شیوه زندگی سالم می‌تواند به شما در پیشگیری از بیماری‌های قلبی کمک کند. آنها همچنین می‌توانند به شما در درمان این بیماری و جلوگیری از بدتر شدن آن کمک کنند. رژیم غذایی شما یکی از اولین زمینه‌هایی است که ممکن است به دنبال تغییر آن باشید.

رژیم غذایی کم سدیم و کم چرب که سرشار از میوه و سبزیجات است ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کمک کند. رژیم‌های غذایی مناسب به توقف فشار خون بالا (DASH) کمک می‌کند.

به طور مشابه، ورزش منظم و ترک دخانیات می‌تواند به درمان بیماری‌های قلبی کمک بسیار کند. همچنین به دنبال کاهش مصرف الکل خود باشید.

داروها

ممکن است دارویی برای درمان انواع خاصی از بیماری‌های قلبی ضروری باشد. پزشک می‌تواند دارویی را تجویز کند که به درمان یا کنترل بیماری قلبی شما کمک کند. همچنین ممکن است داروهایی برای کاهش یا توقف خطر عوارض تجویز شود. داروی دقیق تجویز شده بستگی به نوع بیماری قلبی دارد.

جراحی یا روش‌های تهاجمی

در برخی موارد بیماری قلبی، جراحی یا یک روش پزشکی برای درمان این بیماری و جلوگیری از تشدید علائم ضروری است. به عنوان مثال، اگر شریان‌هایی دارید که به طور کامل یا تقریباً به دلیل تجمع پلاک مسدود شده‌اند، پزشک شما ممکن است یک استنت در شریان شما وارد کند تا جریان خون منظم را برگرداند. روشی که پزشک انجام می‌دهد بستگی به نوع بیماری قلبی شما و میزان آسیب وارد شده به قلب شما دارد.

چگونه می‌توان از ابتلا به بیماری‌های قلبی جلوگیری کرد؟

با توجه به اینکه کنترل برخی از عوامل خطر از دست ما خارج است، بهتر است که تمرکز خود را بر روی سایر عوامل قابل کنترل بگذاریم. مواردی از قبیل:

فشار خون و میزان کلسترول سالم را هدف بگیرید

داشتن فشار خون طبیعی و محدوده کلسترول سالم از اولین قدم‌هایی است که می‌توانید برای داشتن یک قلب سالم انجام دهید. فشار خون بر حسب میلی متر جیوه (میلی متر جیوه) اندازه گیری می‌شود. فشار خون سالم کمتر از 120 سیستولیک و 80 دیاستولیک در نظر گرفته می‌شود که اغلب به عنوان “120 بیش از 80” یا “120/80 میلی متر جیوه” بیان می‌شود. سیستولیک اندازه گیری فشار هنگام انقباض قلب است. دیاستولیک اندازه گیری زمانی است که قلب در حال استراحت است. اعداد بالاتر نشان می‌دهد که قلب برای پمپاژ خون بیش از حد کار می‌کند.

سطح کلسترول ایده آل شما بستگی به عوامل خطر و سابقه سلامت قلب شما دارد. اگر در معرض خطر بالای بیماری‌های قلبی هستید، دیابت دارید یا قبلاً حمله قلبی داشته‌اید، سطح هدف شما کمتر از افرادی است که خطر کم یا متوسط دارند.

راه‌هایی برای مدیریت استرس پیدا کنید

این مورد به همین اندازه ساده به نظر می‌رسد. مدیریت استرس می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را نیز کاهش دهد. استرس مزمن را به عنوان عامل بیماری قلبی دست کم نگیرید. اگر مکرراً دچار اضطراب، دلهره یا مواجهه با رویدادهای استرس زای زندگی هستید، مانند نقل مکان، تغییر شغل یا طلاق، با پزشک خود صحبت کنید.

سبک زندگی سالم تری را در پیش بگیرید

خوردن غذاهای سالم و ورزش منظم نیز مهم است. اطمینان حاصل کنید که از غذاهای حاوی چربی اشباع و نمک زیاد خودداری کنید. پزشکان 30 تا 60 دقیقه ورزش توصیه می‌کنند در اکثر روزها محسوب می‌شود و در مجموع 2 ساعت و 30 دقیقه در هفته. با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که می‌توانید با خیال راحت این دستورالعمل‌ها را رعایت کنید، به خصوص اگر از قبل بیماری قلبی دارید.

اگر سیگار می‌کشید، ترک کنید. نیکوتین موجود در سیگار باعث منقبض شدن رگ‌های خونی می‌شود و گردش خون اکسیژن دار را سخت تر می‌کند. این می‌تواند منجر به تصلب شرایین شود. اطلاعات کامل در خصوص نوار قلبی را در مقاله لینک شده مشاهده کنید.

افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی به چه تغییراتی در شیوه زندگی خود نیاز دارند؟

اگر به تازگی تشخیص بیماری قلبی را دریافت کرده‌اید، با پزشک خود در مورد اقدامات لازم برای حفظ سلامتی هرچه بیشتر صحبت کنید. شما می‌توانید با ایجاد یک لیست دقیق از عادات روزمره خود، برای قرار ملاقات خود آماده شوید. موضوعات احتمالی عبارتند از:

داروهایی که مصرف می‌کنید

برنامه معمول ورزش
رژیم معمولی
سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا سکته مغزی
سابقه شخصی فشار خون بالا یا دیابت

هرگونه علائمی که تجربه می‌کنید، مانند تپش قلب، سرگیجه یا کمبود انرژی

مراجعه منظم به پزشک تنها یکی از عادت‌های سبک زندگی مفید است که می‌توانید از آن استفاده کنید. اگر این کار را انجام دهید، هر گونه مشکل احتمالی را می‌توان در اسرع وقت حل کرد. برخی عوامل خطر مانند فشار خون بالا ممکن است با داروها برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی مورد بررسی قرار گیرند. پزشک شما همچنین ممکن است نکات زیر را ارائه دهد:

ترک سیگار
کنترل فشار خون
ورزش منظم
حفظ سطح کلسترول سالم
کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
تغذیه سالم

این موارد به علت اهمیت ویژه‌ای که دارند، در بالا بارها و بارها ذکر شدند بنابراین، شما نیز لازم است توجه ویژه‌ای به آنها داشته باشید. ممکن است انجام این تغییرات به یکباره ممکن نباشد. با ارائه دهنده خدمات درمانی خود مشورت کنید که کدام شیوه زندگی بیشترین تأثیر را خواهد داشت. حتی گام‌های کوچکی در جهت رسیدن به این اهداف به شما در حفظ سلامت خود کمک می‌کند. در صورت داشتن هر گونه سوال در خصوص بیماری خود با مشاوره تلفنی پزشکی آزمایش آنلاین تماس بگیرید.

مقالات مرتبط