مقدمه:
اندازه طبیعی غده تیروئید را همیشه نمی شود با لمس کردن حس کرد. در بدن انسان غده های مختلفی از قبیل غدد فوق کلیوی، غدد پاراتیروئید، هیپوفیز، لوزالمعده، گنادها (غده جنسی گناد) و غده تیروئید وجود دارد. غده تیروئید که بهصورت دمبلی شکل از دو لب راست و چپ تشکیل شده است. این غده در قسمت بین نیمه تحتانی گردن و بالای استخوان های ترقوه و پایین حنجره قرار دارد.
اندازه طبیعی غده تیروئید، همیشه حس نمی شود اما نشانه هایی دارد و در ضمن آزمایش هایی نیز وجود دارد. کم کاری و پرکاری غده تیروئید دو نوع از شایع ترین بیماری غده تیروئید است که در دنیا افراد بسیاری مبتلا به آن هستند. در هر دو حالت غده تیروئید از حد طبیعی خود بزرگتر می شود که اصطلاحاً به آن گواتر می گویند. گاهی بزرگ شدن غیرطبیعی این غده به دلیل التهاب غده تیروئید است. بیماران غده تیروئید ممکن است دچار گره یا توده در غده تیروئید شوند که سرعت بزرگ شدن این توده گاه به آرامی و گاه نیز سریع می باشد. جهت درخواست آزمایش تیروئید می توانید از این صفحه استفاده نمایید.
TSH چیست؟
TSH هورمون تحریک کننده تیروئید که وظیفه کنترل عملکرد تیروئید را بر عهده دارد. غده هیپوفیز در مغز این هورمون را تولید می کند به عبارت دیگر هورمون هیپوفیز (TSH) مانع تولید هورمون تیروئید بهوسیله غده تیروئید می شود. هورمون TSH باعث افزایش تحریک هورمون های تیروکسین (T4) و تریودوتیرونین (T3) در غده تیروئید است. سوخت و ساز و فرآیند فیزیولوژیکی بدن انسان به مقدار و تعادل هورمون های TSH و هورمون های تیروکسین (T4) و تریودوتیرونین (T3) بستگی دارد.
مقدار TSH به چیزی بستگی دارد؟
تحریک کننده هورمون TSH در ابتدا هورمون TRH است یعنی TSH مقدار هورمون تیروئید را در خون مشخص می کند. به محض ورود هورمون (TSH) به تیروئید مقدار آن توسط مقدار، هورمون های تیروکسین (T4) و تریودوتیرونین (T3) در خون مشخص می شود. نکته قابل توجه این است که کم کاری تیروئید به دلیل افزایش غیرطبیعی سطح TSH (T3 و T4) در خون و کاهش غیرطبیعی FT4 است و همچنین پرکاری تیروئید ناشی از افزایش غیرطبیعی FT4 و پایین بودن سطح TSH (T3 و T4) در خون است. بر روی اندازه ی هورمون های TSH عواملی از قبیل:
تأثیر اندازه TSH در کم کاری تیروئید:
همانطور که اشاره شد هورمون TSH با هورمون تیروئید هم زیستی نرمال و طبیعی دارد از این رو می توان با توجه به اندازه گیری مقدار آن در خون از سلامت تیروئید آگاه شد. در بیماری غده هیپوفیزی مقدار TSH زیاد و مقدار T3 و T4 نیز زیاد است. در بیماری کم کاری تیروئید ثانویه مقدار T3 و T4 کم و مقدار TSH نیز کم می باشد. در بیماری گریوز مقدار TSH کم و مقدار T3 و T4 زیاد است و در بیماری هاشیموتو مقدار T3 و T4 کم و مقدار TSH زیاد است. البته اگر سطح FT4 در بازه ی استاندارد و نرمال قرار بگیرد و سطح TSH کمی بالاتر باشد نارسایی خفیف تیروئید یا کم کاری تیروئید تحت بالینی رخ می دهد. برخی بیماران مبتلا به بیماری کم کاری تیروئید که سطح TSH آن ها بالاتر از 10MU/L است برای درمانشان از لووتیروکسین استفاده می شود.
اندازه طبیعی غده تیروئید
اندازه نرمال و طبیعی TSH:
اندازه استاندارد TSH برای بزرگسالان بین 0.4 تا 4 mIU/L است. شایان به ذکر است اکثر سازمان ها بر این باورند اندازه مناسب تیروئید 2.5 یا کمتر است و اگر بین 2.5 تا 4 باشد برای بیمار خطرناک است. اندازه TSH مناسب برای تیروکسین بین 0.5 تا 2.5 است. نکته قابل توجه این است که تمامی اعداد بالا با کهولت سن و یا بارداری تغییر خواهد کرد:
اندازه TSH مناسب برای زایمان زودرس (بین هفته 28 تا 36 بارداری)
اندازه TSH مناسب برای کودکان
اندازه مناسب TSH برای بزرگسالان
اندازه مناسب TSH در زمان بارداری
با توجه به روش آزمایشها و روزی که خون از بیمار گرفته شده تغییرات متناسب آن است.
اندازه زیاد TSH:
اگر مقدار TSH برای بزرگسالان بالای 4.0 باشد نشان دهنده ی این است که فرد دچار کم کاری تیروئید شده است و مقدار کمی هورمون تیروئید تولید می کند (فعالیت غده تیروئید کاهش می باید).
عوامل مؤثر بر کم کاری تیروئید شامل: بیماری خود ایمنی، روش های درمانی مانند پرتو درمانی و برداشتن غده تیروئید در اثر عمل جراحی می باشد. بیماری های از قبیل میگزدم، کرتینیسم، هپیوتالاس، نارسایی هیپوفیز، کافی نبودن ید، نارسایی کلیوی، بیماری کوشینگ، وضعیت از دست دادن پروتئین ناشی از کاهش مقدار هورمون های تیروئید در خون می باشد. برای درمان صحیح کم کاری تیروئید می توان با رژیم غذایی مناسب و جایگزینی هورمون تیروئید می تواند به افراد مبتلا به این بیماری کمک کند.
اندازه کم TSH:
اگر اندازه TSH برای بزرگسالان کمتر 4.0 باشد نشان دهنده ی این است که فرد دچار پرکاری تیروئید شده است و مقدار زیادی هورمون تیروئید تولید می کند (فعالیت غده تیروئید افزایش می یابد).
عوامل مؤثر بر پرکاری تیروئید شامل: برخی عوامل موثر بر پرکاری تیروئید شامل این موارد است، بیماری خود ایمنی، افزایش مقدار ید در بدن و افزایش مصرف هورمون تیروئید مصنوعی می باشد. بیماری های همچون استرومای تخمدان، بیماری پلامر، تیروئیدیت حاد، بیماری گریوز، آدنوم سمی تیروئید و هیپر تیروئیدی ساختگی ناشی از افزایش هورمون های تیروئید در خون است. برای درمان صحیح پرکاری تیروئید می توان از قرص های ضد تیروئید و یدهای رادیواکتیو که سبب کاهش تولید هورمون تیروئید در خون می شوند، استفاده کرد.
مشکلات TSH:
باتوجه به اینکه اندازه گیری TSH بهترین روش برای کنترل عملکرد تیروئید در خون است که از زمان های قدیم از آن به عنوان یک روش مناسب استفاده می کردند اما پژوهش های جدید حاکی از آن است این روش اندازه گیری قادر به تشخیص تعداد قابل ملاحظه ای از بیماری های تیروئید نمی باشد. در افراد چاق که در حال کم کردن وزن خود هستند اندازه T3 و TSH بهطور همزمان کاهش می یابد (اندازه T3 می تواند کم باشد ولی اندازه TSH می تواند به صورت نرمال و طبیعی باشد). برای کاهش TSH بخصوص در افراد دیابتی و بیمارانی که مشکل تیروئید دارند، مصرف برخی قرص ها مانند متفورمین می تواند کمک کند. شایان به ذکر است که اگر پاسخ آزمایش تیروئید شما مناسب باشد ولی باز هم احساس خوبی نداشتید با پزشک خود این موضوع را در میان بگذارید چرا که TSH به تنهایی بر سلامتی تیروئید مؤثر نیست و عوامل استرس زا بر مقدار تولید هورمون تیروئید تأثیر گذارند.
آزمون های اضافی برای سلامتی تیروئید:
انجام تمام آزمایشهای بالا باید زیر نظر پزشک انجام شود.
امیدواریم که این مطلب که اشاراتی به موضوع اندازه طبیعی غده تیروئید و تفسیر برخی از موارد آزمایش تیروئید بررسی شد، مورد نظر خواننده گرامی واقع شود.شما می توانید به راحتی از طریق آزمایش آنلاین به صورت آنلاین آزمایش های مختلف را درخواست دهید.
مجموعه آزمایش آنلاین پیشرو در خدمات رسانی در منزل ، شما عزیزان میتوانید خدمات آزمایش ژنتیک ، آزمایش hpv ، فیزیوتراپی در منزل ، تست اعتیاد در منزل ، ویزیت پزشک در منزل با آزمایش آنلاین تجربه کنید
ممنون از خدمات خوبتون و پیگیری مداومتون
برای افراد مسن خوب است